Γιώργος Ξένος – Μέγαρο Μουσικής: «Τόποι περισυλλογής» μια ανεπανάληπτη έκθεση ως 30 Απριλίου

Δημόσιες τοιχογραφίες χωρίς όρια εναλλάσσονται με ζωγραφικές μινιατούρες και με απροσπέλαστα αρχεία σχεδίων. Και οι «άνθρωποι» του Γιώργου Ξένου παίρνουν θέση, εμφανή ή όχι, σε μια ανεπανάληπτη παράθεση έργων επιτοίχων, πολύπτυχων, σχεδίων αλλά και βίντεο που καταλαμβάνουν όλη την Υπηρεσιακή Αυλή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Για όσους δεν έχουν δει αυτήν την εκπληκτική έκθεση, σε επιμέλεια της Άννας Καφέτση, η παράτασή της ως τις 30 Απριλίου είναι μοναδική ευκαιρία. Μια συνάντηση με τους «Τόπους περισυλλογής», όπως είναι ο τίτλος της, καθώς το έργο του πολυδιάστατου ζωγράφου ξεδιπλώνεται  για πρώτη φορά σε τέτοιο εύρος και βάθος. Και αφήνεται στο θεατή να κάνει τη δική τοη ανάγνωση. Γιατί όπως λέει η Άννα Καφέτση «Η έκθεση δεν επιβάλλει τη δική της ανάγνωση. Θα ήθελε να αφήσει μόνους τους θεατές απέναντι στο έργο που τους κοιτάζει, να το αφήσει μόνο μαζί τους. Να περάσουν μέσα σε σιωπή δίπλα του σαν άλλη αρχειακή σειρά δίνοντας χρόνο στην περισυλλογή. Κι αυτή να είναι η δική της ηθική και πολιτική δήλωση».

Με  κορμό τη ζωγραφική σε χαρτί η έκθεση περιλαμβάνει 102 έργα διαφόρων περιόδων, που στην πλειονότητα τους βγαίνουν για πρώτη φορά στο φως από το Αρχείο του καλλιτέχνη. Συγκροτούνται ως επιμέρους ανοιχτά αρχεία, σειρές σχεδίων με πολυάριθμες παραλλαγές του ίδιου θέματος και βιβλία-σημειωματάρια από την παραμονή του στο Βερολίνο έως σήμερα ενώ εκτίθενται επίσης, ψηφιακές φωτογραφίες και σύντομα βίντεο από κινητό, μια άγνωστη ως σήμερα καλλιτεχνική πτυχή του έργου του ζωγράφου.

Πολλαπλές ερμηνείες

«Με το θέμα τους, χωρίς το θέμα και ενάντια σε αυτό», σημειώνει η Άννα Καφέτση, αυτοί  «οι αρχειακοί τόποι των έργων δημιουργούν διακριτές νησίδες τάξης και μαζί αταξίας στον εκθεσιακό χώρο, που γεννούν πολλαπλές ερμηνείες, εσωτερικές διαδρομές σκέψης και σιωπής, μια λαχτάρα για μνήμη και αναγωγή στην αρχή». Στο κέντρο του χώρου εξάλλου, και σε κυκλική διάταξη βρίσκεται η επιβλητική και  υπερμεγέθης εικαστική εγκατάσταση «Χώροι περισυλλογής», που έχει δανείσει τον τίτλο στην έκθεση.  Κι όπως λέει η Άννα Καφέτση η έκθεση σχεδιάστηκε από την ίδια, έχοντας ως «πυρήνα τον εσωστρεφή αυτό κύκλο στοχασμού, που είναι επισκέψιμος από τον θεατή γύρω από την ιδέα ενός κλειστού / ανοιχτού αρχείου εικόνων, ήχων και εννοιών, που κρύπτεται και φανερώνεται, ως σκηνή και ως άβατο».

Έτσι ο θεατής βλέπει αρχετυπικές εικόνες του οίκου και άδειων εσωτερικών, λαβύρινθους, ανθρώπους –αριθμούς, σκιές, κρυπτικές καταγραφές και γρίφους, που δημιουργούν μέσα από ατέρμονες επαναλήψεις, ανησυχητικές τοπογραφίες εγκλεισμού και διάνοιξης, περισυλλογής και κατάδυσης στον βαθύτερο εαυτό και πάντα σε μαύρο – άσπρο. «Το όνειρο ως ακατάληπτη γραφή σε εικόνες δεν ονειροπολεί, σκέπτεται. Κρύβει ιερόγλυφα του τραύματος και αποκαλύπτει φόβους και εμμονές. Το ακέφαλο σώμα μάς κοιτάζει από το βάθος του μαύρου καθρέφτη», προσθέτει η κυρία Καφέτση.

Γενεαλογίες σκεπτόμενων

Για την ίδια η ψυχαναλυτική ανάγνωση, καθώς εγκαθίσταται μέσα στο πλήθος των θεατρικών σκηνών είναι αναπόφευκτη. «Γενεαλογίες μοναχικών σκεπτόμενων», σημειώνει «απέναντι στον μέλανα ήλιο και ανώνυμα πλήθη χωρίς πρόσωπο αλληγορούν καταστροφές της ιστορίας και την εξορία τους. Η αρχειακή τους συνθήκη κινητοποιεί έναν πολιτικό χώρο πέρα από το θέμα και την εικονογραφία. Η μπλε μινιατούρα, παράταιρη, μοναδική χωρίς αρχειακή οικογένεια ονομάζει το χρώμα. Και ο εξόριστος ποιητής μας παρατηρεί από το βάθρο».

Ο Γιώργος Ξένος έχει παρουσιάσει έργα του σε πολλά μουσεία και άλλους εκθεσιακούς χώρους, όπως το Μουσείο Μπενάκη, το Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών, το Επιγραφικό Μουσείο, επίσης στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος αλλά και στο Γενί Τζαμί της Θεσσαλονίκης, ακόμη και στον ανοιχτό χώρο της πλατείας  Φιλελλήνων του Ναυπλίου. Με σπουδές στην École nationale supérieure des Beaux-Arts – Section des arts plastiques (Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών – Τμήμα Εικαστικών Τεχνών) στο Παρίσι κι έχοντας ζήσει για χρόνια στο Βερολίνο, με τα εργαστήριά του σε Ανατολικό και Δυτικό, βίωσε την ιστορική εποχή της πτώσης του τείχους, γεγονότα που ήρθαν να προστεθούν κι αυτά στις καλλιτεχνικές αποσκευές του.

Στο Μέγαρο Μουσικής και στο πλαίσιο της έκθεσης έχει προγραμματιστεί συνάντηση του Γιώργου Ξένου με τους επισκέπτες την Πέμπτη 16 Μαρτίου στις 7 μ.μ. με ελεύθερη είσοδο.

Διαβάστε επίσης

Έρχονται στην Αθήνα τα τρία θραύσματα του Παρθενώνα από το Βατικανό