Απώλεια: Έφυγε ο Κυριάκος Κατζουράκης σε ηλικία 77 ετών

Ζωγράφος, σκηνογράφος, συγγραφέας με έργο πολυδιάστατο γενικότερα, ο Κυριάκος Κατζουράκης έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 77 ετών. Η ζωγραφική του ήταν ανθρωποκεντρική, συνδέοντας την ελληνική ιστορία με τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα, στην σκηνογραφία οι επιρροές του ήταν έντονες από τις μορφές του Τσαρούχη και το κιαροσκούρο του Καραβάτζο αλλά κυρίως εκείνο που χαρακτήρισε την έκφρασή του ήταν η ανάδειξη των προβλημάτων του ανθρώπου. Γι΄αυτό και το έργο του έχει χαρακτηρισθεί συχνά ως καταγγελτικό, κοινωνικό και πολιτικό.

Γεννημένος στην Αθήνα το 1944 είχε σπουδάσει ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με δάσκαλο τον Γιάννη Μόραλη αλλά και σκηνογραφία στο εργαστήριο του Βασίλη Βασιλειάδη. Το 1969 βραβεύτηκε με το βραβείο ζωγραφικής «Παρθένη» και λίγα χρόνια μετά εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο (1972 έως 1986) όπου συνέχισε τις σπουδές του στη χαρακτική και τη μεταξοτυπία στη St Martin’s School of Art και στο Croydon School of Art. Επίσης το 1976 παρακολούθησε μαθήματα κινηματογράφου στο London Film School. Εκείνη την εποχή μελέτησε το έργο του Θεόφιλου, του Τσαρούχη και του Κόντογλου ενώ το 1979 αντιπροσώπευσε την Ελλάδα στη Biennale Sao Paulo και το 1980 στην 11η Biennale του Παρισιού.

 Η ενασχόλησή του με τον κινηματογράφο και το θέατρο είχε επίσης αρχίσει νωρίς, συμμετέχοντας αρχικά ως ηθοποιός στην ταινία του Δήμου Θέου «Κιέριον» (1968) που αναφερόταν στη γνωστή «υπόθεση Πολκ» ενώ το 1972 έκανε τα σκηνικά της ταινίας «Το προξενιό της Άννας» του Παντελή Βούλγαρη και σχεδίασε τα κοστούμια της θεατρικής παράστασης του έργου «Μέρες του ’36» του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα εξάλλου άρχισε την συνεργασία του με το Θέατρο Τέχνης.

 Η πρώτη του εικαστική ταινία «Ο δρόμος προς τη Δύση» το 2003 κέρδισε το Α΄ κρατικό Βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ καθώς και το διεθνές βραβείο κριτικών FIPRESCI για να ταξιδέψει στη συνέχεια στα μεγαλύτερα φεστιβάλ. Η ταινία του «Γλυκιά μνήμη» (2005) εξάλλου συμμετείχε στο Διεθνές Φεστιβάλ του Μόντρεαλ. Τον ίδιο χρόνο ο Κυριάκος Κατζουράκης εξελέγη καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, όπου δίδαξε μέχρι το 2012.

Παράλληλα υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ομάδας 5 Νέοι Έλληνες Ρεαλιστές (1969-1972) μαζί με τον Γιάννη Βαλαβανίδη, τον Χρόνη Μπότσογλου, τον Γιάννη Ψυχοπαίδη και την Κλεοπάτρα Δίγκα. Το 1990 ίδρυσε την Ομάδα Τέχνης, η οποία έχει στόχο να συνδέσει τη ζωγραφική με τις άλλες τέχνες: το θέατρο, τη μουσική, τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο, καθώς και την Ένωση Καλλιτεχνών «Europa 24» (1991-1998). Επίσης, είχε αναλάβει τη διεύθυνση του εικαστικού εργαστηρίου του υπουργείου Πολιτισμού στον Δήμο του Αιγάλεω (1997-2003). Υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής του Εικαστικού Εργαστηρίου του Αιγάλεω (1997-2003) ενώ  είχε κάνει μεγάλο αριθμό εκθέσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

 Όπως έχει γραφεί, δύο τουλάχιστον έννοιες τον απασχολούσαν, απαραίτητες για να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο οι κοινωνίες αντιμετωπίζουν τα πράγματα:  Η μνήμη, ως αναγκαία προϋπόθεση για την πρόοδο του ανθρώπου και του πολιτισμού και η ενσυναίσθηση, ώστε να τοποθετεί ο καθένας τον εαυτό του στη θέση του άλλου.

Διαβάστε επίσης

Ωδείο Αθηνών: Απαξίωση για τον Δημήτρη Μητρόπουλο η αντικατάσταση της προτομής του

Η Ιζαμπέλ Υπέρ στον «Γυάλινο κόσμο» στην Αθήνα

Λονδίνο, 28η Οκτωβρίου: Οκτώ (μη αναμενόμενες) προτάσεις