• Top Stories

    Πανγαία: Εως τα Χριστούγεννα οι ποινικές διώξεις


    H υπόθεση της Πανγαία από την στιγμή που έγιναν γνωστοί οι όροι πώλησης της εταιρίας από την Εθνική Τράπεζα το 2014 χαρακτηρίστηκε “μια αδιαφανή υπόθεση”. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ εκεινη την εποχή είχαν εξεγερθεί μόλις έγιναν γνωστοί οι όροι της μεταβίβασης της εταιρίας στο γνωστό Ισραηλινό fund Invel.

    Εκείνη την εποχή πρόεδρος (μη εκτελεστικός) του Δ.Σ. της ΕΤΕ ήταν ο Γεώργιος Ζανιάς, Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας o Αλέξανδρος Τουρκολιάς, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος ο Πέτρος Χριστοδουλου ενώ ψηλά στην ιεραρχία βρίσκονταν οι Δημήτριος Δημόπουλος , Παύλος Μυλωνάς , Πόλα Χατζησωτηρίου. Επιπρόσθετα επικεφαλής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που ενέκρινε την συναλλαγή ήταν η κ. Αναστασία Σακελαρίου (τώρα εργάζεται στον ὀμιλο Λάτση)  και αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος ο κ. Γιώργος Κουτσός (παραμένει έως και σήμερα στο ΤΧΣ).

    Γιώργος Ζαννιάς. Ετών 57. Τέως πρόεδρος Εθνικής Τράπεζας.
    Γιώργος Ζαννιάς. Ετών 57. Τέως πρόεδρος Εθνικής Τράπεζας.

    Τώρα λοιπόν τα ΔΣ της Εθνικής και του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας έως το 2014 βρίσκονται υπό  εισαγγελική έρευνα από την Εισαγγελία Διαφθοράς η όποια όπως επισημαίνουν δικαστικές πηγές έχει στα «χέρια της» όλα τα απαραίτητα στοιχεία. Την έρευνα έχει διατάξει η επικεφαλής της Εισαγγελίας κ. Ελένη Ράικου καθώς όπως εξηγούν ανώτατες δικαστικές πηγές η μέθοδος και οι διαδικασίες επιλογής της εταιρείας Invel ήταν ασαφείς. Οι ίδιες πηγές που επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους επισημαίνουν ότι έως τα Χριστούγεννα η υπόθεση θα έχει ολοκληρωθεί και δεν αποκλείεται σε κάποια από τα πρόσωπα που ενεπλάκησαν ενεργά να ασκηθούν ποινικές διώξεις. Πάντως σε σχετική ερώτηση του mononews προ ημερών στην νέα ηγεσία του ΤΧΣ (Γιώργος Μιχελής, Άρης Ξενοφως) επεσήμαναν ότι δεν έχουν κληθεί από την Εισαγγελία Διαφθοράς να καταθέσουν για την υπόθεση. Το ίδιο υποστήριξε και ο νυν αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος κ. Γιωργος Κουτσός.

    Στα ζητήματα που η αναζητεί  (και εκτιμάται ότι έχει βρει) απαντήσεις η εισαγγελική έρευνα είναι:

    ■ Η μέθοδος και οι διαδικασίες επιλογής της εταιρείας Invel του Μπένι Στάινμετζ παραμένουν ασαφείς και αδιευκρίνιστες. Η Εθνική Τράπεζα δεν διενήργησε διαγωνισμό για την πώληση της θυγατρικής της αλλά προχώρησε απευθείας στη συμφωνία με τον Ισραηλινό επιχειρηματία και το επιτελείο του χωρίς να έχει γίνει γνωστό αν έχει εξετάσει το ενδεχόμενο ανταγωνιστικών προσφορών. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, όταν κατά πληροφορίες υπήρξαν τουλάχιστον μια ξένη τράπεζα και ένα μεγάλο fund, τα οποία είχαν πληροφορηθεί την επικείμενη συμφωνία και ζήτησαν να καταθέσουν προτάσεις, κάτι το οποίο -άγνωστο γιατί- δεν συνέβη. Επιπλέον η Invel είναι μια νέα εταιρεία χωρίς ιστορικό ανάλογων deals.

    ■ Το 66% της Πανγαία πουλήθηκε αντί συνολικού τιμήματος 653 εκατ. ευρώ αλλά από αυτά τα 421 εκατ. ευρώ δόθηκαν στην Ιnvel ως δάνειο από τον ίδιο τον πωλητή, δηλαδή την Εθνική Τράπεζα. Το δάνειο, κατά πληροφορίες, δόθηκε με εξασφάλιση τις μετοχές της Πανγαία που πέρασαν στην κυριότητα της Invel. Με τον τρόπο αυτό οι επιχειρηματικοί κίνδυνοι για τον αγοραστή μειώθηκαν σημαντικά, καθώς, στη χειρότερη περίπτωση, περισσότερο από τα 2/3 του τιμήματος δεν βαρύνουν τα συμφέροντα του Μπένι Στάινμετζ.

    ■ Το δάνειο στην Invel δόθηκε από την Εθνική με εξαιρετικά χαμηλό επιτόκιο και συγκεκριμένα με 2,7%. Την ίδια στιγμή η Εθνική χορηγούσε επιχειρηματικά δάνεια με επιτόκιο 6%, ενώ η ίδια είχε δανειστεί (τον Απρίλιο του 2014) με επιτόκιο 4,5%.

    ■ Η Invel για την απόκτηση της Πανγαία κατέβαλε σε μετρητά 161 εκατ. ευρώ, ενώ εισέφερε σε είδος για αύξηση κεφαλαίου ακίνητα στην Ιταλία, τα οποία αποτιμήθηκαν 73 εκατ. ευρώ. Η Εθνική, από την πλευρά της, εισέφερε κι αυτή για την ίδια αύξηση κεφαλαίου ακίνητα αξίας 72 εκατ. ευρώ. Δηλαδή οι Ιταλοί απέκτησαν το 66% της εταιρείας με χαμηλότοκο δάνειο από την Εθνική, δίνοντας μετρητά 161 εκατ. και ακίνητα αξίας 73 εκατ., ενώ η τράπεζα περιορίστηκε στο 34% της Πανγαία και εισέφερε ακίνητα αξίας 72 εκατ.

    Και άλλα ερωτήματα

    ■ Υπάρχουν ερωτήματα σε σχέση με τον προσδιορισμό της αξίας των ακινήτων. Στην αγορά φημολογείται πως ενεπλάκησαν επτά διαφορετικές εταιρείες στη διαδικασία της αποτίμησης, ενώ ακούστηκαν και φήμες πως ορισμένες αποτιμήσεις ήταν φουσκωμένες, επιτρέποντας ανάλογα να αυξηθούν και οι τιμές των ιταλικών ακινήτων.

    ■ Η Εθνική, στο πλαίσιο του deal, έκλεισε με την Πανγαία συμφωνία leasing για εννέα κτίρια με απόδοση 9%. Δηλαδή χρηματοδότησε τον αγοραστή με επιτόκιο 2,7% και ταυτόχρονα έκλεισε συμφωνίες ενοικίασης με 9%.

    Η Invel ήρθε σε συμφωνία με το hedge fund York Capital, το οποίο επένδυσε στο deal της Πανγαία 125 εκατ. ευρώ. Αυτό επιτρέπει σε ορισμένους να υποστηρίζουν -πιθανόν κακόπιστα- πως ουσιαστικά η Invel απέκτησε την Πανγαία βάζοντας από το ταμείο της μόνο 36 εκατ. ευρώ (καθώς μετά την αρχική επένδυση των 161 εκατ. ακολούθησε η συμφωνία με τη York που έβαλε 125 εκατ.) και ακίνητα στην Ιταλία που η αξία τους υπολογίστηκε σε 73 εκατ.

    Κρις Παπαχριστοφόρου. Επικεφαλής Invel
    Κρις Παπαχριστοφόρου. Επικεφαλής Invel

    Πότε δημιουργήθηκε η εταιρία

    Η Invel συστάθηκε από τον Κρις Παπαχριστοφόρου, πρώην στέλεχος της Deutsche Bank, ο οποίος και συμμετείχε στη διεκπεραίωση της συμφωνίας (στην στήλη trending stories διαβάστε αναλυτικά την ιστορία του κ. Παπαχριστοφόρου) . Ωστόσο, είναι εταιρεία συμφερόντων Στάινμετζ. Ο επιχειρηματίας που γεννήθηκε το 1956 στο Ισραήλ κληρονόμησε από τον πατέρα του τη Steinmetz Diamond Group. Το 2011 το «Forbes» υπολόγιζε την περιουσία του στα 6 δισ. δολάρια. Ωστόσο, η επιχειρηματική φήμη του έχει στιγματιστεί από ένα σκάνδαλο δωροδοκιών στην κυβέρνηση της Γουινέας προκειμένου να αποκτήσει άδειες εξόρυξης στην αφρικανική χώρα.

    Η ελβετική αστυνομία είχε εισβάλει και ερευνήσει το σπίτι του στη Γενεύη, ενώ ο συνεργάτης του Φρέντερικ Κίλινς είχε συλληφθεί στη Φλόριντα από το FBI, που παρακολουθούσε τα τηλέφωνά του, με την κατηγορία ότι κατέστρεψε έγγραφα που αποδείκνυαν δωροδοκίες εκατομμυρίων δολαρίων σε στελέχη της προηγούμενης κυβέρνησης της Γουινέας. Οι βρετανικές αρχές ερευνούσαν εταιρεία συμφερόντων του -το ίδιο και δύο δικηγορικά γραφεία- ενώ πέρυσι τον Ιούλιο Γάλλος επιχειρηματίας και σύμβουλος της εταιρείας του καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση.

    Να σημειωθεί ότι η Εθνική σε απάντηση που είχε στείλει το 2014 στη Βουλή υποστήριξε ότι η πώληση της Πανγαία είναι μια αμιγώς επιχειρηματική απόφαση που ενισχύει την κεφαλαιακή της επάρκεια κατά 40 μονάδες βάσης.

    Η προηγουμενη διοίκηση της τράπεζας υποστήριξε, επίσης, ότι η συμφωνία έγινε με συναίνεση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στο ίδιο έγγραφο, η Εθνική αναφέρει ότι τα ίδια κεφάλαια της Invel προέρχονται από μια ομάδα διεθνών θεσμικών επενδυτών, ένας εκ των οποίων είναι ο Μπένι Στάινμετζ, στον οποίο όμως δεν ανήκει η εταιρεία. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είχε διαβιβάσει στη Βουλή έγγραφο όπου ανέφερε ότι το Γενικό Συμβούλιο εξέτασε ενδελεχώς τη συναλλαγή και έδωσε την έγκρισή του λαμβάνοντας υπόψη τα οφέλη για την Εθνική, ανάμεσα στα οποία και η βελτίωση του δείκτη κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων κατά 35 μονάδες βάσης.

    Αναστασία Σακελλαρίου. Τέως επικεφαλής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Τώρα εργάζεται στον όμιλο Λατση στην Αθήνα.
    Αναστασία Σακελλαρίου. Τέως επικεφαλής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Τώρα εργάζεται στον όμιλο Λατση στην Αθήνα.

    Η παραίτηση που προκάλεσε αμηχανία

    Η υπόθεση τότε είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις εντός των μελών του ΔΣ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Μάλιστα είχε παραιτηθεί από μέλος του ΔΣ του ΤΧΣ ο Ανδρέας Μπερούτσος. Το θρίλερ με τον κ. Μπερούτσο ξεκίνησε το βράδυ της Τετάρτης 13 Νοεμβρίου 2013 , όταν κυκλοφόρησε η φήμη της παραίτησής του τη μέρα που το ΤΧΣ ενέκρινε το deal μεταξύ της θυγατρικής της Εθνικής και της Invel Real Estate -Netherlands- εταιρεία private equity, που εδρεύει στην Ολλανδία). Το μεσημέρι της επόμενης ημέρας  νέες φήμες έφερναν τον κ. Μπερούτσο να ανακαλεί την απόφασή του, ενόσω ΤΧΣ και υπουργείο Οικονομικών τηρούσαν σιγήν ιχθύος. Τελικώς ο κ. Μπερουτσος αποχώρησε από το ΤΧΣ.

    Μάλιστα η εικοτολογία έπιασε «κόκκινο» όταν στην… παραιτησιολογία ενεπλάκη και το όνομα του Πιέρ Μαριανί (πρώην μεγαλοστελέχους της DEXIA), επίσης μη εκτελεστικού μέλους του γενικού συμβουλίου του Ταμείου. Ο Γάλλος τραπεζικός φέρεται να έχει διαμηνύσει από τον Μάιο του 2013 την απόφασή του να αποχωρήσει.



    ΣΧΟΛΙΑ