• Ροή Ειδήσεων

    Η τεχνολογία επηρεάζει τις δουλειές μας, όμως δεν είναι αργά για να επωφεληθούμε


    Η έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για το μέλλον των θέσεων εργασίας δίνει κάποια ενθαρρυντικά στοιχεία. Η επιχειρηματική οπτική γωνία για το πώς η τεχνολογία θα επηρεάσει την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας γίνεται πιο θετική, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα της έρευνας. Καθώς ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (ILO) προσεγγίζει την 100ή επέτειό του, εξετάζουμε επίσης αυτά τα ζητήματα μέσω της πρωτοβουλίας Future of Work Centenary Initiative. Θα ήθελα να μοιραστώ κάποιες από τις σκέψεις μας σχετικά με την πολιτική και τις τάσεις. Η νέα πραγματικότητα της τεχνολογίας στον κόσμο της εργασίας – η λεγόμενη Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση – είναι ήδη εδώ. Ενώ οι χώρες αισθάνονται τις επιπτώσεις με διαφορετικούς τρόπους, με διαφορετικές ταχύτητες και σε διαφορετικές εκτάσεις, είναι ήδη σαφές ότι πολλές θέσεις εργασίας εξαφανίζονται ή επανασχεδιάζονται. Αυτό εγείρει νέες οικονομικές, νομικές, δεοντολογικές και κοινωνικές θεωρήσεις.

    Ένα τέτοιο ζήτημα είναι η διασφάλιση ότι το εργατικό δυναμικό διαθέτει τις ικανότητες που απαιτούνται για την υποστήριξη των νέων τεχνολογιών. Η έρευνά μας δείχνει ότι το ψηφιακό χάσμα μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών γίνεται όλο και πιο σοβαρό και είναι το αποτέλεσμα όχι μόνο των αποφάσεων κόστους-οφέλους των επιχειρήσεων, αλλά και των δυνατοτήτων του εργατικού δυναμικού. Με τις δυνατότητες δεν εννοώ μόνο τις τεχνικές και επαγγελματικές δεξιότητες υψηλού επιπέδου που απαιτούνται για το σχεδιασμό, τη λειτουργία και τη συντήρηση της ψηφιακής υποδομής, αλλά και τις βασικές δεξιότητες και την επάρκεια γνώσεων πληροφορικής. Το μήνυμα είναι ότι οι δεξιότητες έχουν σημασία, αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για να μειώσουμε, και όχι να αυξήσουμε, τις ανισότητες.

    Μέχρι στιγμής, αυτό το κύμα τεχνολογικών αλλαγών δεν έχει οδηγήσει σε συνολική μείωση της απασχόλησης, όπως επιβεβαιώνει η έκθεση του Φόρουμ. Αν και η αλλαγή έχει επηρεάσει αρνητικά ορισμένους τομείς και επαγγέλματα, παράγει πολλές νέες θέσεις εργασίας σε άλλους, τόσο άμεσα όσο και έμμεσα.

    Ωστόσο, πρέπει να προετοιμαστούμε για την αντικατάσταση ενός ευρύτερου φάσματος εργασιών, χάρη στην ταχεία ανάπτυξη μηχανών ικανών να μαθαίνουν, γνωστές ως τεχνητή νοημοσύνη (AI). Ειδικότερα οι θέσεις εργασίας στον τομέα των υπηρεσιών, όπως στη διοίκηση επιχειρήσεων, τις μεταφορές και την υγειονομική περίθαλψη, οι οποίες μέχρι στιγμής έχουν υποστεί ελάχιστη αναστάτωση, μπορεί να δουν σημαντική μεταβολή στα χαρακτηριστικά και τις ευκαιρίες απασχόλησης.

    Ωστόσο, η αυτοματοποίηση σε αυτούς τους τομείς, αν εφαρμοστεί σωστά, θα μπορούσε να αποφέρει σημαντικά οφέλη τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Όσοι διαθέτουν ενδιάμεσα και χαμηλότερα επίπεδα δεξιοτήτων ενδέχεται να είναι σε θέση να επιτύχουν βελτιωμένες συνθήκες παραγωγής και εργασίας, ενώ στις ανεπτυγμένες οικονομίες, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να επιτρέψει ξανά την αύξηση της παραγωγικότητας.

    Αλλά ας είμαστε σαφείς: μιλάμε για πιθανά οφέλη εδώ. Αυτό που πραγματικά θα δούμε εξαρτάται από το πώς θα γίνει η διαχείριση της μετάβασης για εργαζόμενους και επιχειρήσεις. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να μάθουν νέες δεξιότητες ή να υποβληθούν σε επανεκπαίδευση, με ιδιαίτερη έμφαση στις «μαλακές», κοινωνικές και διαπροσωπικές δεξιότητες. Εάν οι εργαζόμενοι μπορέσουν να προσαρμοστούν γρήγορα, η αναζωογόνηση της παραγωγικότητας θα μπορούσε να δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας, τόσο σε υφιστάμενα όσο και σε νέα επαγγέλματα, και να απορροφήσει τον αυξανόμενο αριθμό εισερχομένων στην αγορά εργασίας, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες.

    Η μεταμόρφωση αυτή όχι μόνο θα μπορούσε να συμβάλει στην αύξηση των μισθών και του βιοτικού επιπέδου, αλλά θα μπορούσε να το κάνει και με “πράσινους” τρόπους. Οι νέες τεχνολογίες προσφέρουν ευκαιρίες win-win για τη μείωση της χρήσης ενέργειας και πόρων, προσφέροντας ταυτόχρονα σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας.

    Ποιο είναι λοιπόν το μαγικό μείγμα δεξιοτήτων που χρειάζεται να εκμεταλλευτεί η τεχνολογική επανάσταση; Περιλαμβάνει φυσικά τεχνικές, αναλυτικές δεξιότητες και δεξιότητες πληροφορικής, αλλά αυτά είναι σχεδόν το κερασάκι στην τούρτα. Η βάση τους θα πρέπει να είναι ισχυρές γνωστικές δεξιότητες, όπως η γνώση γραφής και αριθμητικής. Αυτά επιτρέπουν την πιο σημαντική ιδιότητα όλων – μια ικανότητα για δια βίου μάθηση.

    Πρέπει να προστεθεί μια σειρά βασικών δεξιοτήτων για την απασχολησιμότητα, όπως η δημιουργικότητα, η επίλυση προβλημάτων και η κριτική σκέψη. Οι διαπροσωπικές και επικοινωνιακές δεξιότητες, καθώς και οι συναισθηματικές δεξιότητες και η ικανότητα εκτίμησης και ανάληψης κινδύνων, καθώς και η διαχείριση του άγχους και της αλλαγής, θα αποκτήσουν μεγαλύτερη σημασία. Θα χρειαστεί περισσότερη προσοχή από τα εκπαιδευτικά συστήματα, διότι δίνουν στον άνθρωπο ένα συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των μηχανών.

    Συνεπώς, ο ενθουσιασμός μας για την υιοθέτηση της τεχνολογίας πρέπει να συνοδεύεται από παρόμοιο ενθουσιασμό για ποιοτικά εκπαιδευτικά συστήματα, από τα πρώτα χρόνια. Εάν εξοπλίσουμε τα παιδιά μας με το κατάλληλο πακέτο δεξιοτήτων, δεν θα είναι μόνο σε θέση να αντιμετωπίσουν αυτή την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση, αλλά θα είναι έτοιμοι και για την Πέμπτη και την Έκτη.

    Η εποχή των εμπροσθοβαρών δεξιοτήτων για ένα ενιαίο προσόν που καθορίζει μια καριέρα στην αρχή μιας επαγγελματικής ζωής έχει τελειώσει. Τα συστήματα κατάρτισης θα πρέπει να είναι ευέλικτα, επιτρέποντας στους εργαζομένους να συνεχίσουν να μαθαίνουν καθ ‘όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους. Αυτή η προσέγγιση της δια βίου μάθησης πρέπει να υποστηριχθεί από κίνητρα για μάθηση με καινοτόμα χρηματοδότηση (για παράδειγμα μέσω ατομικών λογαριασμών μάθησης, πιστώσεων και φοροαπαλλαγών) και συγχρηματοδότηση από τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.

    Η διά βίου μάθηση συνεπάγεται ότι κάθε εργαζόμενος θα αντιμετωπίσει ένα ευρύτερο φάσμα θέσεων εργασίας από ό, τι στο παρελθόν. Η επακόλουθη αύξηση των εργασιακών αλλαγών θα απαιτήσει μια σειρά στρατηγικών προσαρμογής και στήριξης, συμπεριλαμβανομένων νέων μορφών εισοδηματικής ασφάλειας μέσω της κοινωνικής προστασίας και των αναβαθμισμένων υπηρεσιών επαγγελματικού προσανατολισμού και εύρεσης θέσεων εργασίας.

    Εξίσου σημαντικός θα είναι, όσον αφορά στην απόκτηση δεξιοτήτων για τις μελλοντικές θέσεις εργασίας, ο κοινωνικός διάλογος και οι συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα μεταξύ όλων όσοι ασχολούνται με τον κόσμο της εργασίας – οργανώσεις εργοδοτών, συνδικαλιστικές οργανώσεις, σχεδιαστές και παρόχους εκπαίδευσης και κατάρτισης – θα είναι ζωτικής σημασίας.

    Η στροφή προς τη διά βίου μάθηση είναι απαραίτητη για να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία προς όφελός μας, αντί να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να παρασυρθεί από το ρεύμα. Ταυτόχρονα, αν πρέπει να επωφεληθούν όλοι και όχι οι λίγοι, πρέπει να επανεξετάσουμε και να ανανεώσουμε την ιδέα του κοινωνικού συμβολαίου, έτσι ώστε να έχουμε τα θεμέλια πάνω στα οποία η τεχνολογία μπορεί να διαμορφώσει ένα καλύτερο μέλλον.

    Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο weforum.ogr και είναι του  Guy Ryder, γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εργασίας (ILO)

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Παρασκήνιο: Γιατί πάει στη Φρανκφούρτη η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς

    ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τι δουλειά έχει ο SOROS με το Ερρίκος Ντυνάν και την Τράπεζα Πειραιώς;

    ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ:   Η μεγάλη ιστορία του Γιάννου: Η Καρτάλη, η Ρούλα, τα σπίτια και οι συμβουλές που του έδωσε κάποτε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής



    ΣΧΟΛΙΑ