Τα σενάρια για την εξίσωση αντικειμενικών και εμπορικών τιμών ακινήτων

“Άμυνα” προκειμένου να μην αλλάξει δραματικά η σχέση αντικειμενικών και εμπορικών αξιών των ακινήτων παίζει η κυβέρνηση, καθώς μια αθρόα αλλαγή εκτιμάται ότι θα μπορούσε να επιφέρει και σημαντικές αυξήσεις με αποτέλεσμα να επιβαρυνθούν κι άλλο οι ιδιοκτήτες αλλά και να πληγεί η ήδη “ασθενής” κτηματαγορά.

Η εξίσωση αντικειμενικών και εμπορικών αξιών αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση και το υπ.Οικονομικών οφείλει να την τακτοποιήσει έως το τέλος του χρόνου. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα:

– Στο τέλος Σεπτεμβρίου 2017 πρέπει να έχει συγκροτηθεί ειδική τεχνική ομάδα για την αναπροσαρμογή των φορολογητέων αξιών της ακίνητης περιουσίας, αλλά και να έχει αναπτυχθεί μια μόνιμη πλατφόρμα πληροφόρησης για την αναπροσαρμογή των φορολογητέων αξιών των ακινήτων περιουσιακών στοιχείων.

– Στο τέλος Νοεμβρίου 2017 να έχει εξασφαλιστεί ο πλήρης προσδιορισμός της ακίνητης ιδιοκτησίας μέσω του υφιστάμενου κτηματολογίου και μέσω διασταυρωτικού ελέγχου όλων των ιδιοκτησιακών συμφερόντων με όλες τις μεμονωμένες ιδιοκτησίες.

– Στο τέλος Δεκεμβρίου 2017 να έχει θεσπιστεί η νομοθεσία για την ευθυγράμμιση των φορολογητέων αξιών των ακινήτων με τις τιμές αγοράς.

Υπό την προϋπόθεση ότι όλα θα τηρηθούν κατά γράμμα θα πρέπει με βάση και τα όσα έχουν εξαγγελθεί από το οικονομικό επιτελείο έως το τέλος του προσεχούς Μαρτίου να έχουν εκδοθεί τα εκκαθαριστικά σημειώματα του ΕΝΦΙΑ έτους 2018 με βάση τις νέες φορολογητέες τιμές.

Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, εάν οι νέες τιμές ακινήτων οδηγήσουν σε μικρή πτώση των εσόδων του ΕΝΦΙΑ, σε σχέση με τα προϋπολογισθέντα 2,65 δισ. ευρώ, θα διευρυνθεί η φορολογητέα βάση του φόρου και οι συντελεστές υπολογισμού του θα προσαρμοστούν για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος των εσόδων και να διατηρηθεί ο φορολογικά ουδέτερος χαρακτήρας της μεταρρύθμισης.

Το σίγουρο είναι ότι όποιες κι αν είναι οι νέες τιμές ακινήτων που θα προκύψουν με βάση το καινούργιο σύστημα, θα υπάρξουν σημαντικές ανατροπές και στη φορολογία κεφαλαίου. Η πρώτη αλλαγή η οποία αναμένεται να φέρει το νέο σύστημα θα «χτυπήσει» τον φόρο μεταβίβασης και συγκεκριμένα τα αφορολόγητα όρια που ισχύουν για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Υπενθυμίζεται ότι το αφορολόγητο όριο για πρώτη κατοικία ανέρχεται σήμερα σε 200.000 για τον άγαμο και σε 250.000 για τον έγγαμο, ποσό που προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα παιδιά και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα. Από την άλλη πλευρά, το αφορολόγητο όριο για την αγορά οικοπέδου ανέρχεται στις 50.000 ευρώ για τον άγαμο, στις 100.000 ευρώ για τον έγγαμο, με προσαύξηση 10.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα παιδιά και κατά 15.000 ευρώ για κάθε ένα από το τρίτο και τα επόμενα παιδιά.

Τα ανωτέρω όρια θεωρούνται ήδη από τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών πολύ υψηλά και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να μειωθούν αισθητά μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στα επίπεδα των εμπορικών τιμών. Λόγος για τον οποίο, σύμφωνα με τους παράγοντες του υπουργείου, θα πρέπει να υπάρξουν αλλαγές και στις κλίμακες και στα αφορολόγητα όρια που ισχύουν σήμερα για κληρονομιές, δωρεές και γονικές παροχές, αφού με τη μείωση των αντικειμενικών αξιών σχεδόν όλες οι μεταβιβάσεις θα είναι πλέον αφορολόγητες. Υπενθυμίζεται ότι στον φόρο κληρονομιών και γονικών παροχών, από γονιό ή παππού στο τέκνο ή τον εγγονό, υπάρχει σήμερα αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ αντικειμενικής αξίας, ενώ για τις επόμενες 150.000 ευρώ αξία επιβάλλεται φορολογικός συντελεστής 1%.