Δεκαέξι χρόνια μετά την τελευταία παρουσία σε ημιτελικό τελικής φάσης, η «επίσημη αγαπημένη», η Εθνική Ελλάδας στο μπάσκετ μπαίνει στη σκηνή της Ρίγας για να συναντήσει την (αήττητη στο φετινό EuroBasket!) Τουρκία και να διεκδικήσει εισιτήριο για τον μεγάλο τελικό της Κυριακής.

Το 87-76 επί της Λιθουανίας δεν ήταν απλώς μια μεγάλη πρόκριση: ήταν μια νίκη χαρακτήρα που ξόρκισε χρόνια απογοητεύσεων στα προημιτελικά και μας ξανάβαλε στον διάδρομο των μεταλλίων – εκεί όπου το 2009 στο Κατοβίτσε η Ελλάδα κατέκτησε το χάλκινο.

1

Απόψε, με μπροστάρη τον Γιάννη Αντετοκούνμπο στο παρκέ και τον Βασίλη Σπανούλη στον πάγκο, η ομάδα δείχνει να διαθέτει τα αποθέματα ενέργειας, ψυχισμού και καθαρής σκέψης για να πάει… ως το τέλος.

«Γειτονική» μονομαχία με παλιούς λογαριασμούς

Ελλάδα και Τουρκία έχουν ιστορία. Από το δραματικό 76-74 του 2009 στην παράταση μέχρι τις πιο πρόσφατες συγκρούσεις, το ζευγάρι κουβαλά ένταση, σενάρια, μνήμες, αλλά και ένα σύγχρονο twist: οι δύο πάγκοι.

Ο Σπανούλης, που ξεδίπλωσε απέναντι στη Λιθουανία ένα παιχνίδι κομμένο και ραμμένο στις αδυναμίες του αντιπάλου, θα βρει αντίκρυ του τον Εργκίν Αταμάν – δάσκαλο των mind games, γνώστη όσο λίγοι του ελληνικού ρόστερ (και δη των «πράσινων») και προπονητή που έδωσε στην Τουρκία ταυτότητα, συνοχή και αυτοπεποίθηση. Είναι το coaching duel που ταιριάζει σε ημιτελικό, με λεπτομέρειες να κρίνουν πού θα γύρει η πλάστιγγα.

Ελλάδα: ταυτότητα, άμυνα, αποφασιστικότητα

Η Ελλάδα στη Ρίγα μεγάλωσε μέσα από τα δύσκολα. Έκανε το πρώτο βήμα κόντρα στο Ισραήλ (84-79), υπερφαλάγγωσε την ορμητική Λιθουανία (87-76), έδειξε βάθος ρόλων και μια σπάνια για τα «παράθυρα» και τα φιλικά, ετοιμότητα στην εκτέλεση του πλάνου.

Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο είναι ο ορισμός του «tone setter»: 29 πόντοι στον προημιτελικό, αλλά κυρίως πίεση στη ρακέτα που μεταμορφώνει τη γεωμετρία του γηπέδου. Πίσω του, ένα cast που ξέρει πότε να εμφανίζεται. Ο Βασίλης Τολιόπουλος έδωσε φλόγα περιφέρειας με 17 πόντους και χειρουργικά τρίποντα. Ο Κώστας Αντετοκούνμπο… βράχος: 4 κοψίματα στο πρώτο ημίχρονο με τη Λιθουανία, άμυνες που φρενάρουν θηρία τύπου Γιόνας Βαλαντσιούνας.

Ο Κώστας Σλούκας, «ο καλύτερος decision maker στην Ευρώπη» κατά Σπανούλη, συντονίζει ρυθμό, κατοχές και συνειδήσεις. Ο αρχηγός Κώστας Παπανικολάου, ο Τάιλερ Ντόρσεϊ, ο Ντίνος Μήτογλου, δίνουν σώμα σε ένα σύνολο που κερδίζει πρώτα από την άμυνα και μετά από τις καλές του ημέρες στην επίθεση.

Κρίσιμο ζητούμενο; Να ανέβει το εξωτερικό σουτ έναντι της Τουρκίας. Ακόμη και με μέτρια ποσοστά έξω, η Ελλάδα προκρίθηκε – ένδειξη ότι το ταβάνι δεν έχει χτυπηθεί. Αν οι γκαρντ «γράψουν» από μέση απόσταση και τρίποντο, ο Γιάννης θα βρει περισσότερες διαδρόμους και πάσες σε κόψιμο και short roll.

 

Τουρκία: αήττητο, ισορροπία, Σενγκούν

Επτά νίκες σε επτά ματς. Η Τουρκία μπήκε «κάτω από τα ραντάρ», αλλά εξελίχθηκε στο πιο «φορμαρισμένο» project της διοργάνωσης.

Ο Αλπερέν Σενγκούν είναι ο οργανωτής-σέντερ που ονειρεύεται κάθε προπονητής: τελείωμα κοντά και μακριά, διάβασμα σε high post, ριμπάουντ που γίνονται πρώτες πάσες. Το triple double απέναντι στην Πολωνία δεν ήταν φωτοβολίδα, αλλά απόσταγμα ενός ρόλου που… αρδεύει όλη την επίθεση. Δίπλα του, ο ώριμος Σέιν Λάρκιν ως σταθεροποιητής ρυθμού, ο «σκοτωτήρι» Τσεντί Όσμαν σε φόρμα με υψηλά ποσοστά, ο Ερτσάν Οσμάνι για τις βρώμικες δουλειές και ο Ομέρ Γιούρτσεβεν ως όγκος και second unit rim presence.

Η Τουρκία «ζει» από την κίνηση χωρίς την μπάλα, τις γωνίες των σουτέρ και τις out-of-timeout κατασκευές του Αταμάν.

Κρίσιμο ζητούμενο για τους γείτονες; Να κρατήσουν τον ρυθμό ελεγχόμενο και τα φάουλ στη ρακέτα χαμηλά. Αν ο Σενγκούν βρεθεί νωρίς με προβλήματα, η ισορροπία τους κλονίζεται.

Η μονομαχία των πάγκων

Ο Σπανούλης έχει κερδίσει την αίθουσα: καθαρό rotation, σαφή ρόλοι, χειρουργική χρήση αλλαγών στα μαρκαρίσματα και επιμονή στην αμυντική πειθαρχία.

Ο Αταμάν έχει κερδίσει την περιφέρεια: plays που «ανοίγουν» τους σουτέρ, set που βγάζουν τον Σενγκούν σε δημιουργική θέση, και μια μόνιμη ικανότητα να βρίσκει mismatch.

Το παιχνίδι μυαλού θα είναι διαρκές: πότε θα έρθει η παγίδα στον Γιάννη στην κορυφή; Πότε θα δοθούν οι floating βοήθειες στις διεισδύσεις του Λάρκιν; Πότε ο Σπανούλης θα πάει σε «χαμηλά» σχήματα για να τρέξει τον Σενγκούν στην άμυνα; Κάθε time-out θα μοιάζει με παρτίδα σκάκι.

Τα κλειδιά στο παρκέ

  1.  Ρυθμός & κατοχές. Όσο πιο πολλές «ανοιχτές» επιθέσεις βρει η Ελλάδα, τόσο πιο δύσκολα θα οργανωθεί η τουρκική άμυνα. Αν το ματς πάει σε σετ-σετ με χαμηλό τέμπο, η δημιουργία του Σενγκούν θα αποκτήσει υπεραξία.
  2. Μάχη ρακέτας. Τα closeouts της Ελλάδας στα 4/5, η τοποθέτηση σώματος του Κώστα Αντετοκούνμπο και τα tag στα κόψιμα της Τουρκίας θα κρίνουν δεύτερες ευκαιρίες.
  3. Περιφερειακή στόχευση. Οι βοήθειες στον Γιάννη θα φέρουν ελεύθερα σουτ. Η ικανότητα του Τολιόπουλου, του Ντόρσεϊ, του Σλούκα να «τιμωρούν» θα γράψει κουκιά.
  4. Φάουλ management. Οποιαδήποτε πρώιμη «ζημιά» σε βασικούς κορμούς (Γιάννης/Κώστας – Σενγκούν/Όσμαν) θα αλλάξει τα πάντα.
  5. Mind games & ψυχραιμία. Οι δηλώσεις, οι «μικρές» προκλήσεις, το πρώτο κυριαρχικό σερί, όλα θα δοκιμάσουν καθαρό μυαλό. Η ομάδα που θα μείνει πιστή στο σχέδιο της θα κεφαλαιοποιήσει.

 

Η παράδοση και το συναίσθημα

Η Ελλάδα υπερτερεί ιστορικά (43 νίκες σε 66 αναμετρήσεις) και έχει τα πιο πρόσφατα «χαμόγελα» σε επίσημο επίπεδο. Όμως οι παραδόσεις σπάνε όταν συναντιούνται δύο ομάδες με φόρμα και ξεκάθαρη ταυτότητα. Το… συναίσθημα θα είναι εδώ: από το «κάρμα» Σπανούλη–Αταμάν μέχρι την ελληνική δίψα για βάθρο δύο δεκαετίες μετά το χρυσό του 2005.

Το ζητούμενο; Να μείνει συναίσθημα χωρίς να γίνει βεβιασμένη επιλογή.

Stat attack

  • 16 χρόνια μετά: πρώτη ελληνική παρουσία σε ημιτελικό τελικής φάσης από το 2009.
  • Ελλάδα στα προημιτελικά: 87–76 τη Λιθουανία, με 29 πόντους του Γιάννη και 17 του Τολιόπουλου.
  • Κώστας Αντετοκούνμπο: 4 κοψίματα στο πρώτο μέρος εναντίον της Λιθουανίας
  • Τουρκία αήττητη: 7/7 νίκες συνολικά (5/5 όμιλος, 2/2 νοκ άουτ).
  • Αλπερέν Σενγκούν: triple double με την Πολωνία (19π., 12ρ., 10ασ.)!
  • Τσεντί Όσμαν: διψήφιος μ.ό. με υψηλά ποσοστά περιφέρειας, «μετρονόμος» του spacing.
  • Η Ελλάδα στους ημιτελικούς: 9η φορά συνολικά, με τρεις παρουσίες σε τελικό (1987, 1989, 2005).
  • Η Τουρκία στους ημιτελικούς: 3η φορά, η μια η πρόκριση (2001, ως διοργανώτρια).

 

Ηγέτες που ωρίμασαν την κατάλληλη στιγμή

Ο Γιάννης παίζει με την απλότητα των μεγάλων: λιγότερη σπατάλη, περισσότερη ουσία. Ο Σλούκας ξαναβρίσκει στην Εθνική την αποστολή του «καπετάνιου» που μετρά το βήμα της ομάδας σε κάθε κατοχή. Ο Παπανικολάου δίνει τη σφραγίδα του με πράγματα που δεν φαίνονται εύκολα στο box score. Ο Τολιόπουλος ωριμάζει μέσα σε ρόλο μεγάλης διοργάνωσης.

Απέναντι, ο Σενγκούν είναι η ενσάρκωση του σύγχρονου ευρωπαίου σέντερ-δημιουργού, ο Λάρκιν ο παίκτης που δεν πανικοβάλλεται ποτέ, ο Όσμαν ο φόργουορντ που τιμωρεί κάθε αργό closeout. Είναι ημιτελικός με πρόσωπα, όχι μόνο με σχήματα.

Ελλάδα – Τουρκία, μετάδοση

Ο ημιτελικός θα μεταδοθεί από ΕΡΤ1 και Novasports Start την Παρασκευή στις 21:00 και το ραντεβού της Ρίγας να φτάσει σε κάθε σπίτι. Η Ελλάδα θα παίξει ούτως ή άλλως και την Κυριακή – σε τελικό ή μικρό τελικό. Στόχος; Να είναι στο ματς που κλείνει τη βραδιά, μακάρι!