Πόλεμος στην Ευρώπη; Σαν κακόγουστη σειρά του Netflix μοιάζει αυτό που ζούμε

Πόλεμος;

Εάν δεν υπήρχαν οι ταινίες και κάποιες τηλεοπτικές σειρές και ντοκιμαντέρ δεν θα ξέραμε τι είναι πόλεμος.

Ευτυχώς.

Υπάρχουν βέβαια και τα βιβλία, όπως το καταπληκτικό «ζωή εν τάφω» του Στρατή Μυριβήλη που περιγράφει συγκλονιστικά την πολεμική περιπέτεια σαν να ζεις μέσα σε μνήμα.

Πόλεμος;

Ακόμα και στην σημερινή συγκυρία που εξοπλιζόμαστε, επενδύουμε σε φρεγάτες και αεροπλάνα, διατηρούμε στρατεύματα, το πράττουμε  για να ΜΗΝ έχουμε πόλεμο, να αποτρέψουμε τον πόλεμο.

Πόλεμος;

Μα τι σημαίνει πόλεμος; Μια μικρή εμπλοκή 2-3 ημερών;

Μερικοί εκατέρωθεν βομβαρδισμοί, ρουκέτες, κάποιες συγκρατημένες παράπλευρες απώλειες;

Η μήπως αλλαγές συνόρων; Πρόσφυγες; Στρατοί κατοχής; Αντίσταση; Δολιοφθορές;

Η ακόμα αλλαγή καθεστώτος; Αλλαγή σημαίας; Πείνα; Ολοκληρωτική καταστροφή; Χιλιάδες νεκροί; Νέοι οι περισσότεροι και χωρίς υποκείμενα νοσήματα;

Μα αυτά συμβαίνουν μόνο σε ταινίες είπαμε, δεν έχουν σχέση με εμάς.

Εμείς ασχολούμαστε με τα προβλήματα μας τα καθημερινά, την ενεργειακή κρίση, τον πληθωρισμό, τα projects που τρέχουμε, τις συναντήσεις που κανονίζουμε, τις παρουσιάσεις που προετοιμάζουμε και τους διαγωνισμούς που συμμετέχουμε.

Παρακολουθούμε σεμινάρια για την αειφορία, το cloud και την τεχνητή νοημοσύνη, και την ίδια στιγμή κάποιοι μιλάνε για πολέμους , εισβολές  αντίποινα και οικονομικές κυρώσεις.

Έχει αλλάξει ο κόσμος και σαν μην έχει αλλάξει την ίδια στιγμή.

Έχουμε τους δορυφόρους του Elon Musk που θα  παρέχουν internet σε όλη την γη,  τεχνολογίες ηλεκτροκίνησης και αυτόνομης οδήγησης που θα μας σώσουν από την κλιματική κρίση, εμβόλια miRNA, και την ίδια στιγμή βλέπουμε τον Πούτιν να συζητάει με τους δύο ηγέτες της Ευρώπης σε ένα στενόμακρο λευκό κακόγουστο τραπέζι για το εάν θα γίνει Πόλεμος.

Φαρσοκωμωδία, Σολτς και Μακρόν να συζητούν με τον Πούτιν από αυτήν την απόσταση για να αποτρέψουν έναν πόλεμο (τουλάχιστον δεν φοράγανε μάσκες γιατί τότε δεν θα ακουγόντουσαν καθόλου μεταξύ τους … όχι πως θα είχε και καμία  σημασία εάν κρίνουμε από το αποτέλεσμα).

Σαν να βλέπουμε μια παρωδία στο Netflix, την οποία όμως δεν μπορείς να την παρακολουθήσεις μονοκοπανιά (binge watching στα αγγλικά) αλλά πρέπει να περιμένεις για το επόμενο επεισόδιο.

Έχει αλλάξει ο κόσμος και σαν να μην έχει αλλάξει την ίδια στιγμή.

Ενώ έχουμε χτίσει τις ζωές μας, σχεδιάσει τα όνειρά μας, έχουμε τοποθετήσει τον πόλεμο στην κασέλα με τα κειμήλια και την έχουμε κλειδώσει με αποτρεπτικούς μηχανισμούς, εξοπλισμούς, πολυπληθή στρατιωτικά σώματα και στρατηγικές συμμαχίες, δεν έχουμε συνειδητοποιήσει τις κοσμογονικές αλλαγές που έχουν συντελεστεί τα χρόνια που πέρασαν από τους τελευταίους πολέμους.

Έχουμε ακόμα τις ίδιες αμυντικές συμμαχίες όταν οι περισσότεροι συσχετισμοί έχουν αλλάξει.

Υπάρχει το ΝΑΤΟ που είχε δημιουργηθεί σαν αντίπαλο δέος της Σοβιετικής Ένωσης , σε μια εποχή που η ανθρώπινη διαστροφή είχε επενδύσει τεράστιους πόρους στην δημιουργία ενός πυρηνικού αλλά και συμβατικού οπλοστασίου ικανού να καταστρέψει ολόκληρη την γη πολλαπλές φορές.

Και ενώ οι περισσότερες χώρες απέναντι στις οποίες είχε το ΝΑΤΟ στραμμένους τους πυραύλους του γίνανε τώρα μέλη του εμείς επιμένουμε να θεωρούμε πως το ΝΑΤΟ μπορεί να παραμείνει το ίδιο.

Η Αμερική ήταν ο παγκόσμιος χωροφύλακας, ο θεματοφύλακας των αξιών του πολιτισμού μας, για ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αυτοδιαχείριση, ελευθερία και δημοκρατία.

Αυτό το σκηνικό ήταν βολικό γιατί είχαμε  μεταθέσει το πρόβλημα της παγκόσμιας τάξης και ασφάλειας στους Αμερικάνους ενώ  εμείς οι υπόλοιποι είχαμε την ευχέρεια να τους κατηγορούμε ή να τους θαυμάζουμε κατά βούληση αλλά και κατά περίσταση.

Και εδώ πολλά έχουν αλλάξει, από την ρητορική του προηγούμενου προέδρου «πρώτα η Αμερική» μέχρι τις πρόσφατες αναδιπλώσεις στο Αφγανιστάν και τις αποτυχημένες επεμβάσεις στο Ιράκ και στη Λιβύη.

Ο Αμερικάνος Θείος Σαμ, όπως τον ονομάζαμε κάποτε, μεταμορφώνεται σε κάτι πιο πραγματιστικό, σε κάτι πιο ταπεινό, σε κάποιον που θα σκεφτεί ξανά και ξανά την παγκόσμια εμπλοκή του, βάζοντας πρωτίστως το συμφέρον του και δευτερευόντως τις παγκόσμιες ανθρωπιστικές αξίες.

Σε αυτόν τον νέο ρόλο της Αμερικής ουσιαστική συμβολή έχει διαδραματίσει η εκμετάλλευση σχιστολιθικού φυσικού αερίου που την έχει καταστίσει ενεργειακά αυτόνομη και ταυτόχρονα κάπως πιο αδιάφορη για τις εξελίξεις στον υπόλοιπο κόσμο και ιδιαίτερα στην Μέση Ανατολή.

Ο κόσμος έχει αλλάξει γιατί είναι συνδεμένος άρρηκτα, εμπορικά, ενεργειακά, με μετακινήσεις εργατικού δυναμικού, αλλά και τουριστικού και φοιτητικού.

Η Κίνα είναι ο νέος παίχτης στην σκακιέρα με επενδύσεις και συμφέροντα σε κρίσιμες υποδομές και σε λιμάνια σε όλο τον κόσμο. Κυριαρχεί στην Αφρική και παράλληλα στρατιωτικοποιείται και φαντασιώνεται δικαίως λόγω μεγέθους τον ρόλο του καινούργιου παγκόσμιου χωροφύλακα.

Η Ευρώπη είναι ο εύκολος στόχος των δημοσιογράφων αλλά και των πολιτών της για την αμηχανία της και την αδυναμία της να αρθρώσει ενιαίο πολιτικό και στρατιωτικό ρόλο.

Όλοι όσοι το υποστηρίζουν ας σκεφθούν μια συζήτηση φιλική, επαγγελματική ή έστω κοινωνική όπου συμμετέχουν 27 ηγέτες , που ο καθένας στην χώρα του είναι κυρίαρχος ή τουλάχιστον έτσι νιώθει. Πόσο δύσκολο είναι να επικοινωνήσουν , να  ταυτιστούν και να συναποφασίσουν.

Μάλλον σαν θαύμα είναι που παίρνονται και όσες αποφάσεις παίρνονται με τόσα αντικρουόμενα συμφέροντα.

Προς επίρρωση των παραπάνω αρκεί να σκεφτείτε πως στην χθεσινή συνάντηση των 27 (17.2.22) με θέμα την Ουκρανία τους ζητήθηκε να αφήσουν εκτός αίθουσας τα τηλέφωνά και τα iPad τους για να διαφυλαχτεί η εμπιστευτικότητα…. (μάλλον τους έχει στιγματίσει η εμπειρία που βίωσαν στο πρόσφατο παρελθόν  με έναν συμπατριώτη μας υπουργό που τους ηχογραφούσε εν αγνοία τους  και λαμβάνουν πλέον τα μέτρα τους ακόμα και σε επίπεδο αρχηγών κρατών…)

Τα οικονομικά αντίποινα που τόσο εύκολα προβάλλονται σαν κυρώσεις, ξεχνώντας πως αυτές οι  κυρώσεις τις πιο πολλές φορές έχουν αρνητικές επιπτώσεις και στις δύο πλευρές λόγω  στενών διαδράσεων που δεν μπορούν να υποκατασταθούν.

Οι οικονομικές και εμπορικές κυρώσεις είναι σαν ένα μαχαίρι που κόβει και από τις δύο πλευρές και σε καμιά περίπτωση δεν τρομάζει όποιον είναι αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει το  γεμάτο πολυβόλο που κρατάει με ιστορικό ή εθνικό μίσος.

Ο ΟΗΕ φαντάζει σαν ένας χώρος συνεδριακός όπου μια στις τόσες μαζεύονται οι σύνεδροι για να βγάλουν ψηφίσματα που μοιάζουν σαν τα συμπεράσματα των συνεδρίων που δεν τα διαβάζουν ούτε οι διοργανωτές τους.

Υπάρχουν και οι πολεμικές βιομηχανίες, που λειτουργούν σε αυτό το αποτρεπτικό επίπεδο, το αναγκαίο κακό, στο παρασκήνιο ή στο προσκήνιο των δισεκατομμυρίων, γιατί οι λαοί, οι ιστορικές καταβολές ,οι θρησκευτικοί και εθνικοί διαχωρισμοί εξακολουθούν να αποδεικνύονται ισχυρότερες δυνάμεις ακόμα και σήμερα στην εποχή των τεχνολογικών και επιστημονικών υπερκατορθωμάτων.

Έχει αλλάξει λοιπόν ο κόσμος και δεν μπορούμε να συμπεριφερόμαστε αλλά κυρίως να σκεφτόμαστε σαν να μην έχει αλλάξει την ίδια στιγμή.

Η αλλαγή του τρόπου σκέψης είναι το πρώτο βήμα για να παραμείνει ο πόλεμος στις ταινίες και στα βιβλία.

Αποκλειστικά.