Ν. Κουτσιανάς: Ο πρωτοπόρος αριστερός που μύησε Έλληνες και ξένους στα φυσικά καλλυντικά

Μπορεί να μην είναι «οπαδός» της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, ωστόσο αυτό δεν εμπόδισε τον πρωθυπουργό να αναγνωρίσει την προσπάθεια που καταβάλλουν εδώ και 40 χρόνια οι ιδρυτές της Αpivita, Νίκος και Νίκη Κουτσιανά.

Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες στη διάρκεια της επίσκεψής του στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στο Μαρκόπουλο επεφύλαξε και έναν αστεϊσμό, λέγοντας πως «ό,τι είναι η Μπαρτσελόνα για το ποδόσφαιρο είναι για η Apivita για τα προϊόντα».

Το κλίμα άλλωστε το επέτρεπε, αφού ο Αλέξης Τσίπρας ένιωθε πως έπαιζε εντός έδρας. Και έπαιζε εντός έδρας γιατί με τον Νίκο Κουτσιανά τον συνδέει κάτι κοινό: η Αριστερά.

Ο ιδρυτής της Apivita υπήρξε στα νιάτα του μέλος της ΚΝΕ και αργότερα ενεργό μέλος του ευρύτερου κεντροαριστερού χώρου ενώ διατηρούσε σχέσεις και με στελέχη του ΠΑΣΟΚ – ιδίως με την εκσυγχρονιστική πτέρυγα.

Μάλιστα γόνος της οικογένειας Παπανδρέου έκανε την άσκηση του στους κόλπους της αναπτυσσόμενης ελληνικής εταιρίας φυσικών καλλυντικών.

Γνωρίζει όμως προσωπικά πολλά και από τα στελέχη της σημερινής κυβέρνησης (εξάλλου τον έχει τιμήσει με την παρουσία του και ο υφυπουργός Παιδείας Δ. Φωτάκης σε διάφορες επιστημονικές εκδηλώσεις της εταιρείας).

Με τον πρωθυπουργό δε γνωρίζονται από τότε που εκείνος επιχειρούσε τα πρώτα του βήματα στην πολιτική ως υποψήφιος… Δήμαρχος.

Ο κ. Κουτσιανάς δεν έκρυψε ποτέ τις πολιτικές πεποιθήσεις του, ωστόσο δεν υπήρξε ποτέ κρατικοδίαιτος. Εξ’ ου και ήταν πάντοτε ελεύθερος να εκφράζει τις θέσεις του με πάθος και χωρίς φόβο…

Το ίδιο και περισσότερο παθιασμένος είναι με το δημιούργημά του, την Apivita, η οποία έμελλε να αλλάξει για πάντα τον τρόπο που οι Έλληνες και όχι μόνο αντιμετωπίζουν τα φυσικά καλλυντικά με τις καινοτομίες που εισήγαγε από την πρώτη μέρα λειτουργία της…
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…

Τα δύσκολα παιδικά χρόνια

Ο Νίκος Κουτσιανάς γεννήθηκε στα Γαβράκια Δομοκού και η οικογένειά του ήταν Αριστεροί. Αναγκάστηκε να μεγαλώσει σε ξένα χέρια καθώς στον εμφύλιο έχασε ανθρώπους από τον στενό οικογενειακό του κύκλο.

Τα καλοκαίρια ωστόσο βοηθούσε τη μητέρα του στη δουλειά, συνεισφέροντας στα οικονομικά της οικογένειάς του. Το Γυμνάσιο το τελείωσε στην Αθήνα και εισήχθη στη Φαρμακευτική Σχολή του Παν/μίου Αθηνών, απ’ όπου αποφοιτά το 1969.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και αφού έχει ολοκληρώσει τη στρατιωτική του θητεία ανοίγει μαζί με την γυναίκα του φαρμακείο στην οδό Κατεχάκη 56 και αρχίζει να πειραματίζεται πάνω στα φυσικά καλλυντικά. Παράλληλα, παρακολουθεί μεταπτυχιακές σπουδές στην Ανωτάτη Εμπορική, στον τομέα Διοίκησης Επιχειρήσεων.

Τα πρώτα του ζεύγους Κουτσιανά ήταν από μέλι- κάτι σαπούνια που μοσχοβολούσαν μεν αλλά ήταν εντελώς αντιεμπορικά καθώς ήταν “μαύρα”. Δεν το έβαλαν όμως κάτω.

Η «γένεση» της Apivita…

Το 1979 παίρνουν τη μεγάλη απόφαση να δημιουργήσουν την Apivita. Μέσα σε λίγα χρόνια, αλλά με πολύ κόπο και πολλά σκαμπανεβάσματα και χωρίς ποτέ να το βάλουν κάτω ήρθαν οι πρώτες επιτυχίες. Τα προϊόντα τους κερδίζουν την αναγνώριση και ξεχωρίζουν για την καινοτομία και τις ευεργετικές τους ιδιότητες στον ανθρώπινο οργανισμό.

Το χαρακτηριστικό μαύρο σαπούνι με πρόπολη και θυμάρι, βρίσκει πλέον τη θέση του στο ελληνικό φαρμακείο. Το 1990 έκαναν το μεγάλο άλμα και μετέφεραν τις εγκαταστάσεις της εταιρείας από την οδό Αχιλλέως Κύρου στο Ν. Ψυχικό σε νέο ιδιόκτητο εργοστάσιο στη Μεταμόρφωση Αττικής.

Παράλληλα, συνεχίζουν να δημιουργούν πρωτοποριακά προϊόντα, όπως τα θεραπευτικά σαμπουάν με εκχυλίσματα βοτάνων, μένοντας πιστοί στις αξίες τους και με κύρια πηγή έμπνευσης την κοινωνία της μέλισσας και την η ολιστική προσέγγιση του Ιπποκράτη για την υγεία, την ομορφιά και την ευεξία

Η ίδια, εξάλλου, η εταιρική επωνυμία προέρχεται από τα συνθετικά Apis (μέλισσα) και Vita (ζωή), υπογραμμίζοντας την ταύτιση της εταιρείας με αυτήν τη φιλοσοφία.

Ο Νίκος από τα παιδικά του χρόνια αγαπούσε τη γη και τις καλλιέργειες. Στο Δομοκό, στο Μαρκόπουλο στο εργοστάσιο της Apivita, στο σπίτι του στην Άνδρο, παντού έχει εγκαταστήσει μελίσσια και έχει φυτέψει ελληνικά ενδημικά φυτά. Μάλιστα πρόσφατα ίδρυσε και την εταιρία Apigea, μια επένδυση στον αγροδιατροφικό τομέα, εκείνον που κάθε φορέας υποδεικνύει ως σημαντικά υποσχόμενο.

«Η αειφορία, που τώρα είναι μόδα, υπήρξε υπόδειγμα επιχειρηματικότητας για μας από την αρχή», σημειώνει ο Νίκος Κουτσιανάς, ο οποίος έχει ταυτιστεί με την ανάδειξη και τη χρήση παραγώγων της ελληνικής πανίδας αλλά και τη χρήση μελισσοκομικών προϊόντων (όπως πρόπολη, μέλι και βασιλικό πολτό) στις συνθέσεις των ομώνυμων φυσικών καλλυντικών.

… και η παγκόσμια αναγνώριση

Στα χρόνια που ακολούθησαν συνέχισαν να επενδύσουν σε νέα προϊόντα και στη μοναδική βιοποικιλότητα της ελληνικής φύσης ενώ τολμούν την είσοδο σε νέες αγορές του εξωτερικού, όπως της Ισπανίας και της Ασίας.

Μια κίνηση που στέφεται με επιτυχία, καθώς οι ξένοι καταναλωτές αντιλαμβάνονται την αξία και αγκαλιάζουν πολύ γρήγορα τα μοναδικά ελληνικά καλλυντικά.

Είναι ενδεικτικό πως πάνω από το 30% της παραγωγής της εξάγεται σε 15 χώρες του εξωτερικού, οι πωλήσεις της αγγίζουν 40 εκατομμύρια και απασχολεί πάνω από 100 άτομα προσωπικό. Παράλληλα, διατηρεί καταστήματα με το σήμα της σε χώρες όπως η Ιαπωνία, το Xονγκ Κονγκ, την Ισπανία κ.α..

Τα πρώτα σύννεφα και η πώληση στους Ισπανούς

Η πορεία και πριν αλλά κυρίως μετά το ξέσπασμα της κρίσης δεν ήταν εύκολη. O κ. Κουτσιανάς κατά καιρούς αναζήτησε ρευστότητα και στήριξη από επενδυτές προκειμένου να αναπτυχθεί (μεταξύ αυτών και η Notos com). Δεν ήταν λίγες οι φορές που βρέθηκε στην κόψη του ξυραφιού, αγωνιώντας άγρυπνος “για το αν θα πληρωθούν όλες οι υποχρεώσεις”.
Αλλά δεν έβαζε νερό στο κρασί του. Καμιά έκπτωση στην ποιότητα ή στις επενδύσεις, όπου για να ολοκληρώσει το εργοστάσιο του στο Μαρκόπουλο, του πήρε πέντε χρόνια.

Στις αρχές του 2017, η τοπική αγορά, ακόμη και το Bloomberg θεωρούσαν σχεδόν δεδομένο πως η εταιρεία που είχε στήσει με κόπο ο θα εξαγοραστεί από τον γαλλικό πολυεθνικό όμιλο της L’Oreal.

Η δήλωση του πρωθυπουργού -μετά το ταξίδι στο Παρίσι και τη συνάντησή του με τον Ζαν-Πολ Αγκόν, επικεφαλής του γαλλικού κολοσσού- πως επίκειται επένδυση στην ελληνική αγορά, «πιστοποίησε» τις φήμες που κυκλοφορούσαν.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι επαφές μεταξύ των δύο πλευρών άρχισαν πριν από έξι μήνες και αφορούσαν εκ μέρους της γαλλικής πλευράς το 100% της ελληνικής εταιρείας. Είχαν προχωρήσει δε τόσο, ώστε η ελληνική θυγατρική της L’Oreal να προετοιμάζεται για τη στελέχωση ειδικού τμήματος που θα υποδεχόταν το portfolio Apivita.

Πριν από τη συγκεκριμένη προσέγγιση, η Apivita υποδέχθηκε συγκεκριμένη οικονομική προσφορά για το 100% του μετοχικού της κεφαλαίου και από ελληνικό εισηγμένο όμιλο, ο οποίος διατηρούσε την αίρεση του νομικού και οικονομικού ελέγχου.

Παραλλήλως, η διοίκηση της Apivita διατηρούσε ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με δύο ακόμη πλευρές και ειδικότερα, ελληνικές θυγατρικές πολυεθνικών ομίλων.

Η επόμενη μέρα

Στον κόσμο των επιχειρήσεων, ωστόσο, οι συμφωνίες «κλειδώνουν» μόνο με την υπογραφή τους. Έτσι, αιφνιδίως ανακοινώθηκε η εξαγορά της ελληνικής εταιρίας φυσικών καλλυντικών από τρίτο παίκτη, που έως πρότινος δεν υπήρχε στο «κάδρο».

Ως αγοραστής προέκυψε ο ισπανικός όμιλος Puig, όπως επιβεβαιώθηκε με τις λιτές ανακοινώσεις και των δύο πλευρών.

Παρότι δέχθηκε σκληρή κριτική για αυτή του την απόφαση να ανοίξει το δρόμο για την είσοδο ξένου στρατηγικού επενδυτή, -από χθες τα σχετικά σχόλια στο facebook και στα socia media πέφτουν βροχή-, εντούτοις ήταν η μόνη λύση για να αποφευχθούν τα χειρότερα…

Ο κ. Κουτσιανάς πάντως φρόντισε να έχει λόγο και στην επόμενη μέρα, διατηρώντας την καταστατική μειοψηφία καθώς παραμένει πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος.

Οι ορκωτοί λογιστές

Στην τελευταία δημοσιευμένη οικονομική της κατάσταση για το 2015 η εταιρεία παρουσιάζει ίδια κεφάλαια ύψους 6,3 εκατ. ευρώ τα οποία αμφισβητούν ευθέως οι ορκωτοί ελεγκτές στην έκθεσή τους. Εκτιμούν ότι τα μεγέθη της εταιρείας εμφανίζονται υπερβολικά φουσκωμένα, περίπου κατά τέσσερις φορές περισσότερα από όσο θα έπρεπε να είναι πραγματικά αν η εταιρεία εφάρμοζε σωστά τα λογιστικά πρότυπα.

Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της εταιρείας ορκωτών ελεγκτών Audit Services Α.Ε  η εταιρεία συνυπολογίζει στα ίδια κεφάλαια της άχρηστα αποθεματικά 3,8 εκατ. ευρώ τα οποία έχουν μηδενική ρευστοποιήσιμη αξία και έπρεπε να απομειωθούν ολοσχερώς με βάση τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα.

Αντίστοιχα θα έπρεπε να υπολογίζει επιπλέον 845.888 ευρώ ως πρόβλεψη για αποζημίωση προσωπικού. Αν περνούσαν στον ισολογισμό της εταιρείας αυτά τα δύο ποσά, τα ίδια κεφάλαια της Apivita θα ήταν το 2015 μόλις 1,5 εκατ. ευρώ και όχι 6,3 εκατ. ευρώ. Παράλληλα η εταιρεία θα είχε ζημιές πάνω από 1,2 εκατ. ευρώ αντί για κέρδη 339 χιλ. ευρώ τα οποία εμφάνισε επίσημα.

Όλα αυτά με τη σειρά τους θα είχαν αλυσιδωτές επιπτώσεις και σε άλλους τομείς του ισολογισμού της εταιρείας και πιθανόν στις διαπραγματεύσεις που διεξήγαγε η εταιρεία με τις πιστώτριες τράπεζες για να ρυθμίσεις το δανεισμό της.

Η εταιρεία τον Μάρτιο του 2016 κατάφερε πάντως να ρυθμίσει μέρος των δανείων της μετατρέποντας βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 1,1 εκατ. ευρώ με την Τράπεζα Αττικής από βραχυπρόθεσμες σε μακροπρόθεσμες . Παράλληλα πέτυχε να μεταθέσει για το 2017 πληρωμές 3,5 εκατ. ευρώ που επρόκειτο να εξοφληθούν πέρυσι.

Όπως συμβαίνει με πολλές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, οι υποχρεώσεις είναι επίσης ένας μεγάλος βραχνάς. Η εταιρεία οφείλει περίπου 38 εκατ. ευρώ –περισσότερα δηλαδή από τα ετήσια έσοδά της- και πληρώνει σε τόκους σχεδόν 2 εκατ. ετησίως. Το ποσό αυτό είναι πέντε ή και έξι φορές μεγαλύτερο σε σχέση με τα καθαρά κέρδη που παρουσιάζει κάθε χρόνο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Ο Αλέξης Τσίπρας στην Apivita: Οι αστεϊσμοί περί Μπαρτσελόνα και τα απρόοπτα

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Apivita: Η επίσκεψη Τσίπρα, η τακτική γ.σ. και η εκκρεμότητα της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Apivita: Τώρα τα παιδιά της Πίνδου έχουν τύχη βουνό!