Πρώτη δημοσίευση: Ύψιστη τιμή από τη Γαλλία στον Αλέκο Φασιανό

Χθες στις τέσσερις το μεσημέρι, ο Αλέκος Φασιανός δέχτηκε επισκέψεις: Εκπρόσωποι της Γαλλίας στην Ελλάδα τον επισκέφτηκαν για να τον χρίσουν Διοικητή της τάξης των Γραμμάτων και Τεχνών.

Ο γάλλος πρέσβης στην Ελλάδα Πατρίκ Μεσονάβ μαζί με τον επικεφαλής του Γαλλικού Ινστιτούτου Πατρίκ Κομόι έφτασαν σπίτι του αυτοπροσώπως και τον παρασημοφόρησαν με το ύψιστο αυτό αξιωμα της γαλλικής κυβέρνησης: Εως είκοσι τέτοια παράσημα απονέμει παγκοσμίως. Πραγματοποιήθηκε ιδιωτική τελετή, παρουσία της συζύγου του Μαρίζας και της κόρης τους Βικτώριας. Αμφότερες έχουν αποδειχθεί ικανές διαχειρίστριες της τεράστιας κληρονομιάς του διεθνή ζωγράφου.

Η πρωτοβουλία μάλιστα προέρχεται από την υπουργό Πολιτισμού της Γαλλίας Ροζελίν Μπασελό Ναρκίν (Roselyn Bachelot – Narquine). Από τη γαλλική κυβέρνηση ο Αλέκος Φασιανός έχει επίσης τιμηθεί με το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής, έχει χριστεί Ιππότης (Chevallier) και Αξιωματικός (Officier) της τάξης των Γραμμάτων και Τεχνών.

Το χθεσινό βραβείο αποτελεί απώτατη, κορυφαία τιμή. Επικυρώνει το μεγάλο θαυμασμό του γαλλικού κοινού για τον ζωγράφο που τόσο επηρέασε και επηρεάστηκε αισθητικά από την γαλλική και ευρωπαϊκή κουλτούρα. Ο αριθμός των σύγχρονων καλλιτεχνών που κατέχουν τον τίτλο του Διοικητή παραμένει συγκεκριμένος: Ο Γουίλιαμ Κέντριτζ (William Kentridge), o Ανίς Καπούρ (Anish Kapoor), ο Ρίτσαρντ Σέρα (Richard Serra) και η Ναν Γκόλντιν (Nan Goldin).

Ο ζωγράφος και χαράκτης Αλέκος Φασιανός γεννήθηκε το 1935 στην Αθήνα και γαλουχήθηκε εξ απαλών ονύχων στην πιο καθαρή ή αφαιρετική μορφή τέχνης, τη μουσική. Υπήρξε γιος μουσικού που τον δίδαξε βιολί από μικρό παιδί. Έτσι αντιλήφθηκε εγκαίρως ότι η καλλιτεχνική οντότητα αποτελεί καθολική υπόθεση, σε διάλογο με όλες τις σύγχρονες τάσεις.

Σπούδασε στην ΑΣΚΤ με τον Γιάννη Μόραλη και σύντομα γοητεύτηκε από τη λαϊκή φιγούρα του Καραγκιόζη αλλά και από το σινεμά που τότε βρισκόταν στην αιχμή του. Διακρίθηκε από νωρίς στην εικονογράφηση βιβλίων (όπως πρώιμα με του Σαχτούρη), ασχολία που δεν εγκατέλειψε ποτέ.

Η σχέση με τη Γαλλία ξεκινάει το 1960 όταν με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι. Μελέτησε λιθογραφία στη Σχολή Καλών Τεχνών στο ατελιέ του Πιέρ Εζέν Κλαιρέν ενώ με ταυτόχρονα ταξίδια στην Αθήνα, πραγματοποίησε τις πρώτες του εκθέσεις.

Το 1966 συνδέθηκε με τη γκαλερί Paul Facchetti (Φατσέτι) στο Παρίσι και το 1974 με τη θρυλική γκαλερί Ιόλα και άρχισε να μοιράζει το χρόνο του μεταξύ των δύο πόλεων. Η διεθνής καριέρα του είχε εδραιωθεί. Σήμερα πλέον φυλάσσεται σε μεγάλα μουσεία.

Ευθυγραμμισμένος με την πρωτοπορία, η ζωγραφική του δεν αποσκοπούσε να παρουσιάσει θέμα, αλλά αίσθηση και πνοή. Οι συνθέσεις του δημιουργούν τη μυθολογία του κοινού ανθρώπου. Πέρα από το ποδήλατο, το φαρδύ σακάκι ή το τσιγάρο, δεν υπάρχουν άλλες ρεαλιστικές αναφορές.

Τα ταμπλώ του Φασιανού φαντάζουν περισσότερο με επίκληση στο όνειρο: Σχεδιαστική ευκρίνεια, πλούσια χρωματικότητα, υπερτονισμένη, σωματική βαρύτητα, έμφαση στις καμπύλες, ερμαφρόδιτες φιγούρες (πόσο επίκαιρες σήμερα), πλαστικότητα μορφών, διάχυτος ερωτισμός.

Ο κυρίαρχος σουρεαλισμός διασταυρώνεται θαυμάσια με τον ρομαντισμό του αγνού, λαϊκού ήρωα και τις αναφορές στην αγγειογραφία (το προφίλ των πορτρέτων του), που μελέτησε μικρός. Η μέθεξη της πρωτοπορίας με την παράδοση, της δύσης με την ανατολή, δημιούργησε το μοναδικό του ιδίωμα. Ένα υποβλητικό παραξένισμα, που θυμίζει ποίηση.