Ο απολογισμός της Συνόδου της Θεσσαλονίκης: Τι κέρδισε η Ελλάδα – Τι έχασε ο Ερντογάν – Όλο το παρασκήνιο

Γιατί τα αποτελέσματα της αποτελούν επιτυχία της Ελλάδας. Τι κέρδισε ο Κ. Μητσοτάκης απέναντι στον νέο-οθωμανισμό Ερντογάν.

Την απόλυτη ικανοποίησή τους εκφράζουν στην Κυβέρνηση για τα αποτελέσματα της Συνόδου για τη Διαδικασία Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που διεξήχθη στη Θεσσαλονίκη με τη συμμετοχή όλων των χωρών της περιοχής. Οι οποίες, σχεδόν στο σύνολό τους, εκπροσωπήθηκαν είτε σε επίπεδο Προέδρου είτε σε επίπεδο Πρωθυπουργού (η Τουρκία τελικά έλαβε μέρος με τον Υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για Ευρωπαϊκά θέματα Φ. Καμαϊκτσί). Αλλά και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ. Μισέλ και, βεβαίως, του Καγκελάριου της Γερμανίας Ο. Σόλτς, στο δείπνο που έκλεισε τις εργασίες.

Κυβερνητικές πηγές τονίζουν παράλληλα, πως η Βαλκανική πολιτική της Ελλάδας, έχοντας στα χέρια της τα πολιτικά και διπλωματικά κεκτημένα από την σταδιακή ενίσχυση της επιρροής της Αθήνας στην βόρεια γειτονιά της, και την αναγνώριση της από τους Βαλκάνιους ως πυλώνα σταθερότητας, ασφάλειας και γέφυρα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα συνεχίσει την ειρηνική «προβολή ισχύος», καθώς ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Ν. Δένδιας, ο οποίος έχει αναλάβει το βάρος της υλοποίησης αυτής της πολιτικής με συνεχείς επισκέψεις στις Βαλκανικές πρωτεύουσες, σύμφωνα με πληροφορίες, θα παραστεί την προσεχή εβδομάδα σε ανάλογη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί εκ νέου στην Αχρίδα.

Μηνύματα Σολτς

Στο Μέγαρο Μαξίμου, παρά το γεγονός ότι τελικά δεν υπήρξε δήλωση Σολτς, κρατούν την παρουσία του στο δείπνο των ηγετών και παραπέμπουν στην δημόσια τοποθέτηση του λίγο πριν προσγειωθεί στη Θεσσαλονίκη, όταν, από την Πρίστινα και το Βελιγράδι, όπου βρέθηκε στο πλαίσιο της πρώτης του περιοδείας στα Βαλκάνια, τόνισε πως «όλες οι προς ένταξη χώρες έχουν την υποχρέωση να εφαρμόζουν την κοινή εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Με την Άγκυρα να «φωτογραφίζεται» άμεσα, όπως απέδειξε και η… παρέμβαση Καϊμακτσί στη χθεσινή Σύνοδο, ο οποίος το μόνο που βρήκε να πει, με παράπονο, ήταν γιατί δεν ασχολείται κανείς με την …ευρωπαϊκή υποψηφιότητα της χώρας του.

Το δεύτερο στοιχείο που υπογραμμίζει η Κυβέρνηση από τις δηλώσεις Σολτς, είναι η ρητή αναφορά στην Βαλκανική πολιτική της χώρας μας, την οποία ουσιαστικά, ταύτισε με την επιτάχυνση της ενταξιακής πορείας των Δυτικών Βαλκανίων. (Διακαής πολιτικός πόθος του Βερολίνου σε αυτή τη συγκυρία, κάτι που ταυτίζεται στρατηγικά με τις προτεραιότητες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, η οποία επίσης υποστηρίζει σθεναρά την ευρωπαϊκή προοπτική Βαλκανικών χωρών «με βάση την αρχή της αξιοκρατικής αξιολόγησης κάθε εταίρου ξεχωριστά για την εκπλήρωση των σχετικών προϋποθέσεων»)

«Του χρόνου συμπληρώνονται 20 χρόνια από την ατζέντα της Θεσσαλονίκης που έθεσε τα θεμέλια για την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών της περιοχής είναι πλέον ανάγκη να δοθεί νέα δυναμική στην διαδικασία», τόνισε ο Καγκελάριος. Και η αναφορά αυτή στη χώρα μας, ως πρωτοστατούσα ιστορικά στις διαδικασίες στα Βαλκάνια, σε συνδυασμό με την πρόδηλη στόχευση της Γερμανίας για «νέα δυναμική», υποδηλώνει, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το ρόλο που αναγνωρίζει στην Αθήνα το Βερολίνο, αλλά και τα μηνύματα «προς πάσα κατεύθυνση». Με τους περισσότερους να διαβλέπουν στη φράση αυτή και την απόλυτη αντίθεση Σολτς σε κάθε είδους «δεσποτικό αναθεωρητισμό που απειλεί, όχι μόνο την διεθνή γεωπολιτική ισορροπία, αλλά και τα αποδεκτά σύνορα πάνω στα οποία χτίστηκε ο σύγχρονος κόσμος», την κορωνίδα δηλαδή, της ομιλίας Μητσοτάκη στη Σύνοδο.

Στην Αθήνα σημειώνουν και τις διπλωματικές διαρροές από Γερμανικές πηγές, οι οποίες αναφέρονταν και στην «χημεία» που αναπτύσσεται ανάμεσα στον Έλληνα Πρωθυπουργό και τον Γερμανό Καγκελάριο. Όπως αποδεικνύει, αφενός η άμεση αλλαγή, μετά από τη συνάντηση Μητσοτάκη- Σολτς στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στην αρχική πρόσφατη τοποθέτηση του Βερολίνου για τις πρόσφατες παραβιάσεις και υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από κατοικημένα νησιά και περιοχές όπως η Αλεξανδρούπολη. Αφετέρου το γεγονός ότι ο Γερμανός ηγέτης αποδέχθηκε την πρόταση- πρόσκληση του Έλληνα Πρωθυπουργού και ενέταξε στο αρχικό πρόγραμμά του τη Θεσσαλονίκη, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στη δεύτερη συνάντηση των δύο ανδρών μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Σημειώνεται ότι την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται στην Αθήνα και ο Κρ. Λίντνερ, Υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας και κυβερνητικός εταίρος του συνασπισμού.

Στο «αντι-ερντογανικό πάζλ» μπορεί να συνυπολογίσει κανείς και το ταυτόχρονο της νέας τοποθέτησης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το οποίο σε μια δήλωση που εμπεριέχει τις πάγιες θέσεις της Αμερικανικής διπλωματίας (συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε τους Συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ, την Ελλάδα και την Τουρκία να συνεργαστούν για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή και για την επίλυση των διαφορών με διπλωματία), δεν διστάζει να υπογραμμίσει πως «η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών πρέπει να γίνονται σεβαστές και να προστατεύονται». Υπενθυμίζεται ότι ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε ξεκαθαρίσει με δήλωση που είχε κάνει τόσο στις 11 Φεβρουαρίου όσο και στις 2 Ιουνίου, ότι η κυριαρχία της Ελλάδας σε αυτά τα νησιά (που διεκδικεί η Τουρκία) δεν αμφισβητείται.

Στα διπλωματικά κέρδη από τη Σύνοδο μπορεί να κατατάξει κανείς και την ανάρτηση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ. Μισέλ, ο οποίος, απευθυνόμενος προσωπικά στον Κ. Μητσοτάκη, υπογράμμισε: “Διαδραματίζετε καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας σε αυτή την περιοχή-κλειδί για την ευρωπαϊκή ειρήνη και σταθερότητα”.

Όλες αυτές οι δημόσιες τοποθετήσεις μάλλον «ξυπνούν» άγαρμπα τον κ. Ερντογάν από τις νέο-οθωμανικές του ονειρώξεις. Επ’ ουδενί μπορούν από μόνες τους να σηματοδοτήσουν την αλλαγή στάσης του Τούρκου Προέδρου, αποτελούν όμως, σημαντικές διπλωματικές παρακαταθήκες σε κάθε διαδικασία, πέραν αυτής της σύγκρουσης με την Τουρκία. Πολλώ μάλλον που η Άγκυρα, όσο κι αν αυτό πολλές φορές, χάνεται μέσα στις «πολεμικές κορώνες» από τη γείτονα, επιθυμεί διακαώς την ενίσχυση των Ευρωτουρκικών σχέσεων, εξαιτίας βεβαίως, και των πολύτιμων κονδυλίων για την παραπαίουσα οικονομία της.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Πρωθυπουργός, χωρίς να «τουρκοποιήσει» για ευνόητους λόγους, τη Σύνοδο, στις κατ ιδίαν συναντήσεις, έθεσε σε όλους τους συνομιλητές του, και στον Ο. Σόλτς, την επιθετικότητα της Αγκυρας με το υποδηλούμενο μήνυμα πως «ως εδώ, κανείς δεν πρέπει να εκλάβει την ψυχραιμία ως αδυναμία».

Διακήρυξη για την ειρήνη και την ανάπτυξη

Στα σημαντικά κεκτημένα της Συνόδου η Ελλάδα συγκαταλέγεται και η διακήρυξη που υιοθετήθηκε από κοινού (για πρώτη φορά στην ιστορία της Διαδικασίας για τη Συνεργασία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη), καθώς αποτελεί ένα επίσημο κείμενο διαρκούς δέσμευσης των μερών στο «κοινό όραμά μας για την ευρωπαϊκή προοπτική ολόκληρης της περιοχής μας ως κύριου μέσου για την επίτευξη ειρήνης, ασφάλειας, καθώς και κοινωνικής συνοχής και οικονομικής ανάπτυξης, μέσω συνεργασίας». Μια διαβεβαίωση ότι «σε μια πολύ απαιτητική περίοδο για την ειρήνη και την ασφάλεια στην Ευρώπη, είμαστε δεσμευμένοι να εντείνουμε τις προσπάθειες για την ενίσχυση της συνεργασίας και του συντονισμού μας στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας, και να υπερασπισθούμε τις ευρωπαϊκές αξίες που υποστηρίζουν την υπεροχή του διεθνούς δικαίου, της βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης και των σχέσεων καλής γειτονίας»

Και αυτό το “Scripta manent”, με τις υπογραφές και των ηγετών του συνόλου των χωρών της περιοχής, η Αθήνα το προσθέτει στη διπλωματική φαρέτρα της και την εντεινόμενη επιχείρηση της διεθνοποίησης του τουρκικού αναθεωρητισμού.
«Ο οποιοσδήποτε στην Ευρώπη και τη Δύση μπορεί, για ακόμα μια φορά, να αντιπαραβάλλει τις πολεμικές ιαχές του… ένστολου Ερντογάν με την συμφωνία ειρήνης και ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης», τόνιζαν με νόημα κυβερνητικές πηγές.

Ενέργεια

Στα σημαντικά αποτελέσματα της Συνόδου της Θεσσαλονίκης συγκαταλέγονται και οι αναφορές της Κοινής Διακήρυξης στα θέματα της ενέργειας

Κι αυτό γιατί οι ηγέτες, κάνοντας τις ελληνικές ενεργειακές προτεραιότητες και Βαλκανικές, συμφώνησαν πως: Τόσο οι σταθμοί επαναεριοποίησης υγροποιημένου αερίου (LNG) όσο και οι διασυνδέσεις μέσω αγωγών είναι εξέχουσας σημασίας. Η διαφοροποίηση των πηγών και των οδεύσεων ενέργειας είναι ουσιώδης. Ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου, τα αποθέματα και οι βιώσιμες οδεύσεις μεταφοράς της Ανατολικής Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας αποτελούν λύση για τις ενεργειακές ανάγκες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, από κοινού με το LNG από διάφορους διεθνείς παρόχους. Οι διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας μπορούν επίσης να διαδραματίσουν μείζονα ρόλο στην επίτευξη σταθερότητας δικτύου και ασφάλειας εφοδιασμού για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Πολύ σημαντικό είναι και το κάλεσμα για αξιολόγηση του κοινωνικο-οικονομικού αντίκτυπου των αυξήσεων των τιμών της ενέργειας, όπως και αυτό προς την Επιτροπή Παρακολούθησης της Στρατηγικής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης 2030, να ιεραρχήσει εκ νέου τις σχετικές περιφερειακές δράσεις για τον μετριασμό της απειλής της φτώχειας και της χαμηλής ανταγωνιστικότητας, μέσω ενίσχυσης της περιφερειακής συνεργασίας.

Διαβάστε επίσης

Γερμανική «απόβαση» στη Νοτιοανατολική Ευρώπη – Σολτς και Μπέρμποκ για πρώτη φορά στην Ελλάδα – Όλο το παρασκήνιο