Ηλεκτρικό ρεύμα κατά 45% φθηνότερο θα εξασφαλίσει η ελληνική βιομηχανία από το 2030, όταν θα ξεκινήσει να λειτουργεί το GREGY, η Διασύνδεση Ελλάδας Αιγύπτου, που αναπτύσσει ο όμιλος Κοπελούζου, κάτι που θα φέρει βιομηχανική ανάπτυξη με πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία.

Η επενδυτική απόφαση για το GREGY, μια επένδυση 13 δισ. ευρώ  θα ληφθεί το 2026,  όπως και η επενδυτική απόφαση για το δεύτερο FSRU της Gastrade στη Θράκη επένδυσης 650 εκ. ευρω, σύμφωνα με όσα είπε χθες ο Πρόεδρος του ομίλου Δημήτρης Κοπελούζος, σε δημοσιογραφική ενημέρωση.

1

«Θα κάνουμε πάλι την Ελλάδα μια βιομηχανική χώρα»,  είπε  ο Πρόεδρος του ομίλου Κοπελούζος, συγκρίνοντας τη σημασία του GREGY σήμερα  με εκείνη του Σχεδίου Μάρσαλ το 1948. Όπως υπενθύμισε, μέσω του Σχεδίου Μάρσαλ η ΔΕΗ είχε λάβει 94 εκατ. δολάρια –ποσό που αντιστοιχεί σήμερα σε περίπου 1,3 δισ. ευρώ– για να κατασκευάσει τις μονάδες που έφεραν τον εξηλεκτρισμό και στήριξαν τη μεταπολεμική βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας. «Σήμερα, 77 χρόνια μετά, επενδύουμε 13 δισ. ευρώ στο GREGY για να φέρουμε φθηνό ρεύμα στη βιομηχανία και να ξαναδώσουμε αναπτυξιακή δυναμική στην ελληνική οικονομία. Αυτό κάνει το GREGY το πιο σημαντικό έργο στην Ελλάδα», τόνισε, προσθέτοντας ότι το έργο θα καταστήσει τη χώρα και εξαγωγικό κόμβο ηλεκτρικής ενέργειας για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, όπως ακριβώς συνέβη με το FSRU Αλεξανδρούπολης που έφερε το LNG σήμερα αναβαθμίζει τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας.

Το FSRU Αλεξανδρούπολης ήταν μια ιδέα του Δημήτρη Κοπελούζου και μια προσπάθεια που ξεκίνησε το 2010, διαμορφώνοντας από την αρχή το θεσμικό πλαίσιο και γνωρίζοντας μεγάλες καθυστερήσεις για την αδειοδότησή του.  Ηταν μια επένδυση 489 εκ. ευρώ και έλαβε επιδότηση 225 εκ. ευρω.  Το 2026 θα είναι η πρώτη χρονιά πλήρους λειτουργίας του και αναμένει 25 φορτία ή 2,5 bcm. Ταυτόχρονα σχεδιάζεται η αύξηση της δυναμικότητάς του άμεσα  στα 6,5 bcm ή κατά 25% και σε δεύτερη φάση κατά 50%, ενώ μέσα στο 2026 θα ληφθεί η επενδυτική απόφαση και για το δεύτερο FSRU του ομίλου, στη Θράκη, μια επένδυση 650 εκ. ευρώ.

Δύσκολη άσκηση το νέο FSRU

Το τέλος των ρωσικών εισαγωγών από το 2028 δημιουργεί μια αγορά 30-35 bcm την οποία η Ελλάδα θα μπορούσε να καλύψει κατά 25%. Οροφή στις ελληνικές δυνατότητες εξαγωγών ωστόσο αποτελεί η δυνατότητα μεταφοράς των αγωγών από Ελλάδα που φτάνουν τα 10 Bcm (5bcm  IGB, 3,5 bcm Σιδηρόκαστρο και 1,5 bcm προς Β.Μακεδονία).

Αν και δημιουργείται μια νέα αγορά, που αποτελεί ευκαιρία να καλύψει η Ελλάδα, περιέγραψε γιατί είναι δύσκολα αποδοτική σήμερα η επένδυση σε FSRU.

Εξήγησε  ότι αν και χωράει στην αγορά ακόμη ένα FSRU αλλά, θα είναι μια επένδυση πολύ μικρότερης απόδοσης, αφού πλέον δεν μπορεί να πάρει επιδότηση και για να ανταγωνιστεί τις αντίστοιχες υποδομές της Πολωνίας θα πρέπει να έχει ανταγωνιστικές ταρίφες, περιορίζοντας το κέρδος του. Ταυτόχρονα, η αβεβαιότητα στην αγορά, αυξάνει τα κόστη των εγγυήσεων από ζητούνται από τους πελάτες, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητα μιας τέτοιας επένδυσης. Όμως από την άλλη, τόνισε ότι ακόμη κι αν από την Ελλάδα είναι ακριβότερα, οι ανάγκες θα είναι μεγάλες και θα εισαχθεί το 25% των αναγκών LNG από την Ελλάδα.

Καθώς όμως οι αβεβαιότητες είναι πολλές, τα κόστη υψηλά, τα περιθώρια κέρδους μικραίνουν  και το ρίσκο μεγαλώνει, για μια επένδυση σε νέο FSRU, o  κ. Κοπελούυζος είπε χαρακτηριστικά: “θα είναι Εθνικός ευεργέτης, όποιος αποφασίσει μια τέτοια επένδυση” ενώ απαντώντας στο ερώτημα τι θα γίνει αν γίνουν δύο νέα FSRU…σχολίασε “θα έχουμε δύο κατεστραμμένους εθνικούς ευεργέτες”. Και σχολιάζοντας τα διαφορετικά σχέδια για πάνω από ένα FSRU στην χώρα, είπε ότι “γίνεται ένας αγώνας δρόμου για το ποιος θα χάσει τα λεφτά του”. Ωστόσο εξήγησε ότι για την Gastrade, η άσκηση είναι ευκολότερη, αφού έχει ήδη την εμπειρία, τους πελάτες, τους μετόχους και την πρόσβαση στην αγορά λόγω του πρώτου FSRU και είναι κοντά πα στο να λάβει την επενδυτική απόφαση το 2026.

Σχετικά με το LNG, ο κ. Κοπελούζος σημείωσε ότι είναι ανταγωνιστικό και ότι σήμερα οι  spot τιμές του είναι χαμηλότερες κατά 2,6 ευρώ/MWh από το ρωσικό αέριο αγωγών και ότι εκτιμά ότι οι μεγάλες ποσότητες που θα βγουν στην αγορά από την παραγωγή του Κατάρ θα ρίξουν τις τιμές το από το 2026.

Πώς το GREGY θα φέρει επανάσταση στην ανάπτυξη της βιομηχανίας

Όπως το FSRU Αλεξανδρούπολης   έφερε το LNG στην Ελλάδα και σήμερα αναβαθμίζει τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας και γέρνει τη χώρα στο επίκεντρο των αμερικάνικων σχεδιασμών για εξαγωγές στη Ν.Α Ευρώπη έτσι και το GREGY είναι σήμερα το πιο σημαντικό έργο στην Ελλάδα γιατί μπορεί να φέρει φθηνό ρεύμα στη   βιομηχανία προσελκύοντας νέες βιομηχανικές επενδύσεις αλλά και να καταστήσει τη χώρα και εξαγωγικό κόμβο ηλεκτρικής ενέργειας για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, τόνισε ο κ. Κοπελούζος.

Και σημείωσε ότι το  ενδιαφέρον της βιομηχανίας είναι μεγάλο και έχουν ήδη  υπογραφεί 48 μνημόνια με τις μεγαλύτερες ελληνικές και βαλκανικές βιομηχανίες και φορείς οι οποίες ενδιαφέρονται να συζητήσουν την αγορά καθαρής ενέργειας που θα έρθει στην Ελλάδα από την Αίγυπτο μέσω του GREGY. Η ενέργεια αυτή από καθαρή και φθηνή θα είναι και  συνεχούς ροής και έτσι για τη βιομηχανία θα εξαληφθεί και το profiling cost ένα από τα βασικά μειονεκτήματα των ΑΠΕ. Παράλληλα, η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, δημιουργώντας ένα θετικό ντόμινο επιπτώσεων στην οικονομία.

Σημείωσε ότι από την Αίγυπτο θα εισάγονται στην ελληνική αγορά 22 TWh από τις οποίες οι 11 TWh προορίζονται για τη βιομηχανία και οι υπόλοιπες για τις νέες βιομηχανίες που θα δημιουργηθούν, για τα data center, για τον οικιακό καταναλωτή, αλλά και για τον αγροτικό καταναλωτή μειώνοντας κατά 21 ευρώ/Mwh το κόστος της ενέργειας, δηλαδή κατά 25%. Τα PPA που θα προσφερθούν στη βιομηχανία, είπε, ότι «θα προσφέρουν ενέργεια με μειωμένο κόστος κατά 45%, συμβάλλοντας στην ανταγωνιστικότητά της και στην άνθισή της. Και είπε ότι όπως η Γερμανία είχε εξασφαλίσει από το αέριο αγωγών μειωμένη τιμή κατά 17% σε σχέση με το μέσο όρο της Ευρώπης και σε αυτό στήριξε την άνθιση της βιομηχανίας της έτσι και η  φθηνή ενέργεια από το GREGY μπορεί να φέρει μια επανάσταση στην ανάπτυξη της ελληνικής βιομηχανίας».

Ταυτόχρονα η χαμηλού κόστους ενέργεια θα κάνει τη χώρα πόλο έλξης για μεγάλα ενεργοβόρα projects, όπως τα giga data centers που σχεδιάζονται διεθνώς, αλλά δεν πρόκειται να εγκατασταθούν στην Ελλάδα όσο το ενεργειακό κόστος παραμένει υψηλό. «Ποιος θα έρθει να φτιάξει μεγάλα data centers σε μια χώρα με ακριβή ηλεκτρική ενέργεια; Κανένας», ανέφερε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ότι χωρίς φθηνό ρεύμα δεν μπορεί να υπάρξει ούτε βιομηχανική ανάπτυξη ούτε  επενδύσεις.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ομίλου Κοπελούζου, «Η φθηνή ενέργεια από το GREGY μπορεί να φέρει μια πραγματική επανάσταση στη βιομηχανική ανάπτυξη».

Η πρόοδος του έργου GREGY

Σε ό,τι αφορά την πρόοδο του έργου, βρίσκεται στο τελικό στάδιο η μελέτη βέλτιστης όδευσης, ενώ ακολουθεί η διαγωνιστική διαδικασία για την επιλογή του πλοίου που θα πραγματοποιήσει το σκανάρισμα της υποθαλάσσιας διαδρομής, καθώς και οι γεωτεχνικές και γεωφυσικές έρευνες. Στη συνέχεια θα εκπονηθεί η περιβαλλοντική μελέτη. Παράλληλα, έχει εκδηλωθεί ισχυρό ενδιαφέρον χρηματοδότησης από ελληνικές τράπεζες και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ύψους 4,7 δισ. ευρώ.

Το GREGY είναι μια καθετοποιημένη ηλεκτρική διασύνδεση ισχύος 3.000 MW, βασισμένη αποκλειστικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που θα μεταφέρει καθαρή ηλεκτρική ενέργεια από μεγάλης κλίμακας έργα ΑΠΕ στην Αίγυπτο προς την Ελλάδα και, μέσω αυτής, στην ευρωπαϊκή αγορά. Το έργο συμπληρώνεται από 9 GW έργων ΑΠΕ που θα αναπτυχθούν ειδικά για την τροφοδοσία της διασύνδεσης, αντιμετωπίζοντας έναν από τους βασικούς περιορισμούς της Ευρώπης: την έλλειψη διαθέσιμης γης για μεγάλα έργα ανανεώσιμων πηγών.

Η επιλογή της Αιγύπτου βασίζεται στα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, καθώς διαθέτει εκτεταμένες επίπεδες εκτάσεις, ανταγωνιστικό κόστος κατασκευής και εξαιρετικές κλιματικές συνθήκες, με υψηλή ηλιοφάνεια και ισχυρό αιολικό δυναμικό, που εξασφαλίζουν πολύ υψηλούς συντελεστές απόδοσης. Τεχνικά, πρόκειται για υποθαλάσσια διασύνδεση συνεχούς ρεύματος (HVDC) μήκους περίπου 950 χιλιομέτρων, η οποία έχει ήδη ενταχθεί στη 2η λίστα PCI/PMI και προβλέπεται να συμπεριληφθεί στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης Δικτύων του ENTSO-E για το 2026, καθώς και στο Global Gateway της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σε πολιτικό επίπεδο, το έργο απολαμβάνει ισχυρή στήριξη, καθώς έχει αναδειχθεί από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και επιβεβαιώθηκε στο ανώτατο επίπεδο κατά τη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ Ελ-Σίσι. Παράλληλα, περιλαμβάνεται στην κοινή δήλωση ΕΕ–Αιγύπτου μετά τη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου 2025 στις Βρυξέλλες.

Σε οικονομικό επίπεδο, το GREGY αναμένεται να μειώσει τις χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, να ενισχύσει τη σύναψη μακροχρόνιων πράσινων PPAs και να αντικαταστήσει περίπου 4,5 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, συμβάλλοντας στη μείωση των εκπομπών CO₂ και της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα. Ταυτόχρονα, ενισχύει την ασφάλεια εφοδιασμού και τη διασυνδεσιμότητα της Ευρώπης, λειτουργώντας ως θεμέλιος λίθος για τη δημιουργία ενός κάθετου ενεργειακού διαδρόμου Νότου–Βορρά, που αναβαθμίζει τον γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στον νέο ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη.