Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ προχώρησε σε μία κίνηση μεγάλης σημασίας, αποφασίζοντας να ορίσει διαδόχους στην περίπτωση που δολοφονηθεί εν μέσω της σύρραξης Ιράν – Ισραήλ. 

Ο Ιρανός Πρόεδρος φέρεται να έχει υποδείξει τρεις ανώτερους σιίτες κληρικούς ως πιθανούς διαδόχους του, για να αναλάβουν καθήκοντα μετά τον ενδεχόμενο θάνατό του.

1

Με πληροφορίες από τους New York Times, οι οποίοι επικαλούνται ως πηγή  τρεις Ιρανούς αξιωματούχους που έχουν γνώση των σχεδίων του Χαμενεΐ ,η απόφαση αυτή έχει κοινοποιηθεί στο Συμβούλιο των Ειδικών, το όργανο που είναι θεσμικά υπεύθυνο για την επιλογή του νέου ανώτατου ηγέτη.

Η ενέργεια του Χαμενεΐ ερμηνεύεται ως προσπάθεια διασφάλισης της πολιτειακής συνέχειας της Ισλαμικής Δημοκρατίας σε περίπτωση απώλειας της ανώτατης ηγεσίας, καθώς οι φόβοι για στοχευμένη δολοφονία του ίδιου ή άλλων κορυφαίων στελεχών έχουν ενταθεί μετά την αιφνιδιαστική επίθεση του Ισραήλ.

Η διαδικασία επιλογής ανώτατου ηγέτη στο Ιράν είναι, υπό φυσιολογικές συνθήκες, μακρά και περίπλοκη, με πολλαπλούς κύκλους διαβουλεύσεων μεταξύ των ισχυρών κληρικών. Ωστόσο, αυτή τη φορά, ο Χαμενεΐ φέρεται να έχει δώσει εντολή για άμεση και γρήγορη απόφαση, ώστε να αποφευχθεί πολιτικό κενό. Πρόκειται για την πρώτη φορά από την ίδρυση της Ισλαμικής Δημοκρατίας που υφίσταται τέτοια προληπτική καθοδήγηση από εν ενεργεία ανώτατο ηγέτη.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από τη λίστα του Χαμενεΐ απουσιάζει ο γιος του, Μοτζταμπά Χαμενεΐ, ο οποίος στο παρελθόν είχε συζητηθεί ως πιθανός διάδοχος, καθώς και ο πρώην πρόεδρος Εμπραχίμ Ραΐσι, ο οποίος σκοτώθηκε το 2024 σε δυστύχημα με ελικόπτερο.

Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι η επιλογή των τριών υποψηφίων έγινε με μοναδικό κριτήριο τη σταθερότητα του κράτους και την επιβίωση του θεσμού του Βελιγιατί Φακίχ, του κορυφαίου αξιώματος του θεοκρατικού συστήματος του Ιράν. Ο Χαμενεΐ, ο οποίος ηγείται της χώρας εδώ και 35 χρόνια, διατηρεί τον πλήρη έλεγχο του στρατού, της δικαιοσύνης, της κυβέρνησης και της νομοθετικής εξουσίας.

Όπως σχολίασε ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Βάλι Νασρ, «το γεγονός ότι δόθηκαν ονόματα υποψηφίων εν ζωή του ηγέτη, και εν μέσω πολέμου, δείχνει την κρισιμότητα της κατάστασης αλλά και τη θεσμική ωριμότητα ενός καθεστώτος που θέλει να διατηρήσει τον έλεγχο πάση θυσία».

Παρότι δεν έχουν διαρρεύσει επίσημα τα ονόματα των τριών κληρικών, η ανακοίνωση στο εσωτερικό του ιρανικού συστήματος έχει ήδη ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς μετάβασης και τον απαραίτητο θεσμικό σχεδιασμό, σε περίπτωση απώλειας του Χαμενεΐ.

Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε ένα περιβάλλον ακραίας έντασης και αστάθειας, με τη σύγκρουση με το Ισραήλ να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, την Τεχεράνη να δέχεται συνεχή χτυπήματα, και το Ιράν να ανησυχεί πλέον ανοιχτά για την ενδεχόμενη εμπλοκή των ΗΠΑ, που διαθέτουν την στρατιωτική ισχύ για πλήγματα σε υπόγειες εγκαταστάσεις όπως το Φορντό.

Ο Χαμενεΐ έχει ήδη καταφύγει σε πιο προστατευμένο σημείο, αποφεύγοντας κάθε είδους ψηφιακή επικοινωνία και παραμένοντας σε διαρκή επαφή με τον στενό του κύκλο μέσω φυσικών διαμεσολαβητών.

Διαβάστε επίσης:

Ερντογάν: Ανοίγει γραφείο της UNRWA στην Άγκυρα – Κάλεσμα των μουσουλμανικών χωρών για στήριξη

Μακρόν: Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Μασούντ Πεζεσκιάν – Το Ιράν δεν πρέπει ποτέ ν’ αποκτήσει πυρηνικά όπλα

Politico για φον ντερ Λάιεν: Απειλές για άρση στήριξης από τους συμμάχους της