Ευάγγελος Κατσιούλης, Ντέμης Χασαμπής, Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, Ουίλιαμς Μαΐλλης και Τζέιμι Ντάιμον: Πέντε ιδιοφυίες ελληνικού DNA

Μηχανικοί, γιατροί, βιοχημικοί και αστροφυσικοί, μουσικοί βιρτουόζοι από τα τέσσερα και συνθέτες ή καινοτόμοι της τεχνολογίας, σκακιστές, κορυφαίοι των επιχειρήσεων, της έρευνας, της χημείας ή της βιολογίας. Ιδιοφυίες! Ζουν ανάμεσα μας, αλλά ξεχωρίζουν!

Έχουν, λέει, εξαιρετικά υψηλή νοητική ικανότητα, από εκείνη που επιτρέπει να έχουν πρωτότυπες, καινοτόμες, βαθιά δημιουργικές ιδέες ή πράξεις στα μαθηματικά, η τέχνη, στη μουσική, στις επιστήμες, στη φιλοσοφία και IQ άνω του 140 ή 145. Οι ίδιοι συνήθως αποδομούν την ίδια την έννοια, κάθε άλλο, παρά τη φωνάζουν, ούτε καν την ψιθυρίζουν εκεί που κανείς δεν βλέπει και -κυρίως- δεν τους χειροκροτεί.

Η ιδιοφυΐα δεν μοιάζει να είναι το γέννημα του ταλέντου, αλλά της της επιμονής και της προσήλωσης. Παιδί όχι της έμπνευσης αλλά της φαντασίας. Και η ικανότητα κάποιων να βλέπουν τη σύνδεση, εκεί που οι άλλοι βλέπουν απομόνωση. Έτσι, όπως το έλεγε ο Αϊνστάιν πως «δεν είμαι και τόσο έξυπνος! Απλώς μένω με τα προβλήματα περισσότερο».

‘Η ίσως να το έχει εκφράσει καλύτερα ο Φρίντριχ Νίτσε πως «ο άνθρωπος της ιδιοφυΐας είναι αυτός που ξέρει πώς να κάνει από το χάος ένα σύστημα» ή μπορεί ο Αριστοτέλης, που όριζε την ιδιοφυία ως τη βεβαιότητα, τη νοητική ελευθερία, την ικανότητα να περιφέρεται το άτομο, μέσα στις ιδέες χωρίς να φυλακίζεται σε αυτές. Μα, που να ξέρουμε εμείς, να την ορίσουμε! Είμαστε στο μέτρο και όπως ο Γιούνγκ αφόριζε, η ιδιοφυΐα πάντα, αρχίζει εκεί που αυτό τελειώνει…

Ευάγγελος Κατσιούλης, ψυχίατρος, ακαδημαϊκός δάσκαλος και ο Έλληνας με το μεγαλύτερο IQ

Το Αμερικάνικο εκπαιδευτικό site, thebestschools.org, στο παρελθόν έχει ορίσει μια λίστα με τους 50 «ιδιοφυείς» ή καλύτερα πιο επιτυχημένους στον τομέα τους και χαρισματικούς ανθρώπους από όλο τον κόσμο, τόσο ποικιλόμορφη που είχε προκαλέσει συζητήσεις. Ο μικρότερος σε ηλικία ιδιοφυής της λίστας ήταν ο Νορβηγός σκακιστής Μάγκνους Κάρλσεν και ο πιο ηλικιωμένος, ο Σταν Λι, ιδρυτής της Marvel και μεγιστάνας του τύπου.

Εκεί Ανάμεσα στους 50 βρίσκονταν και ο μόνος Έλληνας της λίστας, ο Ευάγγελος Κατσιούλης. Γεννήθηκε στο 1976 στα Ιωάννινα, και αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές πάνω στην Ιατρική Πληροφορική και στη Φιλοσοφία στο ίδιο πανεπιστήμιο. Και το διδακτορικό του, πάνω στην Ψυχοφαρμακολογία, ολοκληρώθηκε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.

Ο Κατσιούλης έχει διακριθεί σε κάθε κλάδο με τον οποίο έχει ασχοληθεί, συμπεριλαμβανομένων και αυτών της Ογκολογίας, της Νευρολογίας, της Ψυχιατρικής και της Ψυχοφαρμακολογίας, συμβάλλοντας ιδιαίτερα στην έρευνα για τα αντιψυχωτικά φάρμακα. Έχει κατακτήσει τα υψηλότερα σκορ στα τεστ IQ και είναι από τους 5 πιο έξυπνους ανθρώπους στον κόσμο!

Κάποτε, πριν αρκετά χρόνια, έκανε τεστ και για τη συναισθηματική νοημοσύνη. Είχε καλά αποτελέσματα, αλλά όχι τόσο υψηλά όσο στο κομμάτι στο οποίο λείπουν τα συναισθήματα. Από νωρίς έδειξε ενδιαφέρον για τα μαθηματικά και τη φυσική, μαθήματα που του κινούσαν αληθινά την περιέργεια. Άλλωστε είχε διακριθεί στα Μαθηματικά σε διαγωνισμό της Μαθηματικής Εταιρείας το 1990 και στη Φυσική στις Πανελλήνιες του 1993.

Στο σχολείο φυσικά και βαριόταν από την επαναλαμβανόμενη διαδικασία και την έλλειψη κινήτρων συμμετοχής, αλλά φυσικά κατάφερνε υψηλές επιδόσεις σε όλα τα μαθήματα, περισσότερο χάρη στην πειθαρχία του και την επιθυμία του να έχει καλούς βαθμούς. Μεγαλωμένος σε οικογένεια καθηγητών, διάβαζε πολύ και περνούσε αρκετό χρόνο με βιβλία και παζλ. Ήταν εσωστρεφής, χωρίς ιδιαίτερες αποκλίσεις από τους άλλους. Φορούσε γυαλιά, διάβαζε πολύ και είχε τη φήμη του καλού μαθητή.

Θυμάται πως, ενώ ήταν ο καλύτερος στην τάξη, έκανε στενή παρέα με τον τελευταίο σε επιδόσεις, ο οποίος τύχαινε να είναι ο πιο ψηλός και ο πιο δυνατός. Ο ένας βοηθούσε στα μαθήματα, ο άλλος κάλυπτε τις ανάγκες ασφάλειας.

Μεταξύ Θεσσαλονίκης και Λονδίνου, με βάση, πάντα τις δικές του αξίες

Σήμερα, κινείται ανάμεσα στη Θεσσαλονίκη και το Λονδίνο, του αρέσει το μπάσκετ και το κολύμπι, φυσικά το διάβασμα, αλλά πιο πολύ τον γοητεύει το αχαρτογράφητο του ανθρώπινου μυαλού. Αγαπά τις πεταλούδες, για την εξωτικότητά τους, το συνδυασμό των χρωμάτων, το απρόβλεπτο πέταγμα τους και ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί ν’ αλλάξουν πορεία. Θεωρεί πως η ίδια η ζωή είναι μια τεράστια ευκαιρία, για να βρει ο καθένας μας το νόημά του! Μότο του και σκέψη που επανέρχεται ξανά είναι ένα Κινεζικό απόφθεγμα που λέει «μη στενοχωριέσαι, για τίποτα, εάν μπορείς , ν’ αλλάξεις αυτό που σε στενοχωρεί, ώστε να πάψεις να στενοχωρήσεις. Αν δεν μπορείς να αλλάξεις, πάλι μη στενοχωριέσαι – αυτό θα είναι εκεί, για πάντα- το μόνο που πρέπει να κάνεις δεν είναι το αποδεχθείς»!

Θα μπορούσε να έχει διαλέξει κάθε εταιρεία, όποιο πανεπιστήμιο στο κόσμο, όποιες θεωρούνται οι σημαντικότερες δουλειές της γης. Και είχε προτάσεις για όλα. Από το ακαδημαϊκό πεδίο, μέχρι την πολιτική σκηνή, αλλά επέλεξε να ακολουθήσει αυτό που του έδινε προσωπικό νόημα. Δεν τον ενδιέφερε η κοινωνική επιβεβαίωση, όσο η αίσθηση πως αξιοποιεί ουσιαστικά τον χρόνο του και λειτουργεί με βάση τις δικές του αξίες. Θεωρεί πως η αυτοεκτίμηση έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από την εξωτερική αναγνώριση και πως, τελικά, ο καθένας οφείλει να εγκρίνει πρώτα ο ίδιος τις επιλογές του.

Σε αυτή τη διαδρομή, η ψυχιατρική έγινε για τον ίδιο ένα πεδίο γοητευτικό και σημαντικό, όχι μόνο επιστημονικά αλλά και υπαρξιακά. Τον απασχολεί η έρευνα, δουλεύει, ήδη, πειραματικά σε ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις, και πιστεύει πως σε βάθος χρόνου θα τις εφαρμόζει σε πιο δομημένο πλαίσιο. Το βλέπει ως έναν χώρο γεμάτο ερωτήματα και ανάγκες, όπου η κατανόηση παραμένει ακόμη ελλιπής και η πρόοδος, ουσιαστικά, ανοιχτή υπόθεση.

Έχει πει, πως νιώθει βαθιά Έλληνας, περισσότερο απ’ όσο φαίνεται ίσως, αλλά η παραμονή του στην Ελλάδα σχετίζεται με συγκεκριμένα προσωπικά, ακαδημαϊκά και επαγγελματικά σχέδια. Όταν αυτά ολοκληρωθούν, σκοπεύει να επανεξετάσει το πού και με ποιους όρους μπορεί να ζει, όπως θέλει. Θεωρεί πως η Ελλάδα δεν είναι ιδιαίτερα φιλική σε όσους μένουν μόνιμα, αν και πανέμορφη, ναι, εξαιτίας μιας διαρκώς κουραστικής κοινωνικής πραγματικότητας. Οι τουρίστες απολαμβάνουν το φως, τη θάλασσα και την ανεμελιά, χωρίς να μπλέκονται στον καθημερινό παραλογισμό της γραφειοκρατίας και την έντονη κοινωνική κόπωση που έχει ποτίσει δηλητηριωδώς τον δημόσιο βίο.

Ναι, η χώρα έχει κάποιες από τις ομορφότερες παραλίες στον κόσμο, αλλά άλλο είναι οι διακοπές κι άλλο οι περικοπές που οδηγούν σε ανακοπές. Έχει πει πως «δε γνωρίζω ποιος είναι ο εξυπνότερος άνθρωπος στον κόσμο, γνωρίζω όμως πως μέντορας μου, είναι ο παλιός μου εαυτός στο πλαίσιο μετεξέλιξης του καινούριου. Δεν θα μπορούσαμε να ορίσουμε κάτι ως σωστό, εάν δεν γνωρίζαμε το λάθος».

Demis Hassabis, γκουρού της ΑΙ, Νόμπελ Χημείας 2024

Πρώην παιδί-θαύμα με ελληνικές ρίζες από την Κύπρο και καταγωγή από τη Σιγκαπούρη μέσω της μητέρας του, ο Demis Hassabis γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1976 και μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον που, αν και δεν είχε σχέση με την τεχνολογία, φρόντισε να καλλιεργήσει τη δίψα του για γνώση. Και μπορεί να μη μιλάει άπταιστα ελληνικά, αν και καταλαβαίνει αρκετά καλά, αφού ο παππούς του έμενε μαζί με την οικογένεια και μιλούσε πάντα με τον πατέρα του έτσι, αλλά δεν κρύβει ούτε την υπερηφάνεια του για την καταγωγή του, ούτε τη βαθύτερη επιρροή της.

«Φέρω μέσα μου τον ελληνικό τρόπο σκέψης», επαναλαμβάνει συχνά και καμαρώνει πως «η προσφορά της Ελλάδας στον δυτικό πολιτισμό αποτελεί βαθύ κομμάτι της προσωπικότητάς μου».

Η σκέψη του διαμορφώθηκε από πολύ νωρίς. Μια από τις πρώτες του αναμνήσεις είναι από τα τέσσερά του, όταν είδε τον πατέρα του να παίζει σκάκι με τον θείο του. Μέσα σε δύο εβδομάδες έπαιζε, ήδη, με ενήλικες και πριν τα 13 του είχε γίνει ο δεύτερος κορυφαίος παίκτης στην ηλικιακή του κατηγορία παγκοσμίως. Με τα πρώτα χρήματα που κέρδισε από το σκάκι αγόρασε υπολογιστή, και στα οκτώ του άρχισε να φτιάχνει τα δικά του παιχνίδια. Τελείωσε το σχολείο δύο χρόνια νωρίτερα, και παρότι έγινε δεκτός στο Κέιμπριτζ στα 16 του, έπρεπε να περιμένει να ενηλικιωθεί για να ξεκινήσει.

Στο μεταξύ, δούλεψε στην εταιρεία Bullfrog, όπου συμμετείχε στη δημιουργία του διάσημου παιχνιδιού Theme Park. Το παιχνίδι έγινε τεράστια επιτυχία τη δεκαετία του ’90, πουλώντας πάνω από 15 εκατομμύρια αντίτυπα. Η οπτική του παίκτη –ένα είδος “θέας του Θεού” σε μια οργανωμένη επιχειρησιακή πραγματικότητα– ίσως να προδιάγραφε ήδη τον τρόπο με τον οποίο θα αντιλαμβανόταν τον κόσμο στο μέλλον.

Σπούδασε Πληροφορική στο Κέιμπριτζ και έκανε διδακτορικό στις Νευροεπιστήμες στο UCL, με ειδίκευση στη μνήμη και στη λήψη αποφάσεων. Το 2010 ίδρυσε την DeepMind, με στόχο να κατασκευάσει γενική τεχνητή νοημοσύνη με θετικό αντίκτυπο στην ανθρωπότητα. Η Google εξαγόρασε την εταιρεία το 2014 έναντι 500 εκατομμυρίων δολαρίων. Υπό την καθοδήγησή του, η DeepMind πέτυχε μερικά από τα πιο εντυπωσιακά ορόσημα στην ιστορία της AI, από τη νίκη του AlphaGo επί κορυφαίων επαγγελματιών παικτών του Go, μέχρι τη λύση του προβλήματος της αναδίπλωσης των πρωτεϊνών, ένα ζήτημα που ταλαιπωρούσε τη βιολογία για 50 χρόνια.

Νόμπελ Χημείας, Βιολόγια, Τεχνητή Νοημοσύνη και… πόκερ!

Το 2024, τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας για το έργο του στο AlphaFold, μαζί με τους Τζον Τζάμπετ και Ντέιβιντ Μπέικερ, αναγνωρίζοντας τη σημαντική συμβολή τους στην κατανόηση των πρωτεϊνικών δομών και την επιτάχυνση της επιστημονικής ανακάλυψης. Γιόρτασε τη βράβευσή του με Νόμπελ διοργανώνοντας μια βραδιά πόκερ με φίλους, συμπεριλαμβανομένου του παγκόσμιου πρωταθλητή σκακιού Μάγκνους Κάρλσεν.

Ο Χασάμπης είναι παντρεμένος με την Ιταλίδα μοριακή βιολόγο Dr. Τερέσα Νικόλι και έχουν δύο γιους. Ζουν στο Βόρειο Λονδίνο. Είναι φανατικός οπαδός της Λίβερπουλ και συνεχίζει να παίζει επιτραπέζια παιχνίδια και να διαβάζει βιβλία με τα παιδιά του. Απολαμβάνει το σκάκι, το πόκερ και άλλα επιτραπέζια παιχνίδια. Έχει κερδίσει πέντε φορές το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Παιχνιδιών Σκέψης, το Pentamind και έχει συμμετάσχει σε τουρνουά πόκερ, συμπεριλαμβανομένου του World Series of Poker.

Το 2023, το TIME τον συμπεριέλαβε στη λίστα με τους 100 πιο επιδραστικούς ανθρώπους στον χώρο της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ η Guardian τον χαρακτήρισε «σούπερ-ήρωα της AI». Μετά την άνοδο του ChatGPT, η Google αποφάσισε να ενοποιήσει τα δύο μεγάλα της εργαστήρια τεχνητής νοημοσύνης, τη DeepMind και το Google Brain και έδωσε στον Hassabis την ηγεσία του νέου σχήματος. Πρόκειται για μια κίνηση με βαρύνουσα στρατηγική σημασία, καθώς ο ανταγωνισμός για την πρωτοκαθεδρία στην AI έχει πλέον παγκόσμιο χαρακτήρα.

Η δουλειά του στην τεχνητή νοημοσύνη και τη βιολογία δεν έχει μόνο αλλάξει τον επιστημονικό κόσμο αλλά έχει επίσης ανοίξει νέους δρόμους για την κατανόηση της ζωής και της νόησης. Ο ίδιος, ωστόσο, δείχνει να κινείται μεθοδικά και μακριά από τον θόρυβο. Δηλώνει πως ο κόσμος είναι γεμάτος ενδιαφέροντα πράγματα, πως βαριέται εύκολα, αλλά παραμένει σταθερός στο στόχο του να χρησιμοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη για το συλλογικό καλό, με ηθικούς όρους και προσοχή.

Όπως έχει πει, δεν τον ενδιαφέρει απλώς να χτίσει έξυπνες μηχανές, αλλά να κατανοήσει τη νοημοσύνη σε βάθος. Κι αν κοιτάξει κανείς την πορεία του, από ένα παιδί που έμαθε σκάκι σε δύο εβδομάδες μέχρι τον άνθρωπο που ηγείται του μέλλοντος της τεχνολογίας, το μόνο σίγουρο είναι ότι εκείνος δεν έπαιξε ποτέ με τον χρόνο. Τον αξιοποίησε, όπως μόνο ένας αληθινός σκακιστής κι ένας σύγχρονος Έλληνας του κόσμου, ξέρει να κάνει.

Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, η μαθηματική ιδιοφυία που άλλαξε την κατανόησή μας για το πώς λειτουργεί ο κόσμος

 

Από τις σελίδες μαθηματικών του πατέρα του στην Αθήνα έως το βήμα του MIT, ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης επανακαθόρισε τις βάσεις της Θεωρίας Παιγνίων, λύνοντας έναν γρίφο που έμοιαζε άλυτος όσο και ο ίδιος ο κόσμος.

\Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης δεν είναι ένας μαθηματικός, αλλά ένας σοφός της εποχής μας, ένας από εκείνους, που αντιμετωπίζουν τη γνώση ως τέμνουσα με την φιλοσοφία. Το όνομά του έγινε παγκοσμίως γνωστό όταν, σε ηλικία μόλις 27 ετών, κατάφερε να ανατρέψει τη βεβαιότητα ενός δόγματος των οικονομικών και της στρατηγικής σκέψης, τη λεγόμενη ισορροπία του Νας, ένα θεώρημα που αποτελούσε, από το 1950, θεμέλιο λίθο της Θεωρίας Παιγνίων και που τον έκανε, σε τόσο νεαρή ηλικία, περιβόητο στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα.

Γεννημένος το 1981 στην Αθήνα, σε ένα σπίτι γεμάτο βιβλία, αφού ο πατέρας του είναι μαθηματικός και η μητέρα του φιλόλογος, έδειξε από πολύ μικρός την έλξη του και τις ιδιαίτερες ικανότητες του στην επιστήμη. Οι ώρες που περνούσε ξεφυλλίζοντας τα πανεπιστημιακά συγγράμματα του πατέρα του στη βιβλιοθήκη δεν ήταν μια παιδική εξερεύνηση και παιχνίδι με τα πράγματα των μεγάλων, αλλά αρχή της μεγάλης αναζήτησης του για τις αποδείξεις, την αυστηρότητα, την εξερεύνηση της ίδια της λογικής. Πρώτα ήθελε να γίνει πιλότος, μετά αεροναυπηγός, εν τέλει μαθηματικός, ενώ φλέρταρε με τη γλωσσολογία. Τελικά, έγινε «κομπιουτεράς», όπως λέει «που ερευνά τα μαθηματικά θεμέλια του υπολογισμού».

Απόφοιτος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με πιο άριστα δεν έχει, 9,98, ξεχώρισε ως κάποιος ιδιαίτερος ανάμεσα στους άλλους. Ακολούθησε η Αμερική, το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, μια περίοδος έντονης έρευνας αλλά και πνευματικής θέρμης. Ο Δασκαλάκης συνεργάστηκε στενά με τον καθηγητή Χρήστο Παπαδημητρίου και τον Πολ Γκόλντμπεργ και μαζί εστίασαν σε κάτι που έμοιαζε ιερό και άθικτο επί δεκαετίες, τη θεωρητική εγκυρότητα της ισορροπίας Νας. Στη διατριβή του, ο νεαρός τότε ερευνητής δεν αμφισβήτησε απλώς την καθολικότητα της εφαρμογής του θεωρήματος, αλλά απέδειξε πως σε πολλές περιπτώσεις η εξεύρεση της περίφημης ισορροπίας είναι υπολογιστικά αδύνατη, άρα μη εφαρμόσιμη στον πραγματικό κόσμο. Με άλλα λόγια, δεν αρκεί ένα θεώρημα να είναι σωστό αλλά πρέπει και να μπορεί και να υπολογιστεί. Και αυτό, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν ίσχυε.

«Ένα κομμάτι της απόδειξης το σκέφτηκα όταν είχε “κρασάρει” ο υπολογιστής μου. Περίμενα να ανοίξει και τότε ήρθε. Αν λειτουργούσε, ίσως να μην είχα σταθεί πάνω σε αυτή τη σκέψη. Ήταν σαν να ήρθα σε επαφή με μια αρμονία του σύμπαντος», έχει πει σε συνέντευξή του. Δεν πρόκειται για υπερβολή, αλλά κυριολεκτικά, η επιστημονική κοινότητα αναγνώρισε το επίτευγμα με ένα μπαράζ διακρίσεων. Η Διεθνής Ένωση Θεωρίας Παιγνίων του απένειμε το βραβείο Πληροφορικής και Θεωρίας Παιγνίων, ενώ ακολούθησαν το Career Award του National Science Foundation, το Sloan Fellowship, η υποτροφία της Microsoft, το βραβείο SIAM και η σπάνια τιμή από το Ίδρυμα Giuseppe Sciacca του Βατικανού.

Η επιστήμη στην υπαρξιακή της διάσταση

Ο ίδιος ο Δασκαλάκης είναι άνθρωπος χαμηλών τόνων. Δεν τον ενδιαφέρει ο εντυπωσιασμός, ούτε τα IQ tests. «Δεν έχει καμία αξία. Το IQ είναι απλώς ένας αριθμός. Αυτό που μετράει είναι το αποτύπωμα που αφήνεις στον κόσμο μέσα από το έργο σου», δηλώνει. Σήμερα, ως καθηγητής στο φημισμένο MIT, το πρώτο Πανεπιστήμιο του κόσμου, για 13η χρονιά, σύμφωνα με τη φετινή λίστα QS World University Rankings, εστιάζει τη δουλειά του στα σταυροδρόμια της θεωρητικής πληροφορικής με τα Οικονομικά, τη Στατιστική και την Τεχνητή Νοημοσύνη.

Για το ότι βρίσκεται σε ένα ακαδημαϊκό περιβάλλον σαν αυτό του ΜΙΤ λέει πως του δίνει τη δυνατότητα να βλέπει πριν από τους άλλους «την ανατολή του ηλίου, καθώς και την κατεύθυνση προς την οποία διαχέονται οι ακτίνες του». Όταν συνάντησέ τον ίδιο, τον θρυλικό επιστήμονα, που λόγω Χόλυγουντ, είναι πια σχεδόν ποπ είδωλο, Τζον Νας, βρήκε έναν από τους πιο έξυπνους και ενδιαφέροντες ανθρώπους που έχει γνωρίσει και φυσικά ήταν γενναιόδωρος, όπως ταιριάζει σε έναν επιστήμονα του ύψους του. Αυτό που δεν θα ξεχάσει, όμως ποτέ, ήταν, το ότι το πρόσωπό του ποτέ δεν συσπάστηκε για να αποκριθεί σε αυτά που λέγονταν. «Ήταν η ασκητική μορφή ενός ανθρώπου που είχε περάσει πολλά» λέει.

Του αρέσει το θέατρο, διαβάζει λογοτεχνία, παίζει μουσική, κλασικό πιάνο αλλά και μπαγλαμαδάκι, ενώ ναι, βλέπει στα όνειρα πως λύνει εξισώσεις! Είναι παντρεμένος με την Αλεξάνδρα και ζούνε στο Καίμπριτζ της Βοστώνης και αν και έρχονται με κάθε ευκαιρία στην Ελλάδα, ειδικά στις μεγάλες γιορτές ή την περίοδο της καραντίνας του κορονοϊού, αν είναι στις ΗΠΑ το Πάσχα, έχει απαραίτητο το ψητό αρνί και το μεγάλο στρωμένο τραπέζι, με τσικουδιές αλά Κρητικά. Θεωρεί πως δεν θα νιώσει ποτέ πλήρης και θα ψάχνει πάντα απαντήσεις σε ερωτήματα, αλλά βρίσκει πως αυτό είναι που κάνει τη ζωή τόσο ενδιαφέρουσα και συναρπαστική. Φοβάται τον θάνατο και την απώλεια των ανθρώπων που αγαπά.

Το σπουδαιότερο εσωτερικό τοπίο στη ζωή είναι η αγάπη και αξία το να σέβεσαι τους άλλους και να έχεις θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία. Λέει πως το μέλλον ανήκει σε αυτούς που χαίρονται, αυτό που κάνουν και απολαμβάνουν τη διαδρομή. Σε αυτούς που έχουν πάθος, αλλά δεν είναι ανυπόμονοι. Στους τολμηρούς που δεν το βάζουν κάτω. Και μάλλον, από ότι φαίνεται απ τη πορεία του, αλλά και επειδή είναι και ιδιοφυία, μάλλον δίκιο θα έχει!

Ουίλιαμς – Βασίλειος- Μαΐλλης, εννέα ετών αποφοίτησε από το Κολέγιο, συνεχίζει σπουδές Αστροφυσικής και έχει βαθύτατες ανησυχίες για τον Θεό

Ο Ουίλιαμς, μια αμερικανική εκδοχή του Βασίλειος, γεννημένος τον Οκτώβριο του 2006, με καταγωγή από τη Κάλυμνο, μεγάλωσε στην Πενσυλβάνια, την «πολιτεία της Ανεξαρτησίας». Μεγάλωσε με μεγάλ χριστιανική ευλάβεια, αφού ο πατέρας του, ο Παντελεήμων Μαΐλλης είναι ιερέας στον ορθόδοξο μεγάλο ναό της Υπαπαντής του Κυρίου στο Ιστ Πίτσμπουργκ.

Μόλις επτά μηνών ο Ουίλιαμς… μιλούσε με ολοκληρωμένες προτάσεις! Έμαθε πρόσθεση και αφαίρεση πριν κλείσει τα δύο! Τότε έγραψε και το πρώτο του βιβλίο, «Η Χαρούμενη Γάτα». Στα τρία του γνώριζε το αλφάβητο τριών γλωσσών και στα τέσσερα ο μεγαλύτερος αδελφός του του είχε, ήδη, διδάξει άλγεβρα! Σ αυτή την ηλικία, διάβαζε και έγραφε τόσο αγγλικά, όσο και ελληνικά. Όταν ήταν πέντε ετών, αχαλίνωτος πια, διάβασε ένα βιβλίο γεωμετρίας 209 σελίδων σε μία νύχτα και ξύπνησε την άλλη μέρα λύνοντας περίπλοκα προβλήματα!

«Έκανε τα πάντα να φαίνονται σαν παιχνίδι», είπε ο πατέρας του και σε ένα βίντεο που ο ίδιος ανάρτησε στο ΥοuTube και όπου δείχνει τον τετράχρονο Ουίλιαμ, να λύνει εξισώσεις, πρώτα, ενώ στη συνέχεια εξηγεί την έλλειψη ζωής στον πλανήτη Άρη. Έχοντας τον χαρακτηρισμό «παιδί θαύμα» από μια πληθώρα δημοσιευμάτων στα ΜΜΕ, πριν ακόμα πάει σχολείο, είναι ο νεότερος μαθητής που τελείωσε ποτέ από δημόσιο Λύκειο ΗΠΑ, ενώ αποφοίτησε από το κολλέγιο SAI Petersburg στη Φλόριντα στα 9 του χρόνια με πτυχίο Associates in Arts.

Στη τελετή αποφοίτησης του εντυπωσίασε όχι μόνο για το ασυνήθιστο της νεαρής του ηλικίας, αλλά και γιατί απάγγειλε αποσπάσματα από τη Βίβλο στα αρχαία Ελληνικά, στη γλώσσα που έγραψαν οι Ευαγγελιστές, αλλά και επειδή εξήγησε αποφθέγματα του Καρτέσιου, του οποίου οι αρχές ήταν η βάση για τον λόγο του. Έχοντας μεγαλώσει σε ένα θρησκευτικής ευλάβειας περιβάλλον, ο Ουίλιαμς στα 13 του, είχε δώσει μια συνέντευξη, που φιλοξενήθηκε με αναδημοσιεύσεις σε όλα τα μέσα της Αμερικής και συζητήθηκε πολύ, ενώ τίτλοι όπως «13χρονος ιδιοφυΐα προσπαθεί να αποδείξει ότι ο Στίβεν Χόκινγκ έχει άδικο. Ισχυρίζεται ότι ο Θεός υπάρχει». Σε άλλα μέσα είχε πει πως «η Επιστήμη κι η Θρησκεία δεν διαφέρουν» και πως «η επιστήμη είναι ένα εργαλείο εξήγησης του κόσμου, δεν αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει Θεός».

Διδακτορικό πριν τα 18!

Η ψυχολόγος Τζόαν Ρούθζατς του Πανεπιστημίου του Οχάιο, που ασχολήθηκε με τον Ουίλιαμς, είπε ότι παιδιά σαν κι αυτόν γεννιόνται μια φορά στα δέκα εκατομμύρια κι ότι έχουν μια έμφυτη κλίση προς τον αλτρουϊσμό και πως «οι ιδιοφυίες έχουν αυτή την τάση να κάνουν το καλό. Εστιάζουν στην ευρύτερη εικόνα της ανθρωπότητας». Οι ψυχολόγοι της πολιτείας της Φλόριντα, θεωρούν για την περίπτωση του Ουίλιαμς, πως και αυτός, όπως και τα ελάχιστα παιδιά ακόμα, που του μοιάζουν, συναντούν στο δρόμο τους μεγάλα εμπόδια, στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, της φτιαγμένη για να μην ικανοποιεί τα δυνατά μυαλά τους και ότι νιώθουν αποξενωμένοι από τους συνομηλίκους τους.

Το κολλέγιο «φαντάζει πολύ καλύτερο μέρος για τα παιδιά-θαύματα. Οι άνθρωποι τα αποδέχονται… Έχουν πιο πολλά κοινά ενδιαφέροντα με μια οκτάχρονη ιδιοφυία απ’ ό,τι οι συνομήλικοί του», έλεγε η δρ. Ρούθζατς. Πράγματι, συνεχίζοντας σπουδές, ο 16χρονος, σήμερα, Ουίλιαμς, στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα, μοιάζει να μη διατρανώνει πια βεβαιότητες, αλλά να είναι επικεντρωμένος στο στόχο του, να αποκτήσει διδακτορικό στην αστροφυσική πριν τα 18 του.

Το ΙQ του βάσει δηλώσεων του κοσμήτορα της Σχολής του είναι 200 και οι ψυχολόγοι εκτιμούν πως έχει φωτογραφική μνήμη, με τεράστια ικανότητα ό,τι διαβάζει, ό,τι δει και ακούσει να το απομνημονεύει και είναι σε θέση να το αναλύσει και να το αναπαραγάγει. Έχει δυο μεγαλύτερα αδέλφια, τη Μαριάννα που έχει αποφοιτήσει με άριστα έχοντας πτυχίο στα Media – Art Animation και τον Ηλία που σπουδάζει Μαθηματικά και θέλει να γίνει εκπαιδευτικός. Σήμερα είναι 16 ετών και αφοσιωμένος στις σπουδές του, αποφεύγει την έκθεση στα ΜΜΕ. Δεν θεωρεί, πάντως τον εαυτό του, ούτε φαινόμενο, ούτε παιδί – θαύμα, ούτε τίποτα ξεχωριστό δηλώνοντας σε παλαιότερη συνέντευξη του, πως «Ο καθένας παίρνει δώρα από τον Θεό. Εμένα με προίκισε με γνώση, επιστήμη και ιστορία».

Jamie Dimon, ο πιο επιδραστικός τραπεζίτης στον κόσμο

Ο Τζέιμι Ντάιμον, CEO της μεγαλύτερης τράπεζας στον κόσμο, της JP Morgan, θεωρείται ιδιοφυΐα στα οικονομικά γιατί διαθέτει σπάνια στρατηγική διορατικότητα, ψυχραιμία σε περιόδους κρίσης και ικανότητα να προβλέπει μακροοικονομικές τάσεις με ακρίβεια. Κατάφερε να κρατήσει την JP Morgan Chase σταθερά στην κορυφή, ακόμα και στη χρηματοπιστωτική καταιγίδα του 2008, όταν άλλες τράπεζες κατέρρεαν.

Συνδυάζει τεχνοκρατική σκέψη με ηγετικό ήθος, μετατρέπει την πολυπλοκότητα σε καθαρό σχέδιο δράσης και προσφέρει στους μετόχους του όχι απλώς κέρδη, αλλά εμπιστοσύνη. Η ανθεκτικότητά του και το όραμά του τον έχουν καθιερώσει ως τον απόλυτο αρχιτέκτονα της σύγχρονης τραπεζικής ηγεσίας. Παρακολουθώντας πάντα τις πολιτικές και -κυρίως- οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα, δηλώνει συχνά πως «είμαι πολύ περήφανος που είμαι Έλληνας και πάντα σκέφτομαι ότι εάν οι παππούδες μου ήταν εδώ, τρεις από τους οποίους μετανάστευσαν από τη χώρα σε δύσκολες εποχές, θα εκπλήσσονταν σήμερα για δύο λόγους: ο πρώτος είναι ότι συναντιέμαι με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας και ο δεύτερος, ότι είμαι ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της JP Morgan Chase». Αυτοί που οι παππούδες, στους οποίους συχνά αναφέρεται έφτασαν πάμπτωχοι στις ΗΠΑ, ξεκινώντας από σημείο λιγότερο κι απ’ το μηδέν.

Ο παππούς από την πλευρά του πατέρα του, ο Πάνος Παπαδημητρίου εργαζόταν στην αρχή ως οδηγός λεωφορείου, για να πιάσει μετέπειτα δουλειά στην Atlantic Bank της Νέας Υόρκης, η οποία, εκείνο τον καιρό, ήταν θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος. Στη συνέχεια έγινε χρηματιστής στην Shearson Hammill. Από εκεί ξεκίνησε και ο πατέρας του, Θεόδωρος Ντάιμον, συνεχίζοντας την οικογενειακή πορεία στα οικονομικά. Μετά την κρίσιμη αναδιοργάνωση της Bank One και την εμβληματική της συγχώνευση με την JP Morgan το 2004, ο Ντάιμον ανέλαβε τα ηνία της τράπεζας. Υπό την ηγεσία του, η JP Morgan Chase μετατράπηκε στη μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ. Οι αποδόσεις για τους μετόχους πενταπλασιάστηκαν, ενώ ο ίδιος συγκαταλέγεται στους πλέον ισχυρούς και καλά αμειβόμενους CEOs στον κόσμο, με ετήσιες απολαβές που προσεγγίζουν τα 30 εκατ. δολάρια.

Από το Κουίνς στη Wall Street

Ο Τζέιμι Ντάιμον, μεγαλωμένος στο Τζάκσον Χάιτς του Κουίνς, ο χαρισματικός και σκληροπυρηνικός διευθύνων σύμβουλος της JPMorgan Chase, μπορεί να είναι μια από τις πλέον εμβληματικές φιγούρες στον κόσμο των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όμως ιεραρχεί πρώτη απ όλα την οικογένεια του και είναι μαζί με τη σύζυγο του, την Τζούντιθ Κεντ, από όταν γνωρίστηκαν, φοιτητές στο Χάρβαρντ, στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων. Έχουν αποκτήσει τρεις κόρες, τη Τζούλια, τη Λόρα και την Κάρα, όπου οι φωτογραφίες τους βρίσκονται σε περίοπτη θέση στο γραφείο του, στο νέο παγκόσμιο κεντρικό κτίριο της τράπεζας στη διεύθυνση 270 Park Avenue, στο Midtown Manhattan της Νέας Υόρκης.

Η σύζυγός του, Τζούντιθ, έχει εργαστεί ως στέλεχος σε μεγάλες επιχειρήσεις και είναι ενεργή φιλάνθρωπος. Μέσω του ιδρύματος James and Judith K. Dimon Foundation, το ζευγάρι υποστηρίζει εκπαιδευτικά προγράμματα, κοινωνικές δράσεις και οργανώσεις που ασχολούνται με τη στήριξη ευάλωτων πληθυσμών. Η δράση τους είναι χαμηλών τόνων αλλά ιδιαίτερα στενευμένη, κάτι που αντανακλά τη φιλοσοφία ζωής τους. Ο ίδιος ο Ντάιμον, σε πολλές συνεντεύξεις, έχει τονίσει ότι ποτέ δεν θέλησε να αναμειχθεί στην πολιτική –παρότι του το πρότειναν–, γιατί ήθελε να δίνει προτεραιότητα στην προσωπική του ζωή. Όπως χαρακτηριστικά είχε πει: «Ο χρόνος με την οικογένειά μου είναι ιερός. Δεν τον ανταλλάσσω με τίποτα».

Ο Ντάιμον διατηρεί αυστηρή καθημερινή ρουτίνα, ξεκινώντας τη μέρα του, πολύ νωρίς το πρωί, πριν χαράξει, ενώ διαβάζει, ανελλιπώς, πέντε εφημερίδες, αρχίζοντας από τη New York Post. Θεωρεί πως η σωστή ενημέρωση αποτελεί απαραίτητο εφόδιο για τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων, όμως έχει επιλέξει να απέχει εντελώς από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία χαρακτηρίζει «περιττή φασαρία». Είναι επίσης λάτρης της ιστορίας και της κλασικής λογοτεχνίας, και προσπαθεί να βρίσκει χρόνο για να ασκείται καθημερινά. Το 2014 διαγνώστηκε με καρκίνο στον λαιμό, τον οποίο αντιμετώπισε με θάρρος και πειθαρχία, ενώ το 2020 υπεβλήθη σε επείγουσα καρδιοχειρουργική επέμβαση, αλλά και στις δύο περιπτώσεις επέστρεψε δυναμικά στα καθήκοντά του.

Παρά τις δοκιμασίες, παραμένει στο τιμόνι της JPMorgan Chase με σιδηρά προσήλωση και στρατηγική διορατικότητα. Όμως, πίσω από τα νούμερα και τις συμφωνίες, ο Τζέιμι Ντάιμον παραμένει ένας άνθρωπος που δεν λησμονεί τις ρίζες του. Στην πιο τεχνοκρατική ίσως δουλειά του κόσμου, διατηρεί έναν σπάνιο πυρήνα συναισθηματικής σύνδεσης με την Ελλάδα.

Όλοι οι παραπάνω, δεν αποδέχονται, πιθανόν και να χαμογελούν ειρωνικά, αλλά πάντα καλυμμένα και ευγενικά, όταν δέχονται τον χαρακτηρισμό «ιδιοφυΐα». Και ναι, όλες οι κατηγοριοποιήσεις, οι ετικέτες, οι τίτλοι είναι ευκολία και κοινοτοπία και όλοι οι άνθρωποι, πολύ έξυπνοι ή λιγότερο, στριμώχνονται στα κοστούμια των χαρακτηρισμών και των κλισέ. Λοιπόν, ας πούμε πως οι πέντε αυτοί κύριοι, έχουν την ικανότητα να βλέπουν καθαρά εκεί που οι άλλοι κοιτάζουμε θολά και το κάνουν για λογαριασμό όλων μας. Και πάλι καλά!