Υπόθεση Εύας Καϊλή: Γιατί το QatarGate είναι το πιο σοβαρό σκάνδαλο στις Βρυξέλλες εδώ και 10ετίες

Πολιτική θύελλα προκαλεί στις Βρυξέλλες η έρευνα των βελγικών αρχών για την υπόθεση διαφθοράς με χρηματισμούς από το Κατάρ, όπου έχει εμπλακεί και η Εύα Καϊλή.

Κι ενώ εντός της ημέρας αναμένεται επίσημη ανακοίνωση των ομοσπονδιακών αρχών, πολλοί επισημαίνουν ότι πρόκειται για το πλέον σοβαρό σκάνδαλο στις Βρυξέλλες από το 1999, οπότε και τα 20 μέλη της επιτροπής Σαντέρ εξαναγκάστηκαν σε παραίτηση, μετά από κατηγορίες για απάτες και κακοδιαχείριση.

 «Αν αποδειχθούν οι κατηγορίες για όλους τους εμπλεκόμενους στην υπόθεση, θα πρόκειται για την πιο κραυγαλέα υπόθεση διαφθοράς που έχει δει το Κοινοβούλιο εδώ και χρόνια», δήλωσε ο επικεφαλής της Διεθνούς Διαφάνειας, Μισιέλ φαν Χούλτεν, αναφέρει το Politico. Παράλληλα, ο Αλμπέρτο Αλεμάνο, καθηγητής Νομικής στο HEC Paris, το χαρακτήρισε «το πιο συγκλονιστικό σκάνδαλο ακεραιότητας στην ιστορία της ΕΕ».

«Σοβαρό, σοκαριστικό και διαβόητο»

Το διεθνές μέσο ενημέρωσης, επικαλούμενο ειδικούς και αναλυτές, μιλά για το «πιο σοβαρό, σοκαριστικό και διαβόητο» σκάνδαλο στις Βρυξέλλες εδώ και πολλά χρόνια.

Η έφοδος των βελγικών αρχών σε 16 πρόσωπα, έφερε κατηγορίες σε πέντε, μεταξύ των οποίων και η Ελληνίδα αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Εύα Καϊλή και ο σύντροφός της Φραντσέσκο Τζιόρτζι.

Οι έρευνες αφορούν σε «εγκληματική οργάνωση, διαφθορά και ξέπλυμα χρήματος». Ήδη, εντοπίστηκαν 600.000 σε μετρητά, ενώ κατασχέθηκαν κινητά και υπολογιστές.

Τα σκάνδαλα του Κατάρ

Δεν είναι η πρώτη φορά που το Κατάρ απασχολεί με σκανδαλώδεις υποθέσεις λόγω του Μουντιάλ. Ήδη, έχουν γίνει αναφορές για τα εργασιακά δικαιώματα και την καταπάτησή τους, αν και η Εύα Καϊλή είχε αναφέρει πρόσφατα στο Κοινοβούλιο ότι η χώρα αποτελεί πρότυπο για τα εργατικά δικαιώματα, ενώ είχαν σκοτωθεί εκατοντάδες εργαζόμενοι στα γήπεδα του Μουντιάλ. Παράλληλα, το φως της δημοσιότητας είδαν ήδη οι κατηγορίες για δωροδοκίες προκειμένου η διοργάνωση να πάει στην Ντόχα.

Λόγος έχει γίνει για την καταπάτηση των ίσων δικαιωμάτων της LGBTQ+ κοινότητας έχει απασχολήσει σημαντικά την κοινή γνώμη. Για το Κατάρ είναι «βασικό προτέρημα» να διατηρήσει την καλή του φήμη και γι’ αυτό κάνει «συμφωνίες με μέλη της ΕΕ» για το φυσικό αέριο, ζητώντας την ίδια ώρα, ελεύθερη βίζα για να κινούνται εντός των χωρών της ζώνης Σένγκεν. Το θέμα αυτό μάλιστα ήταν να ψηφιστεί εντός τις εβδομάδας, αλλά μετά τις τελευταίες εξελίξεις, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί αυτό.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην «αποθέωση» του Κατάρ για την «ιστορική μεταμόρφωσή του» από την Καϊλή τον περασμένο μήνα, όπως και τη δημόσια δήλωσή της ότι θα ψηφίσει «ναι» στην απελευθέρωση των μετακινήσεων εντός Σένγκεν για Κατάρ και Κουβέιτ.

Ποιος άλλος εμπλέκεται;

Ο Panzeri, ένας Ιταλός πρώην ευρωβουλευτής επίσης από το S&D ήταν μεταξύ των συλληφθέντων το πρωί της Παρασκευής. Συνελήφθησαν επίσης η σύζυγος και η κόρη του από την ιταλική αστυνομία. Το ένταλμα σύλληψής τους, τον κατηγορεί ότι «παρενέβη πολιτικά σε μέλη που εργάζονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προς όφελος του Κατάρ και του Μαρόκου».

Πρώην κοινοβουλευτικοί βοηθοί, ειδικά εκείνοι που έχουν δεσμούς με την ΜΚΟ «Πολεμήστε την Ατιμωρησία», βρίσκονται επίσης υπό έλεγχο. Η αστυνομία σφράγισε επίσης το γραφείο ενός άλλου κοινοβουλευτικού βοηθού που εργαζόταν για την ΜΚΟ και που υπηρετούσε ως βοηθός της ευρωβουλευτού του S&D Marie Arena.

Η Arena, η οποία κληρονόμησε την προεδρία της υποεπιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τον Panzeri και συνεργάζεται στενά με το Fight Impunity, επιβεβαίωσε ότι το γραφείο του βοηθού της ήταν σφραγισμένο. Η Arena είπε ότι η ίδια δεν έχει ανακριθεί από την αστυνομία.

Σύμφωνα με το ιταλικό ειδησεογραφικό δίκτυο Ansa, ο Niccolò Figà-Talamanca έχει επίσης τεθεί υπό κράτηση. Είναι ο γενικός διευθυντής μιας άλλης ΜΚΟ, No Peace Without Justice. Με επίκεντρο τη διεθνή ποινική δικαιοσύνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προώθηση της δημοκρατίας στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, η οργάνωση εδρεύει επίσημα στη Νέα Υόρκη και τη Ρώμη. Ωστόσο, έχει την ίδια διεύθυνση στις Βρυξέλλες με το Fight Impunity, στη Rue Ducale 21.

Ενδεικτικό των διασυνδέσεων του Panzeri, σημειώνει το Politico, «είναι ότι ο πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας Bernard Cazeneuve και ο πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος αναφέρονται επίσης ως επίτιμα μέλη του διοικητικού συμβουλίου. Δεν ήταν δυνατή η επικοινωνία με τον Cazeneuve για σχόλιο το Σάββατο.

Ο Αβραμόπουλος δεν απάντησε σε αίτημα του Politico για σχολιασμό».

Ένα άλλο κορυφαίο όνομα στο τιμητικό συμβούλιο του Fight Impunity, η πρώην επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι, παραιτήθηκε από το συμβούλιο το πρωί του Σαββάτου, σύμφωνα με εκπρόσωπο του Κολεγίου της Ευρώπης, όπου η Μογκερίνι είναι τώρα πρύτανης.

«Η Καϊλή πήγε πίσω από την πλάτη μας στο Κατάρ»

Σύμφωνα με τον τοπικό Τύπο, η Καϊλή αγνόησε ευρωβουλευτές σε πάνελ αφιερωμένο στη Μέση Ανατολή, όταν αποφάσισε να κάνει δικό της ελεύθερο επαγγελματικό ταξίδι στη χώρα, πριν το Μουντιάλ, για να διαπιστώσει τις αλλαγές της εργατικής νομοθεσίας.

Η ίδια είπε ότι εκπροσώπησε 500 εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες που βλέπουν την πρόοδο της χώρας ως αντιπροσωπεία κοινών αξιών.

«Πήγε πίσω από την πλάτη μας», είπε η ευρωβουλευτής Χάνα Νιούμαν από την Γερμανία. Όπως ανέφερε, η Ελληνίδα ευρωβουλευτής πήγε μόνη της αντί με μία οργανωμένη ομάδα που θα είχε όλες τις θέσεις, «ώστε να κάνει δηλώσεις λιγότερο επικριτικές». Αν και η ίδια έκανε κλήσεις στο κινητό της, δεν υπήρξε ποτέ ανταπόκριση.

Πώς υποστήριζε η Καϊλή το Κατάρ;

Η Καϊλή ήταν αναμφισβήτητα η «πρύτανης» της (μεγάλης ομάδας) υπερασπιστών της Ντόχα στο S&D.

Στις 24 Νοεμβρίου, για παράδειγμα, καθώς η Ολομέλεια ψήφισε ένα ψήφισμα «που αποδοκιμάζει τους θανάτους χιλιάδων μεταναστών εργατών», η Καϊλή πήρε το λόγο για να επαινέσει την «ιστορική μεταμόρφωση» που επέφερε το Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ. Ομοίως, πριν από 10 ημέρες, εμφανίστηκε για να ψηφίσει υπέρ της απελευθέρωσης του καθεστώτος βίζας για το Κατάρ και το Κουβέιτ στην επιτροπή δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων του Κοινοβουλίου — παρόλο που δεν είναι μέλος της επιτροπής.

Η Καϊλή προξένησε επίσης μεγάλη εντύπωση όταν έκανε μόνη της ένα ταξίδι στη Ντόχα, τη στιγμή που η κυβέρνηση του Κατάρ ακύρωνε επίσκεψη Αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου που σχεδίαζε να πάει στο Κατάρ λίγο πριν από το Παγκόσμιο Κύπελλο τον Νοέμβριο, για να επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις του τουρνουά και να παρακολουθήσει τις αλλαγές της εργατικής νομοθεσίας.

Ωστόσο, ένα μήνα πριν από την επίσκεψη, η συμβουλευτική συνέλευση του Κατάρ, γνωστή ως Συμβούλιο Shura, ζήτησε την αναβολή της επίσκεψης. Αντ ‘αυτού, η Καϊλή πήγε στο Κατάρ την εβδομάδα που υποτίθεται ότι θα ήταν εκεί η πλήρης αντιπροσωπεία – και επαίνεσε πλήρως τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις του εμιράτου.

Σύμφωνα με τον τοπικό Τύπο , είπε ότι ήταν εκεί εκπροσωπώντας 500 εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες που βλέπουν την πρόοδο της χώρας ως αντιπροσωπεία κοινών αξιών.

Σε αναβρασμό οι Βρυξέλλες

Η υπόθεση έχει προκαλέσει τριγμούς στις Βρυξέλλες, που καλούνται να δράσουν άμεσα. Η Επιτροπή πρόκειται να προτείνει ένα ανεξάρτητο όργανο δεοντολογίας, που θα ισχύει για όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα διαθέτει αρμοδιότητα διερεύνησης ή επιβολής. Μέλος του Ευρωκοινοβουλίου υποστήριξε ότι οι χώρες που δεν είναι μέρος της ΕΕ θα πρέπει να ακολουθούν τους «σχετικά καλούς κανόνες λόμπι που ισχύουν ήδη» στις Βρυξέλλες.

Προς το παρόν, οι χώρες δεν χρειάζεται να εγγραφούν στο μητρώο διαφάνειας ομάδων συμφερόντων της ΕΕ, και οι ευρωβουλευτές δεν χρειάζεται να αναφέρουν αυτές τις επαφές.

Παράλληλα, το S&D ζήτησε να τεθεί σε αναμονή η πρόταση για την απελευθέρωση του καθεστώτος βίζας για το Κατάρ μετά τις τελευταίες εξελίξεις, ενώ ο εισηγητής των Πρασίνων είπε ότι θα καταψηφίσει το μέτρο εάν έρθει σε ψηφοφορία την επόμενη εβδομάδα.

Την ίδια ώρα, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου σχεδίαζε να μεταβεί στη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ τις επόμενες εβδομάδες, αλλά το σκάνδαλο με το Κατάρ θα φέρει αναβολή του ταξιδιού.

Πέραν αυτών και των διαδικασιών καθαίρεσης της Εύας Καϊλή, αύριο οι ευρωβουλευτές είναι πιθανό να ζητήσουν ανάκληση της βουλευτικής της ασυλία. Επίσης, η Αριστερά έχει ήδη ζητήσει επίσημα να προστεθεί στην ημερήσια διάταξη συζήτηση για το περιστατικό, ενώ η ψηφοφορία έχει προγραμματιστεί για το βράδυ της Δευτέρας.

Πόσο σημαντική είναι η όλη υπόθεση;

Οι ομάδες παρακολούθησης συμφωνούν στους… υπερθετικούς βαθμούς. Το σκάνδαλο του Κατάρ ίσως αποδειχθεί «η πιο κραυγαλέα υπόθεση» διαφθοράς που έχει γνωρίσει το Κοινοβούλιο εδώ και χρόνια, δήλωσε ο επικεφαλής της Διεθνούς Διαφάνειας, Michiel van Hulten. Ο Alberto Alemanno, καθηγητής Νομικής στο HEC Paris, το χαρακτήρισε «το πιο συγκλονιστικό σκάνδαλο ακεραιότητας στην ιστορία της ΕΕ».

Ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων, Daniel Freund, συμπρόεδρος της διακομματικής ομάδας του Κοινοβουλίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς, το χαρακτήρισε ένα από τα «σοβαρότερα σκάνδαλα διαφθοράς στις Βρυξέλλες τις τελευταίες δεκαετίες».

Ο Van Hulten είπε ότι το Κοινοβούλιο έχει δημιουργήσει μια «κουλτούρα ατιμωρησίας… με έναν συνδυασμό χαλαρών οικονομικών κανόνων και ελέγχων και παντελούς έλλειψης ανεξάρτητης (ή μάλιστα οποιασδήποτε) εποπτείας δεοντολογίας». Ο Alemmano προβλέπει επίσης ότι αυτό είναι απλώς η «κορυφή του παγόβουνου», ελπίζοντας ότι η συσσώρευση σκανδάλων θα δημιουργήσει πολιτική ώθηση για ένα ανεξάρτητο σύστημα ηθικής.

Διαβάστε επίσης

Κικίλιας για Καϊλή: Κάθε βουλευτής δεν πρέπει να ξεχνά για ποιο λόγο ο λαός τον έστειλε στην εξουσία

Εύα Καϊλή-Τουρκία: Πρώτο θέμα η υπόθεση χρηματισμού από το Κατάρ