• Άρθρα

    Η ΔΕΗ, ο Στάσσης, ο Σκρέκας και… ο «Πόντιος Πιλάτος»

    Στην κρίση, ηγεσία σημαίνει φυγή προς τα εμπρόςσύγκρουση ΕΚΤ- Επιτροπής και ΕΜΣ;

    Αντώνης Κεφαλάς-Αρθρογράφος


    Αντιγράφω από το άρθρο της δημοσιογράφου Χρύσας Λιάγγου, με τίτλο «Κόντρα ΔΕΗ-Βιομηχανίας για τα νέα τιμολόγια ρεύματος»: «Οι διαπραγματεύσεις… αφορούν 11 βιομηχανικές μονάδες πέντε μεγάλων εργοστασίων… Η συνολική κατανάλωση (τους) ανέρχεται… στο 12% της συνολικής ετήσιας κατανάλωσης της χώρας».

    Αυτή είναι η θλιβερή κατάληξη της πολιτικής για την εκβιομηχάνιση της Ελλάδας.

    Η προσπάθεια ξεκίνησε λίγο μετά το τέλος του Εμφυλίου και την υποτίμηση της δραχμής από τον τότε υπουργό συντονισμού Σπύρο Μαρκεζίνη – δύο γεγονότα που σηματοδοτούν την ουσιαστική είσοδο του τόπου μας στην μετά-πολεμική εποχή.

    Η λογική της εκβιομηχάνισης ήταν βαθιά ιδεολογική.

    Η Σοβιετική Ένωση είχε αντιγράψει το (καπιταλιστικό) πρότυπο της Βιομηχανικής Επανάστασης του 18ου αιώνα, επιδιώκοντας έτσι να αποκτήσει ισότιμη θέση στο πάνθεο των αναπτυγμένων κρατών.

    Η δική της επιλογή επηρέασε πολιτικούς κάθε πεποίθησης στις (όπως τότε χαρακτηριζόταν) υποανάπτυκτες χώρες.

    Η Ελλάδα δεν αποτέλεσε εξαίρεση – μολονότι έτρεφε την αυταπάτη ότι δεν ανήκε στην συγκεκριμένη κατηγορία.

    Οι συνθήκες δεν προσφέρονταν για την επιτυχία του εγχειρήματος.

    Η χώρα δεν είχε ενέργεια, δεν είχε πρώτες ύλες, δεν είχε εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό.

    Λίγοι γνωρίζουν ότι τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά έγιναν πραγματικότητα διότι ο Σταύρος Νιάρχος επέλεξε να στείλει με δικά του έξοδα 500 εργάτες, στην Ολλανδία, για ένα χρόνο, προκειμένου να εκπαιδευτούν.

    Αντιρρήσεις για την βαριά βιομηχανία υπήρξαν—με πρωταρχική αυτή του Κυριάκου Βαρβαρέσου.

    Για τις κυβερνήσεις Παπάγου και Καραμανλή, όμως, ο κύβος είχε ριχθεί.

    Η κατάληξη περιγράφεται άριστα και γλαφυρά στις σημερινές διαπραγματεύσεις της ΔΕΗ με την βιομηχανία. Δηλαδή με τα 11 εργοστάσια βαριάς βιομηχανίας που έχουν απομείνει στην χώρα.

    Πέρα από τις αρχικές δομικές ελλείψεις που συνηγορούσαν κατά της βαριάς βιομηχανίας στην Ελλάδα, λάθη πολιτικής που διατρέχουν όλη την περίοδο αλλά, κυρίως, τα χρόνια της μεταπολίτευσης, οδήγησαν στο τωρινό αδιέξοδο που σηματοδοτεί και το τέλος της προσπάθειας εκβιομηχάνισης της χώρας.

    Αν δεν ήταν για θλίψη, θα ήταν για κλάματα: το μεγαλύτερο μονοπώλιο της χώρας -και καθετοποιημένο μάλιστα- διαπραγματεύεται το κλείσιμο 11 εργοστασίων, με την κυβέρνηση να παρακολουθεί ως θεατής.

    Δεν θέλει την καυτή πατάτα. Μπορεί, εξάλλου, να επικαλεστεί και κοινοτικούς κανονισμούς για άλλοθι.

    Από την δική της πλευρά, πολύ ορθά η ΔΕΗ υποστηρίζει πως δεν μπορεί να διαθέτει ενέργεια κάτω του κόστους.

    Ο Γιώργος Στάσσης, πετυχημένο και ικανό στέλεχος, ανέλαβε την διοίκηση με εντολή να σώσει την δημόσια επιχείρηση.

    Το πρόβλημα ήταν ότι η ΔΕΗ ήταν διπλά δημόσια: δημόσιος κουβάς για την εξυπηρέτηση κομματικών ρουσφετιών και δημόσια εταιρεία στο ΧΑ.

    Που αρχίζει και που σταματά η υποχρέωση της διοίκησης απέναντι όχι μόνο στους μετόχους αλλά ευρύτερα στους λεγόμενους stakeholders της εταιρείας; Που στην συγκεκριμένη περίπτωση περιλαμβάνουν όλο τον πληθυσμό της χώρας και όλες τις επιχειρήσεις της.

    Οι αδυναμίες της ελληνικής εκβιομηχάνισης ήταν γνωστές.

    Γι’ αυτό η εκάστοτε κυβέρνηση φρόντιζε να δίνει κίνητρα και παροχές. Στις τελευταίες δεκαετίες η βιομηχανία έκανε τεράστια βήματα εκσυγχρονισμού μειώνοντας τόσο τις συνολικές ανάγκες της όσο και το ενεργειακό αποτύπωμά της.

    Από την πλευρά της ΔΕΗ τι έγινε;

    Υπεράριθμο προσωπικό, ξεπερασμένες μεθόδους διοίκησης, περίπου ανύπαρκτη εταιρική διακυβέρνηση, τυπικές πολιτικές κοινωνικής ευθύνης, εμμονή στον λιγνίτη.

    Για την κατάντια της ΔΕΗ ευθύνη φέρουν όλες οι κυβερνήσεις, όλα τα πολιτικά κόμματα και, σε μέγιστο βαθμό οι συνδικαλιστές.

    Νωπές είναι ακόμη οι μνήμες για τους αποκλειστικά κομματικούς διορισμούς στην διοίκηση, την διαρκή συνδικαλιστική φοβέρα ότι «θα κατεβάσουν τους διακόπτες», τα σκάνδαλα της ΓΕΝΟΠ, τα εργοστάσια που κτίστηκαν γνωρίζοντας πως δεν θα λειτουργήσουν ποτέ.

    Και την τεράστια κρατική επιδότηση του ασφαλιστικού ταμείου της ΔΕΗ.

    Αυτά τα λάθη, τις παραλήψεις, τα κομματικά παιγνίδια, την συνδικαλιστική διαφθορά, καλούνται σήμερα να πληρώσουν –ο καθένας από την δική του πλευρά και την δική του οπτική γωνία— η νέα τεχνοκρατική διοίκηση της ΔΕΗ  και ότι απέμεινε από τον ελληνική βαριά βιομηχανία.

    Ο ρόλος του Πόντιου Πιλάτου δεν ταιριάζει στην σημερινή κυβέρνηση.

    Σωστά μέχρι σήμερα, ως όφειλε, άφησε την διοίκηση της ΔΕΗ να κάνει το σωστό: να ορθοποδήσει την εταιρεία.

    Και ο Γ. Στάσσης το πέτυχε. Τα συσσωρευμένα προβλήματα ετών δεν αντιμετωπίζονται μέσα σε 12 μήνες, όμως, χωρίς να σπάσουν πολλά αυγά.

    Και μερικά από τα αυγά, στην συγκεκριμένη περίπτωση, είναι ότι έχει απομείνει από την παραδοσιακή βιομηχανία.

    Υπάρχουν μέθοδοι για να επιλυθεί το σημερινό πρόβλημα σε συνεννόηση με την ΕΕ και με ορατό χρονικό ορίζοντα.

    Η νέα πολιτική ηγεσία, υπό τον Κώστα Σκρέκα, οφείλει να δώσει την μάχη της – ακόμη και ως εξιλέωση για τις συσσωρευμένες ευθύνες όλου του πολιτικού κόσμου.



    ΣΧΟΛΙΑ