Κύμα φυγής καταθετών από τις τράπεζες προς τα «λαϊκά ομόλογα» – Πάνω από 200 εκατ. ευρώ σε λίγους μήνες

Απρόσμενο ανταγωνισμό από το Ελληνικό Δημόσιο καλούνται να αντιμετωπίσουν οι τράπεζες καθώς παρατηρείται στροφή των καταθετών προς τα Έντοκα Γραμμάτια προκειμένου να «προστατεύσουν» το κεφάλαιο τους από τον πληθωρισμό.

Η απροθυμία των τραπεζών να προσφέρουν ικανοποιητικές αποδόσεις στις προθεσμιακές καταθέσεις οδηγεί ολοένα και περισσότερους πελάτες να φεύγουν από αυτές και να τοποθετούν τα χρήματα τους στις ειδικές εκδόσεις Εντόκων Γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου.

Είναι ενδεικτικό ότι μόνο τον Οκτώβριο από τράπεζες τα νοικοκυριά απέσυραν περίπου 100 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά οι εκδόσεις των «λαικών εντόκων» έχουν συγκεντρώσει περίπου 200 εκατ. ευρώ. 

Το Υπουργείο Οικονομικών το οποίο είχε ήδη ζητήσει από τις  τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια καταθέσεων, εντείνει την πίεση  προχωρώντας την Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου σε νέα έκδοση ετήσιων εντόκων με απόδοση η οποία εκτιμάται ότι θα κυμανθεί στο 3,85%.

Το μέτρο των «λαϊκών εντόκων» που υιοθετήθηκε στο τέλος καλοκαιριού επανέφερε την δυνατότητα στα φυσικά πρόσωπα να μπορούν να συμμετέχουν στις τακτικές δημοπρασίες εντόκων γραμματίων που διενεργεί το δημόσιο για ποσά έως 15.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο. Σύμφωνα με πληροφορίες τις τέσσερις τελευταίες δημοπρασίες συνολικής αξίας περίπου 2,5 δισ. ευρώ τα ποσά που διατέθηκαν σε φυσικά πρόσωπα υπερβαίνουν τα 200 εκατ. ευρώ.

Μείωση καταθέσεων

Την ίδια στιγμή σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Οκτώβριο οι καταθέσεις των νοικοκυριών και των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων παρουσίασαν μείωση 100 εκατ. ευρώ, έναντι αύξησης 694 εκατ. ευρώ που είχαν καταγράψει τον Σεπτέμβριο, μήνας που πρακτικά έκανε ντεμπούτο το νέο μέτρο.

Προφανώς όσο περισσότερο εξοικειώνονται οι μικροαποταμιευτές με τη νέα επιλογή όλο και περισσότερο στρέφονται σε αυτήν, επιδιώκοντας ασφαλείς, υψηλές αποδόσεις ειδικά για την «μαρίδα» των καταθέσεων  από 1.000 – 5.000 ευρώ που αντιστοιχούν όμως στη μέση κατάθεση των νοικοκυριών στις τράπεζες.

Το μέτρο αναμένεται να συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο προσφέροντας μια καλή εναλλακτική στους μικροαποταμιευτές καθώς δύσκολα αναμένεται να μεταβληθεί ουσιαστικά η εικόνα στα επιτόκια των καταθέσεων που δίνουν οι τράπεζες σε σχέση με την τρέχουσα.

Οι αποδόσεις στις καταθέσεις κινούνται κατά μέσο όρο έως 2,5% που αφορούν όμως σε μεγαλύτερα ποσά.

Για τους μικροαποταμιευτές όμως τα επιτόκια κινούνται σε ελάχιστα, σχεδόν μηδενικά επίπεδα ενώ πιο σύνθετες λύσεις όπως τα αμοιβαία είναι προϊόντα με επενδυτική κατεύθυνση αλλά και μεγαλύτερους κινδύνους που συνήθως δεν βρίσκουν απήχηση σε τέτοιο κοινό.

Πίεση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Μέχρι και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας, Ντε Γκίντος υποστήριξε ότι οι τράπεζες θα πρέπει να αυξήσουν τα επιτόκια καταθέσεων, καθώς η ΕΚΤ θα μειώνει τη ρευστότητα τους.

Όπως ανέφερε σε συνέντευξη του τις εφημερίδες De Standaard και La Libreσε «Αυτό είναι μέρος του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής, επειδή, αν οι καταθέσεις γίνουν πιο ελκυστικές οι καταναλωτές θα δαπανούν λιγότερα χρήματα, περιορίζοντας τη ζήτηση, κάτι που έχουμε ως στόχο για να μειώσουμε τον πληθωρισμό»

Το «καμπανάκι» της ΕΚΤ αφορά ιδιαιτέρως τις ελληνικές τράπεζες καθώς όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας λειτουργούν με καθαρό επιτοκιακό περιθώριο (δηλαδή η διαφορά μεταξύ των επιτοκίων χορηγήσεων – καταθέσεων(3,13%) το οποίο είναι από τα υψηλότερα στην Ευρωζώνη.

Αμέσως υψηλότερο είναι το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο  στη Λιθουανία 3,36%,  Εσθονία  3,63%  Λετονία 3,73%.

Τούτο οφείλεται στο ότι – σύμφωνα πάντα με τα ίδια στοιχεία – οι ελληνικές τράπεζες προσφέρουν πολύ χαμηλά επιτόκια ακόμη και στις προθεσμιακές καταθέσεις – της τάξεως του 1% έως 1,5% – ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες κυμαίνονται μεταξύ 3% και 4%.

Περισσότερες εκδόσεις

Τον επόμενο χρόνο οι εκδόσεις των εντόκων στις οποίες θα έχουν πρόσβαση φυσικά πρόσωπα αναμένεται να είναι περισσότερες καθώς φέτος το μέτρο υλοποιήθηκε μόνο τους τέσσερις τελευταίους μήνες του έτους ενώ το 2024 η δυνατότητα θα είναι διαθέσιμη για τους μικροαποταμιευτές για όλους τους μήνες του έτους. Δεν αναμένεται ωστόσο μεταβολή στους όρους, δηλαδή στο πλαφόν των 15.000 ευρώ ανά ΑΦΜ, για τοποθετήσεις σε έντοκα γραμμάτια που εξασφαλίζουν υψηλή απόδοση και μηδενικό ρίσκο.

Στη δημοπρασία που διενήργησε την προηγούμενη εβδομάδα ο ΟΔΔΗΧ η απόδοση ανήλθε στο 3,84% ενώ στις προηγούμενες εκδόσεις τα επιτόκια κυμάνθηκαν στο 3,9%.

Όσα φυσικά πρόσωπα επιθυμούν μπορούν να επενδύσουν σε τίτλους του ελληνικού δημοσίου είτε πάνω από 15.000 ευρώ που είναι το όριο για την συμμετοχή στην πρωτογενή, είτε χωρίς να συμμετάσχει στις δημοπρασίες μπορεί να αγοράσει τους τίτλους μέσω τραπεζών κατά την πάγια πρακτική συνεκτιμώντας όμως και το κόστος προμηθειών.

Η κίνηση συνδυάζεται και με κατάργηση της φορολογίας 15% σε ό,τι αφορά τις αποδόσεις των κρατικών τίτλων. Για την αγορά των τίτλων από φυσικά πρόσωπα, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η καταχώρησή τους σε μερίδα του Σ.Α.Τ. Η διαδικασία ανοίγματος τέτοιας μερίδας γίνεται μέσω των παραπάνω φορέων διάθεσης, με απαραίτητα δικαιολογητικά την Αστυνομική Ταυτότητα και τον Α.Φ.Μ.   

Διαβάστε επίσης:

ΟΔΔΗΧ: Έκδοση ετήσιων εντόκων με δικαίωμα αγοράς από φυσικά πρόσωπα

Πόθεν Έσχες: Προς παράταση μέχρι 30/6/2024 η προθεσμία υποβολής

Εφορία: Πώς θα αποκαλύπτονται κρυφές καταθέσεις και εισοδήματα – Τα 4 «δίχτυα» στους φορολογούμενους