ΦΙΞ Θεσσαλονίκης: Νέα μόνιμη στέγη της Συλλογής Κωστάκη και της ΚΟΘ

Μόνιμη στέγη πρόκειται για αποκτήσουν η περίφημη Συλλογή Κωστάκη, διάσημη διεθνώς,  σπουδαίο απόκτημα της Ελλάδας με έργα της Ρωσικής Πρωτοπορίας αλλά και η  Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης.

Και οι δύο φορείς θα εγκατασταθούν στο κτήριο ΦΙΞ, ένα εμβληματικό βιομηχανικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης, που παραμένει εδώ πολλά χρόνια ανεκμετάλλευτο. Εξαιρετικό δείγμα  βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα, το ΦΙΞ αποτελεί άλλωστε, μοναδικό μνημείο της  βιομηχανικής ιστορίας και  της τεχνολογικής εξέλιξης της Θεσσαλονίκης, αποκτώντας τώρα στον 21^ο αιώνα νέα χρήση, που το διασώζει από την φθορά εξασφαλίζοντάς του διάρκεια ζωής στο μέλλον. Ταυτόχρονα όμως, μετατρέπεται σε χώρο πολιτισμού, προσθέτοντας έναν  σοβαρό  πολιτιστικό πυρήνα στην πόλη. Συγκριμένα η Συλλογή Κωστάκη, η οποία ανήκει στο MOMus –Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης θα εγκατασταθούν σε ένα τμήμα (Τμήμα  Σ2) της  Ζυθοποιίας ΦΙΞ ενώ στους λοιπούς χώρους αναπτύσσεται επένδυση του Ομίλου DIMAND.

Υπενθυμίζεται ότι η Συλλογή Κωστάκη, που αριθμεί 1277 έργα αποκτήθηκε, το 2002 από το Ελληνικό Δημόσιο-Υπουργείο Πολιτισμού επί υπουργίας Ευάγγελου Βενιζέλου, έναντι 33.500.000 ευρώ. Σήμερα η αξία της έχει δεκαπλασιαστεί ενώ δια της συλλογής αυτής το MOMus εντάσσεται αναμφίβολα στον χάρτη των διεθνών μουσείων.

Να σημειωθεί εξάλλου, ότι η αποκατάσταση του τμήματος Σ2 προβλέπει τη διατήρηση in situ του αυθεντικού μηχανολογικού εξοπλισμού της ζυθοποιίας, ως τεκμήριο της βιομηχανικής κληρονομιάς, αναπόσπαστο στοιχείο της νέας πολιτιστικής χρήσης του μνημείου.

Μνημειώδες συγκρότημα

«Πρόκειται για το μνημειώδες συγκρότημα της  πόλης, που συνδέεται με την περίοδο της βιομηχανικής ανάπτυξης και της οικονομικής ακμής της», όπως ανέφερε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη κατά την παρουσίαση στην Θεσσαλονίκη αυτού του νέου πολιτιστικού τοπόσημου. «Η απόκτηση του κτηρίου δεν αφορά μόνο στην προστασία της βιομηχανικής κληρονομιάς αλλά και στην ανάπτυξη πολιτιστικών υποδομών υψηλού επιπέδου», πρόσθεσε η υπουργός.

«Ο χώρος που προσφέρει το κτήριο Σ2, σε συνδυασμό με τον αυθεντικό μηχανολογικό εξοπλισμό του είναι ιδανικός για την έκθεση της συλλογής Κωστάκη με τρόπο που να  αναδεικνύει την ιστορική και καλλιτεχνική της αξία ενώ παράλληλα, δημιουργούνται οι αναγκαίες συνθήκες για την ανάπτυξη  έρευνας, εκπαιδευτικών προγραμμάτων και διεθνών συνεργασιών. Ταυτόχρονα στο συγκρότημα θα βρει τη μόνιμη στέγη της η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, που αποκτά έναν χώρο σύγχρονων υποδομών για την προετοιμασία και τις δραστηριότητές της, ενισχύοντας τη δυναμική του πολιτιστικού πυρήνα που διαμορφώνεται στη δυτική Θεσσαλονίκη».

Η απόκτηση του κτηρίου

Η επανάχρηση του συγκροτήματος εντάσσεται στο στρατηγικό σχεδιασμό του υπουργείου Πολιτισμού για τη διάσωση και επαναλειτουργία με νέες πολιτιστικές χρήσεις κελυφών κτηρίων χαρακτηρισμένων μνημείων, καθώς μάλιστα το συγκεκριμένο έχει κηρυχθεί ως ιστορικό  και διατηρητέο μνημείο από το 1994. Όσον αφορά την ιδιοκτησία του έχει περάσει από πολλές φάσεις έως ότου να καταλήξει, το 2022  στην εταιρεία Φίλμα Μονοπρόσωπη Εταιρεία Αξιοποίησης και Ανάπτυξης Ακινήτων.

Η απαλλοτρίωση ή η εξαγορά του τμήματος Σ2 του βιομηχανικού συγκροτήματος είχε αποφασιστεί από το 2007, όμως  στα χρόνια που ακολούθησαν η υλοποίησή της δεν κατέστη δυνατή. ΄Ωσπου « Με αυστηρή τήρηση των διαδικασιών του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, το υπουργείο Πολιτισμού προχώρησε τον περασμένο Αύγουστο στη απ΄ ευθείας αγορά του κτηρίου Σ2 του ΦΙΞ, έναντι 8.232.000 ευρώ», όπως είπε η υπουργός. Επισημαίνοντας ότι «Σύμφωνα με την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου η αντικειμενική αξία του ακινήτου είναι 9.402.875,37 ευρώ και έτσι το υπουργείο Πολιτισμού διασφάλισε  την δυνατότητα άμεσης αποκατάστασης και επανάχρησης του κτηρίου-μνημείου».

Η επένδυση της DIMAND

Σημαντικό είναι το γεγονός, ότι ο Όμιλος  DIMAND δια του διευθύνοντα συμβούλου του Δημήτρη Ανδριόπουλου, παρόντα στην παρουσίαση αναλαμβάνει  με δωρεά του προς το υπουργείο Πολιτισμού την εκπόνηση του συνόλου των αναγκαίων μελετών για την αποκατάσταση του συγκροτήματος. Μία προσφορά, που όπως είπε η κυρία Μενδώνη  μειώνει σημαντικά το χρόνο και το κόστος, που θα απαιτούσε η διαδικασία εκπόνησης των μελετών μέσω των διαδικασιών του Δημοσίου.

«Όταν αποφασίσαμε να επενδύσουμε στο ΦΙΞ  ξέραμε, ότι δεν πρόκειται απλώς για ένα ακίνητο, κρατούσαμε στα χέρια μας ένα κομμάτι ιστορίας 140 χρόνων», όπως ανέφερε εξάλλου ο κ. Ανδριόπουλος. «Θέλουμε η Συλλογή Κωστάκη και η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης να στεγαστούν σε έναν χώρο που σέβεται το παρελθόν του αλλά ταυτόχρονα μιλά στη σύγχρονη εποχή, έναν χώρο ζωντανό, ανοιχτό και προσβάσιμο, που θα προσφέρει εμπειρίες πολιτισμού σε όλους τους Θεσσαλονικείς και τους επισκέπτες. Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργούμε ένα σύγχρονο αστικό σύνολο με μεικτές χρήσεις, κατοικίες, χώρους φιλοξενίας, εστίασης και φυσικά πολιτισμού,  που θα δίνει ζωή στην περιοχή όλο το 24ωρο, δημιουργώντας ουσιαστικά μια νέα γειτονιά στην καρδιά της πόλης».

«Σήμερα, με την ολοκλήρωση της αγοράς και την αξιοποίηση της δωρεάς των μελετών», κατέληξε η υπουργός «η αποκατάσταση του ΦΙΞ ξεκινά σε ορατό και μετρήσιμο χρόνο. Η αποκατάσταση του βιομηχανικού κτηρίου και η στέγαση δύο εμβληματικών θεσμών της Θεσσαλονίκης, συνδέει το βιομηχανικό παρελθόν με το δημιουργικό μέλλον της πόλης, ανοίγει νέους ορίζοντες για την τέχνη, τον πολιτισμό και την έρευνα».