Ε. Παπαδοπούλου για την Τραγωδία στην Αίγινα: Ενός λεπτού σιγή για τον ΚΠΔ που ηττήθηκε από την κοινή γνώμη

Ενός λεπτού σιγή για τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που ηττήθηκε από την Κοινή Γνώμη ακόμα μία φορά, στην περίπτωση της προφυλάκισης του 77χρονου για το δυστύχημα στην Αίγινα. Οι προϋποθέσεις επιβολής προσωρινής κράτησης ορίζονται στο άρθρο 282 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας το οποίο ρητά αναφέρει ότι «μόνο η κατά το νόμο βαρύτητα της πράξης δεν αρκεί για την επιβολή προσωρινής κράτησης.»  Συγκεκριμένα ,  προσωρινή κράτηση (αντί πχ για  κατ οίκον περιορισμό με ηλεκτρονική επιτήρηση ή άλλους περιοριστικούς όρους), μπορεί να διαταχθεί   μόνο αν ο κατηγορούμενος:

1. δεν έχει γνωστή διαμονή στη χώρα ή έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόδικος ή κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου ή παραβίαση περιορισμών διαμονής ή είναι πολύ πιθανό, κατά αιτιολογημένη κρίση, αν αφεθεί ελεύθερος, να διαπράξει και άλλα εγκλήματα, όπως προκύπτει από ειδικά μνημονευόμενα περιστατικά της προηγούμενης ζωής του ή από τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης για την οποία κατηγορείται.

2. Ακόμα και ο κίνδυνος φυγής, συνδέεται άμεσα με την μη γνωστή διαμονή στην χώρα, ή προηγούμενη φυγοποινία / φυγοδικία και χρειάζεται να προκύπτει είτε ο σκοπός φυγής του είτε η  πρόθεση για διάπραξη και άλλων εγκλημάτων. Αν δεν υπάρχουν αυτές, η προσωρινή κράτηση καθίσταται αναιτιολόγητη και , άρα, παράνομη.

Να σημειωθεί ότι  το γεγονός πως  έφυγε από τον τόπο του εγκλήματος  και πήγε να παραδοθεί ώρες μετά, είναι συμπεριφορές που θα ληφθούν υπόψιν κατα την επιμέτρηση της ποινής του και δεν σχετίζεται με  την επιβολή   προσωρινής κράτησης για την οποία  όπως αναφέραμε πιο πάνω  θα πρέπει αιτιολογημένα να αναφερθεί  γιατί είναι ύποπτος φυγής.

Εύλογη λοιπόν η διαφωνία της ανακρίτριας με τον εισαγγελέα , αφού αντικειμενικά, δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις της προσωρινής κράτησης.

Είναι βέβαιο ότι όταν γίνει το Δικαστήριο, με το συγκεκριμένο  κατηγορητήριο -εκθέσεις με θάνατο και τραυματισμό, πρόκληση ναυαγίου από αμέλεια , τουλάχιστον 3 ανθρωποκτονίες από αμέλεια (αν δεχτούμε ότι σκοτώθηκαν με την πρόσκρουση και δεν πνίγηκαν αβοήθητοι μετά οπότε έχουμε έκθεση), παραβίαση ασφάλειας θαλασσίων συγκοινωνιών κλπ- ο 77 χρονος θα ακούσει μεγάλη συνολική ποινή.

Όμως στο  Ποινικό Δίκαιο η τελική καταδίκη και η επιβολή ποινής  διαφέρει εντελώς από την προσωρινή κράτηση- που είναι μία εξαιρετική διαδικασία, πολύ συγκεκριμένη, με στενά πλαίσια επιβολής της , εκ της φιλοσοφίας και  ηθικής του Δικαίου μας- που θέλει να μην φυλακιζόμαστε χωρίς Απόφαση Ποινικού Δικαστηρίου , που εκδίδεται  μετά από διαδικασία που εξασφαλίζει τα δικαιώματά μας.

Πως είναι λοιπόν  δυνατόν να διαταχθεί προσωρινή κράτηση πριν την τελική κρίση του Δικαστηρίου;

Προφανώς γιατί είθισται  να υπάρχουν «λαικοί δικαστές» -τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης . Είναι γνωστό ότι το λεγόμενο «περί δικαίου αίσθημα» συχνά υπερβαίνει το γράμμα του νόμου.  Και δημιουργούνται «εθιμικοί»  ποινικοί κανόνες επιβαρυντικοί για τον κατηγορούμενο , η δε Δικαιοσύνη λειτουργεί ως εργαλείο εκτόνωσης της  λαϊκής οργής. Όταν αυτή  η τελευταία στραφεί και κατά της Δικαιοσύνης, να δούμε ποιός θα την σώσει…

Τo άρθρο είναι της Ευαγγελίας Παπαδοπούλου: Δικηγόρος -ΜΔ Ποινικού Δικαίου, Ευρωπαϊκού Δικαίου & Διπλώματος στις Διαπραγματεύσεις.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ 

http://www.mononews.gr/mplofa-tou-kanalarchi-ta-mistika-dipna-sto-21-ke-ta-miala-sta-kagkela/69580

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ 

http://www.mononews.gr/ipothesi-elstat-anni-podimata-katakeravnoni-tous-gelious-aftoklitous-iperpatriotes-pou-xeftilizoun-ti-chora/69552