Επανάσταση της επιστήμης: Βλαβεροί, κατά τα άλλα, ιοί γίνονται «όπλα» κατά του καρκίνου

Πραγματικά επαναστατική είναι τα τελευταία χρόνια η χρήση των ιών σε θεραπείες κατά του ανθρώπινου καρκίνου. Η μελέτη των χαρακτηριστικών των ιών έχει μετατρέψει αυτούς τους, κατά κοινή ομολογία, επικίνδυνους μικροοργανισμούς σε τεράστια «όπλα» εναντίον ορισμένων τύπων ανθρώπινων νεοπλασιών.

Όπως ανέφερε ο Καθηγητής Κλινικής Ιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης,  Διευθυντής Εργαστηρίου Κλινικής Ιολογίας Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου, Αντιπρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Ιολογίας, Γεώργιος Σουρβίνος, σε συνέντευξη τύπου με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κατανόησης των Iών (3/10),  η βασική ιδέα στηρίζεται στο γεγονός ότι συγκεκριμένοι ιοί, όπως ο ιός του απλού έρπητα (Herpes Simplex Virus, HSV), της ιλαράς και άλλοι, έχουν την ιδιότητα να σκοτώνουν (λύουν) τα κύτταρα που μολύνουν. Στο εργαστήριο είναι δυνατή η γενετική τροποποίηση των ιών με τέτοιον τρόπο, ώστε αυτοί να παρακάμπτουν τα υγιή κύτταρα και να μολύνουν εκλεκτικά, σκοτώνοντας αποκλειστικά τα καρκινικά κύτταρα. Τέτοιοι ιοί ονομάζονται ογκολυτικοί ιοί και η αντίστοιχη θεραπεία ονομάζεται ιοθεραπεία.

Η πιο πρόσφατη μελέτη αφορά τη χρήση ιοθεραπείας σε μεταστατικό μελάνωμα, ενός επιθετικού καρκίνου το δέρματος, με τη χρήση του ιού του απλού έρπητα HSV. Η μελέτη αυτή εφαρμόστηκε στη Μεγάλη Βρετανία με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Η συγκεκριμένη αυτή θεραπεία πραγματοποιείται με την εξαπόλυση «δύο παρατεταμένων επιθέσεων» στα καρκινικά κύτταρα, με τη βοήθεια του ιού του απλού έρπητα. O ιός αυτός επελέγη επειδή δεκαετίες τώρα χρησιμοποιείται στην ιατρική έρευνα και οι επιστήμονες γνωρίζουν πλέον πολλά για τη δομή και τον τρόπο δράσης του.

Η πρώτη επίθεση αφορά την αναπαραγωγή του ιού. Ο ιός τροποποιείται γενετικά, ώστε να μην μπορεί πλέον να αναπαραχθεί μέσα στα υγιή κύτταρα, αλλά μόνο μέσα στα καρκινικά. Έτσι, όταν εισέλθει στο εσωτερικό τους, αρχίζει να αναπαράγεται έως ότου οι πληθυσμοί του γίνουν τόσο μεγάλοι, ώστε τελικά τα καρκινικά κύτταρα να καταστραφούν.

Η δεύτερη επίθεση αφορά το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς. Ο ιός έχει υποστεί πρόσθετες γενετικές τροποποιήσεις, οι οποίες διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να ενεργοποιηθεί και να προσπαθήσει να τον καταστρέψει, επιτιθέμενο στους καρκινικούς όγκους. Η θεραπεία αυτή εμφάνισε εντυπωσιακά αποτελέσματα όσον αφορά την ανταπόκριση των ασθενών, την πλήρη εξάλειψη ή μείωση του όγκου, καθώς και την επιβίωση των ασθενών.

Διαφορετικές ογκολυτικές ιοθεραπείες εφαρμόζονται σε άλλους τύπους ανθρώπινων καρκίνων, όπως τον καρκίνο των ωοθηκών και του εγκεφάλου, κεφαλής και τραχήλου, ορισμένα σαρκώματα, αλλά και σε ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα. Τα αποτελέσματα των θεραπευτικών πρωτοκόλλων είναι πολλά υποσχόμενα, καθώς βελτιώνουν σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών, με πολύ λιγότερες παρενέργειες και τοξικότητα σε σχέση με σχήματα χημειοθεραπείας.

Γίνεται, λοιπόν, σαφές ότι οι ιοί, τους οποίους έως τώρα θεωρούμε ως εχθρούς μας λόγω των λοιμώξεων που προκαλούν, εκμεταλλευόμενοι τις ιδιότητές τους να σκοτώνουν τα ανθρώπινα κύτταρα και επιφέροντας κατάλληλες εργαστηριακές τροποποιήσεις, μπορούμε να τους μετατρέψουμε σε σημαντικούς συμμάχους, αναπτύσσοντας ογκολυτικές ανοσοθεραπείες εναντίον του καρκίνου.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Ξεκινά ο εμβολιασμός κατά της γρίπης – Γιατί ανησυχούν οι ειδικοί

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ελπίδες για παιδιά και έφηβους με πολλαπλή σκλήρυνση

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ:  Στο πλευρό του Τράγκα ο Σύλλογος Διαβητικών: «Απαράδεκτος ο Κικίλιας»