Ανάλυση του Thomas Friedman: Τα τρία σενάρια για την έκβαση του πολέμου στην Ουκρανία

Η εν εξελίξει μάχη της Ουκρανίας έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει ριζικά την Ευρώπη, ενώ αποτελεί την πιο επικίνδυνη αντιπαράθεση παγκοσμίως μετά την κρίση των πυραύλων της Κούβας, αναφέρει σε άρθρο του στην The New York Times, ο Αμερικανός πολιτικός σχολιαστής και συγγραφέας Thomas L. Friedman, διατυπώνοντας τρία πιθανά σενάρια για την έκβαση του πολέμου.

Τα έχει ονομάσει «πλήρης καταστροφή», «βρώμικος συμβιβασμός» και «σωτηρία».

Το καταστροφικό σενάριο ξεδιπλώνεται τώρα: Εάν ο Πούτιν δεν αλλάξει γνώμη ή δεν υποχωρήσει απέναντι στη δυτική πίεση, μοιάζει πρόθυμος να σκοτώσει τόσους ανθρώπους όσους θεωρήσει αναγκαίο και να καταστρέψει όσες υποδομές της Ουκρανίας χρειασθεί προκειμένου να διαγράψει την Ουκρανία ως ελεύθερο ανεξάρτητο κράτος και να εξοντώσει την ηγεσία της.

Αυτό το σενάριο θα μπορούσε να οδηγήσει σε εγκλήματα πολέμου μαζικής κλίμακας, όμοια των οποίων έχουν να σημειωθούν στην Ευρώπη από τους Ναζί και είναι ικανά να καταδικάσουν τον Πούτιν, τους συνεργάτες και την ίδια τη Ρωσία σε παγκόσμιους παρίες.

Ο ψηφιακά δικτυωμένος κόσμος δεν είχε χρειασθεί μέχρι στιγμής να αντιμετωπίσει έναν ηγέτη για τόσο μεγάλα εγκλήματα πολέμου, του οποίου η αχανής χώρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς πετρελαίου και φυσικού αερίου και να διαθέτει το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο στην ανθρώπινη ιστορία.

Κάθε μέρα που ο Πούτιν αρνείται να σταματήσει την εισβολή, μας φέρνει πιο κοντά στις πύλες της κολάσεως. Με κάθε βίντεο TikTok και λήψη κινητού τηλεφώνου που δείχνει τη βαρβαρότητα του Πούτιν, θα είναι όλο και πιο δύσκολο για τον κόσμο να στρέψει το βλέμμα αλλού. Αλλά η παρέμβαση της Δύσης κινδυνεύει να πυροδοτήσει τον πρώτο πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης με πυρηνικά όπλα.

Αν, όμως, επιτρέψουμε στον Πούτιν να καθυποτάξει το Κίεβο με χιλιάδες νεκρούς, όπως έκανε στο Χαλέπι και το Γκρόζνι, θα του έχουμε δώσει την άδεια να δημιουργήσει ένα ευρωπαϊκό Αφγανιστάν, εξαγωγέα προσφύγων και αστάθειας.

Ο Πούτιν δεν έχει τη δυνατότητα να εγκαταστήσει έναν ηγέτη μαριονέτα στην Ουκρανία και απλώς να τον αφήσει εκεί: Θα αντιμετωπίσει μια μόνιμη εξέγερση. Έτσι, η Ρωσία πρέπει να τοποθετήσει μόνιμα δεκάδες χιλιάδες στρατεύματα στην Ουκρανία για να την ελέγξει — και οι Ουκρανοί θα συνεχίσουν να μάχονται κάθε μέρα. Είναι τρομακτικό το πόσο λίγο ο Πούτιν έχει σκεφτεί πώς θα τελειώσει ο πόλεμος του, αναφέρει ο αρθρογράφος.

Το δεύτερο σενάριο

Το δεύτερο σενάριο αφορά την επιτυχημένη ανάσχεση της ρωσικής εισβολής από τον ουκρανικό στρατό και τους πολίτες και την ταυτόχρονη επιβολή αποτελεσματικών οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, υποχρεώνοντας τις δύο πλευρές σε επώδυνο συμβιβασμό.
Οι γενικές γραμμές της συμφωνίας αυτής θα περιλαμβάνουν κατάπαυση του πυρός και απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από το ουκρανικό έδαφος.

Οι de facto ρωσικοί θύλακες της ανατολικής Ουκρανίας θα πρέπει να παραχωρηθούν επίσημα στη Ρωσία, ενώ η Ουκρανία θα δεσμευόταν ρητά να μην ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ. Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα συμφωνήσουν να άρουν όλες τις οικονομικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν πρόσφατα στη Ρωσία.

Το σενάριο αυτό δεν είναι αληθοφανές, καθώς θα απαιτούσε από τον Πούτιν να εγκαταλείψει το όραμα της Μεγάλης Ρωσίας, αφού πλήρωσε ένα τεράστιο τίμημα όσον αφορά την οικονομία του και τους θανάτους Ρώσων στρατιωτών.

Η Ουκρανία, από τη μεριά της, θα έπρεπε να παραχωρήσει επίσημα μέρος της επικράτειάς της στη Ρωσία, κάτι που δεν πρόκειται να αποδεχθεί, αν και θα μπορούσε να διατηρήσει τουλάχιστον την ονομαστική της ανεξαρτησία.

Το τρίτο σενάριο

Τέλος, το λιγότερο πιθανό σενάριο αλλά αυτό που θα μπορούσε να έχει το καλύτερο αποτέλεσμα είναι ο ρωσικός λαός να επιδείξει ανάλογη γενναιότητα για τη δική του ελευθερία με αυτή των Ουκρανών, εκδιώκοντας τον Πούτιν από την εξουσία.

Πολλοί Ρώσοι πρέπει να έχουν αρχίσει να ανησυχούν ότι δεν θα έχουν μέλλον όσο ο Πούτιν ηγείται της χώρας τους. Χιλιάδες έχουν διαδηλώσει κατά του παράλογου πολέμου του Πούτιν, διακινδυνεύοντας τη σωματική τους ακεραιότητα και την ελευθερία τους.

Οι αντιδράσεις αυτές μας κάνουν να αναρωτηθούμε εάν το αποκαλούμενο τείχος του φόβου έχει αρχίσει να ραγίζει και εάν ένα μαζικό κίνημα θα μπορούσε να σχηματισθεί και να τερματίσει τη βασιλεία του Πούτιν.

Ακόμη και εάν οι Ρώσοι παραμείνουν σιωπηλοί, η καθημερινότητά τους έχει διαταραχθεί ριζικά.

Από εδώ και στο εξής, κάθε Ρώσος πολίτης θα πρέπει να πληρώνει «φόρο Πούτιν», εξαιτίας των οικονομικών κυρώσεων εναντίον της χώρας, για να τον διατηρεί στην εξουσία.

Για όλους αυτούς τους λόγους ελπίζω ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν μερικοί ανώτεροι αξιωματούχοι των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών και των ενόπλων δυνάμεων στον στενό κύκλο του Πούτιν, που συναντιούνται μυστικά στο Κρεμλίνο και λένε δυνατά αυτό που πρέπει να σκέφτονται όλοι: είτε ο Πούτιν έχασε τις στρατηγικές του ικανότητες εξαιτίας της μακράς του απομόνωσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας ή παραμένει σε βαθιά άρνηση για το πόσο έξω έπεσε στον υπολογισμό της δύναμης των Ουκρανών, της Αμερικής, των συμμάχων της και της παγκόσμιας κοινωνίας γενικότερα.

Αν ο Πούτιν ολοκληρώσει την απειλή του και ισοπεδώσει το Κίεβο και άλλες ουκρανικές πόλεις, ο ίδιος και οι φίλοι του δεν θα ξαναδούν τα διαμερίσματά τους σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη, που απέκτησαν με τα κλοπιμαία τους. Τέλος στο Νταβός και το Σεντ Μόριτζ.

Αντίθετα, θα βρεθούν κρατούμενοι σε μια μεγάλη φυλακή: τη Ρωσία.

Έχοντας την ελευθερία να ταξιδεύουν μόνο στη Συρία, την Κριμαία, τη Λευκορωσία, τη Βόρεια Κορέα και ίσως την Κίνα. Τα παιδιά τους θα πρέπει να φύγουν από τα ιδιωτικά σχολεία, από την Ελβετία μέχρι την Οξφόρδη.

Είτε θα συνεργαστούν για να εκδιώξουν τον Πούτιν είτε θα μοιραστούν όλοι το κελί της απομόνωσής του.

Ο Thomas L. Friedman καταλήγει στο τέλος του άρθρου του: Συνειδητοποιώ ότι αυτό το τελευταίο σενάριο είναι το πιο απίθανο από όλα, αλλά είναι αυτό που υπόσχεται την εκπλήρωση του ονείρου μας όταν έπεσε το Τείχος του Βερολίνου το 1989 – μια Ευρώπη ολόκληρη και ελεύθερη, από τα βρετανικά νησιά έως τα Ουράλια.