Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Θανάσης Κανελλόπουλος και το κράτος – πατερούλης

Διαβάζω τούτες τις ημέρες να έρχονται σωρηδόν τα αιτήματα επαγγελματιών και οργανώσεων για στήριξη από το κράτος. Σε ορισμένες περιπτώσεις η κατάσταση παραπέμπει στην λαϊκή θυμοσοφία «βρήκαμε παπά να θάψουμε πέντε».

Ζητάμε ό,τι μας λείπει και θεωρούμε ότι το κράτος έχει το «λεφτόδενδρο» για να κόβει και να δίνει. Είμαστε, έτσι, συνεπείς με την κυρίαρχη ιδεολογία της μεταπολίτευσης. Το κράτος-πατερούλης θα φροντίσει για τα πάντα.

Ο αείμνηστος Θανάσης Κανελλόπουλος (Έλληνας πολιτικός, βουλευτής και υπουργός)  σε βιβλίο του το είχε χαρακτηρίσει «κράτος- νυχτοφύλακα». 

Τα γεγονότα και οι εξελίξεις του  21ου αιώνα ανέδειξαν την αυταπάτη μας. Υπάρχουν σαφή όρια στο τι μπορεί να κάνει και να δώσει το κράτος. 

Στην Ελλάδα τα είχαμε ξεπεράσαμε προ πολλού. Και το πληρώσαμε, σκληρά και άμεσα, με μία δεκαετία ύφεσης, κοινωνικών συγκρούσεων, πολιτικής αβελτηρίας και ανθρώπινης δυστυχίας. Η τάση να φροντίσουμε τους πολίτες και τους επαγγελματίες που τόσο υπέφεραν στο παρελθόν είναι φυσιολογική.

Ο πειρασμός να χρησιμοποιηθούν με τον τρόπο αυτό τα περίφημα κεφάλαια που θα μας δώσει η Ε.Ε. (όταν έρθουν) είναι μεγάλος. 

Η κυβέρνηση δεν πρέπει να υποκύψει. Είναι σαφές ότι η λύση οφείλει να αναζητηθεί ανάμεσα στην επιταγή του εκσυγχρονισμού και της ανάκαμψης από την μία μεριά και της ανάγκης στήριξης μεγάλων ομάδων του πληθυσμού με ταυτόχρονη μείωση των ανισοτήτων από την άλλη.

Είναι μία δύσκολη εξίσωση. Ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας ήδη υπέδειξε την σωστή κατεύθυνση με πρόσφατο άρθρο του στην Handelsblatt.

Εκεί υποδεικνύει πως τα ευρωπαϊκά κεφάλαια θα πρέπει να διοχετευθούν κυρίως σε παραγωγικές επενδύσεις, στις υποδομές, την παιδεία, την υγεία, την κατάρτιση του εργατικού δυναμικού, τις νέες τεχνολογίες και το περιβάλλον. 

Αυτές, εξάλλου, είναι οι προτεραιότητες που αναμένεται να χαράξει η Ε.Ε. ώστε να εγκρίνει τα εθνικά σχέδια για την χρήση των ευρωπαϊκών δανείων και χορηγήσεων. 

Προκειμένου, όμως, να συνεχιστεί η απαραίτητη ενίσχυση της οικονομίας, τα μέτρα στήριξης θα πρέπει να εξακολουθήσουν να ισχύουν μέχρι να ξεκινήσει η μόχλευση αυτών ακριβώς των ευρωπαϊκών κεφαλαίων και προγραμμάτων. Διότι, στην δύσκολη εξίσωση προστίθενται και ο παράγων της δημοσιονομικής βιωσιμότητας.

Πολύ απλά, τα μέτρα που δίνουν εισόδημα και ρευστότητα θα πρέπει να μειώνονται  σταδιακά καθώς σταδιακά θα ξεκινά η υλοποίηση όλων των μεγάλων επενδύσεων που θα γίνουν υπό την αιγίδα του Next Generation Fund της Ευρώπης.

Μειώνεις με το ένα χέρι, δίνεις με το άλλο.

Όσο για την δημοσιονομική ισορροπία, θέτοντας το θέμα… μπακαλίστικα, ο τακτικός προϋπολογισμός και το περίφημο μαξιλάρι των 34,7 δις. πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την «στήριξη» και τα ευρωπαϊκά κεφάλαια μαζί με τον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων (ΠΔΕ) για τις επενδύσεις που θα δημιουργήσουν την σύγχρονη ευρωπαϊκή Ελλάδα. 

Η γραμμή είναι λεπτή και κόκκινη. Θα χρειαστεί μαγκιά για να υλοποιηθεί. Πάνω απ’ όλα απομάκρυνση από την λογική των πελατειακών σχέσεων – της ικανοποίησης τοπικών παραγόντων, γεωγραφικών επιταγών, επαγγελματικών σχέσεων, ανταλλαγής για πολιτικό χρήμα.

Μετά από την αφάνταστη στην εποχή της μεταπολίτευσης οπισθοχώρηση σε όλα τα μέτωπα, ο πολίτης δικαιούται να περιμένει από αυτήν την κυβέρνηση ελπίδα για το μέλλον.