Γυναικεία υπόθεση: Η γεωμετρική αφαίρεση μέσα από τα μάτια έξι καλλιτεχνών

Έξι πρωτοποριακές γυναικείες φωνές της γεωμετρικής αφαίρεσης, που «απαντούν» στην Δύση. Γιατί η αφαίρεση δεν αποτελεί αποκλειστικά δυτική επινόηση, αλλά μια παγκόσμια γλώσσα, που αναδύεται με ίση ένταση από τη Βηρυτό, το Κάιρο και τη Σάρτζα, όσο και από το Παρίσι και τη Νέα Υόρκη αλλά φυσικά και από την Ελλάδα.

Αυτό είναι το σκεπτικό της έκθεσης που εγκαινιάζεται στις 15 Οκτωβρίου στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη με κεντρικό άξονα τα έργα της σπουδαίας εικαστικού Όπυς Ζούνη (1941-2008) που υπήρξε βασική εκπρόσωπος της γεωμετρικής τέχνης στην Ελλάδα σε δημιουργικό διάλογο με το έργο των υπολοίπων γυναικών εικαστικών. Γιατί η αφαίρεση είναι η γλώσσα, που λειτουργεί ταυτόχρονα ως πράξη αντίστασης, ποιητική διατύπωση και μέσο πολιτιστικής συνέχειας.

Πρόκειται για την λιβανο-αμερικανίδα ποιήτρια, δοκιμιογράφο και εικαστικό Ετέλ Αντνάν, που είχε χαρακτηρισθεί το 2003 ως «η πιο διάσημη και επιτυχημένη αραβο-αμερικανίδα συγγραφέας στην εποχή μας». Την παλαιστινιο-αμερικανίδα εικαστικό, ακτιβίστρια και εκπαιδευτικό Σάμια Χαλαμπί, που αναγνωρίζεται ως πρωτοπόρος της αφηρημένης ζωγραφικής και της τέχνης των υπολογιστών. Την Σαλούα Ράουντα Σουκέρ, ζωγράφο και γλύπτρια από την Βυρηττό. Την Λούμπνα

Τσοουντάρι από την Τανζανία, που ασχολείται κυρίως στην κεραμική. Και την Εμπτισάμ Αμπντουλαζίζ από την Σάρτζα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, που εργάζεται στο πεδίο της γεωμετρίας και των μαθηματικών με εγκαταστάσεις, περφόρμανς και άλλα μέσα.

Η Εμπτισάμ Αμπντουλαζίζ θα παραστεί άλλωστε, και στα εγκαίνια ενώ επίσης θα συμμετάσχει σε συζήτηση, στο πλαίσιο της έκθεσης, την Πέμπτη 16 Οκτωβρίου, στις 17:00.

Ένα εναλλακτικό αφήγημα

Βασικός στόχος της έκθεσης είναι να εστιάσει την προσοχή του κοινού στο εναλλακτικό αφήγημα μέσω του οποίου η κάθε μία από τις έξι αυτές γυναίκες προσεγγίζει, διευρύνει και επαναπροσδιορίζει τα όρια της αφαίρεσης, μετατοπίζοντας το επίκεντρο της συζήτησης από τον τυπικό φορμαλισμό σε ζητήματα μνήμης, ταυτότητας, πολιτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.

Παράλληλα ασφαλώς αναγνωρίζονται και αναδεικνύονται οι ιδιαίτερες γενεαλογίες της αφαίρεσης στον αραβικό κόσμο, όπου η ισλαμική αισθητική με τη γεωμετρία, την επανάληψη και την καλλιγραφία λειτουργεί, όχι ως διακοσμητική επιφάνεια αλλά ως σύστημα σκέψης και ερμηνείας του κόσμου. Η έννοια έτσι, του μορφολογικού μοτίβου επαναπροσδιορίζεται, φέρνοντας στο επίκεντρο το νοηματικό και φιλοσοφικό βάρος του.

Από τις αρθρωτές δομές της Σουκέρ και τις δυναμικές συνθέσεις της Χαλαμπί έως τις αρχιτεκτονικές φόρμες της Τσοουντάρι, οι παραδόσεις αυτές συγκροτούν ένα εναλλακτικό αφήγημα και μια διαφορετική εκδοχή της αφαίρεσης. Η Αντμάν εξάλλου, με τα φωτεινά τοπία της που αιωρούνται ανάμεσα στη μορφή και την αφαίρεση και η Αμπνουλάζ με έργα που συνδυάζουν μαθηματικά, γλώσσα και κοινωνική κριτική διευρύνουν το οπτικό πεδίο.

Όσο για την Όπυ Ζούνη, γεννημένη στην Αίγυπτο, στο Κάιρο συγκεκριμένα είχε ενσωματώσει από νωρίς, όπως είναι γνωστό, τα οπτικά ιδιώματα της ισλαμικής τέχνης στο έργο της αναπτύσσοντας έναν διαπολιτισμικό διάλογο, που καθίσταται εμφανής και στα έργα της έκθεσης.

Την έκθεση, η οποία συνοδεύεται από δίγλωσσο κατάλογο, επιμελείται ο ιστορικός της τέχνης, Γιάννης Μπόλης ενώ τα έργα προέρχονται από τις συλλογές του Ιδρύματος Ωνάση, της Ειρήνης Παναγοπούλου, του Barjeel Art Foundation, του Saloua Raouda Choucair Foundation και της Ebtisam Abdulaziz, καθώς και από ιδιώτες συλλέκτες . Τα εγκαίνια θα γίνουν από την υπουργό Τουρισμού κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη.

Info
Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη: Βας. Σοφίας 9 και Μέρλιν 1, τηλ, 210 3611206
Έκθεση: Γεωμετρική Αφαίρεση
Διάρκεια: 15 Οκτωβρίου 2025 – 22 Φεβρουαρίου 2026

 

 

Διαβάστε επίσης 

Εμπειρίες Εικονικής Πραγματικότητας στη «Θόλο» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος»

Άνοιξε ο δρόμος για την βίλα των Coustas στις Σπέτσες – Κόντρα με τη δήμαρχο Ευγενία Φραγγιά

Άμαξες, άλογα, άνθρωποι – Ο τύμβος της Μικρής Δοξιπάρας-Ζώνης σε επιτόπιο μουσείο