• Διεθνής πολιτική

    Ελισάβετ Β’: Δεν έγραψε απλώς ιστορία, ήταν η ίδια Ιστορία


    Ήταν η μακροβιότερη μονάρχης στη βρετανική ιστορία, ένα σύμβολο για τη χώρα της, που με την σταθερότητά της ενέπνευσε εμπιστοσύνη στους υπηκόους της, κέρδισε με το κύρος της τον παγκόσμιο σεβασμό και αποτέλεσε τον ισχυρό βράχο πάνω στον οποίο στηρίχθηκε μια ολόκληρη κοινωνία, παρά τις άπειρες προκλήσεις που παρουσιάσθηκαν στα εβδομήντα χρόνια της βασιλείας της.

    Η βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ που έφυγε από τη ζωή στα 96 της χρόνια, τα οποία έκλεισε μόλις τον περασμένο Απρίλιο με τους μεγαλειώδεις εορτασμούς που ακολούθησαν για τον Πλατινένιο Ιωβηλαίο δεν έγραψε απλώς ιστορία, ήταν η ίδια Ιστορία.

    Από τη μέρα που γεννήθηκε στις 21 Απριλίου του 1926 ως σήμερα ο κόσμος άλλαζε διαρκώς, άλλοι μονάρχες ζούσαν και πέθαιναν, χώρες διαλύονταν και ανασχηματίζονταν, πόλεμοι γίνονταν -και γίνονται-  μεγάλες κρίσεις απείλησαν την ανθρωπότητα, η Βρετανία πέρασε, και περνά, σοβαρούς κλυδωνισμούς αλλά η Ελισάβετ ήταν πάντα εκεί.

    Σημείο αναφοράς για τους Βρετανούς, μία βεβαιότητα στα δύσκολα, απλώς και μόνον με την ύπαρξή της. Κάτι που δεν ανατράπηκε όλα αυτά τα χρόνια, παρά τα σκάνδαλα που υπήρξαν και στιγμάτισαν το παλάτι.  Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε ότι ακόμη και έτσι, οι τέσσερις στους πέντε Βρετανούς εξακολουθούσαν ως σήμερα να έχουν θετική γνώμη για την βασίλισσα Ελισάβετ.

    Η μεγαλύτερη απόδειξη της επιτυχίας της σε προσωπικό επίπεδο αλλά και αναφορικά με την διατήρηση της ισχύος του θεσμού της βασιλείας στη Βρετανία, όπου δεν έλειψαν μέσα στο χρόνο οι προτάσεις φωνές για την κατάργησή της.

    Άλλοι κόσμοι

    Γεγονός είναι, πως όταν γεννιόταν η Ελισάβετ, η μεγαλύτερη κόρη του πρίγκιπα Γεώργιου, δούκα της Υόρκης, και της συζύγου του, λαίδης Ελίζαμπεθ Μπόουες-Λάιον, στο παγκόσμιο σκηνικό το μεγάλο κραχ του αμερικανικού χρηματιστηρίου το 1929, που είχε οδηγήσει στην τεράστια ύφεση δεν είχε ακόμη συμβεί, ο Αδόλφος Χίτλερ δεν υπήρχε ως απειλή, αλλά στην Ελλάδα υπήρχε η δικτατορία του Πάγκαλου.

    Η βασίλισσα Ελισάβετ σε παιδική ηλικία, πίνακας του Philip de László

    Η ίδια άλλωστε είδε να περνούν από την Ντάουινγκτ Στριτ 15 πρωθυπουργοί, άλλοι 14 πολιτικοί διατέλεσαν πρόεδροι των ΗΠΑ, ενώ  Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής ενώ στο Βατικανό υπήρξαν έξι πάπες.

    Αλλά κι όταν είχε ανεβεί στον βρετανικό θρόνο υπήρχε ακόμα Σοβιετική Ένωση υπό τον  Ιωσήφ Στάλιν, στην Κίνα ανέτελλε  το άστρο του α Μάο Τσετούνγκ, στις Ηνωμένες Πολιτείας ήταν πρόεδρος ήταν ο Χάρι Τρούμαν και στην Ελλάδα πρωθυπουργός ο Νικόλαος Πλαστήρας.

    Γιατί εκείνη

    Οι προοπτικές της για να γίνει βασίλισσα ήταν ελάχιστες, αλλά όπως είναι γνωστό η Ιστορία της επιφύλαξε άλλη μοίρα, όταν ο θείος της, Εδουάρδος Η’ (μετέπειτα δούκας του Ουίνδσορ) παραιτήθηκε από τον θρόνο εν μέσω μεγάλου σκανδάλου, όπως θεωρείτο τότε, η επιμονή του να νυμφευθεί μία μη γαλαζοαίματη και μάλιστα χήρα, την Ουόλις Σίμπσον. Ο πατέρας της, απροετοίμαστος και εκείνος ήταν ο επόμενος βασιλιάς ως Γεώργιος ΣΤ’ και έτσι η Ελισάβετ έγινε από το 1936 διάδοχος του θρόνου.

    Ο πατέρας της Ελισάβετ, Βασιλιάς Γεώργιος ο Έκτος

    Η εκπαίδευση της πριγκίπισσας εποπτευόταν από τη μητέρα της, η οποία είχε εμπιστευτεί τις κόρες της σε μια γκουβερνάντα. Ιστορικές γνώσεις απέκτησε από την κατ΄οίκον διδασκαλία της, ενώ πήρε επίσης μαθήματα μουσικής και ξένων γλωσσών. Κατά τη διάρκεια του πολέμου πάντως, ζούσαν μαζί με την αδερφή της Μαργαρίτα.

    H Ελισάβετ με την αδελφή της πριγκίπισσα Μαργαρίτα

    Στο Κάστρο Μπαλμόρα, Balmoral στη Σκωτία και στο Κάστρο του Γουίνσδορ. Είχε εκπαιδευτεί όμως ως οδηγός στρατιωτικών φορτηγών και μηχανικός ενώ είχε υπηρετήσει ως επίτιμη ανθυπολοχαγός. Όπως είναι γνωστό άλλωστε, τα αυτοκίνητα και γενικά η οδήγηση ήταν μία από της αγάπες της. Φωτογραφίες την έδειχναν συχνά να διασχίζει την αγγλική ύπαιθρο με το Land Rover της και μάλιστα από τα παλιότερα μοντέλα.

    Η Βασίλισσα Ελισάβετ στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο

    Ο γάμος

    Η πρώτη της συνάντηση με τον Φίλιππο, πρίγκιπα της Ελλάδας και της Δανίας, μελλοντικό σύζυγό της είχε γίνει ήδη από 1939, όταν εκείνη ήταν πολύ μικρή ακόμη, αλλά μερικά χρόνια αργότερα το 1947, μετά από ειδύλλιο μεταξύ των δύο νέων ανακοινώθηκε ο αρραβώνας τους. Με την συγκατάθεση μεν των γονέων αλλά και με μεγάλη γκρίνια, καθώς ο Φίλιππος δεν θεωρούνταν ισάξιός της, όσον αφορά τους τίτλους, την οικονομική του κατάσταση αλλά και το θρήσκευμα καθώς ήταν χριστιανός ορθόδοξος. Μέχρι τέλους άλλωστε μέλη της βασιλικής οικογενείας τον αποκαλούσαν «ξένο».

    H βασίλισσα Ελισάβετ και ο πρίγκιπας Φίλιππος στον γάμο τους

    Ο γάμος όμως έγινε χάρις στη δική της επιμονή στην οποία τελικά υπέκυψε ο Γεώργιος απονέμοντας στον Φίλιππο την παραμονή της τελετής, που έγινε στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ τους τίτλους του δούκα του Εδιμβούργου, του κόμη της Μεριόνεθ και του Βαρώνου Γκρίνουιτς.

    H βασίλισσα Ελισάβετ και ο πρίγκιπας Φίλιππος

    Έμειναν στο Clarence House στο Λονδίνο και το πρώτο τους παιδί, ο πρίγκιπας Κάρολος γεννήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 1948 στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Ακολούθησαν αργότερα η πριγκίπισσα Άννα, ο πρίγκιπας Άντριου και ο πρίγκιπας  Εδουάρδος.

    H Βασίλισσα Ελισάβετ με τον σύζυγο και τα παιδιά τους

    Η ιδιωτική ζωή

    Στην ιδιωτική της ζωή η Ελισάβετ ήταν δεινή ιππέας, είχε μάλιστα άλογα ιπποδρομιών, παρακολουθούσε  συχνά αγώνες και επισκεπτόταν παλαιότερα φάρμες του Κεντάκι στις Ηνωμένες Πολιτείες για τεχνογνωσία.  Λάτρευε τα σκυλιά ειδικά τα κόργκι αλλά και τα λάμπραντορ, ενώ στα χόμπι της πρώτη ήταν η φωτογραφία.

    Αγαπούσε όμως και τους χορούς, ειδικά τους σκωτσέζικους, είναι γνωστό άλλωστε, ότι στο παλάτι Μπάλμοραλ, διοργάνωνε χορούς με καλεσμένους το προσωπικό και γείτονες. Λέγεται εξάλλου ότι είχε εξαιρετικές μιμητικές ικανότητες, όπως αυτήν της Μάργκαρετ Θάτσερ.  Όχι μόνον στις γιορτές αλλά γενικότερα αγαπούσε να πίνει τζιν με τριμμένο πάγο ή Dubonnet Cocktail που περιέχει επίσης τζιν αλλά και ουίσκι φυσικά. Όσο για το τσάι προτιμούσε το earl grey.

    Μεγάλη ήταν η αδυναμία της στα κοσμήματα αναγνωρίζοντας και τον ρόλο τους στην επισήμανση της εξουσίας. Σμαράγδια, διαμάντια, ρουμπίνια και μαργαριτάρια, μ΄αυτή τη σειρά, ήταν οι αγαπημένοι της πολύτιμοι λίθοι, δεμένοι σε περιδέραια, βραχιόλια, δαχτυλίδια, καρφίτσες και στέμματα φυσικά! Ανάμεσά τους ένα μενταγιόν με διαμάντια 8,8 καρατίων, από το διαμάντι Cullinan,  το μεγαλύτερο διαμάντι που έχει εξορυχθεί ποτέ, το κολιέ με τα εννέα τεράστια σμαράγδια που ανήκαν στη γιαγιά της, Μαρία δούκισσα του Κέιμπριτζ ενώ το διαμαντένιο στέμμα της περιλαμβάνει  1.333 διαμάντια κοπής μπριγιάν και δύο σειρές μαργαριταριών.

    Σύμφωνα με τα οικονομικά και περιουσιακά της στοιχεία εξάλλου ήταν από τις πλουσιότερες γυναίκες στον κόσμο.

    Ο ρόλος της μοναρχίας

    Το καλοκαίρι του 1951 όμως, η υγεία του Βασιλιά Γεωργίου ΣΤ’ επιδεινώθηκε και η πριγκίπισσα Ελισάβετ άρχισε να τον εκπροσωπεί σε επίσημες τελετές. Στους μήνες που ακολούθησαν,  η Ελισάβετ με τον σύζυγό της ξεκίνησαν μια πολύ επιτυχημένη περιοδεία στον Καναδά και την Ουάσιγκτον και τον Ιανουάριο του 1952 μια περιοδεία στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

    Καθ΄ οδόν, όμως προς την Κένυα έφτασαν τα νέα για το θάνατο του βασιλιά, στις 6 Φεβρουαρίου 1952, οπότε επέστρεψαν εσπευσμένα στη Βρετανία. Η στέψη της πραγματοποιήθηκε στο Αβαείο του Γουέστμινστερ στις 2 Ιουνίου του 1953. Ήταν η πρώτη στέψη μάλιστα, που μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε όλο τον κόσμο, μία τελετή που είδαν εκατομμύρια άνθρωποι, κάτι που πιστώνεται στην ίδια την Ελισάβετ καθώς αντιλήφθηκε τη δύναμη του μέσου, που δεν είχε ως τότε μεγάλη απήχηση στη Βρετανία.

    Με τα χρόνια άλλωστε η Ελισάβετ Η βασίλισσα φαινόταν όλο και περισσότερο ενήμερη για τον σύγχρονο ρόλο της μοναρχίας, επιτρέποντας, για παράδειγμα, την τηλεοπτική μετάδοση της οικογενειακής ζωής της βασιλικής οικογένειας το 1970 _κάτι που θεωρήθηκε πάντως ως αποτυχία _ και επιδοκιμάζοντας την επίσημη διάλυση του γάμου της αδερφής της το 1978. Στη δεκαετία του 1990, ωστόσο, η βασιλική οικογένεια αντιμετώπισε τις μεγαλύτερες προκλήσεις.

    Κύμα αμφισβήτησης

    Το 1992, μια χρονιά που η Ελισάβετ αναφερόταν ως annus horribilis της βασιλικής οικογένειας, ο πρίγκιπας Κάρολος και η σύζυγός του, Νταϊάνα, πριγκίπισσα της Ουαλίας, χώρισαν, όπως και ο πρίγκιπας Άντριου και η σύζυγός του, Σάρα, δούκισσα του Γιορκ. Επιπλέον, η χώρισε και η Άννα ενώ μια φωτιά κατέστρεψε τη βασιλική κατοικία του Κάστρου του Ουίνδσορ.

    Την ίδια εποχή, κατά την οποία η Βρετανία πάλευε με την ύφεση, η δυσαρέσκεια για τον τρόπο ζωής των βασιλιάδων αυξήθηκε και το 1992 η Ελισάβετ, αν και προσωπικά απαλλάχθηκε, συμφώνησε να πληρώσει φόρους για το ιδιωτικό της εισόδημα.

    Η βασίλισσα Ελισάβετ στον γάμο του πρίγκιπα Κάρολου με την πριγκίπισσα Νταϊάνα

    Το διαζύγιο εξάλλου, το 1996, του Κάρολου και της εξαιρετικά δημοφιλούς  Νταϊάνα προκάλεσαν νέο κύμα αμφισβήτησης απέναντι στη βασιλική οικογένεια, η οποία θεωρήθηκε από ορισμένους ως απαρχαιωμένη και αδιάφορη. Η κριτική εντάθηκε μετά το θάνατο της Νταϊάνα το 1997, ειδικά όταν η Ελισάβετ αρνήθηκε αρχικά να επιτρέψει στην εθνική σημαία να κυματίζει μεσίστια πάνω από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.

    Η σημαία τελικώς υψώθηκε, είναι φανερό όμως ότι η Ελισάβετ δεν είχε ως τότε αξιολογήσει ορθά την αγάπη, που έτρεφαν οι Βρετανοί για την πριγκίπισσα.

    Η Ελισάβετ στην κηδεία της Νταϊάνα

    Μόνη στο τέλος

    Τον Αύγουστο του 2017 ο πρίγκιπας Φίλιππος αποσύρθηκε επίσημα από τη δημόσια ζωή, αν και εμφανιζόταν περιοδικά σε επίσημους τελετές ενώ και η Ελισάβετ άρχισε να μειώνει τις δικές της επίσημες δεσμεύσεις, μεταβιβάζοντας ορισμένα καθήκοντα στον πρίγκιπα Κάρολο και σε άλλα ανώτερα μέλη της βασιλικής οικογένειας.

    Νέο πρόβλημα παρουσιάσθηκε όμως , όταν ο μικρότερος γιος του Καρόλου, πρίγκιπας Χάρι δούκας του Σάσεξ, και η σύζυγός του, Μέγκαν, δούκισσα του Σάσεξ, επέλεξαν να εγκαταλείψουν τους βασιλικούς ρόλους τους, τον Μάρτιο του 2020.

    Μέγκαν Μαρκλ, πρίγκιπας Χάρι και βασίλισσα Ελισάβετ

    Ήταν ένα ακόμη χτύπημα για την βασίλισσα, ωστόσο την ίδια περίοδο το ενδιαφέρον του κοινού για τη, Ελισάβετ  και τη βασιλική οικογένεια αυξήθηκε ως αποτέλεσμα της ευρείας δημοτικότητας της τηλεοπτικής σειράς The Crown για τους Windsors, που έχει αρχίσει από  το 2016.

    Βασίλισσα Ελισάβετ

    Αλλά τίποτε δεν μπορούσε να συγκριθεί με την απώλεια του Φιλίππου το 2021, αγαπημένου της συντρόφου, με τον οποίο πορεύτηκαν μαζί για περισσότερο από επτά δεκαετίες. Λόγω των πρωτοκόλλων κοινωνικής αποστασιοποίησης  εξ αιτίας της πανδημία του COVID-19, η βασίλισσα είχε καθίσει  μόνη σε ένα στασίδι στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου (στο Κάστρο του Ουίνδσορ) στην κηδεία του Φιλίππου. Οι εικόνες της τραγικής απομόνωσής της που διαδόθηκαν ευρέως ήταν σπαραχτικές αλλά εμβληματικές της αξιοπρέπειας και του θάρρους που έφερε στη βασιλεία της.

    Βασίλισσα Ελισάβετ
    Βασίλισσα Ελισάβετ

    Διαβάστε επίσης:

    Βασίλισσα Ελισάβετ: Οι νέοι ρόλοι των μελών της βασιλικής οικογένειας της Βρετανίας

    Λιζ Τρας: Η Βασίλισσα Ελισάβετ ήταν ένας βράχος πάνω στον οποίο χτίστηκε η σύγχρονη Βρετανία

    Έφυγε από τη ζωή στα 96 της χρόνια η Βασίλισσα Ελισάβετ



    ΣΧΟΛΙΑ