Όσο ο στόχος της λειτουργίας του Κτηματολογίου σε όλη τη χώρα πλησιάζει προς την επίτευξή του, τόσο περισσότερα ζητήματα ανακύπτουν για εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με την αποτύπωση της περιουσίας τους.

Τα λάθη στην εγγραφή του ακινήτου στο Κτηματολόγιο εμπίπτουν σε διάφορες κατηγορίες, από το να παρουσιάζεται άλλο πρόσωπο ως κύριος του ακινήτου μέχρι το ακίνητο να φαίνεται αγνώστου ιδιοκτήτη ή να έχει εσφαλμένα γεωμετρικά στοιχεία.

1

Αυτό πρακτικά σημαίνει, με δεδομένο ότι πολλοί πολίτες είναι κύριοι περισσότερων ακινήτων, ότι είναι πολύ πιθανό για τον καθένα να βρεθεί αντιμέτωπος με λανθασμένη εγγραφή του ακινήτου του.

Τι πρέπει να κάνει σε αυτή την περίπτωση; Ανάλογα με το σφάλμα, υπάρχουν και οι αντίστοιχες ενέργειες που μπορούν να γίνουν.

Τυπικό σφάλμα στα στοιχεία

Η πιο απλή περίπτωση είναι να έχει εγγραφεί με κάποιο τυπικό λάθος το ακίνητο στο Κτηματολόγιο, όπως για παράδειγμα να αναγράφεται άλλο πρόσωπο ως ιδιοκτήτης ή να αναγράφεται ως επικαρπωτής και όχι ως κύριος κλπ.

Σε αυτή την περίπτωση, ο δικαιούχος μπορεί να κάνει αίτηση διόρθωσης στο Κτηματολόγιο, η οποία συνήθως επιλύεται ταχύτατα και εξαιρετικά σπάνια να χρειαστεί να γίνει διαμεσολάβηση ή να ακολουθηθεί η δικαστική οδός.

Αγνώστου ιδιοκτήτη

Αρκετοί ιδιοκτήτες έρχονται αντιμέτωποι με ένα άλλο πρόβλημα, βλέποντας το ακίνητό τους να φαίνεται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη», κάτι που είναι πολύ σοβαρό, καθώς οδηγεί σε κτήση κυριότητας του ακινήτου από το Δημόσιο.

Εφόσον συμβαίνει αυτό, θα πρέπει να γίνει αίτηση διόρθωσης στο Κτηματολόγιο, με τη διαφορά εδώ ότι η αίτηση θα πρέπει να επιδοθεί και στο Δημόσιο. Αυτή η υποχρέωση, όμως, δεν ισχύει αν το ακίνητο βρίσκεται εντός σχεδίου.

Αν απορριφθεί η αίτηση διόρθωσης, ειδικά για τα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη», το ζήτημα επιλύεται με κατάθεση αίτησης στον Κτηματολογικό Δικαστή (ή, εφόσον δεν έχει διοριστεί ακόμα στη συγκεκριμένη περιοχή, στο Μονομελές Πρωτοδικείο). Η αίτηση εκδικάζεται με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, οπότε ολοκληρώνεται ταχύτερα και χωρίς αντιδίκους.

Εσφαλμένα γεωμετρικά στοιχεία

Αν τα γεωμετρικά στοιχεία του ακινήτου είναι λανθασμένα (π.χ. αποτυπώνεται σε διαφορετικά όρια), τότε η αίτηση διόρθωσης στο Κτηματολόγιο θα πρέπει να συνοδεύεται και με Τοπογραφικό Διάγραμμα Γεωμετρικών Μεταβολών (ΤΔΓΜ).

Η υποβολή του γίνεται ηλεκτρονικά, με αυτόματη λήψη Κωδικού Ηλεκτρονικού Διαγράμματος (ΚΗΔ), ο οποίος συνοδεύεται από «Αναφορά Εφαρμογής» του Εθνικού Κτηματολογίου.

Δασικά ακίνητα

Ένα συχνό πρόβλημα είναι τα δασικά ακίνητα, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες έχουν δει τα ακίνητά τους να εγγράφονται στο Κτηματολόγιο ως δασικά, κάτι που σημαίνει ότι δεν μπορούν να τα αξιοποιήσουν περαιτέρω.

Σε αυτή την περίπτωση, δύο δρόμοι υπάρχουν:

  • Αν η περιοχή δεν έχει κυρωμένο δασικό χάρτη, τότε μπορεί να γίνει αίτηση διόρθωσης, όμως θα πρέπει να συσταθεί Επιτροπή ή να γίνει διόρθωση με πράξη Δασάρχη.
  • Αν η περιοχή έχει κυρωμένο δασικό χάρτη, δεν μπορεί να γίνει αίτηση διόρθωσης από ιδιώτη, παρά μόνο από το Δημόσιο.

Συνεπώς, στη δεύτερη περίπτωση θα πρέπει να ακολουθηθεί η οδός της διαμεσολάβησης ή/ και της δικαστικής οδού.

Τι γίνεται αν απορριφθεί η αίτηση διόρθωσης

Για τυπικά λάθη, η αίτηση διόρθωσης συνήθως γίνεται δεκτή, όμως δεν απουσιάζουν και περιπτώσεις που απορρίπτεται, ειδικά αν κρίνονται περιουσιακά στοιχεία περισσότερων του ενός ατόμου.

Σε αυτή την περίπτωση, αναγκαστικά ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να κινηθεί δικαστικά. Ωστόσο, πριν από αυτό υπάρχει ένα υποχρεωτικό στάδιο, το οποίο έχει προβλεφθεί ώστε να μειωθούν κατά το δυνατόν οι δικαστικές διενέξεις.

Έτσι, ο δικαιούχος υποχρεούται να προσκαλέσει όλους τους εμπλεκόμενους σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης, η οποία λαμβάνει χώρα ενώπιον πιστοποιημένου Κτηματολογικού Διαμεσολαβητή, εγγεγραμμένου στο ειδικό ηλεκτρονικό μητρώο που τηρείται από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης.

Εφόσον επιτευχθεί συμφωνία, το πρακτικό διαμεσολάβησης καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και επέρχεται διόρθωση της εγγραφής.

Αν, όμως, δεν ευδοκιμήσει ούτε η διαμεσολάβηση, τότε ο δικαιούχος θα πρέπει να ασκήσει αγωγή σε 8 έτη από τη δημοσίευση του ΦΕΚ με την τελική απόφαση του Κτηματολογίου.