Την ώρα που το δολάριο «αναμετριέται» με τα 30 δολάρια το βαρέλι, καταγράφοντας απώλειες 50% τον τελευταίο χρόνο, ο σολομός αναδεικνύεται ως το πιο επικερδές εμπόρευμα. Τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, η τιμή του που αποτελεί επίσημο διαπραγματεύσιμο εμπόρευμα στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης , έχει εκτιναχθεί κατά 22% στα 7 δολάρια το κιλό περίπου. Όταν, όμως, 4,5 κιλά σολομού κοστίζουν περισσότερο από ένα βαρέλι πετρέλαιο, αναμφισβήτητα δεν είναι ένα γεγονός που χαροποιεί τις πετρελαιοβιομηχανίες.
Δεν συμβαίνει το ίδιο όμως και για τον δισεκατομμυριούχο John Fredriksen, ο οποίος έφτιαξε τεράστια περιουσία από τα πετρελαιοφόρα και τις υπεράκτιες εξορύξεις, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει επενδύσει σημαντικά ποσά στη Marine Harvest, τον μεγαλύτερο παραγωγό σολομού παγκοσμίως.
Ο Νορβηγός τα τελευταία χρόνια έχει δηλώσει ως το τόπο κατοικίας του την Λευκωσία καθώς θεωρεί το φορολογικό καθεστώς της Κύπρου είναι περισσότερο ευνοϊκό από αυτό της χώρας του. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και το Forbes στις λίστες του τον θεωρεί κάτοικο Κύπρου.
Έχασε σε λίγους μήνες πάνω από 3 δισ δολάρια
Η πρωτοτυπία του Νορβηγού κροίσου είναι ότι κατάφερε κάτι μοναδικό: να χτίσει την περιουσία του πάνω στο ράλι του πετρελαίου μέσω της Seadrill και να συνεχίζει να την αναπτύσσει με το πετρέλαιο να έχει υποτιμηθεί κατά 70% σε βάθος 1,5 έτους. Αυτό το κατόρθωσε κάνοντας επενδύσεις σε πετρέλαιο και… σολομό.
Τους τελευταίους 18 μήνες, η καθαρή περιουσία του μεγιστάνα της ναυτιλίας σημείωσε βουτιά 40% στα 10,6 δισ. δολάρια. Ο Fredriksen έχτισε τον τεράστιο στόλο του τις δεκαετίες 1970-80 με τα τολμηρά στοιχήματα που έκανε στην εμπόλεμη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Σήμερα, πάντως, που το πετρέλαιο αντιμετωπίζει τη χειρότερη κρίση των τελευταίων ετών, το παρήγορο για τον 71χρονο επιχειρηματία είναι ότι η αξία της επένδυσής του στη Marine Harvest αυξήθηκε κατά 50% μετά την εκτόξευση των τιμών του εμπορικού ψαριού σε επίπεδα-ρεκόρ. Το μερίδιο 25% που κατέχει ο Fredriksen στη Marine Harvest αποτελεί πλέον την πιο πολύτιμη συμμετοχή του.
«Η είσοδος στην αγορά των ψαριών ήταν αναμφίβολα μια έξυπνη κίνηση», σχολιάζει ο Kolbjoern Giskeoedegaard, αναλυτής από τη Nordea Bank. «Αυτό που είναι σημαντικό για ένα σύστημα όπως του Fredriksen, και στο οποίο επικεντρώθηκαν ιδιαίτερα την τελευταία τριετία, είναι να μην βάζουν όλα τα αυγά στο ίδιο καλάθι».
Το μερίδιο 1,6 δισ. δολαρίων που κατέχει ο Fredriksen στη Marine Harvest έχει επταπλάσια αξία από το αντίστοιχο μερίδιο που έχει στην εταιρεία εξόρυξης Seadrill Ltd., η οποία αποτελούσε τη ναυαρχίδα του ομίλου του πριν ξεκινήσει η κατάρρευση του πετρελαίου. Πράγματι, η συμμετοχή στην εταιρεία σολομού υπερβαίνει σε αξία τις τοποθετήσεις του ομίλου στη Seadrill, την εταιρεία πετρελαιοφόρων Frontline και την εταιρεία διαπραγμάτευσης στο πετρέλαιο Arcadia Petroleum.
Από το 2014 που ξεκίνησε η ελεύθερη πτώση του πετρελαίου, η μετοχή της Seadrill έχει χάσει το 93% της αξίας της. Το ίδιο διάστημα ο τίτλος της Marine Harvest εκτινάχθηκε κατά 75% χάρη στην εκτίναξη της ζήτησης για σολομό από την Ευρώπη ως την Ασία με αποτέλεσμα την εκτόξευση της τιμής του.
Ο Fredriksen είχε τη διορατικότητα να εμπλακεί στο εμπόριο σολομού στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, όταν διαδεδομένες ασθένειες όπως η γρίπη των πτηνών ανάγκασαν πολλούς καταναλωτές να στραφούν σε άλλες πηγές πρωτεΐνης, όπως τα ψάρια και τα θαλασσινά.
«Είναι ένας από τους μεγαλύτερους ορθολογιστές που έχω γνωρίσει», αναφέρει ο επικεφαλής της Marine Harvest, Eirik Leroey, για τον Νορβηγό μεγιστάνα που σήμερα διαχειρίζεται τις επιχειρήσεις του από την Κύπρο.
Οι κόρες του
Ο Κύπριος είναι χήρος από το 2006, όταν έφυγε από τη ζωή η σύζυγός του Astrup Fredriksen, οδοντίατρος στο επάγγελμα, με την οποία απέκτησε δύο δίδυμες κόρες, την Ceiliie και την Kathrine που είναι σήμερα 30 ετών. Ένα από τα καπρίτσια του, είναι η συλλογή έργων τέχνης, ιδιαίτερα Νορβηγών καλλιτεχνών.
