Χριστίνα Παπαδοπούλου, Gagosian: «Είναι συναρπαστική η Αθήνα», δηλώνει στο Mononews

«Είναι συναρπαστική η Αθήνα για τους καλλιτέχνες» δηλώνει η Χριστίνα Παπαδοπούλου. Ως επικεφαλής της αθηναϊκής Gagosian απολαμβάνει ιδιαίτερη επιρροή στο χώρο της Τέχνης. Έμπιστη του Λάρι Γκαγκόζιαν χρόνια τώρα, θεωρεί ότι η ελληνική πρωτεύουσα θάλλει στον εικαστικό χώρο. Εξού και με τη δική της διακριτική παραίνεση, ο κολοσσός έβαλε πόδι στην Αθήνα.

Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες γκαλερί του κόσμου (αν όχι η μεγαλύτερη), με δέκα εννιά χώρους ανά τον κόσμο. Μαζί με τη Νέα Υόρκη, τη Γενεύη, το Κστάντ και η Αθήνα… Πρωτανιστές οι έλληνες συλλέκτες…

«Η αρχιτεκτονική ιστορία, η τέχνη, ο πολιτισμός, το φως, οι άνθρωποι, όλα αυτά είναι στοιχεία πολύ ελκυστικά για τους διεθνείς καλλιτέχνες. Και παράλληλα το κτίσμα είναι πολύ ξεχωριστό. Ο αρχιτέκτονας Στέλιος Κόης έκανε καταπληκτική δουλειά με τη διαμόρφωσή του».

Πρόκειται για κόσμημα επί της οδού Αναπήρων Πολέμου στο Κολωνάκι, που εμπνέει τους διεθνείς καλλιτέχνες και εντυπωσιάζει τους επισκέπτες.

Διορθώνονται οι παλιές αδικίες

Αλλά η Αθήνα συμβολίζει ακόμη μια τάση της σύγχρονης Τέχνης: Όχι μόνο στην αποκέντρωση αλλά και στη συμπερίληψη και ενσωμάτωση. Η παλιά ευνοούμενη τάξη έσβησε. Υπάρχει μια στροφή για (περισσότερες) ίσες ευκαιρίες για όλους. Έτσι τουλάχιστον ορίζει ο κυρίαρχος αγγλοσαξονικός κόσμος. Τα μεγάλα μουσεία, οι γκαλερί, οι σύμβουλοι αγκαλιάζουν νέες αγορές.

Οι νέοι συλλέκτες (σε ηλικία και σε χρήμα), ολοένα και περισσότερο απαιτούν περισσότερη συμπερίληψη και πολυσυλλεκτικότητα, Να διορθωθούν οι παλιότερες αδικίες (άνδρες, λευκοί).

«Διευρύνεται το φάσμα της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Ό,τι έχει να κάνει με την προέλευση, το φύλο, τη γυναικεία φωνή, την εθνικότητα, τα υλικά, την έμπνευση, την ηλίκια», επισημαίνει η Χριστίνα Παπαδοπούλου.

Η Αθήνα αναπτύσσεται σε κέντρο δημιουργίας

Μέσα σε αυτό το πνεύμα της ενσωμάτωσης, εντάσσεται πλέον και η Αθήνα από την περιφέρεια στο κέντρο του ενδιαφέροντος.

«Η σύγχρονη τέχνη συγκεντρωνόταν παλιότερα σε κάποια καλλιτεχνικά κέντρα και σε συγκεκριμένες αγορές, όπως το Λονδίνο, τη Νέα Υόρκη, το Χονγκ Κονγκ, το Παρίσι. Ένας από τους λόγους που η Αθήνα έχει αποκτήσει αυτή τη δυναμική δυναμική, οφείλεται στην αποκέντρωση. Βοήθησε βέβαια και η πανδημία διότι επισπεύστηκε η μετάβαση στη διαδικτυακή επικοινωνία. Δεν χρειάζεται να βρίσκεσαι στη Νέα Υόρκη για να έχεις ερεθίσματα».

Σύμφωνα με τη Χριστίνα Παπαδοπούλου, η Αθήνα απέκτησε μεγαλύτερη εξωστρέφεια ύστερα από την ολοκλήρωση της documenta 14 το 2017.

Και όχι μόνο.

«Η αγορά της τέχνης είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων. Πρέπει να υπάρχουν οι δομές. Να υπάρχει ένα μουσείο τέχνης με θεσμικό χαρακτήρα, ιδιωτικές πρωτοβουλίες που να προωθούν καλλιτέχνες, πολλές γκαλερί και φυσικά η οικονομία να αναπτύσσεται. Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες περνάει από την Αθήνα όλη η διεθνής καλλιτεχνική σκηνή. Συλλέκτες, καλλιτέχνες, επιμελητές, διευθυντές μουσείων, δημοσιογράφοι. Πολλοί επιμελητές και καλλιτέχνες αποφάσισαν να ανοίξουν γραφεία και στούντιο στην Αθήνα. Έχουν επιστρέψει πολλοί επαγγελματίες από το εξωτερικό, που απέκξτησαν εμπειρία σε κέντρα σύγχρονης τέχνης και τώρα φέρνουν την εμπειρία τους στην Ελλάδα».

Βέβαια η Gagosian δεν άνοιξε στην Αθήνα με το πνεύμα του αποικιοκράτη, όπως συνηθίζει η πολιτιστική κυριαρχία της Δύσης. Υπάρχει μια όσμωση ανάμεσα στην γκαλερί και την τοπική κοινότητα.

«Είναι και το ζητούμενο. Μια γκαλερί να ενσωματώνεται με τρόπο οργανικό στην τοπική κοινωνία, να ανοίγει διάλογο και να δημιουργεί συγκεκριμένο χαρακτήρα, που διαμορφώνεται από τις συνεργασίες με την υπόλοιπη εγχώρια κοινότητα», τονίζει η Χριστίνα Παπαδοπούλου.

«Η Gagosian είναι μια πολύ μεγάλη γκαλερί αλλά με ευελιξία. Ένας δημιουργικός χώρος ο οποίος διαρκώς εξελίσσεται», διευκρινίζει η ίδια.

Τι αλλάζει με την Gagosian στην Αναπήρων Πολέμου;

Τουλάχιστον έτσι ξεκίνησε από την αρχή.

Το 2009 η Gagosian της Αθήνας εγκαινιάστηκε στην οδό Μέρλιν, σε ένα μικρό αλλά πολύ κομψό αστικό διαμέρισμα. Επιμελήθηκε αξιοσημείωτες εκθέσεις αλλά περιορισμένης έκτασης.

H επέκταση και εδραίωσή της στην πρωτεύουσα, στο σημερινό art deco κτήριο, οφείλεται στη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ του Λάρι Γκαγκόζιαν και της διευθύντριάς του.

Το 2019 η Χριστίνα Παπαδοπούλου κατείχε τη θέση του sales director της Gagosian στο Λονδίνο.

Εκείνη την εποχή ο Μπράις Μάρντεν (Brice Marden, ο διεθνούς φήμης αμερικανός καλλιτέχνης που χρόνια τώρα διατηρεί σπίτια στην Ύδρα), επιθυμούσε να παρουσιάσει νέα έργα του στην Ελλάδα.

Αυτή ήταν η αφορμή για να δημιουργηθεί η μεγάλη γκαλερί στην οδό Αναπήρων Πολέμου.

Έκτοτε παρουσιάστηκαν ονόματα που ανήκουν στο πάνθεον της διεθνούς τέχνης.

Μπράις Μάρντεν, Στέρλινγκ Ρούμπι (Sterling Ruby), 0 Τζουζέπε Πενόνε (Giuseppe Penone), Βέρα Λούτερ (Vera Lutter), Άλμπερτ Όλεν (Albert Oelhen), η ομαδική Ruins and Fragments. Και σήμερα παρουσιάζει  τη Σάρα Ζι (Sarah Zhe).

Ένας κόσμος κατακερματισμένος

Σε λίγο επίκειται και η μεγάλη ατομική της έκθεση στο Γκουγκενάιμ της Νέας Υόρκης. Ένα από τα έργα της τωρινής έκθεσης θα ενσωματωθεί σε αυτή τη μελλοντική παρουσίαση.

Στην Γκαγκόζιαν δείχνει καινούργια έργα (περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση στο σάιτ της Gagosian).

Σε μία από τις ωραιότερες αίθουσες της γκαλερί δεσπόζει το γλυπτό Wider than the Sky από ανοξείδωτο ατσάλι. Τίτλος δανεισμένος από το ποίημα της Έμιλι Ντίκινσον, μία από τις ηρωίδες της κινεζοαμερικανίδας δημιουργού. Ο ανθρώπινος νους είναι ευρύτερος από τον ουρανό, με απεριόριστες ικανότητες…

Από την Ντίκινσον προκύπτει και η σειρά γλυπτών Proportioned to the Groove (Ανάλογο με το Αυλάκι, 2019).

Συμπεριλαμβάνεται στην έκθεση το υπνωτιστικό Travelers by Streams and Mountains (Ταξιδιώτες σε Ρυάκια και Όρη, 2021), από τη διάσημη σειρά βίντεο εγκαταστάσεων με τίτλο Timekeeper (Χρονομέτρης).

Η μοναδικότητά του έγκειται στις τρεις προοπτικές που ενσωματώνει μέσα στον ίδιο το χώρο: Την κοντινή, τη μεσαία και τη μακρινή. Το κεντρικό γλυπτό αποτελείται από τον προτζέκτορα που η ίδια η Σάρα Ζι δημιούργησε. Ο προτζέκτορας προβάλλει εικόνες περιμετρικά στην αίθουσα μετατρέποντας το χώρο σε ρευστή κινηματογραφική εικόνα. Η αίθουσα ενεργοποιείται μέσα στο έργο. Πάλλουσες εικόνες συναντιούνται και απομακρύνονται (νερό, φωτιά, χρώμα -η ίδια τις έχει φωτογραφίσει) ενώ ο θεατής συμμετέχει σε αυτήν την εμπειρία με τα διαφορετικά ερεθίσματα από την αναλογική και την ψηφιακή συνθήκη.

«Προσπαθεί να δημιουργήσει σύμπαντα από πολύ μικρά στοιχεία, σαν σύγχρονος μπρικολέρ».

Αλλά και στους πίνακές της που παρουσιάζονται στο χώρο, υπάρχει η αίσθηση ενός κόσμου κατακερματισμένου.

«Τα θεωρεί τοπία και θέλει να δείξει τη συμπεριφορά ενός τόπου που βρίσκεται στο μεταίχμιο. Τη στιγμή που πάει να αντιληφθεί μια εικόνα στην ολότητά της, μένει πάντα μετέωρη μεταξύ θραύσματος και τελειότητας. Είναι όλα τόσο fragmented».

Η γυναικεία φωνή

Κοιτάζοντας τη Χριστίνα Παπαδοπούλου καθώς μιλάει για την συγκλονιστική δουλειά της Σάρας Ζι, επανέρχεται στη συζήτηση η γυναικεία φωνή.

Το ενδιαφέρον της για την τέχνη ίσως προέρχεται από τους προγόνους της. Αφού ο περίφημος αγιογράφος Απόστολος Γκρέκος (έργα του κοσμούν το Βυζαντινό Μουσείο), ήταν προπάππος της.

Σπούδασε στο δυνατό Bocconi του Μιλάνου στον τομέα του ευρύτερου μάνατζμεντ τέχνης. Στη Νέα Υόρκη εργάστηκε σε πολύ μεγάλες γκαλερί και οργανισμoύς αλλά γρήγορα απορροφήθηκε στην Gagosian.

Πόσες ώρες την ημέρα δουλεύει αυτή η νεαρή γυναίκα;

«Συνέχεια. Είμαστε διεθνής οργανισμός που σημαίνει ότι στις πέντε το απόγευμα ανοίγει το γραφείο στη Νέα Υόρκη. Υπάρχει το Χονγκ Χονγκ. Είναι ένα 24ωρο δουλειάς. Και ύστερα υπάρχει το κοινωνικό κομμάτι. Πελάτες, ταξίδια. Είναι μια πολύ απαιτητική θέση. Είναι συνεχές. Αν θες να βάλεις όρια πρέπει να τα φτιάξεις. Υπάρχει προσωπικός χρόνος αλλά εντάσσεται σε μια έντονη καθημερινότητα με τους ρυθμούς του εξωτερικού».

Έφτασε νέα σε ένα ορόσημο και έχει άπλετο χρόνο να κατακτήσει το επόμενο.

Τι θα ήθελε άμεσα; «Να παρουσιάσω διαφορετικά κομμάτια αυτού του ευρύτερου καλλιτεχνικού φάσματος. Ό,τι θεωρώ relevant (καίριο) αυτή τη στιγμή για το αθηναϊκό κοινό και όχι μόνο».

Πληροφορίες

Gagosian
SARAH SZE
Έως τις 20 Οκτωβρίου 2022
Αναπήρων Πολέμου 22
Αθήνα 11521

Ωρες εκθέσεως: 6-9 μμ.