Βασίλισσα της φορολογίας η Ελλάδα

Ενόψει των αλλαγών στη φορολογία, που θα μειωθεί σχεδόν στο μισό σε διάφορα είδη, και της αναστάτωσης που προκλήθηκε αμέσως μετά, καθώς διαπιστώθηκε ότι τα μισά στοιχεία από τις εξαγγελίες δεν ισχύουν, έρχονται ξανά στο φως τα στοιχεία της έκθεσης του ΟΟΣΑ, που είχαν ανακηρύξει την Ελλάδα σε «βασίλισσα της φορολογίας», μεταξύ των χωρών της Ευρώπης.

Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι η χώρα μας έχει το υψηλότερο επίπεδο έμμεσων φόρων, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο σύνολο των χωρών της Ευρωζώνης. Με ποσοστό 15,8%, η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση αναφορικά με τους φόρους που επιβάλλονται σε αγαθά και υπηρεσίες, όπως ο ΦΠΑ, ειδικούς φόρους κατανάλωσης και δασμούς. Ακολουθούν η Εσθονία με ποσοστό 14,9% και η Σλοβενία με 14,6%.

Αξίζει να αναφερθεί ότι, στον φορολογικό χάρτη, στις τελευταίες θέσεις με τη χαμηλότερη φορολογία βρίσκονται η Ιρλανδία με 7,5% και το Λουξεμβούργο με ποσοστό 9,1%.

Πρωτιά για την Ελλάδα στον συντελεστή ΦΠΑ

Αναφορικά με τον υψηλότερο βασικό συντελεστή ΦΠΑ, η Ελλάδα βρίσκεται και πάλι στην κορυφή, την οποία μοιράζεται με τη Φιλανδία, κατέχοντας ποσοστό 24%. Υψηλό συντελεστή έχουν επίσης οι Σουηδία, Κροατία, Δανία και Ουγγαρία.

Όπως είναι γνωστό από το ελληνικό παράδειγμα, ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ αποτελεί ένα επιπρόσθετο οικονομικό φορτίο για τους καταναλωτές, είναι ωστόσο δυνατό να μην επιφέρει σημαντικά έσοδα, κυρίως λόγω της φοροδιαφυγής, που διαφοροποιεί την εισπραξιμότητα σε κάθε κράτος. Συγκεκριμένα για την Ελλάδα, έχει διαπιστωθεί «κενό» στις εισπράξεις από τον ΦΠΑ, που μπορεί να αγγίζει και τα 6 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Ο αριθμός αυτός υπολογίζεται ότι ισοδυναμεί με έσοδα δύο χρόνων από τον ΕΝΦΙΑ.

Επομένως, τα έσοδα που φτάνουν στα κρατικά ταμεία δεν έχουν να κάνουν αποκλειστικά με το ποσοστό φορολόγησης αγαθών και υπηρεσιών, αλλά και με τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, στον οποίο θα πρέπει να δοθεί έμφαση, σε αυτή τη φάση αλλαγής της φορολογίας, ώστε αυτή να καταστεί βιώσιμη. Ωστόσο, όλα αυτά προϋποθέτουν ότι η μείωση θα «περάσει» στους καταναλωτές και δε απορροφηθεί από τους εμπόρους, κάτι το οποίο θα πρέπει να εξασφαλίσουν οι κυβερνητικές αρχές στην εφαρμογή της νέας αυτής φορολόγησης.

«Φαρμάκι» τα τρόφιμα

Διαφορετική λογική φαίνεται να ακολουθούν οι Ευρωπαίοι, σχετικά με τη φορολόγηση των τροφίμων. Ενώ η Ελλάδα «τσακίζει» τα τρόφιμα, συγκαταλέγοντάς τα στα είδη που υπάγονται στον κανονικό συντελεστή του 24%, τα περισσότερα κράτη φαίνεται πως φορολογούν σχετικά χαμηλά τα τρόφιμά τους, υιοθετώντας πολύ χαμηλούς συντελεστές για αυτά. Επί παραδείγματι, η Γαλλία φορολογεί το νερό, τα αναψυκτικά και τα είδη διατροφής με 5,5%, εξαιρώντας μόνο μερικά ειδικά προϊόντα, όπως τα είδη ζαχαροπλαστικής, τις μαργαρίνες και τα φυτικά λίπη, αλλά και το χαβιάρι.

Τι συμβαίνει με το ηλεκτρικό ρεύμα;

Με εξαίρεση τη Γαλλία, που χρησιμοποιεί έναν ειδικό, χαμηλό συντελεστή 5,5% για το πάγιο μέρος της χρέωσης του ρεύματος, οι άλλες χώρες της Ευρωζώνης εφαρμόζουν, στις χρεώσεις του ρεύματος, το βασικό ή το μειωμένο συντελεστή. Γι’ αυτό και η αλλαγή του συντελεστή στο 6% στην Ελλάδα θα αποτελέσει μια εξαίρεση χαμηλού, συγκριτικά με τα ευρωπαϊκά μεγέθη, συντελεστή, ανάμεσα σε όλους τους υπόλοιπους ελληνικούς συντελεστές, που ξεπερνούν κάθε άλλη χώρα – μέλος.

ΦΠΑ και τουρισμός

Σημαντική διαφορά παρουσιάζουν τα κράτη – μέλη της Ευρωζώνης, σε ό,τι αφορά στη φορολόγηση διαφορετικών αγαθών και υπηρεσιών. Ο τουρισμός, που αποτελεί πλέον βασικό οικονομικό κλάδο στις περισσότερες χώρες, ενώ κυριαρχεί στην Ελλάδα, ξεχωρίζει μεταξύ των πιο ενδιαφερόντων στοιχείων της έκθεσης του ΟΟΣΑ.

Πιο αναλυτικά λοιπόν, με 13% φορολογία επιβαρύνονται τα ξενοδοχεία γενικά. Ωστόσο, ο τελικός υπολογισμός φορολόγησης ενός καταλύματος ήταν πιο σύνθετος, αν αυτό διέθετε και υπηρεσίες διατροφής, όπως  πρωινό, ημιδιατροφή, πλήρη διατροφή και all inclusive, εξαιτίας των διαφορετικών συντελεστών σε πολλά τρόφιμα.

Αξίζει να αναφερθεί ότι, στις περιπτώσεις των all inclusive καταλυμάτων, το 30% της ενιαίας τιμής χρέωσης κατέληγε στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ 24%, ως αντιπαροχή για τις υπηρεσίες εστίασης, για τις καταναλώσεις αλκοολούχων ή μη ποτών και για τις λοιπές παροχές που ενδεχομένως περιλαμβάνει το πακέτο.

Το υψηλό αυτό ποσοστό της τιμής που υπάγεται στον συντελεστή του 24% θα μειωθεί, με την επιστροφή των τυποποιημένων τροφίμων στο 13%. Ωστόσο, δε θα μειωθεί τόσο σημαντικά, όσο εάν στο 13% υπάγονταν και τα βασικά είδη τροφίμων που θα εξαιρεθούν, όπως ο καφές, τα αναψυκτικά και οι χυμοί, που θα παραμείνουν στο στο 24%.

Αναφορικά με τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης, στην Ισπανία και την Ιταλία, ο ΦΠΑ στα ξενοδοχεία είναι 10%, στη Μάλτα ακόμη χαμηλότερα, αφού φτάνει έως το 7% και στην Πορτογαλία μόλις 6%. Ανάλογη πορεία ακολουθεί και η εστίαση, καθώς στην Ελλάδα έως τώρα ίσχυε το 24%, ενώ σε Ισπανία και Ιταλία διατηρούνταν το 10%.