Ο Χρήστος Σταϊκούρας, το παραγωγικό μοντέλο  και οι ανισότητες

Έμφαση στις επενδύσεις και τις εξαγωγές, τόνισε ότι επιδιώκουμε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας από το βήμα του 1ου Thessaloniki Helexpo Forum, μιλώντας στο πάνελ «Η ελληνική οικονομία την επόμενη μέρα».  

«Αυτό είναι το παραγωγικό μοντέλο που θέλουμε», συνέχισε, «και για να το πετύχουμε απαιτείται, σοβαρή δημοσιονομική πολιτική, μεταρρυθμίσεις, αποκρατικοποιήσεις και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, έμφαση στις διαρθρωτικές αλλαγές στις ενδογενείς πηγές ανάπτυξης (παιδεία, έρευνα, καινοτομία) αλλά και να επενδύσουμε στην πράσινη οικονομία και στην ψηφιοποίηση του κράτους.

Δεν μπορεί κανείς να ψέξει τον υπουργό. Ορθά ομίλησε. Αναρωτιέμαι, όμως, πόσο αποτελεσματική είναι, σε πρακτικό και λειτουργικό επίπεδο, η αναφορά σ’ έναν αόριστο στόχο: «θέλουμε επενδύσεις και εξαγωγές». 

Στα σχεδόν πενήντα χρόνια που παρακολουθώ τα δημόσια πράγματα, δεν θυμάμαι κανένα υπουργό της οικονομίας και καμία κυβέρνηση που να μην έχει υιοθετήσει αυτήν ακριβώς την θέση. 

Παραμένει όμως, το γεγονός ότι λίγο επενδύουμε, κυρίως καταναλώνουμε. Και δεν εξάγουμε τόσο, όσο εισάγουμε.

Δυστυχώς, στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης η απόσταση που χωρίζει τα λόγια από την πράξη είναι κατά κανόνα χάσμα. 

Σήμερα, στην Ελλάδα του 2020, το ερώτημα στο οποίο καλείται να απαντήσει, ένας υπουργός των οικονομικών που θέλει να είναι χρήσιμος είναι «γιατί η οικονομία μας στηρίζεται πρωταρχικά στην κατανάλωση και τις εισαγωγές;»  

Αν απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό με ειλικρίνεια και αντικειμενικότητα, τότε θα έχουμε κάνει ένα μεγάλο βήμα για να αποκτήσουμε το παραγωγικό μοντέλο που σωστά οραματίζεται ο υπουργός. 

Υπάρχει, όμως, ένας πρόσθετος παράγοντας που θα όφειλε να μας προβληματίσει. 

Ζούμε στην εποχή των μεγάλων ανισοτήτων. 

Στον πλούτο και στο εισόδημα, στην πρόσβαση στην υγεία και στις συντάξεις, στην θνησιμότητα, στην στέγη, στην παιδεία, στην δικαιοσύνη. Η έκταση τους απλώνεται, η ένταση τους αυξάνεται. 

Η παρουσία τους ναρκοθετεί την κοινωνική συνοχή και τους δημοκρατικούς θεσμούς—δυνητικά την ίδια την δημοκρατία.

Τα τελευταία είκοσι χρόνια ανέτρεψαν την μεγάλη πρόοδο στην μείωση των ανισοτήτων, της περιόδου 1945-1975. 

Η άνοδος του ακραίου λαϊκισμού, της δεξιάς και της αριστεράς, καθώς και του αυταρχικού καπιταλισμού συνδέεται άμεσα με αυτό το πισωγύρισμα. 

Είναι η στιγμή όπου το θέμα οφείλει να καταγραφεί στην ατζέντα μίας δημοκρατικής κυβέρνησης που σαφέστατα επιδιώκει την προκοπή του τόπου.