Τι μπορεί να μας μάθει το πλύσιμο των χεριών για την αλλαγή στον κόσμο

Ένα πρόσφατο πρωί Δευτέρας, η 20χρονη Sharon Mongare φόρεσε το μπλουζάκι της “Ήρωες για την Αλλαγή” και πήγε σε μία κλινική στην Κένυα για να διδάξει στις νέες μαμάδες τη σημασία του να πλένουν τα χέρια τους με σαπούνι. Ήταν η 15η Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Πλυσίματος Χεριών, και εκατοντάδες εθελοντές σαν τη Sharon μετέβησαν σε κλινικές, παιδικούς σταθμούς και σχολεία σε όλη την Κένυα για να μοιραστούν αυτή τη συνήθεια που σώζει ζωές. Στην κλινική, η Sharon ψέκασε στα χέρια μίας από τις μητέρες Glo Germ, μία ουσία που κάνει τα βακτήρια ορατά κάτω από υπεριώδες φως. Η τρομακτική εμπειρία της μητέρας όταν είδε τα κρυμμένα βακτήρια που υπήρχαν στα άπλυτα χέρια της ήταν ένα μόνο από τα πολλά πειστικά επιχειρήματα της Sharon.

H Sharon, φοιτήτρια στο πανεπιστήμιο Kenyatta, είναι μέλος του προγράμματος “Ήρωες για την Αλλαγή” (Heroes for Change), που εκπαιδεύει νέους στον εθελοντισμό και στην εκμάθηση ικανοτήτων όσον αφορά σε κοινωνικά ζητήματα που επηρεάζουν τις κοινότητές τους. Μία από τις δραστηριότητες του προγράμματος είναι η Παγκόσμια Ημέρα Πλυσίματος Χεριών, το αποτέλεσμα μίας συμμαχίας μεταξύ ειδικών στη δημόσια υγεία, ΜΚΟ και εταιρειών κατασκευής σαπουνιών.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το πλύσιμο των χεριών είναι η πιο αποδοτική οικονομικά παρέμβαση που μπορεί να γίνει στην παγκόσμια υγεία. Όμως μόνο ένας στους έξι ανθρώπους στον κόσμο πλένουν τα χέρια τους αφού χρησιμοποιήσουν την τουαλέτα ή προτού μαγειρέψουν ή φάνε, ρισκάροντας τη διασπορά θανάσιμων μολύνσεων.

Η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα έχει υπάρξει θεμελιώδης για την Παγκόσμια Ημέρα Πλυσίματος Χεριών από την αρχή. Τα εταιρικά μέλη της συνεργασίας δεν είναι σπόνσορες ή υποστηρικτές, αλλά είναι κρίσιμα για τον σχεδιασμό και την ανεξάρτητη παράδοση επιτυχημένων προγραμμάτων όπως το Heroes for Change. Οι εμπορικές οργανώσεις δε φέρνουν απλώς πόρους, αλλά τρόπους σκέψης που είναι πολύτιμοι για τις αναπτυξιακές προσπάθειες. Κάποιοι από αυτούς είναι χειροπιαστοί, όπως η τεχνολογία, τα προϊόντα και το ανθρώπινο κεφάλαιο. Όμως το ίδιο σημαντικοί είναι και οι μη χειροπιαστοί, από την επιχειρηματική λογική μέχρι την αποφασιστικότητα εξεύρεσης έξυπνων λύσεων σε δύσκολα προβλήματα. Όταν οι αυξημένες πωλήσεις σαπουνιών ισοδυναμούν με καλύτερη υγεία, μπορούμε να χτίσουμε συνεργασίες που υπάρχουν εκεί μακροπρόθεσμα, επεκτείνοντας την καταναλωτική βάση και βελτιώνοντας την υγεία. Αυτό είναι καλό νέο για τη μείωση της παγκόσμιας φτώχειας.

Αυτό το είδος ενεργής συνεργασίας είναι ενσωματωμένο στον Στόχο 17 της Βιώσιμης Ανάπτυξης: Συνεργασίες για τους Στόχους. Όταν οργανισμοί με διαφορετικούς τρόπους δουλειάς, διαφορετικά κίνητρα και διαφορετικούς πόρους συνεργάζονται για έναν κοινό σκοπό, αυτοί οι στόχοι γίνονται εφικτοί.

Στα δέκα χρόνια από το λανσάρισμα της Παγκόσμιας Ημέρας Πλυσίματος Χεριών, έχει βοηθήσει πολλές κοινότητες να αποτρέψουν θανάτους παιδιών που μπορούν να αποφευχθούν. Αν και τα αναπτυξιακά προγράμματα συχνά παραπαίουν όταν τελειώνει η χρηματοδότηση, τα εμπορικά οφέλη σε αυτήν την περίπτωση κρατούν ζωντανό το πρόγραμμα.

Η μάρκα σαπουνιού Lifebuoy της Unilever αποτελεί ιδρυτικό εταίρο της Παγκόσμιας Ημέρας Πλυσίματος Χεριών. Από το λανσάρισμα της κοινωνικής της εκστρατείας για τη βελτίωση τις υγιεινής των χεριών, το Lifebuoy έχει υπάρξει ένα από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα brands της Unilever, φτάνοντας σε πάνω από 420 εκατομμύρια ανθρώπους μέσω προγραμμάτων πλυσίματος χεριών.

Η καμπάνια “Βοηθήστε ένα παιδί να φτάσει τα 5” ήταν πρωτοποριακή με μία προσέγγιση μέσω των social media, χρησιμοποιώντας δημιουργική επικοινωνία για να ενθαρρύνει καλύτερη υγιεινή μεταξύ νέων μητέρων, μαιευτήρων και άλλων σημαντικών ομάδων με ευθύνη για την υγεία των παιδιών.

Οι δραστηριότητες της Lifebuoy έχουν επίσης παράσχει έναν χάρτη σε άλλα brands στο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας για να τη μιμηθούν. Το 2017 οι “Μάρκες Βιώσιμης Διαβίωσης” (αυτές που συνδυάζουν τους κοινωνικούς σκοπούς με την επιχειρηματική ανάπτυξη) της Unilever αναπτύχθηκαν κατά 46% ταχύτερα από τις υπόλοιπες και αποτέλεσαν το 70% της αύξησης του τζίρου της.

Αυτό είναι ένα παράδειγμα του πώς ο καπιταλισμός μπορεί να δημιουργήσει ευρύτερα οφέλη, βοηθώντας και τις επιχειρήσεις και την κοινωνία να νικήσουν. Οι ανταγωνιστικές αγορές μπορούν να είναι ένας χρήσιμος καταλύτης για την καινοτομία. Κάποιες καινοτομίες θα είναι πιο δαπανηρές ή σύνθετες από το πλύσιμο των χεριών. Όμως η αρχή ότι οι πολυεπίπεδες δράσεις αυξάνουν τις προοπτικές των οργανισμών να δημιουργήσουν την αναγκαία αλλαγή, παραμένει. Είναι μία αρχή που αξίζει να έχουμε στο μυαλό μας, καθώς 500 εκατομμύρια άνθρωποι σε 100 χώρες γιορτάζουν τη δύναμη του πλυσίματος των χεριών με σαπούνι που μπορεί να σώσει ζωές.

Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο weforum.org και συγγραφείς είναι οι :