Ειδικό Τέλος ηλεκτροπαραγωγής: Χάος με το χαράτσι των 400 εκατ. ευρώ -Απαλλάσσονται από το πλαφόν; Όλο το παρασκήνιο

Κεραυνός εν αιθρία ήταν για τις εταιρείες παραγωγής ενέργειας το νέο Ειδικό Τέλος φυσικού αερίου που ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, μια έκπληξη που δημιούργησε χάος και πολλά ερωτηματικά στις εταιρείες παραγωγής ενέργειας. Η επιβολή τέλους 10 ευρώ ανά θερμική MWh, έπιασε εξαπίνης τις εταιρείες του κλάδου παραγωγής ενέργειας, …που άρχισαν τις ασκήσεις επί χάρτου για να δουν το κόστος του νέου μέτρου αλλά και να αναζητούν πληροφορίες για τις λεπτομέρειές του, από πότε θα ισχύσει και για πόσο διάστημα.

Συνολικά  η ηλεκτροπαραγωγή πραγματοποιεί τη μεγαλύτερη κατανάλωση φυσικού αερίου στο πρώτο εξάμηνο καλύπτοντας το 67,27% της εγχώριας ζήτησης με κατανάλωση 20,39 TWh  στο πρώτο εξάμηνο σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ σε σύνολο κατανάλωσης 30,31 TWh. Αυτό σημαίνει ότι σε ετήσια βάση η κατανάλωση όλων των μονάδων παραγωγής ενέργειας από φυσικό αέριο είναι 40 TWh και το κόστος του νέου Ειδικού Τέλους είναι 400 εκ. ευρώ το χρόνο για τις 4 εταιρείες ΔΕΗ, Protergia. Elpedison και ΗΡΩΝ.

Σημειώνεται ότι είναι το τρίτο χαράτσι, μετά τα υπερκέρδη και το Μηχανισμό πλαφόν που θα εφαρμοστεί, με στόχο τη μείωση των κερδών τους.  Οι εταιρείες κρατούν στάση αναμονής για να δουν τις εξελίξεις στο σύνολό τους.. Γιατί αν, το νέο χαράτσι αποτελεί προοίμιο απαλλαγής τους από το πλαφόν,  στην περίπτωση που αυτό απαιτηθεί από την Κομισιόν, απαλλάσσονται τελικά από μεγαλύτερο κόστος (100 εκ. το μήνα).

Θα εξαιρεθούν οι μονάδες παραγωγής ενέργειας από φυσικό αέριο από το πλαφόν;

Πηγές της αγοράς, θεώρησαν ότι ενδεχομένως, το μέτρο αυτό θα μπορούσε αποτελεί αντιστάθμισμα για πιθανή κατάργηση του πλαφόν στην ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο, με  έξοδο των μονάδων φυσικού αερίου από το Μηχανισμό Χονδρεμπορικής.  Αυτό θα μπορούσε να γίνει αν ο Μηχανισμός που έχει προτείνει η Κομισιόν, στον οποίο δεν περιλαμβάνονται οι εταιρείες παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο, πρέπει να εφαρμοστεί από όλες τις χώρες, ακόμη και την Ελλάδα που έχει εφαρμόσει άλλο Μηχανισμό ήδη.

Ωστόσο, οι πληροφορίες για το ενδεχόμενο αυτό είναι αντικρουόμενες. Πηγές από το ΥΠΕΝ, αναφέρουν, ότι η πρόταση της Κομισιόν για τα μέτρα, αφήνει το περιθώριο στα κράτη που έχουν εφαρμόσει άλλους Μηχανισμούς να τους διατηρήσουν και επομένως δεν υπάρχει λόγος να αλλάξει ο υφιστάμενος Μηχανισμός πλαφόν στη χονδρική. Σημειώνεται, όπως είχε δηλώσει πρόσφατα ο υπουργός Ενέργειας, τους πρώτους δύο μήνες λειτουργίας του Μηχανισμού Χονδρεμπορικής είχε εισπράξει 200 εκατ. ευρώ από τις μονάδες παραγωγής ενέργειας από φυσικό αέριο. Και επισημαίνουν, ότι το υπουργείο αναζητά πρόσθετα έσοδα για το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και γι αυτό θεσπίζει το Ειδικό Τέλος, χωρίς βέβαια να  θέλει να χάσει τα 100 εκ. το μήνα, που εισπράττει από την εφαρμογή του πλαφόν στην ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο.

Όμως άλλες πηγές τονίζουν, ότι αν η παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο εξαιρείται του πλαφόν στην Ευρώπη και στην Ελλάδα οι αντίστοιχες μονάδες παραγωγής ενέργειας αποζημιώνονται με πλαφόν,  αυτό θα είναι ασύμβατο με το Ενωσιακό Δίκαιο και με το Repower που τις εξαιρεί.

Και σημειώνουν ότι το άρθρο 6 της πρότασης της Κομισιόν για τα μέτρα στην αγορά ενέργειας αναφέρει, ότι “τα κράτη μέλη μπορούν να διατηρούν ή να θεσπίζουν μέτρα που περιορίζουν περαιτέρω τα αγοραία έσοδα των παραγωγών, υπό την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω μέτρα είναι αναλογικά και αμερόληπτα, δε θέτουν σε κίνδυνο τα επενδυτικά μηνύματα, εξασφαλίζουν την κάλυψη των επενδυτικών δαπανών, δε στρεβλώνουν τη λειτουργία των αγορών χονδρικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας και είναι συμβατά με το ενωσιακό δίκαιο”.

Ενδέχεται λοιπόν σύμφωνα με αυτές τις πηγές η ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο να εξαιρεθεί από το Μηχανισμό του πλαφόν, και στην περίπτωση αυτή το τέλος φυσικού αερίου αποτελεί αντιστάθμισμα, ώστε να συνεχίσουν να συμβάλουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.

 Πηγές από τους παραγωγούς ενέργειας, σημειώνουν, ότι νέο Ειδικό Τέλος, αποτελεί μια νέα αυθαίρετη ρυθμιζόμενη χρέωση στην παραγωγή ενέργειας, που θα επιβαρύνει μόνο τους παραγωγούς στην Ελλάδα και στρεβλώνει τη λειτουργία των αγορών χονδρικής στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά. Επίσης μειώνει, ακόμη περισσότερο το περιθώριο κέρδους τους που ήδη έχει μειωθεί από τη λειτουργία του πλαφόν στην χονδρική.

Υπενθυμίζεται ότι ο Προσωρινός Μηχανισμός Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας, επιβάλλει πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών για τις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που πουλάνε μέσω της χρηματιστηριακής αγοράς.

 Οι ανώτατες τιμές αποζημίωσης των θερμοηλεκτρικών σταθμών προκύπτουν κάθε μήνα από μαθηματικούς τύπους που λαμβάνουν  υπόψη την  τιμή των δικαιωμάτων ρύπων και φυσικού αερίου και τα Λοιπά Κόστη Αερίου (που ορίζεται στα 3,5 ευρώ ανά Μεγαβατώρα), ο Συντελεστής Κατωτέρας Θερμογόνου Δύναμης (ο οποίος είναι 0,90), Μέσος Βαθμός Απόδοσης Μονάδας (0,5 για τις μονάδες συνδυασμένου κύκλου), ο Μέσος Συντελεστής Εκπομπών (0,38 τόνους ανά Μεγαβατώρα για τις μονάδες συνδυασμένου κύκλου) και το Σταθερό Κόστος Λειτουργίας & Συντήρησης (8 για τους σταθμούς της συγκεκριμένης τεχνολογίας). Επομένως, η αποζημίωση είναι ουσιαστικά το κόστος τους και ένα μικρό περιθώριο κέρδους.

Ωστόσο, άλλες πηγές αναφέρουν, ότι η ηλεκτροπαραγωγή, έχει σημαντικά κέρδη ακόμη και μπορεί να πληρώσει το τέλος χωρίς πρόβλημα. Αναφέρουν ότι ενώ ο μαθηματικός τύπος υπολογίζει τιμή φυσικού αερίου TTF οι παραγωγοί ενέργειας το αγοράζουν με έκπτωση 20-30 ευρώ/MWh, οπότε μπορούν άνετα να δώσουν 10 ευρώ/MWh ως ειδικό τέλος.

Η ανακοίνωση του Υπουργού Ενέργειας

Η χθεσινή ανακοίνωση του υπουργού Ενέργειας ανέφερε:

Για την αντιμετώπιση των συνεπειών του ενεργειακού πολέμου, τη στήριξη των ευάλωτων συμπολιτών μας και για την ενεργειακή θωράκιση της χώρας μας εισάγουμε τέλος ύψους 10 ευρών ανά θερμική mwh που θα επιβληθεί στις εταιρείες Ηλεκτροπαραγωγής για τις ποσότητες του Φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα έσοδα από το ειδικό τέλος θα κατευθύνονται στο ταμείο ενεργειακής μετάβασης και θα έχουν ως στόχο την:

α) Υποστήριξη ευάλωτων νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών του φυσικού αερίου

β) Υποστήριξη επενδύσεων σε εναλλακτικά καύσιμα, όπως το βιομεθάνιο και το πράσινο υδρογόνο

γ) Υποστήριξη τροποποιήσεων και επεκτάσεων υποδομής του συστήματος φυσικού αερίου που είναι απαραίτητες για την αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου και την ενίσχυση της δυνατότητας εισαγωγών από άλλες πηγές