Παραχωρήσεις: Ποιες νέες μεγάλες «μάχες» ακολουθούν μετά την Αττική Οδό – Όλοι οι πρωταγωνιστές

Μπορεί ο διαγωνισμός για την Αττική Οδό να έχει κλείσει με την ανάδειξη της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ως προτιμητέου επενδυτή αλλά αυτό δε σημαίνει ότι τα στρατηγεία των μεγάλων εγχώριων και διεθνών ομίλων θα σταματήσουν να προετοιμάζονται για τις νέες μάχες στους διαγωνισμούς των παραχωρήσεων. Πρόκειται για τρεις παραχωρήσεις συνολικής αξίας άνω των 3 δισ. Ευρώ στις οποίες πρωταγωνιστούν όλοι οι μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι όπως η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Ελλάκτωρ, ΑΒΑΞ, Mytilineos και Intrakat αλλά και γαλλικές εταιρείες όπως η Meridiam και η Egis.

Το πιο προωθημένο έργο εξ αυτών είναι η παραχώρηση Χανιά-Ηράκλειο του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ). Επίσης, προχωρούν οι διαδικασίες για ακόμα έναν μεγάλο διαγωνισμό που αφορά το κατασκευαστικό κομμάτι της Αττικής Οδού (δηλαδή τις επεκτάσεις της), ενώ «κολλημένος» παραμένει ο διαγωνισμός για την υποθαλάσσια ζεύξη Σαλαμίνας-Περάματος.

 ΒΟΑΚ: Χανιά-Ηράκλειο

Το τμήμα Χανιά-Ηράκλειο του ΒΟΑΚ που δημοπρατείται ως παραχώρηση και συνδυάζει την κατασκευή και τη συντήρηση λειτουργία του τελευταίου και μεγαλύτερου τμήματος του οδικού άξονα της Μεγαλονήσου, βρίσκεται στο τελικό στάδιο δημοπράτησης με το υπουργείο υποδομών και μεταφορών να βρίσκεται ένα βήμα πριν από την αποσφράγιση των τεχνικών προσφορών.

Αυτό συμβαίνει καθώς τον προηγούμενο μήνα δόθηκε το τελικό «ΟΚ» για τις αλλαγές στα σχήματα, και αναμένεται να βγει σύντομα το πρακτικό που εγκρίνει τα δικαιολογητικά των σχημάτων. Το επόμενο βήμα, που αναμένεται μέχρι τα τέλη του μήνα εάν δεν υπάρξουν ενστάσεις και προσφυγές, είναι η αποσφράγιση των τεχνικών προσφορών έως τα τέλη του Σεπτεμβρίου, ενώ εντός του Οκτωβρίου αναμένεται και η αποσφράγιση των οικονομικών φακέλων.

Πρόκειται για ένα έργο συνολικής αξίας 1,75 δισ. Ευρώ το οποίο όπως φάνηκε και από τις προσφορές που υποβλήθηκαν στις αρχές του περασμένου Μαΐου έχει προσελκύσει σημαντικούς ομίλους. Αναλυτικότερα, τα σχήματα που διεκδικούν το εν λόγω τμήμα είναι τα εξής:

Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η οποία δοκιμάζει τις ίδιες δυνάμεις της και δεν έχει συνάψει κάποια συμμαχία. Σημειώνεται ότι η εν λόγω τακτική της «βγήκε» στην Αττική Οδό και μένει να φανεί εάν θα γίνει το ίδιο και σε αυτό τον διαγωνισμό. Μάλιστα πρόκειται για ένα έργο με σημαντική προστιθέμενη αξία για τον όμιλο καθώς θα βελτιώσει την ισχυρή παρουσία του στην Κρήτη (σ.σ. Κατασκευάζει το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι και το τμήμα Νεάπολη-Χερσόνησος του ΒΟΑΚ μαζί με τις Ελλάκτωρ και Intrakat).

O Όμιλος Ελλάκτωρ έχει ενώσει τις δυνάμεις του με τη Mytilineos, η οποία  θέλει να εισέλθει δυναμικά στις οδικές παραχωρήσεις που συνδυάζουν τόσο την κατασκευή όσο και τη λειτουργία και τη συντήρηση. Σημειώνεται ότι οι οδικές παραχωρήσεις βρίσκονται στο επίκεντρο της στρατηγικής ανάπτυξης του ομίλου Mytilineos, καθώς συνδυάζουν το κατασκευαστικό έργο και επομένως θα ξεκλειδώσουν υπεραξίες.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι παρότι η Mytilineos κατέθεσε τη δεύτερη υψηλότερη προσφορά για την Αττική Οδό, το έργο αυτό δεν ήταν προτεραιότητα. Αντίθετα, ο όμιλος θα διεκδικήσει το ΒΟΑΚ με όλες του τις δυνάμεις, καθώς το έργο συνδυάζει κατασκευή και λειτουργία. Μάλιστα, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εισηγμένης, Ευάγγελος Μυτιληναίος, έχει αναφερθεί πολλές φορές στη σημασία αυτού του έργου.

Εξάλλου ο όμιλος, που έχει πραγματοποιήσει σημαντικές εξαγορές στους δύο άλλους τομείς δραστηριότητας, δηλαδή την ενέργεια και τη μεταλλουργία, θα ήθελε να αναδείξει ανάλογη δυναμική και το «μέταλλο» των δύο νεοσυσταθέντων θυγατρικών (ΜΕΤΚΑ και Μ Παραχωρήσεων). Ο καλύτερος τρόπος για να εισέλθουν δυναμικά οι θυγατρικές στους δύο τομείς είναι η επικράτηση σε ένα τόσο μεγάλο έργο.

Δεν αποκλείεται, δε, να δούμε και μία «άτυπη» είσοδο της Intrakat στην παραπάνω κοινοπραξία, καθώς η ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, που αποτελεί το ένα μέρος της Κοινοπραξίας, θα καλέσει την Intrakat προκειμένου να αναλάβει το κατασκευαστικό κομμάτι του έργου εφόσον επικρατήσει στον διαγωνισμό (σ.σ η Ελλάκτωρ θα μπορεί να ζητά από την Intrakat, που αναμένεται έως τα τέλη του έτους να έχει εξαγοράσει τον Άκτωρ, να αναλαμβάνει την κατασκευή έργων).

Η τρίτη προσφορά προέρχεται από την κοινοπραξία του Ομίλου ΑΒΑΞ με τις γαλλικές Egis και Meridiam. Όσον αφορά την Egis, η εταιρεία έχει πολύ καλή εικόνα της ελληνικής αγοράς καθώς συμμετέχει με ένα πολύ μικρό ποσοστό στην κοινοπραξία που διαχειρίζεται την υφιστάμενη παραχώρηση της Αττικής Οδού (Ελλάκτωρ-ΑΒΑΞ-Egis), ενώ μαζί με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είχε δώσει την προσφορά-ρεκόρ για την Εγνατία Οδό. Ο δεύτερος Γάλλος εταίρος του Ομίλου ΑΒΑΞ είναι η  Meridiam, η οποία αποτέλεσε σύμμαχο της εισηγμένης στον διαγωνισμό για την Αττική Οδό και από ό,τι φαίνεται η συνεργασία συνεχίζεται και στο ΒΟΑΚ.

Στα του έργου, το Χανιά-Ηράκλειο,περιλαμβάνει την προαίρεση Κίσσαμος-Χανιά, και αναμένεται να κατασκευαστούν τα εξής:

• Μήκος αυτοκινητοδρόμου: 157,5 χλμ (εάν λάβουμε υπόψη και την επέκταση Κίσσαμος-Χανιά) και παράπλευρου/κάθετου δικτύου περίπου 150 χλμ.
• 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ
• 26 σήραγγες
• 10,80 χλμ. νέες γέφυρες, 23 εκ των οποίων υπερβαίνουν τα 100 μέτρα μήκος
• 20 νέοι ανισόπεδοι κόμβοι και αναβάθμιση των υπαρχόντων 18 ανισόπεδων κόμβων στις Παρακάμψεις Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου.

Η διάρκεια του έχει υπολογιστεί στα 30 έτη και τα τέσσερα πρώτα αφορούν την κατασκευή του.  Επομένως, εφόσον η σύμβαση υπογραφεί έως τέλη του 2023, τότε ο οδικός άξονας θα παραδοθεί στην κυκλοφορία στα τέλη του 2027 ή τις αρχές του 2028.

Επεκτάσεις Αττικής Οδού

Οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού εκτιμώμενου προϋπολογισμού άνω του 1 δισ. ευρώ αποτελούν ένα από τα έργα-σημαίες της προηγούμενης κυβέρνησης και τελικά αποφασίστηκε να αποκοπεί από τον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ και να δημοπρατηθεί αυτόνομα.

Προς το παρόν, το μόνο που έχει γνωστοποιηθεί είναι ότι θα δημοπρατηθεί ως μία ενιαία παραχώρηση, και παρά το γεγονός ότι δεν έχει βγει κάποιος διαγωνισμός στον αέρα, ήδη οι τρεις ισχυρότεροι κατασκευαστικοί όμιλοι (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Ελλάκτωρ, ΑΒΑΞ) ετοιμάζουν τα στρατηγεία τους.

Αυτό συμβαίνει καθώς οι τρεις ισχυρές εταιρείες εκμεταλλευόμενες το νέο νόμο για τις Πρότυπες Προτάσεις που πέρασε από τη Βουλή το Φεβρουάριο του 2022, κατέθεσαν το σχέδιο τους με τίτλο ΑΘΗΝΑ Ι  για τη δημοπράτηση των τριών επεκτάσεων. Ηγέτης της «άτυπης» αυτής κοινοπραξίας είναι η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ που έχει ποσοστό 36% ενώ οι άλλες δύο εταιρείες (ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις και ΑΒΑΞ) κατέχουν από 32% έκαστη.

Αναλυτικότερα σε τροχιά δημοπράτησης θα μπουν οι επεκτάσεις του Λαυρίου και της Ραφήνας που έχουν μείνει πίσω όσον αφορά τη μελετητική τους ωριμότητα, και αυτή της αστικής σήραγγας Ηλιουπόλεως, η οποία ωριμάζει καθώς η LAMDA Development έχει αναλάβει το κόστος της σχετικής μελέτης.

Υποθαλάσσια ζεύξη Σαλαμίνας-Περάματος

Η ζεύξη Σαλαμίνας-Περάματος με υποθαλάσσιο τούνελ αποτελεί ένα έργο που τρέχει το υπουργείο υποδομών και μεταφορών από το 2016, αλλά από τότε έως και σήμερα παραμένει κολλημένη καθώς εδώ και δύο χρόνια έχει παραμείνει στο στάδιο της γνωμοδότησης από την Περιφέρεια Αττικής.

Εφόσον δοθεί το ΟΚ από την Περιφέρεια Αττικής, τότε το υπουργείο υποδομών θα μπορεί να υποβάλει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στο υπουργείο περιβάλλοντος και ενέργειας ώστε να πάρει την τελική Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΑΕΠΟ), ώστε να προχωρήσει στο τελικό στάδιο του διαγωνισμού που είναι η υποβολή των δεσμευτικών προσφορών από τους τρεις ενδιαφερομένους.

Σημειώνεται ότι αυτοί είναι οι εξής:

-ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ

-Mytilineos

-Η κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις-Vinci

Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι έχουν περάσει αρκετά χρόνια από τότε που τα παραπάνω σχήματα εκδήλωσαν τον ενδιαφέρον τους και δεν αποκλείεται να δούμε αποχωρήσεις, μεταξύ τους συγχωνεύσεις, αλλά και την προσθήκη νέων εταιριών δεδομένου ότι θα «κουμπώσουν» στις υφιστάμενες συμμαχίες.

Στα του έργου, ο προϋπολογισμός του έχει εκτιμηθεί στα 450 εκατ. Ευρώ και ο ανάδοχος καλείται μέσα σε 35 έτη να κατασκευάσει και να συντηρήσει μια σήραγγα μήκους 1,1 χλμ.