Την ώρα που οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία συνεχίζονται, το βλέμμα των διεθνών αγορών είναι στραμμένο στην «επόμενη μέρα». Η χώρα, ύστερα από τρία χρόνια σφοδρών συγκρούσεων, θα χρειαστεί επενδύσεις-μαμούθ για την αποκατάσταση κατεστραμμένων υποδομών, με την Παγκόσμια Τράπεζα να υπολογίζει το κόστος σε 500 δισ. δολάρια και τις εκτιμήσεις να ανεβάζουν το ποσό σε πολλαπλάσια επίπεδα. Σε αυτήν την προσπάθεια, ελληνικοί κατασκευαστικοί όμιλοι όπως η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο ΑΚΤΩΡ, η METKA και η ΑΒΑΞ ετοιμάζονται να διεκδικήσουν ρόλο-κλειδί, αξιοποιώντας την εμπειρία τους σε μεγάλα έργα υποδομών αλλά και την ήδη στερεωμένη παρουσία τους στα Βαλκάνια.

Έτσι, με την ελληνική κυβέρνηση να έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες για έργα στην Οδησσό και τη Ρουμανία – όπου η πλειοψηφία των μεγάλων εργολάβων της χώρας δραστηριοποιείται –  να αποτελεί στρατηγικό κόμβο εισόδου προς την Ουκρανία, διαγράφονται σημαντικές προοπτικές για τον κλάδο.

1

Οι δουλείες των μεγάλων εργολάβων σε Ρουμανία και  Βαλκάνια

Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ συνεχίζει να εδραιώνει τη θέση της ως ένας από τους πιο δυναμικούς «παίκτες» στον χώρο των υποδομών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με σειρά έργων που επιβεβαιώνουν τη στρατηγική της παρουσία στα Βαλκάνια.

Φέτος επανήλθε στη ρουμανική αγορά, καθώς η θυγατρική ΤΕΡΝΑ Α.Ε., σε κοινοπραξία με την Alstom Romania, αναδείχθηκε προσωρινός μειοδότης για δύο σιδηροδρομικά έργα μήκους 83 χιλιομέτρων στη γραμμή Craiova–Drobeta Turnu Severin–Caransebeș, συνολικού προϋπολογισμού σχεδόν 1 δισ. ευρώ. Η διάρκεια των μελετών και της κατασκευής αναμένεται να ξεπεράσει την τετραετία, με τις συμβάσεις να υπογράφονται στα τέλη του 2025.

Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει ήδη μακρά εμπειρία στη Ρουμανία, από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, με εμβληματικό έργο την αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής Βουκουρέστι–Κωνστάντζα, που ενσωματώθηκε στο ευρωπαϊκό σιδηροδρομικό δίκτυο.

Η δραστηριότητα του Ομίλου εκτείνεται και στη Σερβία, όπου συμμετέχει σε έργα μεγάλης σημασίας, όπως η κατασκευή του νέου διεθνούς αεροδρομίου «Νίκολα Τέσλα» στο Βελιγράδι, σε συνεργασία με την Vinci. Το έργο, προϋπολογισμού 262 εκατ. ευρώ, υλοποιείται με διάρκεια κατασκευής πέντε ετών.

Στο ενεργητικό της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ περιλαμβάνονται επίσης έργα οδικών υποδομών, όπως οι σήραγγες PROGON και PRZONJA PADINA στον αυτοκινητόδρομο Ε80, συνολικού μήκους 3,2 χιλιομέτρων.

Η Βουλγαρία αποτελεί έναν ακόμη πυλώνα της διεθνούς δραστηριότητας της εταιρείας. Η ΤΕΡΝΑ Α.Ε. έχει υπογράψει σύμβαση για την κατασκευή και ηλεκτροκίνηση της σιδηροδρομικής γραμμής Petarch–Dragoman και Voluiak–Dragoman, έργο που περιλαμβάνει 20,9 χλμ υποδομής, 33 χλμ σηματοδότησης και τηλεπικοινωνιών, καθώς και την κατασκευή τεσσάρων σταθμών ηλεκτροκίνησης. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 154,7 εκατ. ευρώ.

Στο παρελθόν, η εταιρεία παρέδωσε με επιτυχία το έργο της γραμμής Dimitrovgrad–Svilengrad, που αφορούσε την ανακατασκευή και ηλεκτροδότηση σιδηροδρομικού τμήματος υψηλών ταχυτήτων μήκους 36 χλμ.

Η ΑΚΤΩΡ, με παρουσία δύο δεκαετιών στη ρουμανική αγορά, ενισχύει σταθερά τη θέση της στα Βαλκάνια, αντιμετωπίζοντας τη χώρα όχι απλώς ως έναν ακόμη προορισμό επενδύσεων, αλλά ως στρατηγικό εταίρο με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ερμηνεύοντας να λόγια του Διευθύνοντος Συμβούλου του ομίλου Αλέξανδρου Εξάρχου.

 Όσον αφορά την Ουκρανία, ο ίδιος έχει καταστήσει σαφές ότι ο όμιλος δεν σκοπεύει να επεκταθεί πέραν της Ελλάδας και της Ρουμανίας, εκτός από ενδεχόμενα έργα ανοικοδόμησης μετά τη λήξη του πολέμου, αξιοποιώντας τη γεωγραφική εγγύτητα και τη στρατηγική θέση της Ρουμανίας.

Το 2024, ο κύκλος εργασιών της ΑΚΤΩΡ στη χώρα ανήλθε σε 233 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 20% της συνολικής κατασκευαστικής δραστηριότητάς της. Ο νέος στόχος είναι η διεκδίκηση έργων που ξεπερνούν τα 3,7 δισ. ευρώ, ανάμεσά τους μεγάλα σιδηροδρομικά έργα στην περιοχή του Brașov, αλλά και νέες οδικές υποδομές. Η ΑΚΤΩΡ έχει ήδη αφήσει το αποτύπωμά της σε έργα κομβικής σημασίας, όπως ο περιφερειακός δακτύλιος Βουκουρεστίου (Α0) και η σιδηροδρομική γραμμή Brașov–Sighișoara, τμήμα του διευρωπαϊκού άξονα Ρήνου–Δούναβη, αναβαθμίζοντας ουσιαστικά τις μεταφορές της χώρας.

Σήμερα ο όμιλος εκτελεί το μεγαλύτερο έργο του στη Ρουμανία, την αποκατάσταση της σιδηροδρομικής γραμμής Brașov–Simeria, προϋπολογισμού 573 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα υλοποιεί και άλλες παρεμβάσεις στην ίδια γραμμή, με αθροιστικό κόστος άνω των 186 εκατ. ευρώ. Στη λίστα των έργων του περιλαμβάνονται ακόμη η περιμετρική οδός Centura A0, αξίας 298 εκατ. ευρώ, καθώς και η γραμμή Gurasada–Ilteu με προϋπολογισμό 159 εκατ. ευρώ. Η δραστηριότητα εκτείνεται και σε έργα συντήρησης και αναβάθμισης του εθνικού σιδηροδρομικού δικτύου, ενώ παράλληλα η εταιρεία έχει επενδυτική παρουσία και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με την κατασκευή αιολικού πάρκου ισχύος 293 MW.

Η METLEN, με βασικό οδηγό την ενέργεια – τον κατεξοχήν ταυτοτικό της τομέα – έχει εδραιώσει την παρουσία της σε αγορές της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, χτίζοντας παράλληλα τις βάσεις για περαιτέρω κατασκευαστική δραστηριότητα μέσω της ΜΕΤΚΑ.

Σημαντικό παράδειγμα της διεθνούς της πορείας αποτελεί η κοινοπραξία με τη Siemens Energy Global GmbH & Co. KG και τη Siemens Energy, για την κατασκευή μονάδας συνδυασμένου κύκλου (CCGT) στο Grudziądz της Πολωνίας. Το έργο, ισχύος 560 MW, περιλαμβάνει αεριοστρόβιλο, ατμοστρόβιλο συμπύκνωσης, εγκατάσταση φυσικού αερίου και όλες τις απαιτούμενες υποδομές. Η σύμβαση EPC υπογράφηκε με την SPV CCGT Grudziądz Sp. z o.o., θυγατρική της Energa S.A. (μέλος του ομίλου ORLEN), και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ενεργειακά projects της περιοχής.

Στα Βαλκάνια, η METLEN έχει εξελιχθεί σε έναν από τους πλέον σημαντικούς παίκτες της ρουμανικής αγοράς ενέργειας, με ισχυρή παρουσία στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Σήμερα διαθέτει χαρτοφυλάκιο 1,6 GW εγκατεστημένης ισχύος σε λειτουργία, ενώ αναπτύσσει νέα έργα συνολικής ισχύος 2,4 GW, που περιλαμβάνουν 800 MW φωτοβολταϊκών και 350 MW συστημάτων αποθήκευσης. Πρόκειται για επενδύσεις που κατατάσσουν την εταιρεία ανάμεσα στους μεγαλύτερους «παίκτες» της πράσινης μετάβασης στη χώρα.

Παράλληλα, ο όμιλος δραστηριοποιείται στον κλάδο της εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας, με παρουσία εκτός από την Ελλάδα, στην Ιταλία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία και την Αλβανία, ενώ σχεδιάζει την επέκτασή του σε Ρουμανία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Κροατία και Σλοβενία.

Αν και η ΜΕΤΚΑ, ως κατασκευαστικός βραχίονας, δεν έχει ακόμη επεκτείνει συστηματικά την παρουσία της στη Ρουμανία, η ισχυρή ενεργειακή δραστηριότητα της METLEN στη χώρα αφήνει ανοιχτό το δρόμο για μελλοντική «κατασκευαστική απόβαση». Με δεδομένο το ανεκτέλεστο χαρτοφυλάκιο έργων και την ηγετική θέση στον ενεργειακό κλάδο, η METLEN δείχνει έτοιμη να πρωταγωνιστήσει και στο κατασκευαστικό πεδίο, όταν οι συνθήκες ωριμάσουν.

Τέλος η ΑΒΑΞ επιβεβαιώνει την παρουσία της σε έργα διεθνούς κλίμακας, έχοντας αναλάβει από το 2023 τη κατασκευή του σταθμού παραγωγής συνδυασμένου κύκλου Mintia (Deva) στη Ρουμανία. Πρόκειται για έργο–ορόσημο προϋπολογισμού άνω του 1,2 δισ. ευρώ, με συμβασιοποιημένο τίμημα 673,5 εκατ. ευρώ, το οποίο εκτελείται για λογαριασμό της Mass Group Holding.

Η νέα μονάδα, ισχύος 1.750 MW, είναι η μεγαλύτερη που έχει ανατεθεί ποτέ σε ελληνική κατασκευαστική εταιρεία στο εξωτερικό. Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2023, έχουν διάρκεια 38 μήνες και αναμένεται να ολοκληρωθούν τον Ιούλιο του 2026, δημιουργώντας περίπου 700 θέσεις εργασίας. Θα παραδοθεί με το «κλειδί στο χέρι», με τον ανοιχτό κύκλο να τίθεται σε λειτουργία το 2026 και τον συνδυασμένο στις αρχές του 2027. Η μονάδα θα αντικαταστήσει παλαιότερες λιγνιτικές εγκαταστάσεις, ενισχύοντας τη διαδικασία απανθρακοποίησης της Ρουμανίας και καλύπτοντας κρίσιμο μέρος των ενεργειακών της αναγκών.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η ΑΒΑΞ αναλαμβάνει έργο στρατηγικής σημασίας στα Βαλκάνια. Το 2019 είχε υλοποιήσει την κατασκευή του Αγωγού Διασύνδεσης Φυσικού Αερίου Ελλάδας–Βουλγαρίας (IGB), συνολικού κόστους 145 εκατ. ευρώ. Ο αγωγός, μήκους 182 χλμ και διαμέτρου 32 ιντσών, με ετήσια δυναμικότητα 5 bcm, συνέδεσε το εθνικό δίκτυο φυσικού αερίου στην Κομοτηνή και το ελληνικό τμήμα του TAP με το βουλγαρικό δίκτυο, ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής.

Στο παρελθόν είχε επίσης αναλάβει έργα στη Ρουμανία, όπως η αναβάθμιση και επέκταση του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων στο Βουκουρέστι (2006–2011), ύψους 99,1 εκατ. ευρώ. Η εμπειρία αυτή αποτέλεσε τη βάση για την περαιτέρω διείσδυσή της στην αγορά.

Η διεθνής παρουσία της ΑΒΑΞ εκτείνεται και πέρα από τα Βαλκάνια. Στο Ιράκ, η εταιρεία υλοποιεί αντίστοιχο ενεργειακό έργο ύψους 282,5 εκατ. ευρώ, το οποίο προχωρά κανονικά.

Με το έργο της Mintia, η ΑΒΑΞ ενισχύει τη θέση της ως ένας από τους κορυφαίους Έλληνες εξαγωγείς τεχνογνωσίας στον τομέα της ενέργειας, συνδέοντας το όνομά της με μεγάλα έργα υποδομής που αναβαθμίζουν ενεργειακά ολόκληρες χώρες.

Διαβάστε επίσης:

ΚΕΛ Ραφήνας: Ακυρώνεται ο διαγωνισμός μετά από προσφυγές και…αποκλεισμούς

ΒΟΑΚ: Βήμα-βήμα η κατασκευή του έργου που θα ενώσει την Κρήτη – Το σχέδιο και τα χρονοδιαγράμματα

Μαρίνα Αλίμου – Ελλάκτωρ: Σήμα εκκίνησης από τον Δήμο Αλίμου για τη μεγάλη ανάπλαση