Μια σειρά από βιβλία, με κίτρινα εξώφυλλα τα περισσότερα από αυτά, βρίσκονται αφημένα πάνω στο τραπέζι με φόντο μια πολύχρωμη τραπεζαρία. Η εικόνα λάμπει λουσμένη στο φως του δημιουργού της. Είναι τα «Παριζιάνικα μυθιστορήματα» (Τα κίτρινα βιβλία) του Βίνσεντ Βαν Γκογκ, που φιλοτέχνησε το 1887, ένα από τα πιο αισιόδοξα έργα του, που βρισκόταν στην συλλογή του δισεκατομμυριούχου Τζέι Πρίτσκερ που βγαίνει τώρα σε δημοπρασία.
Η εκτίμησή του στα 40 εκατομμύρια δολάρια, αλλά δεν είναι το μόνο της συγκεκριμένης συλλογής που αναμένεται να πουληθεί. Έργα μερικών από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 19ου και 20ού αιώνα, όπως των Γκογκέν, Ματίς, Μιρό, που ανήκουν στην συλλογή, περιλαμβάνονται επίσης στην δημοπρασία των Sotheby’s τον ερχόμενο Νοέμβριο στην Νέα Υόρκη, συνολικής αξίας έως και 120 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ιδρυτής της αλυσίδας ξενοδοχείων Hyatt μετά την αγορά ενός μοτέλ στο Λος Άντζελες, του Hyatt House το 1957, ο Τζέι Πρίτσκερ (1922-1999) ήταν και ο βασικός υπεύθυνος για την δημιουργία της τεράστιας περιουσίας της οικογένειας Πρίτσκερ, που λογίζεται ως μία από τις πλουσιότερες της Αμερικής – στις δέκα κορυφαίες οικογένειες σύμφωνα με το περιοδικό Forbes.
Η Hyatt Hotels Corporation, που διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, έχει πλέον κεφαλαιοποίηση 13,62 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ έχει αποκτήσει επίσης την Braniff Airlines και την Ticketmaster, μεταξύ άλλων περιουσιακών στοιχείων.
Όπως είχε πει μάλιστα χαρακτηριστικά ο Γουόρεν Μπάφετ τον περασμένο Μάιο σε μια συνάντηση μετόχων της Berkshire Hathaway, αναφερόμενος σε παλιά συνάντησή τους για την διευθέτηση συμφωνίας: «Θα μπορούσα να έχω πάει σε μεταπτυχιακό σχολείο για χρόνια και να μην έχω μάθει ποτέ τόσα πολλά όσα με δίδαξε εκείνη την ημέρα».
Το Βραβείο Αρχιτεκτονικής Πίτσκερ
Το όνομα των Πρίτσκερ κοσμεί σήμερα μία πτέρυγα στο Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο και σε άλλα ιδρύματα ενώ η σύζυγός του, Σίντι, η οποία απεβίωσε μόλις τον περασμένο Μάρτιο ως πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Δημόσιας Βιβλιοθήκης του Σικάγο βοήθησε στην ανάπτυξη του εμβληματικού Κέντρου Βιβλιοθήκης Harold Washington της πόλης και ήταν η κινητήρια δύναμη πίσω από την δημιουργία του Millennium Park, το οποίο εκτείνεται σε σχεδόν 25 στρέμματα. Να σημειωθεί, μάλιστα, ότι ο υπαίθριος χώρος συναυλιών του, το Jay Pritzker Pavilion σχεδιάστηκε από τον μεγάλο αρχιτέκτονα Φράνκ Γκέρι.
Ο Τζέι και η Σίντι Πρίτσκερ ήταν αυτοί άλλωστε, που θεσμοθέτησαν το 1979, το κορυφαίο Βραβείο Pritzker, που αποτελεί την ύψιστη τιμή για έναν αρχιτέκτονα, καθώς συχνά αποκαλείται και Νόμπελ της Αρχιτεκτονικής. Η πρωτοποριακή ποιότητα στην αρχιτεκτονική σκέψη αποτελεί βασικό κριτήριο και παρ΄ότι το βραβείο συνοδεύεται από έπαθλο 100.000 δολαρίων –η χρηματοδότηση γίνεται από την οικογένεια Πίτσκερ-, το πιο σημαντικό είναι η φήμη που αποκτά ο νικητής.
Βραβευμένοι με Πρίτσκερ είναι και οι δύο αρχιτέκτονες Ζακ Ερζόγκ και Πιερ ντε Μερόν, οι οποίοι ανέλαβαν να ανακαινίσουν την νέα έδρα των Sotheby’s στην Νέα Υόρκη – πρώην κτήριο του Μουσείου Αμερικανικής Τέχνης Γουίτνεϊ- ένα αριστούργημα μπρουταλισμού του Μαρσέλ Μπρόιερ, το οποίο είχε αγοράσει ο οίκος το 2023 για περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια. Τα εγκαίνια γίνονται μάλιστα, ακριβώς με αυτήν την δημοπρασία Ιμπρεσιονιστών και Μοντέρνων καλλιτεχνών.
Η αγάπη για τα βιβλία
Το έργο της Σίντι Πρίτσκερ, ειδικά στις δημόσιες βιβλιοθήκες, απηχεί ο πίνακας του Βαν Γκογκ με τα «Παριζιάνικα μυθιστορήματα», καθώς όμως και με την βιβλιοφιλία του ζωγράφου. «Η αγάπη για τα βιβλία είναι τόσο ιερή όσο η αγάπη για τον Ρέμπραντ» όπως είχε γράψει ο ίδιος στον αδελφό του Τεό, το 1880.
Το έργο είχε συμπεριληφθεί στην πρώτη επίσημη εμφάνιση του καλλιτέχνη, στο Salon des Indépendants του Παρισιού το 1888, όπου τα κίτρινα εξώφυλλα των φθηνών χαρτόδετων βιβλίων ήταν αναμφίβολα άμεσα αναγνωρίσιμα στους θεατές καθώς προέρχονταν από τον παριζιάνο εκδότη Charpentier.
Τελευταία φορά που βγήκε σε δημοπρασία ήταν το 1988 στον οίκο Christie’s του Λονδίνου αποφέροντας τότε 12,2 εκατομμύρια δολάρια. Έχει εκτεθεί όμως σε μουσεία, όπως το Musée d’Orsay στο Παρίσι, το Μουσείο Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ, το Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο και την Βασιλική Ακαδημία στο Λονδίνο.
«Είναι η καλύτερη νεκρή φύση που έχει εμφανιστεί στην αγορά εδώ και δεκαετίες» λένε σήμερα από τον οίκο δημοπρασιών και προφανώς έχουν δίκιο.
Ματίς, Γκογκέν, Μιρό
Ένα ακόμη σπουδαίο έργο, που προσφέρεται είναι η «Λήδα και ο κύκνος» (1944-46) του Ματίς, που εκτιμάται από 7 έως 10 εκατομμύρια δολάρια. Πρόκειται για ένα τρίπτυχο, ύψους δύο μέτρων, που ζωγραφίστηκε ως αρχιτεκτονική παραγγελία του αργεντινού διπλωμάτη Μαρσέλο Φερνάντεζ Ανκορένα και της συζύγου του, Ορτένσια για το σπίτι τους στο Παρίσι. Όπως θυμόταν ο ίδιος, όταν ο Πάμπλο Πικάσο, στενός φίλος και ανταγωνιστής του Ματίς, επισκέφθηκε το σπίτι τους το 1945, ξέσπασε: «Θέλω να δω την πόρτα του Ματίς. Όλο το Παρίσι κρατάει την ανάσα του!». Σε διάστημα τριών ετών, ο καλλιτέχνης είχε δημιουργήσει περί τις 29 εκδοχές του ελληνικού μύθου, στον οποίο ο Δίας πήρε τη μορφή κύκνου για να αποπλανήσει μια μυθική σπαρτιάτισσα βασίλισσα.
Το έργο του Πολ Γκογκέν «La Maison de Pen du, gardeuse de vache» (1889), εκτιμάται εξάλλου, σε 6 έως 8 εκατομμύρια δολάρια. Είναι μία από τις μόλις τέσσερις από τις 22 αποδόσεις του καλλιτέχνη του τοπίου της Πον Αβέν, περίπου από αυτήν την εποχή, που παραμένουν σε ιδιωτικά χέρια.
Επίσης, σε 5 έως 7 εκατομμύρια δολάρια εκτιμάται ο πίνακας του Μαξ Μπέκμαν «Γατόψαρο» του 1929), που απεικονίζει ένα ζώο, το οποίο ο καλλιτέχνης θεωρούσε μεταφορά για «το τρομερό, συναρπαστικό τέρας της ζωτικότητας της ζωής».
Άλλα σημαντικά έργα είναι η «Μητέρα Ούμπου» του Μιρό, ένα γλυπτό που σχεδιάστηκε το 1975 και απεικονίζει τον ομώνυμο χαρακτήρα από το θεατρικό έργο του Αλφρέντ Ζαρύ του 1986 (εκτίμηση έως 6 εκατομμύρια δολάρια), καθώς και το τοπίο «Όχθες του Ουάζ στο Ποντουάζ» (1872) του Καμί Πισαρό, το οποίο έχει υψηλή εκτίμηση 1,8 εκατομμυρίων δολαρίων. Επιπλέον έργα καλλιτεχνών, όπως οι Φερνάντο Ποτέρο, Ζορζ Μπρακ, Αλεξάντερ Κάλντερ και Λε Κορμπιζιέ θα εμφανιστούν στη δημοπρασία της Ημέρας της Μοντέρνας Τέχνης ενώ άλλα έργα που κατευθύνονται προς πώληση είναι βιβλία και χειρόγραφα, κινεζικά έργα τέχνης και άλλα.
Δείτε επίσης:
Cartier Panthère και η ελληνική επιρροή στην υψηλή κοσμηματοποιία
Ένας Κλιμτ για ρεκόρ εκατομμυρίων – Από τη συλλογή Λέοναρντ Λόντερ σε δημοπρασία
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
