Σε εκκρεμότητα εξακολουθεί να βρίσκεται η απονομή δεκάδων χιλιάδων εφάπαξ παροχών, με τη μεγάλη πλειονότητα των δικαιούχων να προέρχεται από τον δημόσιο τομέα και να αναμένει την καταβολή του ποσού ακόμη και δύο χρόνια μετά τη συνταξιοδότηση.

Παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες για επιτάχυνση των διαδικασιών, το πρόβλημα παραμένει. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, ο στόχος για το 2025 είναι να απονεμηθούν 37.500 εφάπαξ, με το συνολικό ύψος της χρηματοδότησης να ανέρχεται στα 745 εκατομμύρια ευρώ.

1

Μόνο τον Ιούλιο καταβλήθηκαν εφάπαξ σε 1.050 συνταξιούχους, συνολικού ύψους 22 εκατ. ευρώ. Η πλειονότητα των πληρωμών αφορούσε πρώην υπαλλήλους του Δημοσίου, ενώ από την αρχή του έτους έχουν ολοκληρωθεί 3.968 απονομές σε συνταξιούχους που προέρχονται από ταμεία πρόνοιας των ΔΕΚΟ, των τραπεζών, του ΟΣΕ, της ΔΕΗ και άλλων φορέων του ιδιωτικού και ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Αποκλίσεις στα ποσά

Το μέσο εφάπαξ που καταβλήθηκε σε συνταξιούχους του Δημοσίου για το πρώτο τρίμηνο του 2025 διαμορφώνεται σε 25.866 ευρώ, με μεγάλες διαφοροποιήσεις ανάλογα με την κατηγορία προσωπικού.

Χαρακτηριστικά:

-Συνταξιούχοι των ειδικών μισθολογίων (δικαστικοί, πανεπιστημιακοί, γιατροί ΕΣΥ κ.ά.): 43.741 ευρώ

-Εκπαιδευτικοί: 27.382 ευρώ

-Πολιτικοί υπάλληλοι: 21.476 ευρώ

Υπάλληλοι δημόσιων νοσοκομείων: 26.329 ευρώ

-Δημοτικοί υπάλληλοι: 19.859 ευρώ

-Αστυνομικοί: 15.057 ευρώ

-Κληρικοί: 29.041 ευρώ

-Υπάλληλοι ΙΚΑ: 26.880 ευρώ

Αν εξαιρεθούν οι δικαιούχοι των ειδικών μισθολογίων, ο μέσος όρος για τους υπόλοιπους συνταξιούχους του Δημοσίου διαμορφώνεται στις 21.476 ευρώ.

Στον αντίποδα, στους φορείς των ΔΕΚΟ και των τραπεζών τα εφάπαξ είναι αισθητά υψηλότερα. Για παράδειγμα, στον ΟΣΕ τα ποσά φτάνουν μέχρι και τα 72.089 ευρώ, ενώ στη ΔΕΗ οι αποδοχές ανέρχονται έως 49.781 ευρώ. Οι διαφορές αυτές οφείλονται κυρίως στη διαφορετική μεθοδολογία υπολογισμού και στις αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονταν επί σειρά ετών.

Ποια είναι η διαδικασία απονομής

Η διαδικασία χορήγησης του εφάπαξ περιλαμβάνει πέντε βασικά βήματα:

-Υποβολή αίτησης (ηλεκτρονικά ή έντυπα σε ειδικές περιπτώσεις).

-Επεξεργασία από την αρμόδια υπηρεσία του e-ΕΦΚΑ.

Έκδοση της απόφασης απονομής.

-Κοινοποίηση της απόφασης στον δικαιούχο.

-Καταβολή της παροχής στον συνταξιούχο.

Παρά το γεγονός ότι το σύστημα έχει ψηφιοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό, σημαντικός αριθμός αιτήσεων εξακολουθεί να καθυστερεί λόγω έλλειψης προσωπικού, συσσώρευσης εκκρεμοτήτων προηγούμενων ετών και ιδιαιτερότητας κάθε ασφαλιστικού φορέα.

Ο τρόπος υπολογισμού

Ο τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ παγίως διαφοροποιείται ανάλογα με τον χρόνο ασφάλισης – πριν ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2014 – και με το είδος της ασφαλιστικής εισφοράς.

Για χρόνο ασφάλισης έως 31/12/2013:

Η παροχή υπολογίζεται ως το 60% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της τελευταίας πενταετίας πριν από το 2013, εφόσον αυτές είχαν υπαχθεί σε εισφορές υπέρ πρόνοιας. Δεν περιλαμβάνονται τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και το επίδομα αδείας.

Ο μέσος όρος αυξάνεται ετησίως με βάση τον Γενικό Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της ΕΛΣΤΑΤ και αναπροσαρμόζεται μέχρι το έτος αποχώρησης. Ο συντελεστής που προκύπτει δεν μπορεί να είναι κάτω από τη μονάδα (1).

Σε περιπτώσεις διαφορετικού ποσοστού εισφοράς (άλλο από 4%), το ποσοστό του 60% αναπροσαρμόζεται αναλογικά, κατόπιν απόφασης του Δ.Σ. του ΕΦΚΑ και έγκρισης της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, χωρίς να υπερβαίνει το 100%.

Για ασφαλισμένους με λιγότερα από 5 έτη μισθοδοσίας πριν το 2013, ο μέσος όρος υπολογίζεται βάσει ομοιοβάθμων ή με βάση το σύνολο των ετών ασφάλισης.

Για χρόνο ασφάλισης από 1/1/2014 και μετά:

Εφαρμόζεται διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση. Οι εισφορές τηρούνται σε ατομικούς λογαριασμούς και, κατά την αποχώρηση του ασφαλισμένου, το ύψος της παροχής προσδιορίζεται με βάση τη συσσωρευμένη αξία των εισφορών. Αυτή υπολογίζεται με πλασματικό ποσοστό επιστροφής που εξαρτάται από τη μεταβολή των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων.

Η εφάπαξ παροχή για τα έτη μετά το 2014 προκύπτει βάσει συγκεκριμένου μαθηματικού τύπου, ο οποίος εφαρμόζεται κατά ενιαίο τρόπο από τον ΕΦΚΑ για όλα τα ταμεία πρόνοιας.

Πιέσεις και προσδοκίες

Οι καθυστερήσεις στην απονομή των εφάπαξ έχουν προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στους συνταξιούχους και τα σωματεία τους, καθώς η παροχή αυτή σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί σημαντικό συμπληρωματικό εισόδημα – είτε για την κάλυψη υποχρεώσεων είτε για την υποστήριξη της διαβίωσης. Παρά τις προσπάθειες του ΕΦΚΑ να περιορίσει το στοκ των εκκρεμών υποθέσεων, το πρόβλημα δεν έχει ακόμη επιλυθεί.

Με τον στόχο των 37.500 απονομών το 2025, η Διοίκηση του ΕΦΚΑ επιδιώκει να επιταχύνει τους ρυθμούς, δίνοντας προτεραιότητα σε περιπτώσεις πολύχρονης αναμονής και σε αιτήσεις από ευαίσθητες επαγγελματικές κατηγορίες.

Διαβάστε επίσης

Γαλλικός ραδιοφωνικός σταθμός: Η Ελλάδα πηγαίνει καλύτερα, εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα

Ο χάρτης των φετινών φορολογικών δηλώσεων – Υποβλήθηκαν πάνω από 7 εκατ. στο Taxis

ΤτΕ: Αυξημένες κατά 17,7% οι ταξιδιωτικές εισπράξεις τον Μάιο και κατά 12,7% το 5μηνο