Κ. Πλουμιδάκη: Η συγγραφέας που «ακούμπησε» το θάνατο εξαιτίας μιας πράσινης σαλάτας

«Κάπου, κάποτε έφαγα μία πράσινη σαλάτα, η οποία μου έδωσε μία εμπειρία ζωής μοναδική και πολύ διδακτική. Είδα για πρώτη φορά την ζωή από την απέναντι όχθη. Άκουσα τα λόγια που κανείς δεν θέλει να ακούσει έστω και μια φορά στην ζωή του. Μας είπαν εξ αρχής την αλήθεια στην οικογένειά μου και σε μένα: “Το κομμάτι του συκωτιού που θα κόψουμε δεν ξέρουμε αν είναι αρκετό για να αναπλαστεί”. Θα “μάθαινα” στον ύπνο μου εάν επρόκειτο να ζήσω, αν θα με έβλεπα ξανά εδώ πάνω. Η αιτία όλων αυτών μία πράσινη σαλάτα σε δίχρωμο, κεραμικό πιάτο, βαθύ. Μια πράσινη σαλάτα που με οδήγησε στον εχινόκοκκο και την τομή του συκωτιού και του πνεύμονα μου».

Κάπως έτσι περιγράφει με δυο λόγια την περιπέτεια της υγείας της η συγγραφέας Κατερίνα Πλουμιδάκη, για να καταλήξει στο συμπέρασμα:

«Τελικά η “άμμος” της κλεψύδρας σου ποτέ δεν ξέρεις αν σκορπίστηκε ανάμεσα στα βότσαλα μιας παραλίας ή βρέθηκε στ’ άπλυτα φύλλα μιας πράσινης σαλάτας…».

Κι αν η ιστορία αυτή αρχικά φαντάζει εξωπραγματική, ακούγοντάς την μέχρι το τέλος διαπιστώνεις ότι μερικές φορές η πραγματικότητα είναι τόσο «ωμή» όσο μια πράσινη σαλάτα!

Η Κατερίνα Πλουμιδάκη γεννήθηκε και έζησε τα πρώτα της χρόνια στο Λονδίνο. Τελείωσε το σχολείο στην Αθήνα και σπούδασε Computer Science στο Πανεπιστήμιο King’s College του Λονδίνου. Ξεκίνησε την επαγγελματική της δρα‐ στηριότητα από τον χώρο της πληροφορικής στο Λονδίνο, τη Γενεύη αλλά και την Αθήνα, όπου και επέστρεψε μόνιμα. Για τέσσερα χρόνια παρουσίασε στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση το δελτίο ειδήσεων στα αγγλικά. Εργάστηκε στον τομέα των δημοσίων σχέσεων και έλαβε μέρος σε τηλεοπτικές σειρές ως ηθοποιός. Τα τελευταία τρία χρόνια ζει στη Νέα Υόρκη όπου γράφει βιογραφίες επιφανών Ελληνο-Αμερικάνων.

Η περιπέτειά της ξεκίνησε το 2005, όταν ανεβαίνοντας τη σκάλα του σπιτιού της, αισθάνθηκε δύσπνοια.  Επειδή γυμναζόταν και είχε καλή φυσική κατάσταση, το γεγονός την θορύβησε.

Απευθύνθηκε σε ιδιωτική κλινική όπου υποβλήθηκε σε αιματολογικές και απεικονιστικές εξετάσεις. Οι γιατροί την ενημέρωσαν ότι είχε μια κύστη 0,8 εκατοστά στο ήπαρ, η οποία ωστόσο δεν ενέπνεε καμία ανησυχία και θα απορροφιόταν σε βάθος χρόνου. Το συμπέρασμα της ακτινογραφίας θώρακος, επίσης, καθησυχαστικό: «χωρίς παθολογικά ευρήματα».

«Η οδηγία των γιατρών φεύγοντας από εκεί ήταν να γυμνάζομαι παραπάνω. Εγώ την ακολούθησα πιστά γιατί δεν άντεχα να ανεβαίνω έναν όροφο και να λαχανιάζω. Επιπλέον, είχα τότε στο σπίτι μηχανήματα με δόνηση, τα οποία έκανα δύο φορές την ημέρα».

Η Κατερίνα συνέχισε τη ζωή της χωρίς να παρουσιάζει συμπτώματα. Ο πνεύμονας είχε ήδη συνηθίσει την «συνύπαρξη» με την κύστη. Η πολλή γυμναστική και η καλή αιμάτωση που προκαλούσε, όμως, συνέβαλλαν -όπως ενημερώθηκε αργότερα από τους γιατρούς- στο να αυξηθεί ραγδαία το μέγεθος των κύστεων.

«Ήταν χειμώνας του 2009 κι ετοιμαζόμουν να πάω για σκι. Πριν φύγω για το χιονοδρομικό κέντρο σκέφτηκα να ελέγξω τα επίπεδα της χοληστερίνης μου, μιας και από νεαρή ηλικία ήταν αυξημένα. Επειδή η ασφάλειά μου την αποζημίωνε έκανα και μία ακτινογραφία θώρακος. Έτσι απλά, για προληπτικούς λόγους. Ήμουν εν αναμονή ενός ραντεβού όταν άνοιξα να δω τις εξετάσεις. Μάλιστα, ήμουν τόσο σίγουρη ότι όλα ήταν καλά που είδα μόνο αυτές της χολήστερόλης. Όμως, το ραντεβού μου αργούσε και περιμένοντας άνοιξα και την ακτινογραφία θώρακος. Αυτό που είδα με σόκαρε: οζώδης σκίαση στον αριστερό πνεύμονα».

Πανικόβλητη, απευθύνθηκε σε άλλη ιδιωτική κλινική για να ενημερωθεί ύστερα από αξονική τομογραφία ότι η κύστη στο ήπαρ της όχι μόνο δεν είχε απορροφηθεί, αλλά έφτασε να έχει διαστάσεις 13x12x11. Όταν  έδειξε την ακτινογραφία θώρακος που είχε κάνει προ τετραετίας στους γιατρούς, εκείνοι διέκριναν αμέσως μια σκιά στον πνεύμονα. Η δεύτερη ακτινογραφία έδειχνε ότι το μέγεθος της προϋπάρχουσας αλλά αδιάγνωστης κύστης είχε εξαπλασιαστεί φτάνοντας τα 5 εκ.

«Όπως μου εξήγησαν οι γιατροί, αν είχα λίγη πείρα, θα έβλεπα και τη σκιά που υπήρχε στον πνεύμονα στην πρώτη ακτινογραφία αλλά θα έπιανα και το συκώτι μου πάνω από το δέρμα, εξαιτίας του μεγάλου οιδήματος που είχε παρουσιάσει».

Η διάγνωση των γιατρών ήταν σαφής: Εχινοκοκκίαση. Μετά την λήψη πλήρους ιστορικού, ανακηρύχτηκε ένοχη μια πράσινη σαλάτα. Μια σαλάτα που κάπως, κάπου, κάποτε η Κατερίνα είχε φάει, μαζί με αυτήν και τον εχινόκοκκο που είχε φωλιάσει στα φύλλα της.

Το χειρουργείο ήταν πλέον αναπόφευκτο. Αφού ζήτησε τη γνώμη αρκετών ειδικών, η Κατερίνα, αποφάσισε να μην κάνει και τα δύο χειρουργεία ταυτόχρονα, καθώς ο πνεύμονας ήταν ήδη επιβαρυμένος με την κύστη και υπήρχε κίνδυνος να μην «αντέξει» την πολύωρη αναισθησία.

Αρχικά έγινε η εγχείρηση στον πνεύμονα. Όλα πήγαν καλά με εξαίρεση το ιδιαίτερα επώδυνο μετεγχειρητικό στάδιο.

 «Για 30 μέρες οι πόνοι ήταν φρικτοί. Σε κάθε μικρή κίνηση, σε κάθε αναπνοή… Λίγη ανακούφιση πρόσφερε η μορφίνη αλλά και αυτή ήταν παροδική», λέει η Κατερίνα.

Μεσολάβησε μία περίοδος 17 ημερών και ακολούθησε το δεύτερο χειρουργείο στο ήπαρ.

Οι γιατροί είχαν καταστήσει εξαρχής σαφές ότι το χειρουργείο δεν θα ήταν ένα απλό χειρουργείο εχινόκοκκου, καθώς το ήπαρ είχε πρηστεί και βρισκόταν πολύ κοντά στην κεντρική αρτηρία.  Ο μεγάλος φόβος τους ήταν η ρήξη της κύστεως κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, η οποία θα μπορούσε να αποβεί μοιραία.

«Το προηγούμενο βράδυ οι γιατροί μας ενημέρωσαν ότι το κομμάτι του ήπατος που θα παρέμενε ύστερα από την απαιτούμενη τομή, δεν γνώριζαν αν θα ήταν αρκετό για να με κρατήσει στη ζωή. Έγινα κουρέλι. Κοιμήθηκα με ηρεμιστικά. Όμως, πριν κοιμηθώ έβαλα στόχο να εφαρμόσω όλα όσα είχα διαβάσει στην Ψυχολογία και να προετοιμάσω το σώμα μου έτσι ώστε να πάνε όλα καλά με τη θετική σκέψη».

Την επόμενη μέρα η Κατερίνα έφτασε στο νοσοκομείο αποφασισμένη να ζήσει.

«Ένιωθα πολύ δυνατή. Προσπαθούσα να χαλαρώσω τους υπόλοιπους, τους γιατρούς την οικογένειά μου. Θυμάμαι εκείνη την ημέρα ο ξάδερφος μου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μου έλεγε: “έχεις το κουράγιο και τη δύναμη του πατέρα μου”».

Η Κατερίνα χαιρέτησε έναν έναν τους ανθρώπους της με ένα άγγιγμα στο χέρι και έφυγε για το χειρουργείο με ανάμεικτα συναισθήματα. Μέχρι να της χορηγήσουν αναισθησία αστειευόταν με τους γιατρούς και τους νοσηλευτές και είχε αρκετά καλή διάθεση.

«Είχα πολύ περισσότερο χιούμορ απ’ ό,τι συνήθως, γιατί είχα βάλει όλη μου την ενέργεια για να χαλαρώσω τους γύρω μου. Η τελευταία σκέψη μου πριν “κοιμηθώ” ήταν αν θα ξυπνήσω εδώ να δω τον πατέρα μου και τον αδελφό μου ή “αλλού” να δω τη μητέρα μου που δεν ζούσε πια. Η αλήθεια είναι ότι στα 43 μου χρόνια τότε δεν φοβόμουν το θάνατο, αλλά λυπόμουν για τη ζωή που δεν θα ζούσα».

Το χειρουργείο πήγε καλά και η Κατερίνα ξύπνησε… εδώ!

«Μόλις συνειδητοποίησα ότι είμαι ζωντανή, θυμάμαι ότι ξέσπασα σε λυγμούς. Η σκηνή ήταν πολύ έντονη και γνωρίζαμε ήδη ότι, παρότι είχε εξαιρεθεί ένα μεγάλο κομμάτι του ήπατος, όσο είχε μείνει ήταν αρκετό για να ζήσω».

Ο επόμενος χρόνος ήταν γεμάτος εξετάσεις και περιορισμένη φυσική δραστηριότητα, αλλά όσο περνούσε ο καιρός η ζωή της άρχισε να ομαλοποιείται. Σήμερα, σχεδόν 10 χρόνια μετά, η Κατερίνα ζει μια φυσιολογική ζωή, με ελάχιστα «απομεινάρια» να της θυμίζουν την περιπέτειά της.

“Νιώθω τυχερή μέσα στην ατυχία μου”, εξομολογείται, “αφενός γιατί οι κύστεις ήταν τόσο μεγάλες που θα μπορούσαν να έχουν υποστεί ρήξη μέσα από μια απότομη κίνηση της καθημερινότητας, αφετέρου, γιατί δεν δημιουργήθηκε κύστη στον εγκέφαλο όπου δεν χειρουργείται”.

Όπως την ενημέρωσαν οι γιατροί, εάν ο εχινόκοκκος είχε διαγνωστεί εξαρχής τα χειρουργεία δεν θα ήταν τόσο επικίνδυνα, ούτε τόσο επώδυνα.

Η Κατερίνα βρέθηκε αντιμέτωπη με το θάνατο εξαιτίας μιας διάγνωσης που δεν έγινε τη στιγμή που “έπρεπε”. Ύστερα από αλλεπάλληλες συζητήσεις με νομικούς αποφάσισε να μην κινηθεί δικαστικά εναντίον της κλινικής που δεν διέγνωσε τη νόσο της, γιατί θα ήταν μια μακρά και ψυχοφθόρα διαδικασία για την ίδια, η οποία ήταν ήδη επιβαρυμένη σωματικά και ψυχικά. Ήθελε να αφήσει πίσω της τη «μαύρη» αυτή σελίδα και να ξεκινήσει ένα νέο ταξίδι, στο οποίο θα «ρουφούσε» και το τελευταίο δευτερόλεπτο από το δανεικό χρόνο της στη ζωή.

Αυτό το «Δανεικό Χρόνο» τον έκανε τίτλο στο βιβλίο που μετέπειτα έγραψε ορμώμενη από την περιπέτειά της.

Τι είναι η εχινοκοκκίαση;

Η εχινοκοκκίαση είναι μια παρασιτική νόσος που οφείλεται σε είδη κεστωδών σκωλήκων του γένους Echinococcus (Εχινόκοκκος). Στην Ελλάδα συναντάται κυρίως ο Echinococcus granulosus,ενώ κυρίως ξενιστής για αυτούς τους σκώληκες αποτελούν τα κυνοειδή (σκυλιά). Ο άνθρωπος είναι απλώς ενδιάμεσος ξενιστής. Τα παλαιότερα χρόνια η νόσος  ήταν αρκετά συχνή στην Ελλάδα, ωστόσο με την βελτίωση των υγειονομικών συνθηκών τα κρούσματα έχουν μειωθεί σημαντικά.

Η νόσος είναι γνωστή και ως υδατίδωση και οι άνθρωποι που νοσούν από αυτά τα παράσιτα συνήθως ζουν σε περιοχές όπου είναι ανεπτυγμένη η εκτροφή αμνών και εριφίων και έχουν στενή επαφή με σκύλους.

Γιατί αποτελεί δημόσιο κίνδυνο;

Διότι αν ο άνθρωπος καταναλώσει αυγά του παρασίτου, προσβάλλεται από υδατίδωση. Δηλαδή στα εσωτερικά του όργανα (π.χ. ήπαρ, πνεύμονες, εγκέφαλος) σχηματίζονται κύστεις του παρασίτου (υδατίδες κύστεις) και προκαλούν σοβαρή δυσλειτουργία τους, όταν οι κύστεις αυτές δεν αντιμετωπιστούν από το ανοσοποιητικό σύστημα. Το ίδιο συμβαίνει και στα παραγωγικά ζώα (π.χ. αγελάδες, πρόβατα) όταν καταναλώνουν στους χώρους βοσκής αυγά του παρασίτου που αποβάλλονται από μολυσμένους σκύλους.