Μαριάννα Λάτση: Η συναρπαστική ζωή μιας από τις πλουσιότερες γυναίκες του κόσμου

Μαριάννα Λάτση

Καλοκαίρι, πριν από μερικά χρόνια, στις Κυκλάδες. Τα νησιά πλημμυρισμένα από επισκέπτες, όχι όμως και τα μικρά, ακατοίκητα ξερονήσια, με την μακρά, ωστόσο ιστορία. Σ’ ένα από αυτά μια «απόβαση» θα λάβει χώρα κάποιο σούρουπο, εντελώς ξεχωριστή, αλλά και ειρηνική.

Ένα δείπνο κάτω από τ’ αστέρια, ανάμεσα σε ουρανό και θάλασσα και μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα είχε ετοιμάσει η Μαριάννα Λάτση για τους πολυπληθείς και εκλεκτούς καλεσμένους της, που έφθασαν με το κότερό της.

Από νωρίς στήθηκαν οι «διάδρομοι» για την προσπέλαση του χώρου, τοποθετήθηκαν τα τραπέζια με τον πολυτελή και υψηλής αισθητικής στολισμό, ενώ τα πλούσια εδέσματα από μεγάλο κέτερινγκ μεταφέρθηκαν έτοιμα, αλλά άψογα διατηρημένα, καθώς και ηλεκτρικό ρεύμα υπήρξε, έστω και για μια βραδιά.

Φυσικά, τίποτε από όλα αυτά δεν έγινε γνωστό, όπως και πολλές άλλες συγκεντρώσεις της ίδιας, άλλωστε οι καλεσμένοι της, είτε πρόκειται για άτομα της διεθνούς οικονομικής κοινότητας, είτε προσωπικοί, δεν είναι διατεθειμένοι να αποκαλύπτουν τα μυστικά της οικοδέσποινάς τους.

Κι αν είναι γνωστό ότι η φιλοξενία της Μαριάννας Λάτση είναι πάντα υψηλοτάτου επιπέδου, αντάξια του ονόματος και της κοινωνικής της θέσης, άλλο τόσο γνωστή, όμως, είναι η επιθυμία της να κρατά χαμηλό προφίλ, χωρίς περιττές επιδείξεις, εκτός κι αν η ίδια, το έχει επιλέξει για όποιο λόγο, που συνήθως είναι κοινωφελής.

Έτσι, όσο κι αν η ζωή μιας γυναίκας με δραστηριότητα τέτοια στον επιχειρηματικό στίβο, που να την φέρνει συχνά στα πρωτοσέλιδα, δεν μπορεί παρά να είναι διαφανής, ο τρόπος που η Μαριάννα Λάτση διαχειρίζεται τη δημοσιότητα διακρίνεται πάντα από ιδιαίτερη προσοχή και επιλεκτικότητα.

Ο θόρυβος είναι κάτι που απεχθάνεται, παρ’ ότι βέβαια η ζωή τα έφερε μερικές φορές αλλιώς. Πώς να μην στραφούν, λοιπόν, τα φώτα της δημοσιότητας επάνω σε μία από τις πλουσιότερες γυναίκες του κόσμου, όταν προ ημερών ανακοινώθηκε η επένδυσή της, ύψους 88 εκατ. ευρώ στον Όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, σε μια κίνηση που ξάφνιασε όλους.

Όπως αντίστοιχα, όμως, είχε επίσης εκπλήξει τον περασμένο Ιούλιο, η αποχώρησή της από την επένδυση του Ελληνικού. Όλα δείχνουν ότι οι γρήγορες αποφάσεις είναι «κληρονομιά» του αγαπημένου της πατέρα, Γιάννη Λάτση, του ανθρώπου που μεγαλούργησε χάρις στον σπουδαίο επιχειρηματικό του μυαλό.

«Με παρότρυνε να σπουδάσω και με έπαιρνε από μικρό παιδί στα επαγγελματικά του ταξίδια. Στα χαρτιά φέρω το επώνυμό του, αλλά κάθε στιγμή αισθάνομαι την παρουσία και την καθοδήγησή του», έλεγε η ίδια σε μία εκδήλωση του Ελληνικού Συλλόγου Αποφοίτων του London School of Economics πριν λίγα χρόνια.

Οι επαναστάσεις

Από νωρίς, άλλωστε, η γεννημένη στην Αθήνα στις 29 Μαρτίου 1953 Άννα Μαρία Λουΐζα Λάτση, που σπούδασε οικονομικά στο Λονδίνο και τη Γενεύη, ασχολήθηκε με τις επιχειρήσεις της οικογένειας, κάτι που πολύ επιθυμούσε ο πατέρας της.

Αν, όμως, για ανθρώπους της δικής της τάξης ένας γάμος εντάσσεται στο ίδιο κοινωνικό πλαίσιο, εκείνη επέλεξε να κάνει τη διαφορά. Δις μάλιστα, προκαλώντας έντονη δυσφορία στον Γιάννη Λάτση, που προφανώς ήθελε να δει την κόρη του αλλιώς, παντρεμένη με κάποιον από τους πάμπλουτους επιχειρηματίες που την περιτριγύριζαν.

Η Μαριάννα, όμως, στη Βουλιαγμένη όπου πήγαινε για να απολαύσει τη θάλασσα και τον αθλητισμό, θα γνωρίσει στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 τον δάσκαλο του σκι Γρηγόρη Κασιδόκωστα και ο έρωτας που αναπτύσσεται μεταξύ τους δεν ακούει τις πατρικές συμβουλές ή φωνές. Ο Λάτσης είναι αντίθετος σε έναν τέτοιο γάμο, εκείνη όμως θα κάνει την επανάστασή της κι αυτός θα γίνει τον Νοέμβριο του 1982. Λίγο μετά, θα γεννηθεί ο Πάρις Κασιδόκωστας, το πρώτο παιδί της Μαριάννας.

Αλλά μερικά χρόνια αργότερα, μια δεύτερη επανάσταση έρχεται να συνταράξει, όχι μόνον τον Γιάννη Λάτση, αλλά το πανελλήνιο. «Καμιά φορά προσπαθώ να θυμηθώ πώς άρχισαν όλα αυτά. Ήταν σαν όνειρο. Το όνειρο σε αφήνει όταν το αφήνεις. Τον πρωτοείδα σε μία παράσταση το 1986, στο έργο του Άρθουρ Μίλερ “Ψηλά από τη Γέφυρα” και αιχμαλωτίστηκα διά παντός. Ήταν συγκλονιστικό συναίσθημα. Ήταν ένας κεραυνοβόλος έρωτας, με όλη τη σημασία της λέξης. Λίγο καιρό αργότερα, τον είδα σε μία πρόβα στην Επίδαυρο και εκεί άρχισαν και τελείωσαν όλα», έλεγε πολύ αργότερα σε μια συνομιλία της με τον Γιώργο Λιάνη η Μαριάννα Λάτση.

Μια σχέση ζωής

Φυσικά, ο λόγος για τον Νίκο Κούρκουλο, τον μεγάλο έρωτα της ζωής της. Αυτόν τον εξαίρετο ηθοποιό, που ξεκίνησε ως ζεν πρεμιέ στο θέατρο και τον κινηματογράφο, για να αναδειχθεί σε πρότυπο αρρενωπότητας και σε σπουδαίο πρωταγωνιστή, τον τελευταίο των μεγάλων σταρ, όπως έχει ειπωθεί.

«Κάνω έτσι και παγώνω… Ξαφνικά, βλέπω ένα πλάσμα να ανεβαίνει τις κερκίδες και αυτό ήταν!», όπως έλεγε ο ίδιος σε τηλεοπτική συνέντευξη του 1994 στον Νίκο Χατζηνικολάου, περιγράφοντας τη στιγμή της συνάντησής τους στο θέατρο της Επιδαύρου, το καλοκαίρι του 1986.

Εκείνη είναι μικρότερή του κατά είκοσι χρόνια και παντρεμένη ακόμη με τον Κασιδόκωστα. Κι εκείνος, επίσης παντρεμένος με την πρώτη αγάπη του, την Μελίτα Κούρκουλου, με την οποία είχαν δύο παιδιά, τον Άλκη και τη Μελίτα.

«Θα πρέπει να ήμουν η πιο αχάριστη γυναίκα της Γης αν τολμούσα να πω ποτέ ότι αυτός ο άνθρωπος μου στέρησε κάτι. Τίποτα δεν μου στερούσε. Βέβαια κι εγώ το μόνο που ήθελα ήταν να είμαστε μαζί. Τίποτα άλλο», είχε πει επίσης στην ίδια συνομιλία με τον Γιώργο Λιάνη. «Από την αρχή θυμάμαι… τον περίμενα αργά τη νύχτα να τελειώσει από το θέατρο, μόνο και μόνο για να είμαι κοντά του τις λίγες στιγμές που μένανε για να φάει κάτι και να κοιμηθεί. Εγώ τα άλλαξα όλα για να είμαι κοντά του. Άλλαξα τα ωράριά μου. Έγινα ξαφνικά άνθρωπος της νύχτας! Πήγαινα και τον έβρισκα όπου και να ’ταν, ακόμα κι αν ήταν ελεύθερος για ένα λεπτό… Η σχέση μας δεν πέρασε διακυμάνσεις. Ήταν πάντα ολοζώντανη».

Από την αρχή, εξάλλου, τα πράγματα ήταν και για τους δύο ξεκάθαρα. Ο Νίκος Κούρκουλος θα έφευγε αμέσως από το σπίτι του για να ζήσει με την Μαριάννα, της οποίας το διαζύγιο βγήκε το 1987 και θα αποκτούσαν δύο παιδιά, την Ερριέτα, 28 χρονών σήμερα, που έχει το όνομα της γιαγιάς της και τον 22χρονο Φίλιππο.

Ο Γιάννης Λάτσης για μια ακόμη φορά, ωστόσο, θα είναι αντίθετος στο γάμο και μόνο μετά τον θάνατό του, το 2003 θα παντρευτούν. Μια σχέση ζωής, που κράτησε 21 ολόκληρα χρόνια, έληξε όμως οριστικά το 2007, όταν ο Νίκος Κούρκουλος έφυγε, κτυπημένος από τον καρκίνο.

Η προσφορά

«Έζησα έντονα έξι χρόνια με το Νίκο στα νοσοκομεία, τις αγωνίες των ασθενών και των συντρόφων τους, τον πόνο και την προσευχή, την ελπίδα που γεννιέται, σβήνει και ξαναζωντανεύει, το ημίφως των θαλάμων αναμονής, τις προσπάθειες των γιατρών και νοσηλευτών, αλλά και την ανεπάρκεια των υποδομών. Όλα τα βίωσα βαθιά και αφού ο ίδιος δεν το έβαλε ποτέ κάτω και πολέμησε μέχρι τέλους, θέλησα με τη δωρεά αυτή – πράξη καθήκοντος, λύτρωσης – να συνδράμω στην προστασία και το σεβασμό της αξιοπρέπειας στη ζωή και την ασθένεια», έλεγε η Μαριάννα Λάτση στην ανακοίνωσή της τον Ιανουάριο του 2015 για την σπουδαία δωρεά της του Κέντρου Ημερήσιας Νοσηλείας «Νίκος Κούρκουλος», που είναι ενταγμένο στο ΕΣΥ.

Μία γενναιόδωρη προσφορά για την ανακούφιση των ασθενών και τη βελτίωση του συστήματος υγείας, που είχε συνέχεια, αφού μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο ένα ακόμη κέντρο ογκολογικής θεραπείας, στο όνομα πάντα του Νίκου Κούρκουλου αναγγέλθηκε για την Θεσσαλονίκη, με παράδοση μάλιστα εντός του 2021.

Και αυτά με την μικρότερη δυνατή δημοσιότητα, αφού είναι προφανές ότι για την Μαριάννα Λάτση το έργο μετράει. Ένα περιστατικό, εξάλλου, που είχε συμβεί κατά την παράδοση του πρώτου Κέντρου Ημερήσιας Νοσηλείας «Νίκος Κούρκουλος» στην Αθήνα είναι αποκαλυπτικό: Μία συγκέντρωση διαμαρτυρίας εργαζομένων γινόταν στο πεζοδρόμιο της λεωφόρου Αλεξάνδρας, λίγη ώρα πριν αρχίσει η τελετή των εγκαινίων.

Δέκα περίπου άτομα, αλλά με τη γνωστή ντουντούκα και τα απαραίτητα συνθήματα είχαν κάνει αισθητή την παρουσία τους και στο εσωτερικό του νοσοκομείου. Προς μεγάλη τους έκπληξη, όμως, όχι μόνο δεν τους έδιωξε κανείς, αλλά η δωρήτρια βγήκε από το κτήριο και, αφού άκουσε υπομονετικά τον ηχηρό λόγο του επικεφαλής διαδηλωτή, θέλησε να μιλήσει μαζί του.

Ήπια, ήρεμα και σοβαρά, τον ενημέρωσε για το έργο και τον προσκάλεσε στην τελετή για να μάθει περισσότερα. Ο νεαρός γιατρός, αμετάπειστος, δεν την ακολούθησε (Τι θα είχε να απαντήσει άλλωστε, σε όσους θα έλεγαν, ότι μήδισε…)

Ποιος «κέρδισε»; Δεν χρειάζεται φιλοσοφία.

Γιάννης Λάτσης

Το γεγονός ότι η Μαριάννα Λάτση πατάει στα βήματα της προσφοράς του Γιάννη Λάτση είναι αδιαμφισβήτητο. «Το να βοηθάει τον κόσμο το θεωρούσε θεμελιώδες καθήκον του», όπως έχει πει για τον πατέρα της η ίδια, επιβεβαιώνοντας τη γαλούχησή της μέσα σ΄ ένα περιβάλλον προσφοράς, αλλά και ετοιμότητας για δράση.

«Ο Γιάννης Λάτσης γεννήθηκε στο Κατάκολο, ως ο έκτος από εννέα αδέρφια και ξεκίνησε ως ταπεινός λιμενεργάτης, υπήρξε σ’ όλη του τη ζωή ένας ταπεινός λιμενεργάτης και ποτέ δεν ξέχασε από που προήλθε», έλεγε η Μαριάννα Λάτση στην εκδήλωση του LSE προς τιμήν της.

Πράγματι, ο γεννημένος το 1910 Γιάννης Λάτσης, έχοντας χάσει νωρίς τον πατέρα του, δούλεψε από μικρός στο λιμάνι του Κατακόλου, για να βοηθήσει την οικογένεια και στη συνέχεια για να πληρώνει τα δίδακτρα της Μέσης Δημόσιας Εμπορικής Σχολής του Πύργου, όπου φοίτησε.

Σε ηλικία μόλις 20 χρονών ασχολιόταν ήδη με επιτυχία με το εμπόριο σταφίδας, που παράγει η περιοχή και το 1940, ενώ υπηρετούσε στο Πολεμικό Ναυτικό, θα ερωτευόταν και βέβαια θα παντρευόταν την Εριέττα Τσουκαλά, μαθήτρια ακόμη τότε στο Γυμνάσιο Θηλέων του Πύργου.

Μαζί εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα και απέκτησαν τα τρία τους παιδιά, τον Σπύρο, τη Μαριάννα και τη Μαργαρίτα και από τα μέσα αυτής της δεκαετίας θα άρχιζε η συγκλονιστική πορεία ανόδου του αυτοδημιούργητου μεγιστάνα με το ασυναγώνιστα κοφτερό, επιχειρηματικό πνεύμα, αλλά και με την αμεσότητα και την ντομπροσύνη, που μόνος αυτός, ο «Καπετάν Γιάννης», όπως ήθελε να τον αποκαλούν, μπορούσε να υποστηρίξει.

Ένας θρύλος αναμφίβολα, με το σπουδαίο χάρισμα να κερδίζει την εμπιστοσύνη βασιλιάδων, προέδρων, πρωθυπουργών της Ανατολής και της Δύσης, που του άνοιγαν διάπλατα τις πόρτες, είτε επρόκειτο για το παλάτι του Μπάκιγχαμ και τη βασίλισσα Ελισάβετ, είτε για τους βασιλιάδες της Σαουδικής Αραβίας.

Χωρίς να ξεχνάει, όμως, ποτέ την πατρίδα του, με μεγάλες δωρεές και έργα για το κοινωνικό σύνολο, όπως το Λάτσειο Κέντρο Εγκαυμάτων, που έχει ενταχθεί στο Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας «Θριάσιο», ανταποκρινόμενος επίσης με γενναιοδωρία και σε κάθε επείγουσα κατάσταση, όπως οι σεισμοί που κάθε τόσο πλήττουν την Ελλάδα ή στα αιτήματα για μόρφωση.

Για παράδειγμα, το κτηριακό συγκρότημα του Λάτσειου Διδακτηρίου στο Κολλέγιο Αθηνών, αλλά και το Ίδρυμα Αποκαταστάσεως Ομογενών Εξ Αλβανίας που είχε συσταθεί για την φιλοξενία και εκπαίδευση νεαρών ομογενών. Γιατί «έβλεπε ότι το μεγαλύτερο εφόδιο για να αλλάξει ο κόσμος είναι η παιδεία. Και ήθελε να προσφέρει αυτό το εφόδιο σ΄ αυτούς που δεν είχαν την δυνατότητα», όπως έχει πει η Μαριάννα Λάτση.

Το Μέγαρο Μουσικής

Λάτρης των τεχνών, ιδίως της μουσικής και του θεάτρου, η ίδια δεν εξαντλεί το ενδιαφέρον της μόνον σε ό,τι αφορά στην υγεία. Χορηγός για πολλά χρόνια του Μεγάρου Μουσικής, και ειδικά της Καμεράτα – Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής, μέσω της Τράπεζας EFG Eurobank Ergasias, είχε συντελέσει κατά πολύ στην εδραίωση της ορχήστρας και στην πορεία της και στο εξωτερικό.

«H στήριξη του Ομίλου Λάτση, αλλά και προσωπικά της Μαριάννας Λάτση την καθιστούν όχι απλή χορηγό, αλλά πλήρη συμμέτοχο… Και, ας μου επιτραπεί να πω, συνυπεύθυνη μιας ωραίας εθνικής προσπάθειας», έλεγε ο πρόεδρος του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, Χρήστος Λαμπράκης, σε μία εκδήλωση για την συνεργασία τους.

Και η ίδια από τη μεριά της, άλλωστε, επισήμαινε την αμοιβαία σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσά τους, το αίσθημα δημιουργίας και προσφοράς, αλλά και «τον θαυμασμό του χορηγού απέναντι στον χορηγούμενο, μακριά από πρόσκαιρες συμπλεύσεις».

Η Μαριάννα Λάτση είχε ανταποκριθεί ευθύς εξ αρχής στο αίτημα χορηγίας της Καμεράτα, που συνεχίσθηκε και μετά τον θάνατο του Λαμπράκη, «ως πράξη ευγνωμοσύνης προς τον μεγάλο οραματιστή του πολιτισμού», όπως είχε πει.

Τους δύο συνέδεε, πέραν αυτών, και μία χαριτωμένη ιστορία, όταν …δεν είχαν να πληρώσουν τον καφέ τους! Γιατί ένα μεσημέρι, σε κάποιο καφέ στα πέριξ του Μεγάρου, όπου είχαν καθίσει για να συζητήσουν, όταν έφθασε η ώρα του λογαριασμού, κανείς από τους δύο δεν έχει χρήματα επάνω του!

Ο γενάρχης και η λάμψη

Μέσω του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, που δημιουργήθηκε το 2005 εξάλλου, με σκοπό τη συνέχιση της προσφοράς του Γιάννη Λάτση στην υλοποίηση κοινωφελών έργων, η προβολή όλου του ελληνικού πολιτισμού και η στήριξη νέων καλλιτεχνών αποτελεί βασική προτεραιότητα.

Εκτός από τη μουσική, το Εθνικό Θέατρο έχει γίνει συχνά αποδέκτης δωρεών στη μνήμη του διευθυντή του, Νίκου Κούρκουλου, όπως επίσης μουσεία, εκθέσεις, αρχαιολογικές ανασκαφές και εκδόσεις. Με το εκδοτικό πρόγραμμα «Ο Κύκλος των Μουσείων» ειδικά να έχει αναδείξει την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας μέσα από τόμους υψηλού επιστημονικού και αισθητικού επιπέδου.

Για πολλά χρόνια, άλλωστε, κάθε νέα έκδοση γιορταζόταν με εντυπωσιακή εκδήλωση στο Μέγαρο Παλλάς Αθηνά στο Κεφαλάρι, προ των Χριστουγέννων, με παρόντες όλον τον πολιτικό, επιχειρηματικό και πνευματικό κόσμο και φυσικά όλα τα στελέχη της εταιρείας και του ιδρύματος.

Έλαμπε πραγματικά αυτό το υπέροχο κτήριο του 1920 -1930 με τους χαρακτηριστικούς τρούλους, πρώην ξενοδοχείο Απέργη, που είχε αγοράσει ο Γιάννης Λάτσης από το 1984. Αστραφτερά μάρμαρα, χρυσοποίκιλτες λεπτομέρειες, τεράστιες αίθουσες υποδοχής και θέα σε ένα αίθριο κομψοτέχνημα. Κι όταν σε κάποια από αυτές τις εκδηλώσεις είχε εμφανιστεί ο ίδιος Γιάννης Λάτσης, ήταν σαν να είχε κτυπήσει συναγερμός, με όλους τους πολιτικούς ειδικά να συνωστίζονται γύρω του για μια κουβέντα και μια φωτογραφία, ακόμα καλύτερα.

Παρούσα συχνά, για να παρακολουθήσει το έργο της κόρης της και η κυρία Εριέττα Λάτση, υπέρκομψη πάντα και με ιδιαίτερο στυλ. Δεν είναι λίγες οι φορές, άλλωστε, που η Μαριάννα Λάτση συνοδεύει την αγαπημένη της μητέρα σε αυστηρά επιλεγμένες εκδηλώσεις. Μία από αυτές ήταν τον Σεπτέμβριο του 2018, στην τελετή ονοματοδοσίας του λιμανιού Κατακόλου σε «Λιμάνι Ιωάννη Σπύρου Λάτση». Εκεί είχε παρευρεθεί όλη η οικογένεια για να τιμήσει τον γενάρχη της.