Φωτογραφία αρχείου με την Πέγκυ Ζουμπουλάκη και τον Μόραλη τους οποίους συνέδεε διαχρονική συνεργασία και φιλία
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Διόλου «μπλε» (κατά τη λυπημένη περίοδο του Πικάσο) η φθινοπωρινή βιτρίνα της γκαλερί Ζουμπουλάκη την οποία είκοσι χρόνια τώρα διευθύνει η εγγονή του ιδρυτή, Δάφνη Ζουμπουλάκη: σύντομα θα παρουσιάσει τη σειρά Collectable Prints 1970-2000, με συλλεκτικά χαρακτικά σημαντικών ελλήνων καλλιτεχνών με την ιδιόχειρη υπογραφή τους. Με αυτή την αφορμή, ανέτρεξε σε αναμνήσεις από αυτήν τη γόνιμη περίοδο.
Για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια η γκαλερί (που ιδρύθηκε το 1912 από τον Θόδωρο Ζουμπουλάκη) διαθέτει στο κοινό μέρος του πολύτιμου ντεπό της (dépôt όπως λέγεται το «αρχείο» των εμπορικών χώρων τέχνης) και συγκεκριμένα μεταξοτυπίες, λιθογραφίες και χαλκογραφίες που εκδόθηκαν με την ευκαιρία διαφόρων εκθέσεων οι οποίες οργανώθηκαν στους χώρους της από το 1970 έως το 2000.
Πρόκειται για έργα των Ν.-Χ. Γκίκα, Τσαρούχη, Μόραλη, Νικολάου, Ψυχοπαίδη, Ξενάκη, Φειδάκη, Τέτση, Ακριθάκη, Κοκκινίδη, Κεσσανλή, Μυταρά, Takis, Φασιανού inter alia, που διαχρονικά συνεργάστηκαν με την γκαλερί Ζουμπουλάκη (πολλούς από τους οποίους εξάλλου είχε καθιερώσει).
Όπως θυμούνται οι παλιότεροι, εξυφάνθηκε μία σχέση αμοιβαιότητας όπου η γκαλερί ανέδειξε τους καλλιτέχνες της περίφημης γενιάς του τριάντα και αργότερα του εξήντα και εκείνοι με τη σειρά τους στήριξαν την γκαλερί, την οποία ανέλαβε το θρυλικό ζευγάρι της αθηναϊκής καλλιτεχνικής ζωής Τάσος και Πέγκυ Ζουμπουλάκη το 1966, όταν ξεκίνησε και η χρυσή εποχή της.
Προς τιμήν της κόρης τους Δάφνης που αρνήθηκε να δώσει περισσότερες πληροφορίες γύρω από τη διαχρονική και αγαπημένη συνεργασία της μητέρας της με τον Μόραλη. Όπως εξήγησε: «δεν θα ήθελα να μιλήσω εγώ εκ μέρους της για αυτή τη σχέση, εξάλλου γράφτηκαν ήδη τόσα πολλά πέρυσι».
Θυμάται ωστόσο που υπήρχε δημιουργικός αναβρασμός στο χώρο όταν κατέφθαναν οι καλλιτέχνες να υπογράψουν τα έργα τους, γεγονός που εξελισσόταν εν είδη τελετουργίας μέσα στην ίδια την γκαλερί. Η κόρη τους (σε μικρή ηλικία ακόμη για να συμμετέχει επισήμως) απολάμβανε το προνόμιο του αυτόπτη μάρτυρα, γαλουχήθηκε ανάμεσα στις καθαγιασμένες αυτές μορφές της (ελληνικής, δυτικότροπης) τέχνης.
Ανέλαβε τα ηνία της διαχείρισης το 2000 όταν η γκαλερί πλέον έδραζε στην πλατεία Κολωνακίου και το art shop στην Κριεζώτου (το δρόμο όπου λειτουργούσε επί σειρά ετών υπό τη διεύθυνση των γονιών της). Για τις ανάγκες αυτής της παρουσίασης η ίδια ευγενικά παραχώρησε τις φωτογραφίες της μητέρας της δίπλα στον Μόραλη και στον Τσαρούχη ο οποίος υπογράφει δύο πολύ σημαντικές μεταξοτυπίες του. Τα πρωτότυπα έργα πιάνουν εξαψήφιες τιμές στις διεθνείς δημοπρασίες.
Φασιανός, Στης νύχτας τη σιγαλιά, Μεταξοτυπία
Σήμερα πλέον τα αντίτυπα πραγματοποιούνται με ψηφιακή εκτύπωση (το λεγόμενο digital printing που εφευρέθηκε το 1991 και χρησιμοποιείται στην Ελλάδα από το 2005) η οποία προσδίδει περισσότερη πιστότητα σε κάθε αντίγραφο. Οι εν λόγω χαλκογραφίες, μεταξοτυπίες και λιθογραφίες που παρουσιάζει η Ζουμπουλάκη αντλώντας το υλικό της από το 1970 έως το 2000, φιλοτεχνήθηκαν με την παλιά μέθοδο χειροκίνητων μηχανημάτων από γνωστά εργαστήρια της εποχής.
Τις τέσσερις αυτές δημιουργικές δεκαετίες ξεχώρισε η προτίμηση στους πιο χειρονακτικούς τρόπους (hands on κατά τη σημερινή έκφραση) όπου ο καλλιτέχνης δούλευε ενδελεχώς και επενέβαινε πάνω στο αντίτυπο τόσο ώστε καθένα να αποτελεί ή να αντιμετωπίζεται περίπου ως ξεχωριστό έργο. «Δεν το χειρίζονταν ως πιστά αντίγραφα», επισημαίνει χαρακτηριστικά η Δάφνη.
Υπήρχε περιθώριο για παράδειγμα να παίξουν με τα χρώματα: σε κάποια αντίτυπα φάνταζαν πιο ήπια ενώ σε άλλα αναδεικνύονταν διαφορετικοί ιριδισμοί. Έτσι εξηγείται και ο μικρότερος αριθμός τους. Ο Αλέκος Φασιανός πειραματιζόταν ιδιαιτέρως με το συγκεκριμένο μέσο (και όχι μόνο), τις λιθογραφίες και τις χαλκογραφίες, του άρεσε συχνά να τις επιζωγραφίζει, όπως διευκρίνισε η Δάφνη.
Ας σημειωθεί ότι ορισμένα από τα αντίτυπα που παρουσιάζονται στην γκαλερί αποτελούν αναπαραγωγές ήδη υφιστάμενων συνθέσεων από τους καλλιτέχνες ενώ σε αρκετές άλλες περιπτώσεις πρόκειται για έργα που δημιουργήθηκαν εξ αρχής ως πολλαπλά αντίτυπα.
Έτσι στην καλλιτεχνική αξία τους συμβάλλουν τρεις παράγοντες: η ιδιόχειρη υπογραφή σε κάθε αντίτυπο από τον εκάστοτε καλλιτέχνη, η μικρή αρίθμησή τους (μέρος περιορισμένου τιράζ, άρα και σχετικά σπάνια) και τέλος το πιστοποιητικό αυθεντικότητας από την ίδια την γκαλερί.
Κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, η Δάφνη οργανώνει virtual tours, ψηφιακές εκθέσεις. Είχε καθιερώσει και παλιότερα στην ιστοσελίδα της γκαλερί την επιλογή contemporary viewing rooms για ψηφιακή περιήγηση σε 360 μοίρες, την οποία ενεργοποίησε εκ νέου.
«Βρήκα από παλιά αρχεία την τελευταία μεγάλη ατομική έκθεση του Μόραλη στην γκαλερί το 2006» όπως και υλικό από την έκθεση του Νίκου Αλεξίου The End (once more), Αθήνα Βενετία, το 2007, για την 52η Μπιενάλε της Βενετίας.
Προσεχώς θα διοργανώσει θεματική έκθεση με ξένους καλλιτέχνες που μετά την Documenta εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα (αν προλάβει το lockdown…). Κορίτσι του κέντρου, γαρ.
Η νέα φρουρά: Θοδωρής και Δάφνη από παλιότερο αφιέρωμα της ΚαθημερινήςΠληροφορίες:
Η σειρά Collectable Prints 1970-2000 θα διατίθεται Online αλλά και στο Art Shop της οδού Κριεζώτου. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την γκαλερί στο τηλέφωνο 210-3634454.
