Τι φοβάται ο Ερντογάν;

Γελώντας ένας φίλος δήλωσε «πάσχει από διαβήτη». Αυτή ήταν η απάντησή του σε ερώτημα για το ξαφνικό ξέσπασμα του Ερντογάν εναντίον των ΗΠΑ.

Ήταν τόσο βίαιο και, κατά πολλούς, τόσο άκαιρο που αναπόφευκτα προκάλεσε ερωτηματικά του τύπου «τι ακριβώς εννοεί ο ποιητής;».

Είναι γνωστό, εξάλλου, ότι ο διαβήτης προκαλεί απότομες αλλαγές στη διάθεση.

Ο Τούρκος πρόεδρος, λοιπόν, είναι γνωστός για παρόμοιες εκρήξεις – που έρχονται ξαφνικά και με μεγάλη ένταση. Εκρήξεις που στο παρελθόν δεν είχαν πάντα την πολιτική ή έστω την γεωπολιτική εξήγηση τους. Συχνά στόχευαν το εσωτερικό του ακροατήριο. Συχνά, όμως, όχι.

Η μεγαλομανία του είναι γνωστή. Τώρα, όμως, έχει ιδιαίτερη σημασία το ερώτημα αν αυτή η τελευταία, στην συγκεκριμένη στιγμή και ενώ ακόμη και οι υποστηρικτές των τρομοκρατικών οργανώσεων έχουν μείνει σχετικά σιωπηλοί, έχει συγκεκριμένα κίνητρα.; Αν προέρχεται από συγκεκριμένα γεγονότα που τον έχουν… αναστατώσει;

Η ελληνική κυβέρνηση επέλεξε την προφανή πορεία να το αγνοήσει – και έπραξε άριστα. Εξάλλου, έχει ήδη ταχθεί με σαφήνεια με το μέρος του Ισραήλ και η έμμεση στήριξη της Χαμάς και της Χεζμπολά ακόμη και του Ιράν από τον Ερντογάν την βρίσκει σαφέστατα σε πλήρη αντίθεση.

Μία εύκολη ερμηνεία είναι ότι ο Τούρκος πρόεδρος αντιδρούσε ίσως στην κατάρριψη του τουρκικού drone από τις ΗΠΑ. Το θέμα, βέβαια, δεν ήταν η κατάρριψη αυτή καθαυτή αλλά το μήνυμα των ΗΠΑ ότι δεν του αφήνουν πλέον ανοιχτό το γήπεδο στην περιοχή όπου ο ίδιος θέλει να  εξαφανίσει αν μπορεί τους Κούρδους.

Θα θεωρούσα την εξήγηση αυτή ως πιθανώς ορθή, αλλά και ως μάλλον ανεπαρκή σε σύγκριση με την ένταση του αντί-αμερικανισμού που εκδήλωσε.

Πολύ περισσότερο, μάλιστα, όταν η συγκέντρωση δυνάμεων των ΗΠΑ στην Μεσόγειο όπως όλοι γνωρίζουν αποβλέπει ακριβώς να εμποδίσει πιθανή ανάμιξη του Ιράν στο Ισραήλ.

Είναι επίσης πιθανό να αντιδρά ο Ερντογάν στο γεγονός ότι η παραίτηση του Μενέντεζ από την προεδρία της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας δεν άλλαξε την στάση της σχετικά με την προμήθεια των F-16, οπότε έχει κάθε λόγο να είναι θυμωμένος με τις ΗΠΑ.

Με το Ισραήλ, βέβαια, ο Ερντογάν δεν είχε καλές σχέσεις εδώ και καιρό.

Πρόσφατα ξεκίνησε μία προσπάθεια να τις αποκαταστήσει, ιδιαίτερα επειδή έβλεπε την ισχυροποίηση του άξονα Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ—Αίγυπτος.  Προφανώς η αντίδραση του δεν θα τον βοηθήσει όταν τελειώσει ο πόλεμος.

Κατά μία άλλη προσέγγιση ο Ερντογάν θεωρεί πως με τον πόλεμο αυτόν πράγματι το Ισραήλ θα αλλάξει τον χάρτη της Μέσης Ανατολής και ανησυχεί σφόδρα για ένα αποτέλεσμα που δεν γνωρίζει και δεν μπορεί να ελέγξει.

Ίσως να μην μπορεί πλέον να συνεχίσει το παιγνίδι που έπαιζε τόσο καιρό: να είναι με τους πάντες και να κάνει τον διαμεσολαβητή, γεωπολιτικά τοποθετώντας την Τουρκία ως παίκτη ισότιμο με τις μεγάλες δυνάμεις, εκμεταλλευόμενος την γεωγραφική του θέση και ιδιαίτερα την σύγκρουση της Δύσης με την Ρωσία.

Στο επίπεδο αυτό, ο Ερντογάν θα πρέπει να έχει συνειδητοποιήσει ότι οι απερίγραπτες βαρβαρότητες της Χαμάς και η επικρότηση τους από Χεζμπολά και Ιράν έχουν ήδη κόψει τις  γέφυρες μεταξύ του Ισλάμ και της Δύσης.

Δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητος ο χαρακτηρισμός της Χαμάς ως ISIS – καθώς με αυτά τα απλά λόγια η Δύση κήρυξε ξανά τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας. Και επειδή η παγκόσμια τρομοκρατία στηρίζεται και από άλλους – όχι μόνο από το Ιράν—είναι μάλλον πιθανό να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία νέα, πιο γενικευμένη σύρραξη μεταξύ Δύσης και Ισλάμ.

Στην καλύτερη περίπτωση, δε, στον πόλεμο αυτό η διαμάχη Shia-Sunni θα βρει το Ιράν μπροστά και τα κράτη Sunni, όπως την Σ. Αραβία, να μένουν τυπικά ουδέτεροι. Έχουν και πετρέλαιο να πουλήσουν – τουλάχιστον για μερικά χρόνια ακόμη.

Διαβάστε επίσης:

Τηλεγραφικά μηνύματα των πολιτών προς τον πολιτικό κόσμο

Το μήνυμα των πολιτών είναι ένα: Αλλάξτε τα όλα

Πολιτισμικές και γεωπολιτικές διαστάσεις του νέου πολέμου

________________­_______

Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023

Δείτε πώς διαμορφώνονται οι χάρτες των αποτελεσμάτων για δήμους και περιφέρειες