Μπροστά σε νέα καθυστέρηση βρίσκεται το πολυαναμενόμενο έργο κατασκευής και λειτουργίας του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) των Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδας, καθώς προσφυγές αλλά και ερωτήματα για τον αδικαιολόγητο αποκλεισμό μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών, οδήγησαν τελικά στην ακύρωση του διαγωνισμού, που ξεπερνά σε προϋπολογισμό τα 110 εκατ. ευρώ και που είχε προκηρύξει η ΕΥΔΑΠ πριν δυο χρόνια, το 2023.

Η διαγωνιστική διαδικασία, παρότι αφορούσε ένα έργο υψίστης σημασίας, γρήγορα βρέθηκε να σκιάζεται από καθυστερήσεις και δικαστικές εμπλοκές, οδηγώντας τελικά σε πλήρες αδιέξοδο.

1

Ειδικότερα, η Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, έπειτα από προδικαστικές κρούσεις μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών, που κατέληξαν να αποκλείονται από τη διαγωνιστική διαδικασία, όπως είχε αναδείξει προ μηνών το mononews,  ακύρωσε όλες τις προσφορές των συμμετεχόντων κατασκευαστικών σχημάτων, οδηγώντας στον τερματισμό του διαγωνισμού και μπλοκάροντας ταυτόχρονα την προσπάθεια της ΕΥΔΑΠ να αποκλείσει, χωρίς επαρκή αιτιολόγηση, υποψήφιους αναδόχους οι οποίοι είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον και διέθεταν μάλιστα τη μεγαλύτερη ίσως εμπειρία σε τέτοιας κλίμακας σύνθετα έργα περιβάλλοντος.

Το επεισόδιο με την ΑΚΤΩΡ

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ανεπιτυχής απόπειρα της ΕΥΔΑΠ, αναθέτουσας αρχής στον διαγωνισμό,  να αποκλείσει τον Όμιλο ΑΚΤΩΡ από τη διαγωνιστική διαδικασία, επικαλούμενη λόγους περί υποτιθέμενης στρέβλωσης του ανταγωνισμού, επειδή τόσο η Intrakat όσο και η ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ είχαν προσέλθει στον εν λόγω διαγωνισμό με ξεχωριστά σχήματα, πριν από τη συμφωνία εξαγοράς της δεύτερης από την πρώτη.

Όπως έγινε γνωστό ωστόσο, η Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών απέρριψε εύλογα το σκεπτικό αυτό, που οδήγησε στον αποκλεισμό της ΑΚΤΩΡ, δικαιώνοντας τον όμιλο.

Εξάλλου, δεν ήταν η μοναδική φορά που οι δύο εταιρείες (Intrakat και ΑΚΤΩΡ) συμμετείχαν σε δημόσιους διαγωνισμούς με ξεχωριστές προσφορές και διαφορετικά σχήματα που είχαν διαμορφωθεί πριν από το άκουσμα της εξαγοράς. Ωστόσο, μόνο στο έργο του ΚΕΛ Ραφήνας έγινε λόγος για στρέβλωση του ανταγωνισμού.

Εκτροχιάζεται ένα από τα σημαντικότερα έργα της Αττικής

Το ΚΕΛ Ραφήνας αφορά περισσότερους από 220.000 κατοίκους της Ανατολικής Αττικής, σε μια περιοχή που παραμένει «τρύπα» στον περιβαλλοντικό χάρτη της χώρας και έχει οδηγήσει την Ελλάδα σε καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Το έργο είναι σύνθετο, καθώς προβλέπει όχι μόνο επεξεργασία λυμάτων με τεχνολογίες υψηλών προδιαγραφών, αλλά και ενεργειακή αξιοποίηση της λυματολάσπης, καθώς και επιστροφή των επεξεργασμένων υδάτων στη φύση για άρδευση.

Ωστόσο, η νέα καθυστέρηση και η μελλοντική επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού σημαίνει απώλεια χρόνου και χρημάτων, με την ευθύνη να βαραίνει εξ ολοκλήρου τη διοίκηση της ΕΥΔΑΠ, η οποία –σύμφωνα με πληροφορίες– παρασύρθηκε από εισηγήσεις συμβούλου που φέρεται να κινείτο εμμέσως υπέρ μικρότερου υποψήφιου αναδόχου.

Το ιστορικό της διαδικασίας

Η διαγωνιστική διαδικασία (Εργολαβία Α-458), με συνολικό κόστος 110,08 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ (88,77 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ), ξεκίνησε με τη συμμετοχή των εξής σχημάτων:

ΜΕΤΚΑ ΑΤΕ – ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ – ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ AQUA
ΓΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Α.Τ.Ε. – ΕΡΓΟΤΕΜ ΑΤΕΒΕ
ΤΕΡΝΑ – THALIS – ΗΛΙΟΧΩΡΑ
ΑΚΤΩΡ – ΑΒΑΞ – ΗΛΕΚΤΩΡ
INTRAKAT – ENVITEC

Παρά τη δυναμική παρουσία των μεγαλύτερων παικτών της αγοράς, η διαδικασία πέρασε στη δεύτερη φάση με μόλις δύο σχήματα: ΜΕΤΚΑ – ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ και ΓΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΣ – ΕΡΓΟΤΕΜ.

Οι υπόλοιποι αποκλείστηκαν, γεγονός που προκάλεσε την έντονη αντίδραση της «Ένωσης ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – ΑΒΑΞ Α.Ε. – ΗΛΕΚΤΩΡ Α.Ε. ΚΕΛ ΡΑΦΗΝΑΣ», η οποία κατέθεσε προδικαστική προσφυγή τον Ιούλιο του 2025 όπως είχε αναδείξει το mononews κατά της απόφασης του Διευθύνοντος Συμβούλου της ΕΥΔΑΠ.

Η προσφυγή εξετάστηκε από την Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ), ενώ η ΕΥΔΑΠ κατέθεσε έγγραφα απόψεών της κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Διαγωνισμού. Το αποτέλεσμα ήταν το πλήρες μπλοκάρισμα της διαδικασίας, που οδήγησε τελικά στην ακύρωση του διαγωνισμού και στη δικαίωση όσων προσέφυγαν.

Με την Αρχή να έχει βάλει «φρένο» σε όλες τις προσφορές, η ΕΥΔΑΠ καλείται να επαναπροκηρύξει από την αρχή τον διαγωνισμό για το έργο. Αυτό σημαίνει ότι το τεράστιο πρόβλημα διαχείρισης λυμάτων στην Ανατολική Αττική θα παραμείνει άλυτο για ακόμη περισσότερα χρόνια, ενώ η χώρα συνεχίζει να κινδυνεύει με νέα πρόστιμα από τις Βρυξέλλες.

Το αντικείμενο του έργου

Αναλυτικότερα, το έργο αφορά την εργολαβία υβριδικής μορφής Α-458, η οποία περιλαμβάνει κατασκευή και λειτουργία του ΚΕΛ για συνολική διάρκεια 114 μηνών (30 μήνες για την κατασκευή και 84 μήνες για λειτουργία και συντήρηση), με δυνατότητα προαίρεσης για επιπλέον ένα έτος λειτουργίας.

Συγκεκριμένα, το αντικείμενο του έργου διαχωρίζεται σε δύο βασικά μέρη. Το Μέρος 1 αφορά την κατασκευή και περιλαμβάνει: την εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών και την πλήρη κατασκευή του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) καθώς και του υποθαλάσσιου αγωγού (Τμήμα 1Α), τη θέση σε αποδοτική και δοκιμαστική λειτουργία των ανωτέρω εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων δοκιμών και της εκπαίδευσης του προσωπικού της ΕΥΔΑΠ (Τμήμα 1Β), και την κατασκευή του Κέντρου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης και Ενημέρωσης (ΚΠΕΕ), μαζί με τον διαμορφωμένο περιβάλλοντα χώρο του (Τμήμα 1Γ).

Το Μέρος 2 αφορά τη λειτουργία του έργου και προβλέπει την επταετή περίοδο κανονικής λειτουργίας και συντήρησης του ΚΕΛ, του υποθαλάσσιου αγωγού και του ΚΠΕΕ από τον ανάδοχο για λογαριασμό της ΕΥΔΑΠ, με δυνατότητα επέκτασης της περιόδου αυτής για ακόμη ένα έτος μέσω προαίρεσης.

Το έργο χρηματοδοτείται από Πιστώσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και είναι ενταγμένο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020», το οποίο διαχειρίζεται η Περιφέρεια Αττικής. Παράλληλα, συνεισφέρει και η ίδια η ΕΥΔΑΠ με ίδιους πόρους.

Σημειώνεται πως το εν λόγω εγχείρημα, αποτελεί πυλώνα για την ολοκληρωμένη διαχείριση λυμάτων στην Ανατολική Αττική, προλαμβάνοντας περιβαλλοντικά ζητήματα και ενισχύοντας τις υποδομές βιώσιμης ανάπτυξης.

Διαβάστε επίσης:

Με προσφυγές προχωράει ο διαγωνισμός της ΕΥΔΑΠ για το ΚΕΛ Ραφήνας – Πικερμίου και Σπάτων – Αρτέμιδας

Μαρίνα Αλίμου – Ελλάκτωρ: Σήμα εκκίνησης από τον Δήμο Αλίμου για τη μεγάλη ανάπλαση

Καλλίνικος, Εξάρχου, Φουρλής εναντίον Σαββίδη για το Στρατόπεδο Γκόνου