Η Τράπεζα της Ελλάδος και τα δημοσιονομικά περιθώρια

Χαμένοι στις ατελείωτες προεκλογικές μπαρούφες που ακούμε διαρκώς τούτες τις ημέρες, έχοντας υπνωτιστεί από την δήθεν συζήτηση μεταξύ των πολιτικών αρχηγών, παρασυρμένοι από τα μέτρα και τις υποσχέσεις, τα ευνοϊκά νούμερα, τις αισιόδοξες προβλέψεις, κοντεύουμε να ξεχάσουμε ότι η οικονομία παραμένει πάντα ένα εύθραυστο αντικείμενο, η ψυχολογία της ακόμη περισσότερο.

Με τα πολλά χρόνια, έμαθα ότι στην μεταπολεμική Ελλάδα, και ιδιαίτερα από το 1953 και μετά, όποιος δεν έδωσε την απαραίτητη προσοχή στα λόγια του εκάστοτε διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, το μετάνιωσε πικρά. Με εξαίρεση μία-δύο περιπτώσεις μόνο, ο εκάστοτε διοικητής είχε το ανάστημα να ανταποκριθεί στις θεσμικές απαιτήσεις της καρέκλας του και χωρίς πολλά- πολλά, να καταγράφει με θάρρος και ειλικρίνεια τις απόψεις του. Επειδή, δε, στηριζόταν σχεδόν πάντα, από ένα καλοδουλεμένο, έμπειρο και ποιοτικά ανώτατο επιτελείο, τα λόγια του αποκτούσαν ιδιαίτερη βαρύτητα.

Ορισμένοι λαθεμένα θεώρησαν ότι η ένταξη μας στο ευρώ και ο θεσμικός κατά μία έννοια υποβιβασμός της Τράπεζας της Ελλάδος μπροστά στο κύρος και την ισχύ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σήμαινε και αδιαφορία προς την δική μας κεντρική τράπεζα. Επέλεξαν, έτσι, να δίνουν λιγότερη προσοχή στα λεγόμενα του εκάστοτε διοικητή, επιλέγοντας να αγνοήσουν ότι οι διαπιστώσεις και προειδοποιήσεις δεν έχουν γεωγραφική έδρα.

Η αναφορά της στήλης προξενείται από το γεγονός ότι τα πολιτικά κόμματα –και ειδικά της αξιωματικής αντιπολίτευσης αλλά του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ – δεν φαίνεται να πήραν στα σοβαρά τις προειδοποιήσεις του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα. Όλοι στους δρόμους λοιπόν, να υπόσχονται λαγούς με πετραχήλια, να πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες και να τάζουν.

Ουδείς σχολίασε τα λεγόμενα του Διοικητή. Η σιωπή αποδεικνύει το πόσο δίκαιο έχει.

Ο Γιάννης Στουρνάρας δεν θα είχε κάνει το καθήκον του αν δεν είχε προειδοποιήσει για τα περιορισμένα δημοσιονομικά περιθώρια που όλη η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει φέτος το χειμώνα. Προειδοποίησε, όμως.

Η παγερή αδιαφορία που ακολούθησε την προτροπή του Πρωθυπουργού να δοθούν όλα τα προγράμματα για κοστολόγηση στην Τράπεζα της Ελλάδος, στο Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, (θα πρόσθετα το Δημοσιονομικό Συμβούλιο και το ΚΕΠΕ έτσι για να μην υπάρχει προτίμηση), έδειξε πόσο μακριά είναι ειδικά τα κόμματα της αντιπολίτευσης από την οικονομική πραγματικότητα και πόσο κοντά στις αστήριχτες υποσχέσεις που αγγίζουν το  ψεύδος.

Οι προεκλογικές παροχές υπήρξαν πάντα η Αχίλλειος πτέρνα της ελληνικής οικονομίας. Η Ν.Δ. σαφώς προσπάθησε να επιδείξει αυτοσυγκράτηση. Η αντιπολίτευση, πάντως όχι.

Το πρόβλημα είναι ότι έρχονται χαλεπές ημέρες. Αυτό δείχνουν οι παγκόσμιες εξελίξεις, που έχουν φύγει πλέον από την οικονομική σιδηροτροχιά και έχουν ως ατμομηχανή πρώτα τις γεωπολιτικές εξελίξεις – οι οποίες και ανατρέπουν τους οικονομικούς στόχους και τις αντίστοιχες προτεραιότητες.

Το ανέφερα και στην χθεσινή στήλη μου: η εσωστρέφεια του πολιτικού μας κόσμου οφείλει να τρομάξει τους πολίτες. Πιο τρομαγμένα οφείλουν να είναι τα κομματικά επιτελεία – διότι αν κληθούν να κυβερνήσουν μόνο αδιέξοδα θα βρουν μπροστά τους.

Κανένα από τα προγράμματα της αντιπολίτευσης δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Προσωπικά, θεωρώ ότι και η Ν.Δ. έχει αγγίξει το όριο. Τουλάχιστον, δείχνει πως δεν το ξεπερνά.

Η συζήτηση, όμως, για τον δημοσιονομικό χώρο που όλο διευρύνεται, έχει παρασύρει τους πολίτες στην λογική των αστείρευτων παροχών, ενώ τώρα είναι η περίοδος όπου μέρος του «περισσεύματος» θα μπορούσε να αποταμιευτεί.

ΟΙ εκλογές έσπρωξαν μακριά αυτήν την προοπτική. Κατανοητό, με βάση το εθνικό παρελθόν του «δώσε μπάρμπα». Δυστυχώς, όμως, αδύνατο διότι αν τα κόμματα της αντιπολίτευσης ενδιαφέρονταν πράγματι για την ποιότητα της ζωής των πολιτών, θα όφειλαν να ήταν αυτά τα πρώτα που θα καταδίκαζαν τις σπάταλες υποσχέσεις.

Παραμερίζοντας την προσεκτική δημοσιονομική προσέγγιση της Ν.Δ. σ’ αυτήν την προεκλογική περίοδο, με την στάση τους σπρώχνουν την κοινωνία στον οικονομικό κατήφορο δημιουργώντας προσδοκίες που δεν θα μπορέσουν ποτέ να εκπληρώσουν.

Διαβάστε επίσης

Χάσαμε την ουσία— των λέξεων και των πράξεων