Ο πλανήτης πρέπει να πάρει και πάλι μπροστά

Φτάσαμε στην 20ή μέρα της καραντίνας. Αυτοπεριορισμένοι και ορκισμένοι να σώσουμε το υπέρτατο αγαθό. Τη ζωή. Τη δική μας, των δικών μας, των διπλανών μας.

Σημείο αναφοράς, αυτές τις μέρες της καραντίνας για την συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, είναι ένα: Η ενημέρωση στις 6 το απόγευμα από τον κ. Σωτήρη  Τσιόδρα. Εντάξει και από τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας, κ. Χαρδαλιά. Δίνει καθημερινά στατιστικά στοιχεία που αφορούν το σύνολο του πλανήτη –με την παγκοσμιοποίηση να κερδίζει σε 20 μέρες όσα προσπαθούσε χρόνια- αλλά και την Ελλάδα. Πάμε καλά, σύμφωνα με τα στοιχεία για τη χώρα μας.

Πάμε καλά;

Δεν έχω απάντηση.  Δεν είμαι ειδικός. Ούτε  γιατρός, ούτε οικονομολόγος ούτε στατιστικολόγος. Οι διεθνείς αναλυτές, πάντως, κάνουν λόγο για τη μεγαλύτερη πτώση στο ΑΕΠ της ευρωζώνης μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο φόβος και η αγωνία για την επόμενη μέρα είναι διάχυτη στα δημοσιεύματα του διεθνή Τύπου. Διατυπώνονται σκέψεις ότι η οικονομία πρέπει να πάρει και πάλι μπροστά, ο περιορισμός να ισχύει για μεγάλης ηλικίας άτομα και ευπαθείς ομάδες… Ότι το δυναμικό κομμάτι θα πρέπει να πιάσει και πάλι δουλειά.

Από την περιήγησή μου στα social media διαπιστώνω προσπάθεια να διατηρηθεί το χιούμορ μας, αλληλεπίδραση και στήριξη στους πιο αδύναμους.

Βλέπω όμως και πολίτες να αντιδρούν σαν να βρίσκονται σε «πενταήμερη εκδρομή» από τη δουλειά. Βλέπω αγωνία. Βλέπω φόβο. Αγωνία και φόβο για το αύριο. Για μια καινούρια παγκόσμια συνθήκη που θα μας ακολουθεί και μετά το τέλος της καραντίνας.

Πάω στο σούπερ μάρκετ. Κάποια προϊόντα έχουν εξαφανιστεί. Και δεν αναφέρομαι στα αντισηπτικά, το οινόπνευμα, τα γάντια μιας χρήσης. Αλλά σε προϊόντα διατροφής, όπως είναι η μπεσαμέλ, η μαγιά και άλλα.

Πολλά από τα νωπά λαχανικά είναι εισαγόμενα… Αναρωτιέμαι μέχρι πότε θα εισάγονται. Και οι τιμές τους είναι τσιμπημένες.

Σχεδόν 1,7 εκατομμύρια συμπολίτες μας  θα τη βγάλουν με 800 ευρώ για 45 μέρες!!! Και την ίδια ώρα είναι άγνωστο πόσες ατομικές, μικρές, μεσαίες επιχειρήσεις από αυτές που έκλεισαν με κρατική εντολή θα τα καταφέρουν να ανοίξουν ξανά…

Η αγωνία κτυπάει «κόκκινο» στο ερώτημα που δεν έχει σίγουρη απάντηση (εξάλλου την τελευταία δεκαετία στην Ελλάδα ήταν ρευστό το συγκεκριμένο ερώτημα): θα έχω αύριο δουλειά;

Η παραγωγική διαδικασία προς το παρόν έχει βάλει χειρόφρενο σ’ ολόκληρο τον πλανήτη.

Οι κυβερνήσεις μιλάνε για πόλεμο με έναν αόρατο εχθρό. Μία πρωτεΐνη έξυπνη, «χοντρή» που κάθεται όπου μπορείς να φανταστείς και καταστρέφει πνεύμονες, καρδιά, τώρα οι επιστήμονες λένε ότι προκαλεί και εγκεφαλικές βλάβες… Ένας πόλεμος που στόχος των κρατών είναι να ελαχιστοποιήσουν τα θύματα.

Μέσα όλοι. Μην κυκλοφορείτε. Ο θάνατος κυκλοφορεί ελεύθερος. Προστατευθείτε. Τρία δισεκατομμύρια πολίτες έγκλειστοι. Κράτη σε συνθήκες lockdown. Με τους  πολίτες να νοιώθουν λες και είναι πρωταγωνιστές σε επικίνδυνες αποστολές…

Όμως η παραγωγική διαδικασία θα πρέπει να αποκατασταθεί, διαφορετικά μπορεί τα θύματα της επόμενης μέρας, της ύφεσης, να είναι περισσότερα από αυτά της πανδημίας.

Στην επιφάνεια έρχονται οι τεράστιες ελλείψεις  στον τομέα της υγείας. Τα οικονομικά αδιέξοδα, η ψυχολογική και σωματική επιβάρυνση, τα προσωπικά και οικογενειακά δράματα, η απειλή της ανεργίας… Δεν είναι όλα αυτά παράγοντες που εξασφαλίζουν διαρκώς αυξημένη θνησιμότητα;

Ο πλανήτης πρέπει να πάρει μπροστά.

Να συνεχιστεί η παραγωγική διαδικασία, η οικονομική δραστηριότητα.

Σίγουρα η επόμενη μέρα θα είναι διαφορετική. Σε όλα τα επίπεδα. Σε επίπεδο οικονομίας, εργασίας, κοινωνικών σχέσεων. Φόβου και αυτοπεριορισμού.

Η πανδημία μας έκανε να συνειδητοποιήσουμε  τη θνητότητα μας. Ίσως είναι μία ευκαιρία να  σταματήσουμε να πράττουμε σα να είμαστε αθάνατοι.  Ίσως ξεκινήσουμε να αντιδράμε με μεγαλύτερο σεβασμό απέναντι στους άλλους, απέναντι στο περιβάλλον.

Ίσως συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε όλοι κρίκοι σε μία αλυσίδα ζωής. Και απαραίτητοι.

Διαπιστώνουμε ότι ο χρόνος αποκτά την  ιστορική του διάσταση. Το εμβόλιο θέλει χρόνο… η θεραπεία θέλει χρόνο… δεν γίνεται με το πάτημα ενός κουμπιού… Χρειάζεται χρόνος

Οι οικονομικά ισχυροί θέλουν η οικονομία να επιστρέψει γρήγορα στους κανονικούς της ρυθμούς. Όπως λένε, το τίμημα –σε θανάτους- θα είναι μεγαλύτερο από αυτούς της πανδημίας αν δεν υπάρξει σαφές χρονοδιάγραμμα για το πότε θα επανέλθει ο πλανήτης σε δραστηριότητα.

Οι εργαζόμενοι φοβούνται. Για τη ζωή τους σήμερα. Για τη ζωή τους αύριο. Έγκλειστοι σήμερα για να σωθούν, εγκλωβισμένοι αύριο σε συνθήκες  οικονομικής ασφυξίας;

Τα κράτη –εν προκειμένω της ευρωζώνης- διαφωνούν για το ποιο μοντέλο στήριξης της οικονομίας και της παραγωγής πρέπει να ακολουθήσουν. Δύο οικονομικές θεωρίες βρίσκονται ξανά αντιμέτωπες: Τζων Κέυνς -Μίλτον Φρίντμαν.

Οι επιστήμονες, γιατροί, λοιμωξιολόγοι, μετράνε την ανθρώπινη ζωή με στατιστικά μοντέλα, τόση διασπορά μεταφράζεται σε τόσους νοσούντες και Χ ποσοστό θανάτων….

Τα κλειστά σύνορα υψώνουν ανυπέρβλητα τείχη ανασφάλειας.

Ολόκληροι οικονομικοί κλάδοι έχουν κατεβάσει ρολά και απειλούνται με πλήρη κατάρρευση.

Αερομεταφορές, ακτοπλοΐα, τουρισμός, είναι ανάμεσα στα μεγάλα θύματα.

Ο τουρισμός που για την Ελλάδα είναι βασική πηγή παραγωγής εισοδήματος, όχι μόνο για τους ξενοδόχους, αλλά για μία σειρά επαγγελμάτων που η διασπορά τους αφορά το σύνολο σχεδόν της οικονομικής δραστηριότητας, από τον αγροδιατροφικό τομέα, τον κατασκευαστικό κλάδο, από τα ταξί και τα περίπτερα, μέχρι τα μπαρ, τα εστιατόρια, τα εμπορικά καταστήματα και πλήθος άλλα.

Και την ίδια ώρα οι ελλείψεις σε κρίσιμους τομείς, όπως είναι η υγεία, ζητούν άμεση θεραπεία.

Οι κυβερνήσεις αναγκάζονται να αναθεωρήσουν τους κρατικούς  προϋπολογισμούς. Οικονομία χωρίς πολίτες είναι ανύπαρκτη.

Και οι πολίτες σε κάθε μεριά του πλανήτη αισθάνονται σαν κομπιούτερ, που τους γίνεται φορμάτ, γνωρίζοντας πως δεν είναι όλοι οι υποδοχείς συμβατοί και κάποιοι στο τέλος θα κρασάρουν…