ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η αίσθηση στο Ζάππειο, στη φετινή Art Athina 2025, ήταν αυτή μιας μεγάλης γιορτής. Ανάμεσα σε συλλέκτες, καλλιτέχνες, δημοσιογράφους και φίλους της τέχνης, η μορφή της Ρεβέκκας Καμχή ξεχώριζε για τον τρόπο που κινούταν: με ευγένεια, θετική ενέργεια, και κυρίως, με το χαμόγελο μιας γυναίκας που εξακολουθεί να αγαπά αυτό που κάνει. Όταν τη συνάντησα, η πρώτη μου αίσθηση ήταν ότι η αύρα της αντανακλούσε τη γνήσια αφοσίωση στην τέχνη – όχι ως εμπόρευμα, αλλά ως εμπειρία ζωής.
Η Ρεβέκκα Καμχή δεν είναι απλώς μια από τις σημαντικότερες γκαλερίστες της χώρας· είναι μια γυναίκα που εδώ και τρεις δεκαετίες έχει καταφέρει να συνδέσει οργανικά την Αθήνα με τον παγκόσμιο χάρτη της σύγχρονης τέχνης. Από το 1995 που ίδρυσε τη γκαλερί της, μέχρι το 2008 όταν τη μετέφερε στο νεοκλασικό του Μεταξουργείου, η πορεία της ήταν γεμάτη τόλμη, συνέπεια και όραμα. «Είναι σαν συνάντηση όλων των γκαλερί, όλων των συλλεκτών, όλων των φίλων της τέχνης», μου είπε για την Art Athina. «Είναι σαν μια μεγάλη γιορτή για την τέχνη και είναι πολύ σημαντικό για την πόλη μας. Το θεωρώ θεσμό. Να λέει ο κόσμος: “Μην τυχόν και δεν πάω”. Είναι κάτι που πρέπει να είναι στο πρόγραμμα του κάθε Αθηναίου».
Η αρχή μιας διαδρομής
Η ιστορία της γκαλερί Rebecca Camhi ξεκίνησε σε μια εποχή που η Αθήνα δεν είχε ακόμη ανοιχτεί στον διεθνή διάλογο. Στην αρχή, στεγάστηκε στην οδό Σοφοκλέους, σε έναν προπολεμικό όροφο με θέα στην Ακρόπολη. Από εκεί, η Καμχή έστησε ένα δίκτυο που δεν άργησε να ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα, φιλοξενώντας καλλιτέχνες διεθνούς εμβέλειας όπως η Nan Goldin και ο Nobuyoshi Araki, αλλά και Έλληνες δημιουργούς που βρήκαν μέσα από αυτήν τη δίοδο προς το εξωτερικό. Η μετακόμιση στο Μεταξουργείο, το 2008, ήταν κάτι περισσότερο από μια αλλαγή χώρου: αποτέλεσε συμβολή στην πολιτιστική αναγέννηση μιας ολόκληρης περιοχής.
Η ίδια, άλλωστε, θεωρεί ότι το περιβάλλον γύρω από ένα έργο είναι εξίσου σημαντικό με το ίδιο το έργο. Όπως τονίζει: «Ποτέ δεν φέρνω απλά έργα να τα κρεμάσω, ή να τα μπουκώσω. Το λέω λίγο αστεία, το “σούπερ μάρκετ” ας πούμε. Μ’ αρέσει να κάνω μία επιμελημένη έκθεση. Πάντα σκέφτομαι τα έργα να ταιριάζουν μεταξύ τους. Συνήθως, επιμελούμαι και το πάτωμα, βάζω κάποιο χαλί ή κάτι. Δηλαδή, το θεωρώ πολύ σημαντικό. Να μην είναι του τύπου μέσα στη ζάλη, απλά να βλέπω έργα. Θέλω ο επισκέπτης να βγαίνει και να νιώθει κάτι ιδιαίτερο. Να είναι μια αίσθηση ολόκληρη».
Η φετινή Art Athina μέσα από το βλέμμα της
Όταν τη ρώτησα για τη συμμετοχή της στο Art Athina 2025, η απάντησή της ήταν άμεση: «Το θεωρώ τρομερά σημαντικό να συμμετέχω. Χαίρομαι πολύ γιατί πιάνει τόπο με τον κόσμο που μιλάμε, τον κόσμο που γνωρίζουμε, τους καινούργιους, τους παλιούς, τα έργα που έχουμε την ευκαιρία να δείξουμε. Μπορεί κάποιος να μην έχει προλάβει να έρθει στη γκαλερί σου, να έχει χάσει κάποια έκθεση. Το θεωρώ πάρα πολύ ωραία αφορμή όλο αυτό και νομίζω ότι κάθε χρόνο είναι όλο και καλύτερο. Είμαι μεγάλη υποστηρίκτρια αυτού του πράγματος».
Στο περίπτερό της, οι επισκέπτες δεν μπαίνουν απλώς να δουν έργα· βιώνουν μια ατμόσφαιρα. Όπως η ίδια λέει: «Είμαι γκαλερίστα κι επιμελούμαι τις θέσεις. Αυτή είναι η κύρια δουλειά μου: να βάλω τον επισκέπτη σε έναν κόσμο. Να μην κοιτάει τα έργα σαν εμπόρευμα μεμονωμένα. Να ζήσει μια εμπειρία. Να του μείνει κάτι. Να του ανοίξω τους ορίζοντές του».
Η τέχνη ως εμπειρία
Αυτή η φράση συνοψίζει ίσως και τη φιλοσοφία της. Για τη Ρεβέκκα Καμχή, η τέχνη δεν είναι ποτέ απλώς θέαμα, αλλά μια εμπειρία που πρέπει να κινητοποιεί όλες τις αισθήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι μιλά με πάθος ακόμα και για τις μικρές λεπτομέρειες: ένα χαλί, μια θέση, το φως που πέφτει πάνω σε ένα έργο. «Να μην κουράσεις το μάτι», μου λέει. «Να είναι μια αίσθηση ολόκληρη. Και γενικά με ενδιαφέρει αυτό. Είναι επιμελημένο, δηλαδή. Θέλω κάπως να νιώσεις… να ζήσεις κάτι που θα σε ακολουθήσει».
Η προσέγγισή της, άλλωστε, δεν διαφέρει πολύ από αυτήν ενός σκηνοθέτη που χτίζει έναν ολόκληρο κόσμο για τον θεατή του. Η γκαλερί δεν είναι για εκείνη ένας χώρος εμπορίου· είναι ένα σκηνικό όπου ο επισκέπτης καλείται να συμμετάσχει ενεργά.
Τα χρώματα της αισιοδοξίας
Η συζήτησή μας πήγε και στα χρώματα. Όταν τη ρώτησα ποια αγαπά περισσότερο, χαμογέλασε: «Πολύ δύσκολη ερώτηση. Μπορώ πιο εύκολα να πω ότι δεν μου αρέσει το μαύρο και το άσπρο και μου αρέσουν τα χρώματα. Τα έντονα χρώματα, τα φωτεινά, τα δυνατά χρώματα. Το κόκκινο, το πορτοκαλί». Δεν μπόρεσα να μην σχολιάσω ότι αυτό δείχνει μια αισιόδοξη διάθεση απέναντι στη ζωή. Κι εκείνη το επιβεβαίωσε με μια σπίθα στο βλέμμα της: η τέχνη, όπως και η ζωή, χρειάζεται φως, χρώμα και ένταση.
Οι καλλιτέχνες και οι επιθυμίες
Πέρα από τα έργα που έχει ήδη φιλοξενήσει, δεν έκρυψε ότι υπάρχουν και καλλιτέχνες που θα ήθελε κάποτε να συνεργαστεί. Ανάμεσά τους, ξεχώρισε έναν: «Αν κάποιος που μου αρέσει πολύ είναι ο Ugo Rondinone». Δεν είναι έκπληξη. Ο Rondinone, γνωστός για τα εκρηκτικά χρώματα και τις μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις του, συνδέεται ιδανικά με την ίδια την αγάπη της Καμχή για το έντονο και το φωτεινό.
Ένα βλέμμα μπροστά
Συζητώντας μαζί της, γίνεται σαφές ότι η Ρεβέκκα Καμχή δεν εφησυχάζει ποτέ. Από τις διεθνείς παρουσίες της σε εκθέσεις όπως η Frieze, η Arco, η Art Basel και το Armory Show, μέχρι τη διαρκή στήριξη των Ελλήνων δημιουργών, παραμένει μια ακούραστη πρέσβειρα της σύγχρονης τέχνης. Την ίδια στιγμή, δεν χάνει το βλέμμα προς το μέλλον: «Στην Αθήνα πρέπει να συνεχίσουμε να επενδύουμε στην τέχνη. Να δημιουργούμε εμπειρίες, να δίνουμε λόγο στον κόσμο να έρχεται. Η τέχνη πρέπει να είναι κομμάτι της καθημερινότητας, όχι κάτι απόμακρο».
Φεύγοντας από τη συνάντηση, ένιωθα ότι είχα μιλήσει με μια γυναίκα που δεν είδε ποτέ την τέχνη ως επάγγελμα, αλλά ως τρόπο ζωής. Η ευγένεια και η θετική της ενέργεια ήταν εκεί για να επιβεβαιώσουν αυτό που ήδη ξέρουμε όσοι την παρακολουθούμε: η Ρεβέκκα Καμχή δεν χτίζει απλώς εκθέσεις· χτίζει κόσμους που μας χωρούν όλους. Και αυτό είναι ίσως η μεγαλύτερη προσφορά της στην Αθήνα – μια πόλη που χάρη σε ανθρώπους σαν εκείνη, έχει θέση στον παγκόσμιο διάλογο της σύγχρονης τέχνης.
Διαβάστε επίσης :
Iλεάνα Τούντα: Η γυναίκα που έφερε το φως στη σύγχρονη τέχνη
Ελένη Κορωναίου: Η γυναίκα που έκανε την τέχνη τρόπο ζωής
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
