Η Γαλλία και η Ιταλία εμφανίστηκαν πριν από λίγες ημέρες στην Έκθεση Αεροπορίας του Παρισιού με στόχο να προσελκύσουν αγοραστές για το νέο κοινό σύστημα αεράμυνας που έχουν δημιουργήσει, με στόχο να πείσουν τους ευρωπαϊκούς στρατούς να περιορίσουν την εξάρτησή τους από τα αμερικανικά όπλα.

Η ευρωπαϊκή εταιρεία πυραύλων MBDA, ο γαλλικός όμιλος άμυνας Thales και η ιταλική Leonardo παρουσίασαν το νέο σύστημα όπλων εδάφους-αέρος SAMP-T ως μια βιώσιμη εναλλακτική λύση έναντι του best-seller αμερικανικού Patriot.

1

Με τις πρώτες παραδόσεις να αναμένονται το επόμενο έτος, η εμπορική απόδοση του SAMP-T NG θα είναι ένα τεστ για την αποφασιστικότητα της Ευρώπης να κατασκευάσει και να αγοράσει περισσότερα δικά της όπλα, καθώς επανεξοπλίζεται για να αντιμετωπίσει την απειλή της Ρωσίας.

Ωστόσο, η γαλλο-ιταλική προσπάθεια ενδέχεται να είναι αντίξοη, καθώς το παλαιότερο μοντέλο δεν ήταν τόσο καλό όσο το Patriot και πολλές χώρες έχουν ήδη εγκαταστήσει το αμερικανικό σύστημα.

Οι διαφορές μεταξύ του ευρωπαϊκού και του αμερικανικού συστήματος άμυνας

Ένας παράγοντας που θα μπορούσε να λειτουργήσει υπέρ τους είναι οι γεωπολιτικές αλλαγές που έφερε η κυβέρνηση Τραμπ.

Οι προκλήσεις

Η ψυχρή στάση του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στην Ευρώπη έχει οδηγήσει ακόμη και ένθερμους Ατλαντιστές, όπως η Γερμανία και η Πολωνία, να αμφισβητούν εάν ο Αμερικανός πρόεδρος εξακολουθεί να είναι αξιόπιστος σύμμαχος.

«Πάντα ήταν ασφαλής αγορά η αμερικανική», δήλωσε ο Ντάγκλας Μπάρι, ανώτερος ερευνητής για θέματα στρατιωτικής αεροδιαστημικής στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών. Τώρα όμως «αν είσαι αμερικανικός προμηθευτής αμυντικού εξοπλισμού, γνωρίζεις ότι -η γεωπολιτική- κάνει τις πωλήσεις σου λίγο πιο δύσκολες».

Σε μία προσπάθεια να αναδείξουν τη  στρατηγική σημασία του SAMP-T NG, οι υπουργοί Άμυνας της Γαλλίας και της Ιταλίας επισκέφθηκαν το περίπτερο όπου εκτίθεται το όπλο. Πέρυσι, οι δύο υπουργοί έστειλαν επίσης επιστολή στους Ευρωπαίους ομολόγους τους για να εξάρουν τα πλεονεκτήματα του συστήματος σε σύγκριση με το Patriot.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχουν υποστηρίξει ότι η περιοχή πρέπει να γίνει πιο αυτάρκης, αλλά παραμένει να δούμε αν αυτό θα περιορίσει την εξάρτηση δεκαετιών που έχει από εξοπλισμό αμερικανικής κατασκευής.

Η έλλειψη εγχώριων δυνατοτήτων αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας της Ευρώπης έχει τεθεί στο επίκεντρο της προσοχής από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε έχει εκτιμήσει ότι χρειάζονται περίπου τέσσερις φορές περισσότερα συστήματα από αυτά που διαθέτει σήμερα η συμμαχία.

Οι εταιρείες MBDA, Thales και Leonardo έχουν δηλώσει πρόθυμες να συμμετάσχουν στην προσπάθεια επανεξοπλισμού.

Τα χαρακτηριστικά του νέου όπλου

Το SAMP-T NG, που συνήθως τοποθετείται σε φορτηγό, χρησιμοποιεί ακριβή ραντάρ για να στοχεύει και να εκτοξεύει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς που μπορούν να καταρρίψουν αεροσκάφη, πυραύλους κρουζ και βαλλιστικούς πυραύλους, σε απόσταση μεγαλύτερη από 150 χιλιόμετρα. Μπορεί να εκτοξεύσει έως και 48 πυραύλους Aster, οι οποίοι κατασκευάζονται από την MBDA και έχουν δοκιμαστεί σε μάχες στην Υεμένη και την Ουκρανία.

Η αρχική έκδοση του SAMP-T που έκανε το ντεμπούτο της το 2010 δεν είχε μεγάλη απήχηση, καθώς πολλές χώρες είχαν ήδη στραφεί στο αμερικανικό σύστημα. Το πρώτο SAMP-T αγοράστηκε μόνο από τη Γαλλία και την Ιταλία, ενώ μια ναυτική έκδοση αγοράστηκε επίσης από τις δύο χώρες και το Βασιλικό Ναυτικό του Ηνωμένου Βασιλείου. Συνολικά κατασκευάστηκαν μόλις 23 SAMP-T.

Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν κάνει λόγο για μη ικανοποιητικά αποτελέσματα από το αρχικό SAMP-T, συμπεριλαμβανομένων προβλημάτων στόχευσης και αδυναμίας αναχαίτισης ρωσικών βαλλιστικών πυραύλων. Αντίθετα, το Patriot έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην άμυνα του Κιέβου και άλλων πόλεων από τις αεροπορικές επιθέσεις της Ρωσίας.

Για τους λόγους αυτούς, ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι το αμερικανικό μοντέλο θα συνεχίσει να είναι ο ηγέτης της αγοράς. Ωστόσο, οι υποστηρικτές του SAMP-T NG ισχυρίζονται ότι η νέα έκδοση είναι ισοδύναμη με το Patriot, ενώ είναι φθηνότερη στη λειτουργία, καθώς απαιτεί λιγότερο ανθρώπινο δυναμικό και είναι ευκολότερη στη μεταφορά.

Ο Éric Béranger, διευθύνων σύμβουλος της MBDA, δήλωσε ότι είναι πεπεισμένος ότι το SAMP-T NG θα έχει καλύτερες εμπορικές προοπτικές από τον προκάτοχό του.

«Η αεροπορική άμυνα είναι πράγματι πλέον ένα πολύ, πολύ σημαντικό ζήτημα για πολλές χώρες. Έχουμε χώρες που ενδιαφέρονται», δήλωσε την άνοιξη στην εφημερίδα Financial Times.

Περιορισμένο το ενδιαφέρον

Οι στρατοί της Γαλλίας και της Ιταλίας θα είναι οι πρώτοι πελάτες, οι οποίοι θα παραλάβουν το SAMP-T NG από το επόμενο έτος.

Η Δανία και το Βέλγιο αξιολογούν το SAMP-T NG σε σύγκριση με το Patriot στο πλαίσιο των εν εξελίξει διαδικασιών προμήθειας, σύμφωνα με πηγές που είναι εξοικειωμένες με το θέμα.

Για το Βέλγιο, θα είναι η πρώτη φορά που αγοράζει συστήματα αεροπορικής άμυνας μετά από πολλά χρόνια, οπότε ένας αξιωματούχος δήλωσε ότι η διαδικασία θα μπορούσε να διαρκέσει αρκετά χρόνια, δεδομένου ότι η εμπειρία του είναι «σχεδόν μηδενική».

Ωστόσο, η σημερινή δεξιά κυβέρνηση του Βελγίου έχει δεσμευτεί να ακολουθήσει το παράδειγμα της γειτονικής Ολλανδίας, η οποία έχει δεσμευτεί να αγοράσει περισσότερα Patriot — αν και δεν έχει ληφθεί τελική απόφαση.

Άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Σαουδική Αραβία και η Βραζιλία, ενδέχεται επίσης να εξετάσουν το γαλλο-ιταλικό μοντέλο όταν τα υπάρχοντα συστήματα Patriot θα χρειαστούν αναβάθμιση, αν και αυτό θα συμβεί σε πολλά χρόνια από τώρα.

«Σήμερα, η απόφαση για την αγορά του Patriot ή του SAMP-T είναι περισσότερο πολιτική παρά ποιοτική», δήλωσε ο Michel Yakovleff, πρώην στρατηγός του γαλλικού στρατού που υπηρέτησε επίσης στο ΝΑΤΟ.

«Μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, υπάρχει απλά έλλειψη δέσμευσης για την αγορά ευρωπαϊκών προϊόντων», σημείωσε.

Πολλές ευρωπαϊκές χώρες αγοράζουν αμερικανικά προϊόντα με την σιωπηρή συμφωνία ότι θα συνεχίσουν να επωφελούνται από την αμερικανική ασφάλεια. Η αμερικανική κυβέρνηση διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην προώθηση των αγορών από τις ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες είναι πολύ καλά ενημερωμένες για τη σημασία της πρόσβασης στο εκτεταμένο δίκτυο πληροφοριών και επιτήρησης των ΗΠΑ.

Απεξάρτηση από τα αμερικανικά όπλα

Η Ευρώπη παραμένει διχασμένη όσον αφορά τη στρατηγική για την αεροπορική άμυνα, αν και όλοι συμφωνούν ότι απαιτούνται πολύ περισσότερες επενδύσεις. Αυτές οι διαφωνίες έγιναν εμφανείς όταν η Γερμανία πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Sky Shield το 2022, ενός κλαμπ αγορών για χώρες που επιθυμούν να παραγγείλουν από κοινού συστήματα Patriot, ισραηλινά και γερμανικά. Από τότε έχουν ενταχθεί περίπου 25 χώρες, αν και μόνο λίγες έχουν υποβάλει παραγγελίες.

Ο Μακρόν έχει αντιταχθεί σθεναρά στο Sky Shield, καθώς αποκλείει το SAMP-T και θα δεσμεύσει τις ευρωπαϊκές χώρες στο Patriot για τις επόμενες δεκαετίες.

«Οι ΗΠΑ είναι ιστορικός σύμμαχος, αλλά σε κάποιο σημείο θα βάλουν τα συμφέροντά τους πρώτα», δήλωσε ο Μακρόν στους FT φέτος. «Πιστεύετε ότι θα έχουν αρκετά Patriot για άλλους πελάτες τότε; Λοιπόν, γι’ αυτό είναι καλό που έχουμε το νέο SAMP-T NG — και είναι καλύτερο από το Patriot».

Ο Τζάστιν Μπρονκ, εμπειρογνώμονας σε θέματα αεροπορικής ισχύος στο Royal United Services Institute, δήλωσε ότι είναι «πιο πιθανό» το SAMP-T NG να «επιλεγεί έναντι του Patriot, δεδομένης της έμφασης που δίνουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στην ενίσχυση της κυριαρχικής ανθεκτικότητας.

Η έλλειψη πυραύλων αναχαίτισης Patriot, των PAC-2 και PAC-3, οι οποίοι έχουν διατεθεί κυρίως στην Ουκρανία, ήταν ένας άλλος παράγοντας που συνέβαλε στην επιλογή της γαλλο-ιταλικής λύσης, σύμφωνα με τον Bronk.

Η Raytheon, η εταιρία πίσω από το σύστημα Patriot μαζί με τη Lockheed Martin, δήλωσε στους FT ότι συνεχίζει να «επενδύει στην  αύξηση της παραγωγής». Ο Tom Laliberty, πρόεδρος των συστημάτων άμυνας εδάφους και αέρα της Raytheon, δήλωσε ότι μέχρι το τέλος του έτους η εταιρεία θα έχει «επιταχύνει τους χρόνους παράδοσης των ραντάρ Patriot κατά 25%».

Ο Bronk πρόσθεσε ότι θα ενίσχυε επίσης τις πιθανότητες του SAMP-T NG αν η Ευρώπη ήταν σε θέση να «ανεβάσει τον πήχη και να παραδώσει» ταχύτερη παραγωγή, κάτι που θα «απαιτούσε πιο επιθετικές επενδύσεις στην παραγωγή».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για την επέκταση των επενδύσεων στον τομέα των όπλων, μεταξύ άλλων προβλέποντας περισσότερες χρηματοδοτήσεις στις κυβερνήσεις, κάνοντας πιο ευέλικτους τους δημοσιονομικούς κανόνες για τις αμυντικές δαπάνες, ενώ προσφέρθηκε να συγκεντρώσει τις παραγγελίες για να αυξήσει την παραγωγή.

Οι αμυντικοί εργολάβοι πίσω από το SAMP-T δήλωσαν ότι θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν, εάν υπάρξει ζήτηση. Σε ένα εργοστάσιο στο Limours, νότια του Παρισιού, η Thales έχει τριπλασιάσει την παραγωγή των ραντάρ της για να ανταποκριθεί στην ισχυρή ζήτηση.

Ο Hervé Dammann, επικεφαλής των συστημάτων εδάφους και αέρα της Thales, δήλωσε: «Δώστε μας περισσότερες παραγγελίες, έχουμε ήδη αποδείξει την ικανότητά μας να αυξήσουμε την παραγωγή και είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ακόμη περισσότερα».

 

Ανακαλύψτε την ειδική digital έκδοση του mononews “Defence: Why we need to act today“

Διαβάστε επίσης:

ReArm Europe: Πώς θα συμβάλει στην αμυντική βιομηχανία της ΕΕ και ειδικότερα της Ελλάδας

Επτά χρόνια για την αγορά μίας καραμπίνας: Η Γερμανία παλεύει να νικήσει τη γραφειοκρατία

Theon Group: Το success story της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας

© The Financial Times Limited 2024. All Rights Reserved. Not to be redistributed, copied or modified in any way.
mononews.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation.