• Ενέργεια

    Τρία ερωτήματα της αγοράς προς τον υπουργό Ενέργειας – Αγωνία για τη λειτουργία της προθεσμιακής αγοράς


    Αγωνία για την επόμενη μέρα κυριαρχεί στην αγορά ενέργειας, αφού κανείς δεν μπορεί να φανταστεί, πώς η νέα προθεσμιακή αγορά που θα διαδεχτεί τα ΝΟΜΕ θα καταφέρει να προμηθεύσει τους εναλλακτικούς παρόχους, με φθηνή ενέργεια συμβάλλοντας στην αύξηση των μεριδίων τους και την απελευθέρωση.

    Μπορεί η κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ που εξήγγειλε ο υπουργός  Κωστής Χατζηδάκης, να δίνει την πολυπόθητη ανάσα στη ΔΕΗ, αφού δεν θα υποχρεώνεται πια να πουλάει ενέργεια κάτω του κόστους, δηλαδή με ζημιά όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα, όμως το γεγονός αυτό δημιουργεί σημαντικές αβεβαιότητες στην αγορά προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος από τους εναλλακτικούς παρόχους και ειδικά στους μη καθετοποιημένους.

    Η απόφαση του υπουργείου να λειτουργήσει ένα μεταβατικό μοντέλο, προθεσμιακής αγοράς τους επόμενους μήνες από το Νοέμβριο μέχρι τον Ιούλιο που θα είναι έτοιμο το target model, δημιούργησε περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις στις επιχειρήσεις του κλάδου, που περιμένουν με αγωνία να ακούσουν τη συνολική και τελική πρόταση του υπουργού μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς.  Από τη δημοπρασία του Οκτωβρίου, που  δεν θα γίνει, η αγορά ανέμενε να προμηθευτεί 1000 MW. Η λύση που προτείνεται, το μεταβατικό στάδιο προθεσμιακής αγοράς, που θα λειτουργήσει σαν μετεξέλιξη των ΝΟΜΕ, “οδηγεί σε αχαρτογράφητα νερά”, σημειώνουν χαρακτηριστικά.

    Σύμφωνα με πληροφορίες από τη ΡΑΕ,  το σχέδιο  αφορά διμερή συμβόλαια σε μια νέα προθεσμιακή αγορά, στην οποία θα συμμετέχουν όλοι οι παραγωγοί ενέργειας ως πωλητές και όλοι οι εναλλακτικοί πάροχοι ως αγοραστές και οι συμφωνίες θα κλείνονται με βάση την προσφορά και τη ζήτηση. Ενδεχομένως θα χρησιμοποιηθεί η πλατφόρμα του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, που θα είναι έτοιμη από τον Νοέμβριο, ενώ αναμένεται όταν ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς και αφού καθοριστούν οι λεπτομέρειες, να ψηφιστεί νομοσχέδιο που θα προβλέπει την ακριβή λειτουργία της νέας προθεσμιακής αγοράς.

    Ωστόσο, η αβεβαιότητα είναι μεγάλη ειδικά για τους εναλλακτικούς παρόχους που δεν είναι καθετοποιημένοι και περιμένουν με αγωνία να δουν ποιο ακριβώς θα είναι το νέο μοντέλο που θα λειτουργήσει και αν θα εξασφαλίζει τη βιωσιμότητά τους.

    Το mononews.gr συνομίλησε με κορυφαία στελέχη  εναλλακτικών παρόχων που, κρατούν την ανωνυμία τους, μοιράζονται όμως τους προβληματισμούς τους για την επόμενη μέρα. Σχολιάζοντας δε την αποτυχία των ΝΟΜΕ, σημειώνουν ότι η ΔΕΗ δεν έκανε ποτέ hedging για τα ΝΟΜΕ, και αν είχε κάνει hedging δεν θα είχε ζημιές…

    1. Γιατί οι παραγωγοί ενέργειας να πουλήσουν φθηνά ενέργεια στους ανταγωνιστές τους;

    Η επιτυχία ή όχι του μεταβατικού μοντέλου που προτείνεται, θα κριθεί από το αν θα προσφέρει ανταγωνιστικές τιμές στους αγοραστές. Ζήτημα ζωτικό ειδικά για τις εταιρείες που δεν έχουν δική τους παραγωγή και μέχρι σήμερα εξασφάλιζαν ενέργεια από τα ΝΟΜΕ  για να δραστηριοποιηθούν και να εξασφαλίσουν κάποιο μερίδιο αγοράς. Τα ΝΟΜΕ εφευρέθηκαν  ώστε να έχουν όλοι πρόσβαση στη φθηνή ενέργεια των λιγνιτικών και των υδροηλεκτρικών της ΔΕΗ, ώστε να απελευθερωθεί η αγορά. Με την κατάργησή τους, οι εναλλακτικοί που δεν είναι καθετοποιημένοι και δεν έχουν δική τους παραγωγή δεν θα μπορούν να προμηθευτούν ενέργεια σε χαμηλότερη τιμή.  Αν τελικά στην προθεσμιακή αγορά, που θα είναι το μεταβατικό μοντέλο, δεν μπορούν να βρουν ενέργεια σε χαμηλότερες τιμές από την τιμή συστήματος, τότε δεν θα μπορούν και να λειτουργούν.

    Όμως αν στην προθεσμιακή αγορά πουλούν ενέργεια όλοι οι παραγωγοί και η ΔΕΗ,  ποιος θα τους υποχρεώνει να πουλάνε κάτω του κόστους;

    2. Θα συμμετέχουν όποιοι θέλουν ως αγοραστές και ως πωλητές; Θα είναι υποχρεωμένη να συμμετέχει η ΔΕΗ; Οι βιομηχανικοί καταναλωτές που είχαν αποκλειστεί από τα ΝΟΜΕ θα έχουν πρόσβαση στη νέα συμβολαιακή αγορά;

    Για πολλούς από τους παράγοντες της αγοράς, για να ευσταθήσει οποιαδήποτε απόπειρα προθεσμιακής αγοράς, θα πρέπει να συμμετέχει η ΔΕΗ. Θα είναι υποχρεωμένη να συμμετέχει και αν ναι σε τί τιμές;  Ποιοι θα συμμετέχουν ως αγοραστές και ως πωλητές;   Στις δημοπρασίες ΝΟΜΕ  διέθετε την ενέργεια σε χαμηλότερες τιμές από την Οριακή Τιμή Συστήματος, γιατί ήταν υποχρεωμένη να το κάνει, λόγω της πρόσβασης που είχε σε λιγνίτες και υδροηλεκτρικά. Χωρίς αυτή την υποχρέωση, πώς θα πουλάει σε ανταγωνιστικές τιμές;

    Ήδη οι μεγάλοι βιομηχανικοί καταναλωτές (η βιομηχανία) εξέφρασαν την επιθυμία να συμμετέχουν, σύμφωνα με πληροφορίες, στη μεταβατική αγορά,  όπως ήθελαν να συμμετέχουν και στα ΝΟΜΕ για να έχουν πρόσβαση σε φθηνή ενέργεια. Θα τους επιτραπεί να συμμετέχουν; Και αν ναι η μεγάλη ζήτηση ενέργειας που θα δημιουργήσουν δεν θα έχει αποτέλεσμα να αυξηθούν οι τιμές, ή να μονοπωλήσουν στη  διαθέσιμη ενέργεια στερώντας την από τους εναλλακτικούς;

    3. Πώς θα μειωθεί το μερίδιο της ΔΕΗ αν οι εναλλακτικοί πουλάνε ακριβά;

    Η ΔΕΗ έχει το 50% στην παραγωγή και το 75% στη λιανική αγορά και στόχος της απελευθέρωσης είναι να μειωθεί το μερίδιό της στο 50% ή στο 60% στο τέλος του χρόνου, αν η κυβέρνηση καταφέρει να επαναδιαπραγματευτεί και να αλλάξει τον υπάρχοντα στόχο του 50%. Όμως για να γίνει αυτό και να χάσει τουλάχιστον μερίδιο 15% η ΔΕΗ το 2020 για να το πάρουν  οι εναλλακτικοί πάροχοι πρέπει να μπορούν να προμηθευτούν ρεύμα σε χαμηλές τιμές, ώστε να είναι φθηνότεροι και πιο ελκυστικοί από τη ΔΕΗ. Αν όμως κανείς δεν πουλάει κάτω του κόστους πώς θα προσφέρει ανταγωνιστικές τιμές η νέα προθεσμιακή αγορά, ώστε να αυξήσουν τα μερίδιά τους οι εναλλακτικοί;



    ΣΧΟΛΙΑ