Ένα ενοίκιο τον χρόνο. Το κράτος επιστρέφει ένα μίσθωμα, για να πάρουν ανάσα οι δικαιούχοι. Αν το δούμε απομονωμένο, είναι θετική πρωτοβουλία.

Οι γονείς που πασχίζουν να στηρίξουν το παιδί που σπουδάζει σε άλλη πόλη, θα το εκτιμήσουν. Οι χαμηλόμισθοι που θα ξεπληρώσουν χρέη, θα χαρούν. Μέχρι εδώ, όλα καλά.

Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ανακοίνωσε το μέτρο με τη σαφή πρόθεση να στηρίξει όσους πλήττονται από την ακρίβεια της κατοικίας. Αναγνώρισε το πρόβλημα, όπως το βλέπει και το βιώνει πλέον κάθε νοικοκυριό χωρίς ιδιόκτητο σπίτι. Είναι μια εξαγγελία με πολιτικό βάρος και επικοινωνιακή δύναμη. Αλλά παραμένει επιδότηση, δηλαδή πρόσκαιρο μέτρο και όχι πολιτική στέγασης.

Το πρόβλημα με το ενοίκιο στην Ελλάδα δεν είναι εποχιακό. Δεν είναι ζήτημα ενός μήνα τον χρόνο. Είναι ζήτημα δώδεκα μηνών που μοιάζουν μεταξύ τους: για πολύ κόσμο πρόκειται για μήνα 20 ημερών με χρήματα και 10 ημερών με φακές. Κάποτε λέγαμε ότι η στέγη είναι δικαίωμα. Τώρα η αναζήτηση κατοικίας έχει γίνει τόσο περίπλοκη και δύσκολη όσο και η αναζήτηση εργασίας. Οι υποψήφιοι απαντούν στην αγγελία όπως στέλνουν βιογραφικό, ευγενικά, προσεκτικά, γνωρίζοντας ότι η αγορά ευνοεί τον ιδιοκτήτη.

Στη μεγάλη εικόνα: Η επιστροφή ενός ενοικίου δεν φέρνει περισσότερα σπίτια στην αγορά κατοικίας. Δεν πείθει τον ιδιοκτήτη να το ξανασκεφτεί πριν ανεβάσει την τιμή. Δεν ελευθερώνει κάποιο διαμέρισμα από την πλατφόρμα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Δεν χτίζει κοινωνική κατοικία. Δεν επενδύει στο μέλλον. Απλώς δίνει μια ανάσα.

Η στεγαστική κρίση είναι από τις σπάνιες κρίσεις όπου όλοι ξέρουν το πρόβλημα, αλλά κανείς δεν θέλει να το ακουμπήσει. Όλοι βλέπουμε τα άδεια σπίτια αλλά είναι «ιδιωτική περιουσία». Όλοι ακούμε για την κοινωνική κατοικία, τις παλιές εργατικές αλλά δεν το εννοούμε για εμάς. Θέλουμε οι τιμές να πέσουν, αλλά όχι η αξία του ακινήτου μας. Θέλουμε η γειτονιά να παραμείνει «γειτονιά» αλλά και το Airbnb να συνεχίσει να πληρώνει το δάνειο. Είναι μια κρίση χωρίς κακούς, μόνο με αντιφάσεις.

Εδώ δεν λείπουν τα κεφάλαια. Λείπει η βούληση να πειραχτεί η κανονικότητα της αγοράς. Το κράτος ξέρει ότι υπάρχουν πάνω από 700.000 κλειστά ακίνητα. Ξέρει ότι οι περισσότερες περιοχές στις μεγάλες πόλεις είναι πλέον απρόσιτες για τους ντόπιους. Ξέρει ότι η ιδιωτική αγορά δεν αυτορυθμίζεται απλώς αυτοεπιβεβαιώνεται. Κι όμως, αντί να σχεδιάσει βάσει πολιτικής, επιδοτεί. Σαν να λέει: «Δεν μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα. Ας επιστρέψουμε λίγα δίφραγκα, για να μην γκρινιάζετε όλοι».

Να δούμε κάποια στιγμή το ζήτημα της κοινωνικής κατοικίας με χαμηλά ενοίκια, για εργαζόμενους χαμηλού εισοδήματος, καλλιτέχνες, μονογονεϊκές οικογένειες, νέους που ξεκινούν τη ζωή χωρίς κληρονομιά. Να δούμε τη συνεταιριστική στέγαση, σε σύμπραξη με δήμους ή πανεπιστήμια. Να δούμε τα κίνητρα για ανακαίνιση κατοικιών που είναι κλειστές επειδή χρειάζονται φρεσκάρισμα. Να δούμε πόσα ακίνητα είναι χωρίς ιδιοκτήτη ή με τόσους ιδιοκτήτες ώστε να μην ασχολείται κανείς.

Αν θέλουμε πραγματικά να μειωθούν τα ενοίκια, η λύση δεν είναι να δώσουμε περισσότερα χρήματα στους ενοικιαστές. Είναι να αυξήσουμε την προσφορά κατοικιών. Και να περιορίσουμε την ανεξέλεγκτη ζήτηση από επενδυτικά funds, βραχυχρόνιους μισθωτές και όσους αγοράζουν όχι για να κατοικήσουν αλλά για τις αποδόσεις. Το σπίτι μετατράπηκε σε προϊόν ενώ είναι πρωτίστως αγαθό.

Διαβάστε επίσης:

Ποιοι είναι οι δικαιούχοι του μόνιμου επιδόματος των 250 ευρώ κάθε χρόνο 

Τα «κλειδιά» για την επιστροφή ενοικίου σε 948.000 νοικοκυριά – Αναλυτικά παραδείγματα

Σε λαϊκό προσκύνημα η σορός του πάπα Φραγκίσκου από σήμερα – Το Σάββατο η κηδεία