Γιατί ο Χατζηδάκης πρέπει να δώσει γρήγορα απαντήσεις στην αγορά ενέργειας

Τα λάθη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που καθυστέρησαν την απελευθέρωση στην αγορά της ενέργειας και τις επενδύσεις, πήγαν πίσω την εφαρμογή του target model, δημιούργησαν έλλειψη ρευστότητας στην αγορά ενέργειας και κυρίως έφεραν τη ΔΕΗ στη σημερινή της οικονομική κατάσταση πρέπει να αντιμετωπίσει και να αναστρέψει η σημερινή κυβέρνηση, με ένα νέο και πολυεπίπεδο σχέδιο, που θα ανδιατάξει την αγορά ενέργειας και θα βάλει τη χώρα σε μια νέα εποχή.

Στις προγραμματικές δηλώσεις που θα γίνουν αύριο στη Βουλή από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και αυτές που θα ακολουθήσουν από τον υπουργό Ενέργειας κ. Κ. Χατζηδάκη θα δοθεί το στίγμα της νέας στρατηγικής.

Ο υπουργός Ενέργειας βρίσκεται μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις τόσο για τη ΔΕΗ όσο και για άλλα σημαντικά θέματα στην αγορά ενέργειας, μεταρρυθμίσεις ουσιαστικές που αναμένεται να προσελκύσουν σημαντικές επενδύσεις και να εκσυγχρονίσουν το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας.

Οι πολιτικές που θα ακολουθηθούν στοχεύουν τόσο στο να λύσουν τα σημαντικά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί  και έχουν μετατρέψει τη ΔΕΗ σε ωρολογιακή βόμβα για την οικονομία, όσο και να δώσουν μια προοπτική μακροπρόθεσμη που θα φέρει επενδύσεις και ανάπτυξη στην ενέργεια, ακολουθώντας το μονοπάτι της Ε.Ε.

• Διάσωση της ΔΕΗ:  Το 90% της χρηματιστηριακής αξίας της ΔΕΗ χάθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ  καθώς η εταιρεία οδηγήθηκε στη μείωση του μεριδίου αγοράς από το 90% στο 50% με μηδενικό οικονομικό αντάλλαγμα. Ωστόσο η μετοχή της ΔΕΗ από 1,3 ευρώ  πριν τις ευρωεκλογές πήγε στα 2,1 ευρώ, μια αύξηση 60% που αντικατοπτρίζει την εμπιστοσύνη που δείχνει η αγορά στους εκτιμώμενους χειρισμούς και τις αποφάσεις της νέας κυβέρνησης. Το ακριβές σχέδιο για την σωτηρία της ΔΕΗ, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει πλήρως διαμορφωθεί. Έχουν σκιαγραφηθεί οι εναλλακτικές επιλογές και τα πιθανά σενάρια, αλλά ακόμη δεν υπήρξε ο χρόνος να προετοιμαστούν στη λεπτομέρειά τους. Η πρώτη συνάντηση του υπουργού Ενέργειας με τους εκπροσώπους των θεσμών που πραγματοποιήθηκε χθες ήταν αναγνωριστική και συζητήθηκαν μόνο οι βασικές κατευθύνσεις. Αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλες από την επόμενη  εβδομάδα πριν αποτυπωθούν με ακρίβεια οι λύσεις που θα επιλεγούν.  Η αναζήτηση ρευστότητας, η είσπραξη των 200 εκατ. από τα ΥΚΩ, η μείωση κόστους μισθολογικού και χρηματοοικονομικού, το κυνήγι των στρατηγικών κακοπληρωτών, η τιτλοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι κάποιες πρώτες κινήσεις που θα βοηθούσαν την επιχείρηση να πάρει μια ανάσα, βελτιώνοντας τον ισολογισμό της άμεσα. Σε δεύτερη φάση θα μπορούσε να απευθυνθεί στις αγορές μέσω του ομολόγου, κίνηση που παρότι σχεδιαζόταν δεν έγινε. Και σε τρίτη φάση να αξιοποιηθούν τα περιουσιακά της στοιχεία   με μακροχρόνια μίσθωση ή πώληση πακέτων μονάδων. Τα σχέδια αποεπένδυσης περιλαμβάνουν πλέον, σύμφωνα με πληροφορίες και τις υδροηλεκτρικές μονάδες,  ώστε μέσω της δημιουργίας  πακέτων πιθανότατα δύο ή και τριών να μπορέσουν να πουληθούν και οι δύο λιγνιτικές μονάδες σε Μεγαλόπολη και Μελίτη, κάτι που είναι απαραίτητο που    μετά την άνοδο των τιμών των CO2. Οι κρυμμένες αξίες στα περιουσιακά στοιχεία της ΔΕΗ είναι μεγάλες και με προσεκτικές κινήσεις  μπορούν να εξασφαλίσουν σημαντικά έσοδα στην εταιρεία  μέχρι 700 εκατ από την πώληση των πακέτων μονάδων, άλλα τόσα αν αποφασίσει να δώσει ποσοστό μέχρι 49% του ΔΕΔΔΗΕ σε στρατηγικό επενδυτή. Μαζί με τις αποεπενδύσεις αναμένεται να διαμορφωθεί και το νέο business plan της ΔΕΗ με έμφαση στις ΑΠΕ, καθώς η ΔΕΗ, μέχρι σήμερα,  δεν έχει επενδύσει στις ΑΠΕ, που είναι το μέλλον  λόγω έλλειψης των απαιτούμενων κεφαλαίων.

• Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας: το σχέδιο του υπουργού Ενέργειας, θα χαράσσει μια στρατηγική που θα διορθώνει λάθη του παρελθόντος και θα βάζει την αγορά σε μια πορεία σε συνάρτηση με την κατεύθυνση της Ε.Ε, που θα δημιουργεί προϋποθέσεις επενδύσεων.  Κεντρικό θέμα, τόσο για τη ΔΕΗ όσο και συνολικά για την αγορά ενέργειας είναι η πορεία απεξάρτησης από το λιγνίτη και τα βήματα που θα γίνουν σε αυτή την κατεύθυνση. Όσο το κόστος των δικαιωμάτων ρύπων αυξάνεται η απεξάρτηση από το λιγνίτη μειώνει τα κόστη της ΔΕΗ και ταυτόχρονα αφήνει πεδίο ελεύθερο για νέες επενδύσεις πιο αποδοτικές.Η αγορά αναμένει από την κυβέρνηση να προχωρήσει με αποφασιστικές πολιτικές,  στροφής από τη λιγνιτική εποχή, κάτι που το ζητά εδώ και καιρό η Ε.Ε. Για τους ιδιώτες παραγωγούς είναι σημαντικό να  μειωθεί ο χρόνος λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων γιατί τότε  δημιουργείται κενό στην αγορά που μπορούν να καλύψουν, επενδύοντας σε νέες μονάδες, ενώ μια τέτοια πολιτική θα εξασφάλιζε μείωση ζημιών στη ΔΕΗ.Επίσης η επιτάχυνση των διαδικασιών για την εκκίνηση του target model είναι μεγάλης σημασίας για την αγορά, καθώς ήδη έχει μετατεθεί πολλές φορές η ημερομηνία έναρξης της λειτουργίας του. Αν το target model  λειτουργήσει με το σωστό τρόπο μπορεί να συμβάλει σε μια απελευθερωμένη και ανταγωνιστική αγορά.

• Αποκρατικοποιήσεις: Με ενδιαφέρον αναμένονται οι αποφάσεις της κυβέρνησης για τις ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις, που αποτελούν μέρος των δεσμεύσεων στο πλαίσιο των μεταμνημονιακών υποχρεώσεων. Η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και πώς θα προχωρήσει, οι αποφάσεις για τα ΕΛΠΕ και τί θα αλλάξει στους όρους μιας νέας ιδιωτικοποίησης ώστε να προσελκύσουν αυτή τη φορά ενδιαφερόμενους επενδυτές, η ιδιωτικοποίηση των αποθηκών φ. αερίου Καβάλας, αλλά και το ενδεχόμενο πώλησης μειοψηφικού πακέτου του ΔΕΔΔΗΕ εξασφαλίζοντας έσοδα για τη ΔΕΗ είναι κρίσιμα ζητήματα που για τα οποία αναμένεται να δοθεί το στίγμα στις προγραμματικές.

• Ενεργειακή διπλωματία, και διασυνδέσεις: Η Ελλάδα μπορεί να γίνει τα επόμενα χρόνια ενεργειακός κόμβος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και όπως είπε ο υπουργός Ενέργειας, θα στηρίξει με κάθε τρόπο κάθε αναγκαία διαδικασία για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός χωρίς καθυστερήσεις. Η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα, ωστόσο όπως είπε είναι έτοιμος να στηρίξει και τη διασύνδεση με την Κύπρο. Επίσης θα βοηθήσει με κάθε τρόπο τα άλλα σημαντικά έργα όπως τον πλωτό σταθμό στην Αλεξανδρούπολη και τις αποθήκες φυσικού αερίου στην Καβάλα.

• Υδρογονάνθρακες: Προτεραιότητα για να δοθεί ένα πρώτο θετικό μήνυμα σε κάθε κατεύθυνση είναι να κυρωθούν οι συμβάσεις των παραχωρήσεων υδρογονανθράκων Νότια της Κρήτης, που υπεγράφησαν πριν τις εκλογές. Το 2020 θα είναι κρίσιμη χρονιά, για την εκκίνηση των ερευνητικών γεωτρήσεων, η πορεία των οποίων θα κρίνει την υλοποίηση των μεγάλων επενδύσεων αλλά και το αν θα παρουσιαστεί διεθνές ενδιαφέρον για πρόσθετες περιοχές.