Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Υπέροχος στην Υπέροχη Ζωή επί θεατρικής σκηνής

Ο πολύς Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης πρωταγωνιστεί επί σκηνής Μεγάρου Μουσικής στην Υπέροχη Ζωή. Πρόκειται για θεατρική διασκευή από τον Τζο Λάντρι (Joe Landry) της ομώνυμης ταινίας που δημιούργησε ο σπουδαίος Φρανκ Κάπρα. Με αυτή την αφορμή, στην αίθουσα Τριάντη στήθηκε χριστουγεννιάτικο γλέντι, που εμφανώς ευχαριστεί τον κόσμο. Όπως άλλωστε απέδειξε η επίσκεψη στην παράσταση πριν από λίγες ημέρες.

Στο πλευρό του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη, συμπρωταγωνιστούν ο Νίκος Ψαρράς και η Νάντια Κοντογεώργη μεταξύ άλλων. Τη σκηνοθεσία της ελληνικής μεταφοράς υπογράφει ο Γιάννης Καλαβριανός ενώ τη μετάφραση ο Νίκος Χατζόπουλος.

Η θεατρική διασκευή παρουσιάστηκε πέρσι στην Αμερική. Ενώ ο κόσμος πιέζεται όσον αφορά την εξέλιξη της πανδημίας και της οικονομίας, η Υπέροχη Ζωή προσφέρει πνευματική τροφή για περισυλλογή και ευφορία. Αλλά όχι απαραιτήτως για αφελή ξεγνοιασιά. Υπάρχουν στιγμές που οι ατάκες αλλά και οι ερμηνείες λειτουργούν σαν γροθιά στο στομάχι.

Ο αμερικανός σεναριογράφος Τζο Λάντρι δημιούργησε ένα υβριδικό είδος καθώς δεν πρόκειται καθαρά για μεταφορά στο θέατρο της αγαπημένης κινηματογραφικής ταινίας. Αλλά για ζωντανή ραδιοφωνική διασκευή του, όπως άλλωστε προδίδει και ο πρωτότυπος τίτλος του It’s a Wonderful Life: A Live Radio Play. Εξυμνεί λοιπόν κατά κάποιο τρόπο και το γνωστό ραδιοφωνικό θέατρο, που τείνει να εκλείψει. Όπου η πάσα της ατάκας από το έναν ηθοποιό στον άλλον αφήνει άπλετο χώρο στη φαντασία του ακροατή.

Κλασικό, κοινωνικό φιλμ

Πώς μια πόλη μοιάζει τακτοποιημένη ενώ ισοπεδώνεται από την κυριαρχία του κυνισμού; Την απώλεια της ανθρωπιάς; Κάτω από την αρραγή επιφάνεια της τελειότητας μίας οικογένειας, υποφώσκουν καταστροφικά πάθη. Πώς θα αποφύγουν τη συντριβή;

Ο Κάπρα σκηνοθέτησε το κοινωνικό, αισθηματικό δράμα Υπέροχη Ζωή (It’s a Wonderful Life, 1946) αμέσως μετά τον Πόλεμο. Πρωταγωνιστούσε ο αγαπημένος του ηθοποιός και ψυχή της Αμερικής, Τζέιμς Στιούαρτ με την Ντόνα Ριντ στο πλευρό του.

Με τη σειρά του, το φιλμ βασίζεται στο βιβλίο του Φίλιπ βαν Ντόρεν Στερν To μεγαλύτερο δώρο (The Greatest Gift 1943), το οποιο και αυτό άντλησε έμπνευση από το κλασικό έργο του Ντίκενς, Χριστουγεννιάτικη Ιστορία.

Ο Τζορτζ Μπέιλι (Τζέιμς Στιούαρτ) παρουσιάζεται ως ο καλοσυνάτος, αξιαγάπητος κάτοικος της φιλήσυχης πόλης Μπέντφορντ Φολς. Από μικρό παιδί βοηθάει τους πάντες. Δεν εκπλήρωσε ποτέ το όνειρό του να ταξιδέψει και να σπουδάσει. Αφιέρωσε τη ζωή του στην οικογενειακή επιχείρηση, που απειλούσε πάντα να αγοράσει ο αδίστακτος επιχειρηματίας της πόλης Χένρι Πόττερ (Λάιονελ Μπάριμορ).

Παραμονή Χριστουγέννων, ο Τζορτζ εμπιστεύεται στα χέρια του θείου του 8.000 δολάρια για να το καταθέσει στην τράπεζα, όμως εκείνος στο δρόμο χάνει τα χρήματα. Τα βρίσκει ο επιχειρηματίας και τα κρύβει.

Ο Τζορτζ πιστεύει ότι θα θεωρηθεί υπεύθυνος για το έλλειμμα, θα φυλακιστεί και η μικρή εταιρία του πατέρα του θα βρεθεί στα χέρια του αμείλικτου επενδυτή. Σκεπτόμενος τη σύζυγό του, τα παιδιά του και όλα τα αγαπημένα του πρόσωπα, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι θα είναι καλύτερα για όλους εάν φύγει από τη ζωή. Ενώ ετοιμάζεται να αυτοκτονήσει, συναντάει ένα πρόσωπο που θα τον κρατήσει στη ζωή δείχνοντάς του και την αξία του.

Αλληλεγγύη, αυταπάρνηση, καπιταλισμός

Με ισχυρές δόσεις δράματος αλλά και χιούμορ, η ταινία φέρει ισχυρό φορτίο ειλικρίνειας και συγκίνησης και στηρίζεται σε δυναμική χρήση της κινηματογραφικής εκφραστικής.

Το έργο εγκιβωτίζει τις αξίες της αλληλεγγύης και της αυταπάρνησης που συμβολίζει ο Τζορτζ.

Η Αίθουσα Τριάντη μετατρέπεται σε ζωντανό ραδιοτηλεοπτικό στούντιο και μεταφέρεται στο 1940. Οι γνωστοί ηθοποιοί τραγουδούν, αλλάζουν φωνές, παράγουν ήχους (με τη διδασκαλία ειδικού στα ηχητικά εφέ).

Τζαζ μουσική θα ερμηνεύσει η ορχήστρα Athens Collective Orchestra υπό τη διεύθυνση του Αλέξανδρου Δράκου Κτιστάκη, που υπογράφει και τις συνθέσεις. Αναβιώνουν το κλίμα αισιοδοξίας και χαράς που επικρατούσε μετά τη λήξη του Πολέμου, πίσω από το οποίο αχνοφαινόταν η αστάθεια του νέου καπιταλιστικού κόσμου.

Κατά συνέπεια, αρκετοί ερμήνευσαν το έργο με μαρξιστικό τρόπο ενώ ο σκηνοθέτης απλώς επιθυμούσε να εξυμνήσει τη σημασία του ουμανισμού.

Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης φυσικά ενσαρκώνει τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Και αποδεικνύεται για ακόμη μία φορά μετρ της αμφισημίας.

‘Εχει δηλαδή την ικανότητα να συλλαμβάνει και να εκφράζει τις λεπτές αποχρώσεις της απροσδιόριστης ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης.

Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης ωριμάζει ως ηθοποιός, έργο με το έργο. Chapeau.

Πληροφορίες

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Αίθουσα Τριάντη

Από 23/12 έως 5 Ιανουαρίου

Διαβάστε επίσης Μαρκουλάκης: Γιατί δέχτηκα να είμαι στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της ΝΔ