Economist: Ο χειμώνας φέρνει ενεργειακή κρίση – Ποιες χώρες θα αντέξουν και ποιες κινδυνεύουν

Όσο πλησιάζει ο χειμώνας, οι χώρες της Ευρώπης νιώθουν την «καυτή ανάσα» της ενεργειακής κρίσης. Μίας κρίσης με κύριο πρόβλημα της τον βαθμό εξάρτησης όλων των χωρών από το ρωσικό φυσικό αέριο. Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί πως μία από τις χώρες με χαμηλή εξάρτηση είναι η Ελλάδα.

Σύμφωνα με έκθεση της UBS, Ρουμανία, Πολωνία και Ελλάδα καλύπτουν το 7-9% των ενεργειακών τους αναγκών από ρωσικό αέριο με αποτέλεσμα οι οικονομίες αυτές να έχουν μεγαλύτερη ικανότητα προσαρμογής αν σταματήσει να πουλιέται το αέριο.

Τι γίνεται όμως με την Πολωνία

Η UBS υπενθυμίζει ότι η Πολωνία δεν λαμβάνει πλέον απευθείας ρωσικό αέριο από τα τέλη Απριλίου, προσθέτοντας ότι υπάρχουν δύο χώρες με πλωτούς τερματικούς σταθμούς LNG: η Πολωνία και η Ελλάδα (Świnoujście και Ρεβυθούσα), οι οποίες ήδη λαμβάνουν LNG από τις ΗΠΑ και το Κατάρ.

«Τονίζουμε τη σχετικά υψηλή εξάρτηση από στερεά καύσιμα στο συνολικό ενεργειακό μείγμα στην Πολωνία και την Τσεχία (30-40%) δεδομένου του ρόλου του άνθρακα. Η Τσεχία και η Ουγγαρία έχουν το υψηλότερο μερίδιο πυρηνικής ενέργειας (16-19%), ενώ η Ελλάδα καλύπτει περισσότερο από το 50% των ενεργειακών της αναγκών από προϊόντα πετρελαίου» προσθέτουν οι αναλυτές της τράπεζας, αναφέροντας ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας διαδραματίζουν τον μεγαλύτερο ρόλο στη Ρουμανία (19%).

Με βάση τα στοιχεία του 2020, η Ουγγαρία ξεχωρίζει με τη μεγαλύτερη εξάρτηση από εισαγόμενο αέριο από τη Ρωσία – με το ρωσικό αέριο να αντιπροσωπεύει το 27% της εγχώριας
χρήσης ενέργειας. Η δεύτερη πιο εκτεθειμένη χώρα είναι η Τσεχία , όπου το 18% των ενεργειακών αναγκών καλύπτεται από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου.

Τι προκαλεί η έλλειψη αερίου

Στις 11 Οκτωβρίου το ΔΝΤ μείωσε την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη για το 2023 για τη ζώνη του ευρώ στο 0,5%, από 2,5% στην αρχή του έτους. Αναμένει ότι η οικονομία της Βρετανίας θα αναπτυχθεί μόλις κατά 0,3%. Ο ΟΟΣΑ, μια ομάδα κυρίως πλούσιων χωρών, προέβλεψε ακόμη χειρότερα στοιχεία τον περασμένο μήνα.

Σύμφωνα με τον Economist, ο άμεσος αντίκτυπος των πιθανών ελλείψεων φυσικού αερίου και ενέργειας θα μπορούσε να αναγκάσει τις βιομηχανίες έντασης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των χημικών εργοστασίων και της βαριάς βιομηχανίας, να κλείσουν προσωρινά. Χώρες με ανεπαρκείς δυνατότητες εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου, όπως η Γερμανία, και χώρες που στο παρελθόν βασίζονταν σε μεγάλο βαθμό σε αγωγούς αερίου από τη Ρωσία, όπως η Τσεχική Δημοκρατία και η Σλοβακία, θα πληγούν περισσότερο. Οι χώρες που συνήθως βασίζονται στις εισαγωγές για να καλύψουν τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσαν επίσης να διατρέχουν κίνδυνο εάν οι ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη εξαπλωθούν πέρα ​​από τα σύνορα.

Περιορίζονται οι προμήθειες αερίου μέχρι το 2024

Τα περιορισμένα αποθέματα αναμένεται να προκαλέσουν ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα. Οι παγκόσμιες προμήθειες φυσικού αερίου θα περιοριστούν αρκετά μέχρι το 2024, ωθώντας τις τιμές υψηλότερα. Αυτό θα πλήξει τα εισοδήματα των νοικοκυριών, μειώνοντας τη ζήτηση στην οικονομία. Οι επιχειρήσεις μπορούν να επιλέξουν να μειώσουν την παραγωγή για να περιορίσουν το ενεργειακό κόστος, το οποίο στη συνέχεια θα εξαπλωθεί κατά μήκος των αλυσίδων εφοδιασμού σε άλλους τομείς και χώρες. Για παράδειγμα, μια επιβράδυνση στη Γερμανία, τη βιομηχανική καρδιά της Ευρώπης, θα γίνει αισθητή και από τους προμηθευτές της στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έσπευσαν να αντιδράσουν στην κρίση, αλλά κινδυνεύουν να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Με την εισαγωγή ανώτατων ορίων τιμών και προγραμμάτων διάσωσης, οι πολιτικοί προσπαθούν να προστατεύσουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις από τον πλήρη αντίκτυπο των υψηλών τιμών της ενέργειας. Αλλά εάν ο σχεδιασμός των πολιτικών μειώνει τα κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας, το αποτέλεσμα μπορεί κάλλιστα να είναι υψηλότερες τιμές ενέργειας για όλους και αυξημένος κίνδυνος ελλείψεων. «Όπως και να το δει κανείς, οι οικονομικές προοπτικές για την Ευρώπη είναι ζοφερές» τονίζει χαρακτηριστικά ο Economist.

Κοντά στην ύφεση οι πλουσιότερες οικονομίες

Ήδη οι μεγάλες οικονομίες έχουν αρχίσει να βιώνουν, είτε την ύφεση, είτε το ότι βρίσκονται πολύ κοντά. Άλλωστε, η Παγκόσμια Τράπεζα έχει προειδοποιήσει ότι είναι τώρα πιο κοντά από ποτέ η παγκόσμια ύφεση.  Οι προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη έχουν επιδεινωθεί και ο αυξανόμενος πληθωρισμός αναγκάζει τις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο να σφίξουν τις χρηματοοικονομικές συνθήκες και να επιβραδύνουν τις οικονομίες τους, απειλώντας να οδηγήσουν πολλές χώρες σε ύφεση.

Ωστόσο, το επιχείρημα σχετικά με το αν υπάρχει ή όχι μια παγκόσμια οικονομική συρρίκνωση μπορεί να είναι ήδη ξεπερασμένο, σύμφωνα με τον Τζόναθαν Γκάρνερ, στρατηγικό αναλυτή της Morgan Stanley . Υποστηρίζει ότι οι πιθανότητες ύφεσης είναι ήδη εξασφαλισμένες στην Κίνα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, και τα υπόλοιπα ερωτήματα αφορούν το πότε θα ξεκινήσουν οι οικονομικοί κλυδωνισμοί και πόσο δυνατοί θα είναι.

«Αυτή η συζήτηση σε κάποιο βαθμό έχει τελειώσει. Είμαστε σε κάποιο είδος παγκόσμιας ύφεσης από το τρίτο τρίμηνο», δήλωσε ο Garner προσθέτοντας: «Το ερώτημα είναι πώς θα βγούμε από αυτό κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους;»

 

 

Διαβάστε επίσης

Από το 2023 η μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού – «Λευκός καπνός» για κοινές αγορές φυσικού αερίου

Γερμανία και Ολλανδία προωθούν σχέδιο 10 σημείων για το φυσικό αέριο

Λεωνίδας Μπακούρας (ΕΔΑ-ΘΕΣΣ): Ας κλείσουν τον αγωγό οι Τούρκοι! Έχουμε αποθέματα – Θα πέσει κι άλλο η τιμή του φυσικού αερίου