Σε πρότυπη δίκη προχωράει το ΣτΕ για τα αναδρομικά των συνταξιούχων

Στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας θα κριθούν τα αναδρομικά πριν τον νόμο Κατρούγκαλου, για το διάστημα των 10 μηνών, που ζητούν 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχοι από τις περικοπές των συντάξεων μνημονιακών νόμων ν. 4051/2012 και 4093/2012 και την κατάργηση των δώρων.

Ειδικότερα, θα δοθεί οριστική λύση για τις συγκεκριμένες περικοπές και θα προκύψει από την εκδίκαση της υπόθεσης σε πρότυπη δίκη, μετά την αίτηση του ΕΦΚΑ, που κατέθεσε στις 15 Νοεμβρίου. Ουσιαστικά, θα δοθεί οριστική λύση στην υπόθεση των 46 ατόμων που δικαιώθηκαν να τους επιστραφούν τα παρακρατηθέντα ποσά από τους μνημονιακούς νόμους.

Οι σχετικές διατάξεις των μνημονιακών νόμων 4051/2012 και 4093/2012 επέβαλαν αναδρομικά περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων από 12% έως 20% και κατάργηση των δώρων και επιδομάτων. Η κυβέρνηση ουσιαστικά ζητά να επιλυθεί οριστικά το θέμα, καθώς εκκρεμούν ακόμη 6.000 αγωγές.

Ο ΕΦΚΑ ζητάει από το ΣτΕ να κρίνει αν οι ρήτρες του νόμου Κατρούγκαλου καταλαμβάνουν και την περίοδο από 1/1/2013 έως 11/5/2016 (12 Μαίου ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου) και εάν αυτή η αναδρομική πρόνοια είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα. Ο Φορέας προβάλλει ότι, με την επίμαχη αγωγή, τίθενται τα ακόλουθα ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος, που έχουν συνέπειες για ευρύτερο κύκλο προσώπων, δεδομένου ότι στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών εκκρεμούν περίπου 6.000 συναφείς αγωγές, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι ομαδικές.

Έτσι θέτει τα εξής:

α) Αν η θεσπισθείσα με τη διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2Α του ν. 4387/2016 ρύθμιση της συνέχισης καταβολής των συντάξεων, όπως είχαν διαμορφωθεί την 31.12.2014, δηλαδή με τις μειώσεις που επήλθαν με τους ν. 4051/2012 και 4093/2012 για το χρονικό διάστημα από την έναρξη ισχύος του νόμου 4387/2016, ήτοι από 12.5.2016 και εφεξής, είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.

β) Αν η παραπάνω διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2α του ν. 4387/2016 έχει την έννοια ότι καταλαμβάνει ρυθμιστικά και το διάστημα από 1.1.2013 έως την 11.5.2016 και, σε καταφατική περίπτωση, εάν η ρύθμιση για το διάστημα αυτό αντίκειται στο Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.

γ) Αν ο χρονικός περιορισμός της ισχύος των αποτελεσμάτων που έθεσαν οι 2287-8/2015 αποφάσεις της ΟλΣτΕ αφορά μόνο τη διαπίστωση της αντίθεσης προς το Σύνταγμα των διατάξεων των ν. 4051/2012 και 4093/2012 ή καταλαμβάνει και τη διαπιστωθείσα αντίθεση αυτών προς το άρθρο 1 του 1ου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ και

δ) Αν με βάση τις ανωτέρω κρίσεις της ΟλΣτΕ 1891/2019 και των ΟλΣτΕ 2287-8/2015 οι παραπάνω μειώσεις των συντάξεων για το χρονικό διάστημα από 1.1.2013 έως 11.5.2016 είναι δυνατό να κριθούν σύμφωνες με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ εφόσον από εμπεριστατωμένη επιστημονική μελέτη, μεταγενέστερη των αποφάσεων ΟλΣτΕ 2287- 8/2015 προκύπτει ή θα προκύψει ότι οι μειώσεις των συντάξεων βάσει των ν. 4051/2012 και 4093/2012 από την έναρξη επιβολής τους (1.1.2013) ήταν κατ’ ουσίαν σύμφωνες με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.

Στην κρίση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας θα βρεθεί, προκειμένου να κριθεί οριστικά το ζήτημα των περικοπών κύριων και επικουρικών συντάξεων, δώρων και επιδομάτων με βάση το Μνημόνιο 2 του 2012, δηλαδή «τις περικοπές στις συντάξεις των ν. 4051/2012 και 4093/2012 και για την κατάργηση των δώρων εορτών και του επιδόματος αδείας».

Η υπόθεση θα εκδικαστεί σε πρότυπη δίκη έπειτα από απόφαση της αρμόδιας επιτροπής του ΣτΕ μετά από αίτηση του ΕΦΚΑ στις 15 Νοεμβρίου, προκειμένου να δοθεί μια λύση στις αντιφατικές αποφάσεις δικαστηρίων για το ζήτημα. Ειδικότερα, η υπόθεση αφορά σε εκκρεμή αγωγή 46 συνταξιούχων στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών, με την οποία ζητούν «να καταβληθούν σε καθέναν από τους ενάγοντες, νομιμοτόκως, τα αναλυτικώς εκτιθέμενα στην αγωγή ποσά ως αποζημίωση λόγω των παράνομων, κατά τους ισχυρισμούς τους, περικοπών στην καταβολή της κύριας και επικουρικής σύνταξής τους που έλαβαν χώρα με βάση τις διατάξεις των ν. 4051/2012 και 4093/2012, αλλά και για την παράνομη κατάργηση από 1.1.2013 των δώρων εορτών και του επιδόματος αδείας, όπως τα ζητήματα αυτά κρίθηκαν με τις ΣτΕ 2287/2015 και 2288/2015 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, και επικουρικώς ως αδικαιολόγητος πλουτισμός με βάση το άρθρο 904 του ΑΚ.».

Από την πλευρά του ο ΕΦΚΑ επικαλείται σημεία του σκεπτικού της απόφασης 1891/2019 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, υποστηρίζοντας ότι «με την επίμαχη αγωγή τίθενται τα ακόλουθα ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος που έχουν συνέπειες για ευρύτερο κύκλο προσώπων, δεδομένου ότι στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών εκκρεμούν περίπου 6.000 συναφείς αγωγές, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι ομαδικές».