Χρύσανθος Πανάς, στο σαλόνι του σπιτιού στο Κολωνάκι, φωτογραφημένος για το Mononews
Περιεχόμενα
«Κατά τη δική μου εμπειρία, η απόκτηση έργων τέχνης αποτελεί κατ’ αρχήν ανάγκη», παρατηρεί ο Χρύσανθος Πανάς λίγο πριν τα εγκαίνια της έκθεσης Καλειδοσκόπιο στο Ίδρυμα Κακογιάννη, όπου παρουσιάζει μέρος της Συλλογής του. Συνιστά επίσης μια μέθοδο επικοινωνίας, «με τις αόρατες προεκτάσεις του συνειδητού εαυτού».
Η ανάγκη για βαθύτερη επικοινωνία
Και ο Χρύσανθος Πανάς στην επικοινωνία αναδείχθηκε βιρτουόζος, κατά γενική ομολογία. Όχι όμως ως επιτηδευμένος επιστήμονας, αλλά ως αυθόρμητος και φύσει κοινωνικός άνθρωπος.
Αυτή η ιδιότητά του, τού εξασφάλισε την εμπιστοσύνη της αφρόκρεμας της κοινωνίας στην Ελλάδα -πλέον και των ξένων. Διότι όλοι οι διεθνούς φήμης αστέρες περνώντας από την Αθήνα, θα γευματίσουν οπωσδήποτε στο Athénée. Και αυτή η εμπιστοσύνη, οδήγησε σε περισσότερα κέρδη και φήμη.
Από την πατέντα του Island, που καθιέρωσε διεθνώς την αθηναϊκή ριβιέρα, μέχρι το …, δεν έχει νόημα να απαριθμήσει κανείς όλες τις πρωτοτυπίες του σε παγκόσμια κλίμακα, από τα πρώτα του βήματα ως σήμερα.
Διότι η επιχειρηματική του διάνοια στην κορυφή του είδους του αναπτύχθηκε παράλληλα με την αγάπη του για την τέχνη, την αισθητική, το Ωραίο (ως αντικείμενο, ως έννοια ή ως τρόπο ζωής…).
Από έρωτα για το καθένα ξεχωριστά
«Το κριτήριο δεν είναι ποτέ επενδυτικό ή εμπορικό», διευκρινίζει ο ίδιος.
«Σε όλη μου τη ζωή αγόραζα τα έργα που ξεχώριζα και αγαπούσα χωρίς δεύτερες σκέψεις, με γνώμονα το αισθητήριο που διαμορφώθηκε στα αγαπημένα μου στέκια και σχολεία: Γκαλερί όπως Ζουμπουλάκη, Νέες Μορφές, Γκαλερί 7, Επίπεδα, Αντήνωρ, Κρεωνίδης, Αστρολάβος, Τρίτο Μάτι και αργότερα Ρεβέκκα Καμχή, The Breeder, Ανδρέας Μελλάς, Ελευθερία Τσέλιου, Crux Galerie αλλά και δραστήριες περιφερειακές γκαλερί του παρελθόντος, όπως η Όλγα Γεωργαντέα».
Μερικά από τα σημαντικότερα έργα του που απέκτησε ξεκινώντας τη συλλογή του σε ηλικία δεκαεννιά ετών παρουσιάζονται τώρα στην έκθεση Καλειδοσκόπιο. Ή Greek Kaleidoscope, όπως τιτλοφορείται αγγλιστί.
Παράλληλα με την ανάπτυξη της παντοκρατορίας του στην αθηναϊκή διασκέδαση, παρακολουθούσε εκθέσεις σε όλο τον κόσμο, μάθαινε με δίψα τα πάντα γύρω από τον κάθε δημιουργό.
«Από έρωτα για το καθένα ξεχωριστά», υπογραμμίζει.
Η θεωρία της τέχνης, η απόκτηση κριτηρίου, δεν αποκτάται στο πανεπιστήμιο.
Έτσι, μέσα στα χρόνια συγκροτήθηκε ένας «αισθητικός και αισθηματικός» κορμός έργων με μεγάλους δασκάλους, άξιους μαθητές και μεταγενέστερους δημιουργούς. Σταδιακά, οργανώθηκε η συλλογή του από σύγχρονους έλληνες εικαστικούς, γλύπτες, ζωγράφους. Αυτή απλώθηκε αργότερα και στη διεθνή παραγωγή τέχνης.
Η Συλλογή ως Κοινότητα
Την συλλογή του την ονομάζει «κοινότητα», λόγω της αγάπης για το κάθε έργο και τον κάθε καλλιτέχνη.
«Όσο το πλήθος τους μεγάλωνε και -φυσικά- ενίοτε άλλαζε προσανατολισμό, αυτή η κοινότητα γινόταν πράγματι μια συλλογή, ενδεικτική όχι μόνο των δικών μου αναζητήσεων και αισθητικών προτεραιοτήτων, αλλά και των καλλιτεχνικών ρευμάτων και των κοινωνικών σχηματισμών που τα αναδείκνυαν».
Επειδή ο Χρύσανθος Πανάς επιδιώκει πρωτίστως την επικοινωνία με τον άνθρωπο και παραμένει πάντα διαθέσιμος να διδαχτεί από τη ζωή και τους άλλους, «ανέπτυξα ένα προσωπικό δίκτυο επαφών με Έλληνες και ξένους επιμελητές, αλλά και με γκαλερί του εξωτερικού».
Και ενώ ο Χρύσανθος Πανάς βρίσκεται στο κέντρο μιας λαοθάλασσας επιφανών προσώπων, εκείνος παραμένει πιστός στις αξίες του, στους συνεργάτες και στους φίλους του.
Προς επίρρωσιν αυτής της διαπίστωσης, παρατηρεί: «Σύμβουλος και επιμελήτρια, υπήρξε πάντα κοντά μου η ιστορικός τέχνης Άννα Χατζηνάσιου».
Δημόσια εξομολόγηση
Μέσα από αυτό το δίκτυο ειδικών επιμελητών αλλά και φίλων δημιουργών, διατηρεί το προνόμιο να πληροφορείται άμεσα για τις νέες τάσεις και τους ανερχόμενους καλλιτέχνες. Προνόμιο σημαντικό για όποιον συλλέκτη σέβεται τον εαυτό του…
Τη συλλογή του μπορεί κανείς να επισκεφτεί από τον διαδικτυακό κατάλογο που έχει δημιουργήσει στη διεύθυνση www.relatedart.com.
Ωστόσο, η απόκτηση μιας αξιόλογης συλλογής αντανακλά την προσωπικότητα και την πορεία του εκάστοτε συλλέκτη. Πρόκειται κατά κάποιο τρόπο για το προσωπικό του αφήγημα, την αισθητική, «πολιτική» κατάθεσή του.
Η παρουσίαση λοιπόν αυτή του ελληνικού μέρους από τη Συλλογή του «αποτελεί για μένα μια πολύ σημαντική στιγμή. Είναι μία δημόσια εξομολόγηση, ένα αυτοβιογραφικό σημείωμα γεμάτο συναισθήματα, αναμνήσεις, σταθμούς στη διαδρομή της ζωής μου».
Και συμπληρώνει: «H οικογένειά μου, ειδικά από την πλευρά του πατέρα, ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την τέχνη. Τα έργα της γιαγιάς μου, Μαριάνθης Πανά, μιας ταλαντούχας ζωγράφου που αφοσιώθηκε στην οικογένεια και, ευτυχώς για όλους μας, στην ευρύτερη παιδεία παιδιών και εγγονιών, βρίσκονταν παντού στο σπίτι μας».
Οικογενειακοί φίλοι, ο ζωγράφος και καθηγητής Γιάννης Καββαδίας, ο ξάδελφος Αλέξανδρος Ίσαρης, και ο εκ των ων ουκ άνευ Βασίλης Φωτόπουλος.
Κάθε δεκαετία γεννούσε το κύτταρο της τέχνης της, παραφράζοντας τον Χρύσανθο Πανά.
Με το πρώτο χαρτζιλίκι
Τη δεκαετία του 1970 θα παρατηρηθεί στροφή στην αναπαραστατική ζωγραφική και αναθεώρηση του σχεδίου. Τη δεκαετία του 1980, η έλευση του μεταμοντερνισμού εναθρρύνει παρέκκλιση από τις νόρμες. Τη δεκαετία του 1990 προκύπτουν «αναβιωτικές διαδικασίες» ενώ από το 2000 μέχρι σήμερα, η Τέχνη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως ολότητα, αλλά κατακερματίζεται σε διάφορες μορφές και γλώσσες.
«Προσωπικά, η υπέροχη δεκαετία των 80s είναι και η δεκαετία της εφηβείας μου. Όταν, λοιπόν, οι συνομήλικοι φίλοι μου έψαχναν παθιασμένα για το επόμενο συλλεκτικό μοντέλο μινιατούρα αυτοκινήτου για να εμπλουτίσουν τη συλλογή τους, ή την αφίσα του αγαπημένου τους ηθοποιού ή συγκροτήματος για να την κρεμάσουν στο δωμάτιό τους, εγώ, παρά την εμμονή μου με τη μουσική, ονειρευόμουν το πρώτο έργο τέχνης που θα αποκτούσα. Και το 1989, στα τελειώματα της εφηβείας μου, τα κατάφερα! Και μάλιστα με αυτοχρηματοδότηση. Με το χαρτζιλίκι μου, αγόρασα από την γκαλερί Άδυτο ένα έργο του Χρήστου Θεοφιλή, ενός αρκετά ανατρεπτικού για την εποχή καλλιτέχνη».
Και έτσι «τώρα θεωρώ ότι ήρθε η ώρα να μοιρασθώ το ταξίδι μου αυτό με όλους εσάς. Να σας δείξω τον χάρτη πλοήγησης, τον αστρολάβο μου, τους σταθμούς, τα έπαθλα. Να μοιρασθώ την ξεχωριστή σχέση με κάθε ένα από τα έργα, τα μυστικά που μου αποκάλυψαν τα ίδια, οι δημιουργοί τους, οι επιμελητές και οι γκαλερίστες τους».
Η συλλογή του σήμερα περιλαμβάνει έργα των Marina Abramović, Stephen Antonakos, Takis, Gregory Crewdson, Απόστολου Γεωργίου, Γιάννη Βαρελά, Μόραλη, Αντωνάκου μεταξύ πολλών άλλων.
Αριθμεί περισσότερα από 220 έργα τέχνης, εξελίχθηκε με συνέπεια και μέθοδο σε προσωπική αναζήτηση ενώ καλύπτει όλους τους τομείς της ζωγραφικής, των εγκαταστάσεων και πλέον των NFTs/digitals.
Το Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη
Ο Χρύσανθος Πανάς επέλεξε το Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη για τη φιλοξενία της συλλογής του. Θεωρεί ότι συνιστά κοιτίδα πνευματικής δημιουργίας και σύγχρονης πολιτικής έκφρασης.
Άλλωστε συμμετέχει ως μέλος στο Γνωμοδοτικό Καλλιτεχνικό Συμβούλιο του Ιδρύματος.
Την έκθεση οργάνωσε ο Χρύσανθος Πανάς σε συνεργασία με την ομάδα του ιδρύματος και προεξάρχουσα την πρόεδρο και γενική διευθύντρια Ξένια Καλδάρα. Καθώς και την προσωπική του φίλη Ντόρα Βυζοβίτου, «με την οποία περπατούμε συχνά στα μονοπάτια της αναζήτησης».
Πληροφορίες
Greek Kaleidoscope
Εγκαίνια: Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2022
Για την έκθεση θα πραγματοποιηθεί συνέντευξη Τύπου την Δευτέρα, 19 Δεκεμβρίου 2022, στις 18:00.
Την έκθεση θα εγκαινιάσει στις 19:00 ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας.
Η έκθεση θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό από Δευτέρα έως Κυριακή.
Ωράριο 18:00-22:00.
Διάρκεια έκθεσης: Δευτέρα, 16 Ιανουαρίου 2023.
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Πειραιώς 206
Ταύρος
17778
Τηλ.: 21 0341 8550
